Yemen Başkanlık Konseyi’nden kadınlara destek adımı

Konsey, kadınların karar alma süreçlerine katılımlarını desteklemek için adım attı.

Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)
Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)
TT

Yemen Başkanlık Konseyi’nden kadınlara destek adımı

Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)
Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)

Yemen’de Husilerin kadınları baskı altına almaya, hareketlerini kısıtlamaya ve kıyafetlerine katı kontrol kuralları getirmeye yönelik hamleleri sürerken Yemen Başkanlık Konseyi, misyonu insani müdahale, kalkınma ve barışın sağlanmasında kadınların rolünü artırmak olan, ülkenin tüm bölgelerini kapsayan bir kadın bloğu kurdu. Kadınların karar verme ve sürdürülebilir kalkınmadaki rolünü destekleyecek ek adımlar attı. Bu bağlamda tüm kadınların sesleri, Bağışçılar Danışma Konseyi çatısı altında güvence altına alınacak.
Yemen’in geçici başkenti Aden, Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne bağlı Yardım ve Uluslararası İşbirliği Ekibi tarafından düzenlenen, bir toplantıya ev sahipliği yaptı. Toplantıda, tüm kadınların sesinin daha koordineli ve yapılandırılmış bir şekilde Bağışçılar Danışma Konseyi çatısı altında toplanması, Başkanlık Konseyi’nin koordinasyon yapısına dahil edilmesi ve üçlü projede (insani müdahale, kalkınma ve barış) kadınların sesinin desteklenmesi amaçlanıyor.
‘Güçlü Kadınlar... Sürdürülebilir Kalkınma İçin Güçlü Bir Yemen’ sloganı ile düzenlenen toplantı, üçlü projenin ve hükümet politikalarının stratejik inşasında kadınların sesinin güçlendirilmesin yanı sıra kadın ve erkek arasındaki entegrasyonun önemi konusunda çeşitli çevrelerde farkındalık düzeyinin artırılması ve Yemenli kadınların sesini yerel ve uluslararası topluluklara iletmek için çalışan bir platform kurulması amacıyla gerçekleştirildi.
Toplantının hedefleri arasında ayrıca konsey üyelerinden oluşan danışma komitelerinin oluşturulmasının yanı sıra Yardımlaşma ve Uluslararası İşbirliği Dairesi ile Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne bağlı Kadın Genel İdaresi gözetiminde daha yüksek bir koordinasyon komitesinin oluşturulması ile çeşitli düzeylerde, aşamalarda ve alanlarda cinsiyet farkını azaltılması, Yemenli kadınların ülkenin kalkınmasına yönelik tüm çalışmalardaki rollerinin genişletilmesi de var.
Ekibin danışma konseyi, uzmanlık ve müdahale alanlarına göre kadın liderler ve danışma grupları oluşturmak için çalışacak. Bunlar, Yemen’deki İnsani Yardım Koordinatörü ile üçlü projeye katılırken, Yemen’de kadın sorunlarına hizmet etmek ve ihtiyaçlarını karşılamak üzere ekip ile tüm sektörlerdeki çeşitli aktörler arasındaki iş birliğini genişletecek.
Konsey bu adımların yanı sıra ihtiyaçların değerlendirilmesini, yardımın ötesinde gelişimsel bir yaklaşıma odaklanılmasını, özgüvenin temellerinin atılmasını, bağışçılar ve ekip arasında iş birliği ve koordinasyon mekanizmalarının geliştirilmesini ve son olarak sarf edilen tüm çabaların üçlü yaklaşım altında birleştirilmesi ile bağışçıları tarafından uygulanacak projeler hakkında danışma grubu ile istişareyi sağlayacak.
Konsey, 12 danışma kurulunu içeriyor. Bunlar Hak ve Özgürlükler, Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma, Kadın, Çocuk, Kültür, Turizm, Sağlık, Eğitim, Gıda Güvenliği, Çevre, İklim, Gençlik, Spor, Altyapı Projeleri, Hizmetler, Tarım, Hayvancılık ve Balıkçılık Danışma Kurulu’ndan oluşuyor.
Danışma ekibinin göreve başlama toplantısının sonuçlarına göre Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne bağlı Yardım ve Uluslararası İşbirliği Dairesi Başkanlığı’nın doğrudan denetimi altında olmak kaydıyla üyelerden oluşan daimi bir üst koordinasyon komitesi oluşturulacak. Uzman komitelerin ve koordinasyon konseyinin bir yıldan beş yıla kadar görevlerini belirlenecek, her programa ve stratejik hedeflerine istinaden kendilerine verilen görevleri gerçekleştirmek için süreci belirlemek üzere danışma komitelerinin oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılacak.
Yardım ve Uluslararası İşbirliği Teknik Ekibi Başkanı Meryem el-Duğani, kurtarılmış bölgelerdeki devlet kurumlarından kadınları temsil eden 150’den fazla kadının, sivil toplum kuruluşlarındaki kadınlarının temsilcilerinin, kadın akademisyenlerin ve ekonomi, kalkınma ve insani yardım sektörlerindeki kadın uzmanların toplantıya kaldığını bildirdi. Ayrıca, danışma ekibi komitelerinin, uzmanlık alanlarına ve müdahale alanlarına göre, kadın liderler ve danışma grupları oluşturmak için çalışacaklarını sonrasında ekip ve katılımcılar arasındaki iş birliğini, kadın sorunlarına hizmet etmek üzere tüm hükümet sektörlerinde genişletileceğini söyledi.
Duğani danışma ekibinin haklar, özgürlükler, sürdürülebilir ekonomik kalkınma, kadın, çocuk, kültür, turizm, sağlık, eğitim, gıda güvenliği, çevre, iklim, gençlik, spor, altyapı projeleri, hizmetler, tarım, hayvancılık ve balıkçılık alanlarında 12 danışma kurulunu içerdiğini aktardı.



