Yemen Başkanlık Konseyi’nden kadınlara destek adımı

Konsey, kadınların karar alma süreçlerine katılımlarını desteklemek için adım attı.

Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)
Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)
TT

Yemen Başkanlık Konseyi’nden kadınlara destek adımı

Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)
Aden’de kadınların karar alma süreçlerine katılımlarının genişletilmesiyle ilgili toplantı düzenlendi. (Şarku’l Avsat)

Yemen’de Husilerin kadınları baskı altına almaya, hareketlerini kısıtlamaya ve kıyafetlerine katı kontrol kuralları getirmeye yönelik hamleleri sürerken Yemen Başkanlık Konseyi, misyonu insani müdahale, kalkınma ve barışın sağlanmasında kadınların rolünü artırmak olan, ülkenin tüm bölgelerini kapsayan bir kadın bloğu kurdu. Kadınların karar verme ve sürdürülebilir kalkınmadaki rolünü destekleyecek ek adımlar attı. Bu bağlamda tüm kadınların sesleri, Bağışçılar Danışma Konseyi çatısı altında güvence altına alınacak.
Yemen’in geçici başkenti Aden, Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne bağlı Yardım ve Uluslararası İşbirliği Ekibi tarafından düzenlenen, bir toplantıya ev sahipliği yaptı. Toplantıda, tüm kadınların sesinin daha koordineli ve yapılandırılmış bir şekilde Bağışçılar Danışma Konseyi çatısı altında toplanması, Başkanlık Konseyi’nin koordinasyon yapısına dahil edilmesi ve üçlü projede (insani müdahale, kalkınma ve barış) kadınların sesinin desteklenmesi amaçlanıyor.
‘Güçlü Kadınlar... Sürdürülebilir Kalkınma İçin Güçlü Bir Yemen’ sloganı ile düzenlenen toplantı, üçlü projenin ve hükümet politikalarının stratejik inşasında kadınların sesinin güçlendirilmesin yanı sıra kadın ve erkek arasındaki entegrasyonun önemi konusunda çeşitli çevrelerde farkındalık düzeyinin artırılması ve Yemenli kadınların sesini yerel ve uluslararası topluluklara iletmek için çalışan bir platform kurulması amacıyla gerçekleştirildi.
Toplantının hedefleri arasında ayrıca konsey üyelerinden oluşan danışma komitelerinin oluşturulmasının yanı sıra Yardımlaşma ve Uluslararası İşbirliği Dairesi ile Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne bağlı Kadın Genel İdaresi gözetiminde daha yüksek bir koordinasyon komitesinin oluşturulması ile çeşitli düzeylerde, aşamalarda ve alanlarda cinsiyet farkını azaltılması, Yemenli kadınların ülkenin kalkınmasına yönelik tüm çalışmalardaki rollerinin genişletilmesi de var.
Ekibin danışma konseyi, uzmanlık ve müdahale alanlarına göre kadın liderler ve danışma grupları oluşturmak için çalışacak. Bunlar, Yemen’deki İnsani Yardım Koordinatörü ile üçlü projeye katılırken, Yemen’de kadın sorunlarına hizmet etmek ve ihtiyaçlarını karşılamak üzere ekip ile tüm sektörlerdeki çeşitli aktörler arasındaki iş birliğini genişletecek.
Konsey bu adımların yanı sıra ihtiyaçların değerlendirilmesini, yardımın ötesinde gelişimsel bir yaklaşıma odaklanılmasını, özgüvenin temellerinin atılmasını, bağışçılar ve ekip arasında iş birliği ve koordinasyon mekanizmalarının geliştirilmesini ve son olarak sarf edilen tüm çabaların üçlü yaklaşım altında birleştirilmesi ile bağışçıları tarafından uygulanacak projeler hakkında danışma grubu ile istişareyi sağlayacak.
Konsey, 12 danışma kurulunu içeriyor. Bunlar Hak ve Özgürlükler, Sürdürülebilir Ekonomik Kalkınma, Kadın, Çocuk, Kültür, Turizm, Sağlık, Eğitim, Gıda Güvenliği, Çevre, İklim, Gençlik, Spor, Altyapı Projeleri, Hizmetler, Tarım, Hayvancılık ve Balıkçılık Danışma Kurulu’ndan oluşuyor.
Danışma ekibinin göreve başlama toplantısının sonuçlarına göre Cumhurbaşkanlığı Ofisi’ne bağlı Yardım ve Uluslararası İşbirliği Dairesi Başkanlığı’nın doğrudan denetimi altında olmak kaydıyla üyelerden oluşan daimi bir üst koordinasyon komitesi oluşturulacak. Uzman komitelerin ve koordinasyon konseyinin bir yıldan beş yıla kadar görevlerini belirlenecek, her programa ve stratejik hedeflerine istinaden kendilerine verilen görevleri gerçekleştirmek için süreci belirlemek üzere danışma komitelerinin oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılacak.
Yardım ve Uluslararası İşbirliği Teknik Ekibi Başkanı Meryem el-Duğani, kurtarılmış bölgelerdeki devlet kurumlarından kadınları temsil eden 150’den fazla kadının, sivil toplum kuruluşlarındaki kadınlarının temsilcilerinin, kadın akademisyenlerin ve ekonomi, kalkınma ve insani yardım sektörlerindeki kadın uzmanların toplantıya kaldığını bildirdi. Ayrıca, danışma ekibi komitelerinin, uzmanlık alanlarına ve müdahale alanlarına göre, kadın liderler ve danışma grupları oluşturmak için çalışacaklarını sonrasında ekip ve katılımcılar arasındaki iş birliğini, kadın sorunlarına hizmet etmek üzere tüm hükümet sektörlerinde genişletileceğini söyledi.
Duğani danışma ekibinin haklar, özgürlükler, sürdürülebilir ekonomik kalkınma, kadın, çocuk, kültür, turizm, sağlık, eğitim, gıda güvenliği, çevre, iklim, gençlik, spor, altyapı projeleri, hizmetler, tarım, hayvancılık ve balıkçılık alanlarında 12 danışma kurulunu içerdiğini aktardı.



Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
TT

Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)

Her türden siyasi güç, Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım'ın kendisini bir kez daha Taif Anlaşması şemsiyesi altında konumlandırdığını yinelemesiyle uğraşıyor. Çünkü Kasım, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının uygulanmasına hazırlık olarak İsrail'in girdiği bölgelerden çekilmesiyle birlikte Güney Lübnan'a sükunetin geri dönmesinden sonraki aşamaya yaklaşımında yol haritasının ana başlıklarını tanımlayarak ABD'nin ateşkese ulaşma vaatlerinin önüne geçmek istedi.

Siyasi kaynakların Şarku’l Avsat'a aktardığına göre Kasım'ın ateşkes sonrası sahneye yaklaşımında tanımladığı maddeler, Hizbullah'ın yönelimlerine Lübnanlılığı siyasi faaliyette bulunma noktasına kadar ekleme arzusuna işaret ediyor. Buna karşılık, Lübnanlılar arasında bölünmeye neden olan tek taraflı Gazze Şeridi'ni destekleme kararının yol açtığı tepkilere ilişkin değerlendirmeleri ışığında bölgede olup bitenlerle ilgilenme düzeyi azalıyor.

Kaynaklar, Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ni destekleme kararının dayattığı gerçekleri görmezden gelemeyeceğine inanıyor. Bunların başında direniş eksenindeki müttefiklerinin desteğinden yoksun olması geliyor. Bu çatışmada Hizbullah neredeyse tek başınaydı. Hizbullah'ın Meclis Başkanı Nebih Berri'ye Amerikalı arabulucu Amos Hochstein ile müzakere yetkisi vermesi ve güneyi sükûnete kavuşturacak bir taslak üzerinde anlaşmaya varmaları, kaçınılmaz olarak Gazze Şeridi ve Güney Lübnan cephelerini birbirine bağlayacak ve Hamas'ı destekleyecek bir taslağa yer olmadığı anlamına geliyor.

Hizbullah'ın geri çekilişi

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın taslağa itiraz etmemesinin, Litani'nin güneyindeki konuşlanma alanını boşaltmayı ve geri çekilmeyi zımnen kabul ettiği anlamına geldiğine işaret ediyor. Buna ek olarak, Ağustos 2006'da 1701 sayılı kararın kabul edilmesinden bu yana yürürlükte olan angajman kuralları ve bu kuralların uygulanmasını kontrol altında tutan terör dengesi de iptal edilmiş oldu.

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın içe çekilmekten başka çaresi olmadığını ve şu ana kadar elde edilenlerin ABD'nin vaatlerine bağlı bir ateşkese varmakla sınırlı kaldığını söylüyor. Lübnan-Suriye sınırı, ordunun Refik Hariri Uluslararası Havaalanı'nda uyguladığı modele uygun olarak kontrol edilmesine ve Lübnan'a ve Lübnan'dan her türlü kaçakçılığın önlenmesine karar verilmesinin ardından artık Hizbullah'a silah sevkiyatına açık değil. Diğer yandan Suriye rejimi, uluslararası toplumla ilişkilerini düzeltmek ve ABD'nin Sezar Yasası kapsamında kendisine uyguladığı yaptırımların kaldırılmasını sağlamak amacıyla bu eksenden çekildiği için direniş ekseni aktif bir varlık gösteremedi.

