İzzeddin Ebu Ayşa
Tel Aviv, Gazze Şeridi'nde tuttuğu İsrailli mahkumların durumlarına ilişkin zaman zaman yayımladığı Hamas Hareketi'nin provokatif mesajlarını görmezden gelmeyecek gibi görünüyor.
Bu yüzden bir karşıt propagandayla karşılık vermeye karar verdi.
Tel Aviv'i bir mahkûm takası anlaşmasına zorlama çabalarının bir parçası olarak Hamas, bir yıl içinde dördüncü kez, 2014'ten beri Gazze Şeridi'nde tutulan İsrailli mahkumların video ve fotoğraflarını yayımladı.
Karar piramidin tepesinden
Tel Aviv ile Hamas arasındaki propaganda savaşı, Hamas'ın İsrailli tutuklu Avira Mengistu'yu sekiz yıl tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılmasını hızlandırmak için ülkesine çağrıda bulunduğu bir video kaseti yayınlamasının ardından alevlendi.
Etiyopya kökenli Mengistu, İbranice konuştuğu kısa bir videoda şöyle dedi:
"Bu uzun yıllar süren acı ve ıstıraptan sonra ben ve yoldaşlarım burada ne kadar kalacağız? İsrail devleti ve halkı kaderimizin neresinde?"
Hamas Hareketi kaydı şu notla paylaştı:
"İsrail eski Genelkurmay Başkanı Aviv Kohavi'nin ve kurumunun başarısızlığını ve sözde ve hayali kazanımlarla halkına ve hükümetine yalan söylediğini teyit ediyoruz. Ve onun halefi Herzi Halevi, bu başarısızlığın ve sonuçlarının yükünü taşımaya hazırlanmalı."
İsrail, video klipteki Mengistu'nun kimliğini doğruladıktan sonra, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Hamas propagandasıyla yüzleşmeye karar verdi.
Netanyahu bakanlardan, resmi ve devlete sadık İsrail medyasından, Hamas'ı kışkırtıp suçlamalarını ve son yayınlanan videonun önemini küçümsemelerini ve onunla ilgilenmemelerini istedi.
Netanyahu videoyu "önemsiz" olarak nitelendirdi ve ele alınmaması gerektiğini söyledi. Netanyahu, "Esirimizin Hamas tarafından tutulduğu video, hayatta olduğuna dair başından beri bildiğimiz şeyi doğruluyor. Video, onun sağlığının iyi olmaması ve hayatını koruma sorumluluğunun Hamas'a ait olması dışında bize yeni bir şey vermedi" dedi.
Netanyahu kayıtsız mı ilgili mi?
Netanyahu sözlerine şöyle devam etti:
"Hamas, uluslararası hukuka aykırı bir şekilde psikolojik rahatsızlıkları olan sivil bir hastayı Gazze'de tutuyor ve medya propagandasıyla meşgul. Biz esirleri ve kayıpları anavatanlarına geri döndürmek için tüm kaynak ve çabalarımızı harcarken onlar kendi vatandaşlarının mağduriyetini umursamak yerine tutsak bir İsrailliyi psikolojik savaşla sömürüyor."
Netanyahu, Hamas'ın mesajına kayıtsız görünse de askeri gözlemciler farklı görüşteler.
Güvenlik işleri araştırmacısı Macid eş-Şarafi, "İsrail Başbakanı'nın Mengistu'nun videosuna yaptığı yorum, konuşmasında belirtilenin aksine konuya olan ilgisini gösteriyor. Güvenlik bilimlerinde, üst düzey yetkililer bir konuya kayıtsız kalırsa medya sözcülerinden yorum yapmalarını isterler. Ancak daha yüksek bir ilgi varsa kendileri konuşurlar. Bu kurala dayanarak Netanyahu'nun talimatları tam tersi olmasına rağmen Hamas'ın mesajıyla meşgul olduğu sonucuna varıyoruz" diye konuştu.
Hamas ücretsiz bilgi verdi mi?
Hamas ve İsrail esir değişimi anlaşması müzakerelerine başladığından beri Hamas tutukluları hakkında ücretsiz bilgi vermeyi reddettiğini öne sürüyor.