Gazze halkı, savaşın neden olduğu yıkımın ardından kültürel mirasını korumak için zamanla yarışıyor

Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
TT

Gazze halkı, savaşın neden olduğu yıkımın ardından kültürel mirasını korumak için zamanla yarışıyor

Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)
Gazze şehrinde yaşanan savaş sırasında İsrail bombardımanı sonucu hasar gören Büyük Ömer Camii'nin iç restorasyon çalışmaları sırasında çekilmiş bir fotoğraf, 17 Kasım 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi’nde 70 bin kişinin hayatını kaybetmesi, çok sayıda kişinin yaralanması, yüz binlerce insanın yerinden edilmesi ve neredeyse bütün mahallelerin yok olmasının ardından, yeniden inşa artık hayal gücünü zorlayan, neredeyse tasavvur edilemez bir görev haline geldi.

Buna rağmen, bölgede en değerli tarihi yapılar arasında yer alıp ağır hasar gören az sayıdaki noktada, işçiler şimdiden çalışmaya başladı. Amaç, geçmişten geriye kalan az sayıdaki kalıntıyı toprak altından çıkarmak.

Bu alanlar arasında, Gazze’nin eski kent merkezinde bulunan ve savaş sırasında İsrail güçlerinin hedef aldığı en önemli kültürel miras olan Büyük Ömer Camii de bulunuyor. İsrail ordusu, avlularının altında savaşçılar tarafından kullanılan bir tünel bulunduğunu öne sürerek yapıyı bombaladığını açıklamıştı. Filistinliler ise böyle bir tünelin varlığını reddediyor ve saldırının Gazze’nin dini ve kültürel mirasını yok etmeye yönelik olduğunu savunuyor.

dfrgt
Gazze şehrinde bulunan Büyük Ömer Camii'nin içindeki enkazı temizleyen bir işçi, 17 Kasım 2025 (Reuters)

Batı Şeria’daki Beytüllahim’de bulunan Miras Koruma Merkezi’nde mimar ve kültürel miras uzmanı olarak görev yapan ve şu anda savaşta zarar gören alanları kurtarmak için Gazze’de çalışan Hammude ed-Dehdar, İsrail’in bu yapıların yıkımının Filistin tarihini silebileceğini düşünerek ‘yanıldığını’ söyledi.

Dehdar, Gazze’de Reuters’a yaptığı açıklamada, bu yapıların kadim bir halkın ortak hafızasını temsil ettiğini belirterek, “Bu miras, korunması ve savunulması için ortak çaba gerektiren bir bellektir” dedi.