Laricani

Bu bağlamda kaynaklar, İran Dini Lideri’nin kıdemli danışmanı Ali Laricani'nin Beyrut ziyareti sırasında kendisiyle görüşen direniş ekseninden bir heyete söyledikleri üzerinde duruyor: “İran Lübnan'a yardım ulaştırmak istiyor, ancak kara, deniz ve havadan bize uygulanan abluka yardım göndermemizi engelliyor. Yeniden inşada ortak olduğumuzu vurgulamaktan başka çaremiz yok.”

Hizbullah'ın Lübnan'ı güvenli bir liman haline getiren Taif Anlaşması'na katılmasının, direniş ekseninin yanında yer alması nedeniyle bozulan Lübnan-Arap ilişkilerinin düzeltilmesi ve Lübnan'ın bölgede yaşanan çatışmalardan uzak tutulması yerine mesajların verildiği bir platform haline getirilmesi bağlamında eleştirel bir gözden geçirme olup olmadığı soruluyor. İsrail geniş alanları tahrip etmeye devam ederken ateşkesi kabul etmekteki isteksizliğine rağmen ateşkese varmaktan başka çaresi olmadığına mı ikna oldu? Bu da Amerikan vaatlerinin akıbeti sorusuna kapı açıyor. Peki savaşın sona erdiğini ilan etmek için doğru zamanı seçmek Tel Aviv'in mi elinde?

Taif Anlaşması çatısı altında konumlanma

Kaynaklar, Berri'nin Hizbullah’a, içe dönmesi ve kendisini Taif Anlaşması çatısı altında konumlandırması tavsiyesinde bulunma rolünü de göz ardı etmedi. Özellikle de uluslararası toplum tüm bileşenleriyle muhalefete Lübnan'ın birikmiş krizlerinden kurtulması için iş birliği yapması yönünde el uzatmasını tavsiye ederken…

Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne verdiği destekle aynı döneme denk gelen gelişmelere karşı temkinli olduğunu söyleyen kaynaklar, Hizbullah’ın İran'ın müdahalesine oynadığı bahsin yanlış olduğu gerçeği ışığında hesaplarını yeniden gözden geçirmeye karar verip vermediğini soruyor. İran, bölgedeki konumunun zayıflaması ihtimalini göz önünde bulundurarak rejimi korumak ve muhafaza etmekle ilgileniyor.

Dolayısıyla Hizbullah'ın Taif Anlaşması’nı restore etme kararı, kaynaklara göre sahip olduğu artı gücün siyasi denklemde harcanmayacağını anladıktan sonra Lübnan'ı kurtarmak için çözüm arayışında siyasi harekete katılmaya istekli olduğu anlamına geliyor. Ateşkes sağlanır sağlanmaz ülkenin yeni bir siyasi aşamaya girmeye hazır olmasıyla birlikte, 1701 sayılı kararın uygulanması için üzerinde anlaşmaya varılanları hayata geçirmeyi üstlenecek cumhurbaşkanının seçilmesine öncelik verecek şekilde, başta muhalefet olmak üzere ülkedeki ortaklarıyla iletişime geçecek kanalların aranmasına ihtiyaç var.

Bu nedenle, Kasım'ın Hizbullah'ı yeni bir siyasi aşamaya taşımaya hazırlanırken çizdiği yol haritasına muhalefetten ya da merkezcilerden gelebilecek tepkilere yer açmak için sabırlı olmak gerekiyor. Bunun için de muhaliflerine kabadayılık taslamaması, cumhurbaşkanının seçimini durgunluktan çıkarmak ve Taif Anlaşması’nın uygulanmasını tamamlamak için açık, esnek ve gerçekçi olması gerekiyor. Bunun karşılığında da kendisine aynı şekilde davranılmalı ve Gazze Şeridi'ni destekleme tekelinden önceki gücünün artık geçmişteki gibi olmadığı bahanesiyle ülkenin kurumlarını restore etme konusunda kendisini zayıflatmak istediklerini düşündürecek şekilde hareket edilmemelidir. Öyle ki İran'ın etkisinin azalması, direniş ekseninin vurucu gücünü oluşturan ve bölgedeki en güçlü kolu olduğu için Hizbullah'a destek sağlamada mütevazı sınırlarda bile olsa bir rol oynamayan arenaların birliğinin etkisizliği ile bağlantılı olarak ortaya çıktı. Dolayısıyla, devlet projesine yeniden kazandırmak için İran'ı kucaklamaya ihtiyaç var.