Buna rağmen Mengistu'nun iki mesajını yayımladı, ilki ses kaydı, ikincisiyse bir videoydu. Hamas ayrıca, İsrailli tutuklu Hişam es-Seyyid'in hastalığını açıklayan bir video klibi de yayımladı.
Videoda askerin silahı Hadar Goldin'ı gösterirken Şaul Aron'un hayatta olduğu da ima ediliyordu.
Knesset Üyesi Danny Danon, bununla ilgili olarak ve İsrail tarafından sürdürülen karşı propaganda bağlamında "Ücretsiz hediye olmadığını savunan Hamas bu ilkeden vazgeçti. Elinde tuttuğu sivil rehineler hakkında herhangi bir ödeme yapılmadan bilgi verdi. Ama asıl soru, bu değişikliğin nedeni nedir?" dedi.
Danon, sözlerine şunları ekledi:
"Bu, Hamas'ın İsrail tarafından istenilmeden sivil rehinelerin sağlık durumuyla ilgili yanıtını dördüncü kez verdiği olay. Bu durum, Hamas'ın Tel Aviv'in tutuklularının gerçekliği hakkında tüm bilgilere sahip olduğunun farkına vardığını gösteriyor. Dolayısıyla, kullandığı baskıya devam etmesi için hiçbir neden yok."
Tel Aviv'in Birleşmiş Milletler (BM) Daimî Temsilcisi olan Danon sözlerine şöyle devam etti:
"Hamas yüzsüzce, bir tutukluyu teşhir ediyor ve onu kötü amaçları için kullanıyor. Mengistu zihinsel sorunları olan biri ve buna rağmen acımasız ve insanlık dışı koşullarda tutuluyor. Ancak biz Hamas'ın psikolojik baskı içeren mesajlarına asla teslim olmayacağız."
İsrail halkı bedelini ödemeyi reddediyor!
Ayrıca Hamas, İsrail'e bir esir takası anlaşması yapması için baskı yapmaya çalışırken, İsrail bununla ilgilenmiyor gibi görünüyor.
Hamas Hareketi'nin Gazze Sorumlusu Yahya Sinvar, "İsrail'in iki olasılıktan birini seçmek için belirli ve kısa bir süresi var. Ya bir takas anlaşması ya da mahkumlarının sonsuza kadar kayıp olduğunu düşünmek" ifadelerini kullandı.
İsrail'de şu anda bir takas anlaşmasına gitmek zor görünüyor.
Tel Aviv Hükümeti'ndeki Tutsaklar ve Kayıp Kişilerle İlişkiler Koordinatörü pozisyonu Yaron Blum'un istifa etmesinden sonra hala boş.
Netanyahu ise bu görevi devralmak için yeni bir isim atayacağını belirtti.
İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN askeri analisti Eyal Alime, Tel Aviv'in Mengistu dosyasına insancıl bir şekilde baktığını söylüyor.
Bu nedenle İsrail toplumunun, hükümetin bir takas anlaşması için fahiş bir bedel ödemesine razı olması mümkün değil.
Bu nedenle kamuoyu, Hamas'ın gözaltına aldığı sivillerin dosyasına tepki göstermedi.
Hamas sessiz kalmadı ve aynı zamanda karşı propagandaya da yöneldi. Hamas liderlerinden İsmail Rıdvan, "Yayınladıklarımız, İsrail şokun boyutunu ne kadar küçültmeye çalışırsa çalışsın, sahip olduğumuz değerli avın bir parçası. Dolayısıyla Netanyahu'nun takas anlaşmasını kabul etmekten başka seçeneği yok" diye konuştu.
Rıdvan, "Yaptığımız işi derinlemesine inceliyoruz ve hiçbir şey bedava değil. Bu mesajımız Tel Aviv'e ulaştı. Tel Aviv Hükümeti'ne video yayınıyla samimi olduğumuza dair güvence verdik. İsrail Hükümeti halkına yalan söylüyor ve onları kandırıyor" dedi.
Independent Türkçe
Hamas lideri Yahya Sinvar ve İsmail Haniye'in 2017'de Gazze'de çekilmiş fotoğrafı (Arşiv- Reuters)
İzzeddin el-Haddad (Fotoğraf el-Kassam tarafından yayınlandı)
Gazze'deki Hamas savaşçıları (Arşiv-Reuters)