İsrail ordusu ise Hamas hedeflerine yönelik her saldırının, bu tür alanları tehlikeye atabilecek olması nedeniyle sıkı bir onay sürecinden geçtiğini açıkladı.

fgt
Gazze şehrinde savaş sırasında hasar gören tarihi Paşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları yürüten işçiler, 11 Kasım 2025 (Reuters)

İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, “İsrail ordusu, kültürel miras alanları ile tarihi ve kültürel önemi bulunan mekânlara azami hassasiyetle yaklaşmaktadır. Bu alanlar ve sivillerin zarar görmesini en aza indirmek, saldırı planlamasında temel bir önceliktir” ifadeleri yer aldı.

Zamansız hikayeler

Nüfusunun büyük bölümü, bugün İsrail sınırları içinde kalan şehir ve köylerden zorla göç ettirilmiş mülteciler ya da onların çocuklarından oluşan Gazze Şeridi’nde, Büyük Ömer Camii, Gazze halkını kendi kültürel mirasına ve Ortadoğu’nun zengin mimari tarihine bağlayan temel unsurlardan biriydi.

Halk arasında anlatılan geleneksel hikâyelere göre Samson’un onu esir alanların üzerine tapınağı yıktığı yer olduğu söylenen bu alan, İslam’ın 7. yüzyılda Halife Ömer bin Hattab döneminde Akdeniz’e ulaşmasından önce bir Bizans kilisesine de ev sahipliği yapıyordu. Bölge İslam hâkimiyetine girdikten sonra yapı camiye dönüştürüldü.

Sonraki yüzyıllar boyunca yapı; Memlükler, Haçlılar ve Osmanlılar tarafından pek çok kez yeniden şekillendirildi ve Orta Çağ’da bölgenin mimari harikalarından biri olarak ün kazandı.

Caminin minaresi, Gazze siluetinin en belirgin unsurlarından biriydi. Cemaat, kubbeli tavanlar altında ve cilalı taşlarla döşeli avlularda ibadet eder; namazın ardından caminin görkemli cephesinin önünden geçerek kapılarından dışarı çıkar ve eski kentin çevresindeki çarşı sokaklarına doğru akardı.

frgt
Gazze şehrinde savaş sırasında hasar gören tarihi Paşa Sarayı'nda restorasyon çalışmaları yürüten işçiler, 11 Kasım 2025 (Reuters)

Yakındaki Kayseriyye Çarşısı, dükkânlarıyla ünlüydü; esnafı ve komşuları, âşıkların düğün takılarından kıskanç kayınvalidelerin hikâyelerine uzanan unutulmaz öyküler anlatırdı. Bugün bunlardan geriye neredeyse hiçbir iz kalmadı.

Ağır hasar gören bir diğer yapı da 13. yüzyıla uzanan tarihi Paşa Sarayı oldu. Bir müzeye ev sahipliği yapan yapının sergilediği eserler artık kayıp.

Dehdar, kültür ve miras söz konusu olduğunda bunun yalnızca eski bir bina ya da tarihi taşlardan ibaret olmadığını vurgulayarak, “Her taş bir hikâye anlatır” dedi.

Filistin’in Batı Şeria merkezli Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı Müsteşarı Cihad Yasin ise Filistinli yetkililer ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) tarihi alanların restorasyonu için üç aşamalı bir plan hazırladığını, ilk maliyetin 133 milyon dolar olarak öngörüldüğünü belirtti.

Yasin, önceliğin çökme riski taşıyan yapıların hızlı müdahaleyle desteklenmesi olduğunu söyledi. Ancak beyaz çimento ve alçı sıkıntısı yaşandığını, Gazze’deki kaynakların sınırlı olduğunu ve restorasyon malzemelerinin fiyatlarının ciddi şekilde arttığını ifade etti.

sdfgt
Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta İsrail hava saldırıları sırasında hasar gören, kısmen yıkılmış Berkuk Kalesi, 16 Kasım 2025 (Reuters)

Gazze Şeridi’nde kültürel mirasın yıkımı, evlerini ve geçim kaynaklarını kaybetmiş yaslı aileler arasında bile ayrı bir acı yaratmaya devam ediyor.

Münzir Ebu Asi, küçük kızı Kenzi’nin Büyük Ömer Camii’nin vurulduğunu duyunca hissettiği derin üzüntü nedeniyle onu teselli etmek zorunda kaldığını söyledi.

Ebu Asi, “Küçük kızım Kenzi çok üzüldü. Camiye saldırı haberini duyduğumuzda biz de şaşırdık; neden böyle bir şey yapıldı?” dedi.

Sözlerini sürdüren Ebu Asi, Paşa Sarayı’nın da bombalanmasının ardından artık kesin bir kanaate vardıklarını belirterek, “Bu işgalin, Filistin kimliğini yok etmek, her türlü Filistin eserini silmek istediği artık bizim için kesinleşti” ifadesini kullandı.


Etiyopya, Mısır'ı Afrika Boynuzu'nda ‘istikrarsızlaştırma kampanyası’ yürütmekle suçluyor

Rönesans Barajı (Reuters)
Rönesans Barajı (Reuters)
TT

Etiyopya, Mısır'ı Afrika Boynuzu'nda ‘istikrarsızlaştırma kampanyası’ yürütmekle suçluyor

Rönesans Barajı (Reuters)
Rönesans Barajı (Reuters)

Etiyopya Dışişleri Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Mısır’ı Afrika Boynuzu bölgesinde ‘Etiyopya’yı hedef alan bir istikrarsızlaştırma kampanyası yürütmekle’ ve ‘gerilimi artırmaya zemin hazırlamakla’ suçladı.

İki ülke arasında Mavi Nil üzerindeki Rönesans Barajı konusunda süren anlaşmazlığa atıfta bulunan bakanlık, açıklamasında Mısır’ın ‘Afrika Boynuzu’nda Etiyopya’yı merkeze alan, ancak onunla sınırlı olmayan bir istikrarsızlaştırma kampanyası yürüttüğünü’ savundu.

Bakanlık, Mısır’ın ‘diyaloğu reddettiğini ve gerilimi artırma niyetini açıkça ortaya koyan düşmanca söylemini yoğunlaştırdığını’ iddia etti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise dün yaptığı açıklamada, ülkesinin Etiyopya’nın Rönesans Barajı’na ilişkin tek taraflı adımlarını reddettiğini yineleyerek, “Etiyopya’nın uygulamaları tüm Afrika kıtasının istikrarını tehdit eden ciddi bir tehlike oluşturuyor” dedi.

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı da geçen ay yaptığı açıklamada, Etiyopya’nın baraj yönetiminde ‘tek taraflı ve kontrolsüz uygulamalarını’ sürdürdüğünü, bunun ‘havza ülkelerinin hak ve çıkarlarını tehdit eden ciddi riskler barındırdığını’ vurguladı.

Etiyopya, milyarlarca dolara mâl olan dev Rönesans Barajı’nın inşasına Nil Nehri üzerinde 2011 yılında başladı. Mısır ise projeyi, Afrika’nın en uzun nehrindeki tarihi su haklarını tehdit eden bir girişim olarak görüyor.

Afrika Birliği (AfB) arabuluculuğunda Mısır ile Etiyopya arasında yürütülen müzakereler Nisan 2021’de sonuçsuz kalmış; bunun üzerine Kahire, Addis Ababa’ya baskı uygulanması için konuyu Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne taşımıştı.


İsrail, Gazze’nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında 2’si çocuk 6 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
TT

İsrail, Gazze’nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında 2’si çocuk 6 Filistinli hayatını kaybetti

İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)
İsrail'in Gazze Şehri'nin doğusunda düzenlediği hava saldırılarının ardından dumanlar yükseliyor (AFP)

Filistin merkezli Ma'an haber ajansının bildirdiğine göre, dün akşam (Çarşamba) Gazze Şeridi’nin güneyine düzenlenen İsrail hava saldırılarında 6 Filistinli hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı.

Ajans, İsrail ordusunun Han Yunus kentinin batı bölgelerini en az dört füzeyle vurduğunu aktardı.

Filistinli sağlık kaynakları, “aralarında iki çocuğun da bulunduğu 6 kişinin İsrail bombardımanında yaşamını yitirdiğini” bildirdi.

Saldırının, Han Yunus’un batısındaki Mevasi bölgesinde bulunan bir çadırı hedef aldığı belirtilirken, gelişmenin İsrail ordusunun gün içinde Refah’ın güneyinde yaşanan çatışmalarda 5 askerinin yaralandığını duyurmasının ardından geldiği ifade edildi.