İran'dan AP'nin 'Devrim Muhafızları' adımına tepki: Avrupa için pahalıya mal olacak

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Avrupa Parlamentosu'nda (AP) kabul edilen ve Devrim Muhafızları Ordusu'nun "terör" listesine alınmasını talep eden tasarının sonuçlarının "Avrupa için pahalıya mal olacağını" söyledi.

AA
AA
TT

İran'dan AP'nin 'Devrim Muhafızları' adımına tepki: Avrupa için pahalıya mal olacak

AA
AA

İran devlet televizyonuna göre, Abdullahiyan, Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te düzenlenen Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (EİT) Bakanlar Konseyi 26. Toplantısında konuştu.
AP'de kabul edilen ve Devrim Muhafızları Ordusu'nun "terör" listesine alınmasını talep eden tasarıya tepki gösteren Abdullahiyan, "Kuşkusuz Avrupa için bu tür duygusal eylemlerin sonuçları pahalıya mal olacaktır. Bu yüzden doğru yol, diplomasi, yapıcı etkileşim ve akılcılığa odaklanmaktır." dedi.

İsveç'te Kuran-ı Kerim'in yakılması: Batı'nın verdiği destek kabul edilemez
İsveç'teki Türkiye Büyükelçiliği önünde Kuran-ı Kerim'in yakılmasına ilişkin ülkesinin tepkisini dile getiren Abdullahiyan, söz konusu eylemi kınadıklarını belirtti.
Abdullahiyan, "Batılı ülkelerin, ilahi dinlerin kutsallığını hedef alan bu eylemlere ifade özgürlüğü kisvesi altında destek vermesi kabul edilemez." ifadelerini kullandı.

Bölge ülkeleri arasında EİT gibi çok taraflı mekanizmalardan oluşan işbirlikleri önemli
Son yıllarda dünyada yaşanan gelişmeler ve bölgeye etkilerinin bölge ülkeleri arasında yakınlaşma ve uyum sağlama gerekliliğini artırdığını vurgulayan Abdullahiyan, "Kovid-19 ve yıkıcı etkileri ile son dönemde dünyada yaşanan gıda güvenliği ve enerji güvenliği krizleri, ekonomik büyüklükleri ne olursa olsun farklı ülkelerin kırılganlıklarını açıkça ortaya koydu. Bu nedenle, tüm dünya ülkeleri ve bölge için gelecekte yaşanabilecek şoklara karşı direnci güçlendirmek, bir tercih değil zorunluluktur." şeklinde konuştu.
Abdullahiyan, bu doğrultuda, bölge ülkeleri arasında EİT gibi çok taraflı mekanizmalardan oluşan kolektif işbirliklerinin önemli olduğunu dile getirdi.

Afganistan'da "kapsayıcı hükümet oluşturulmalı" vurgusu
Konuşmasında Afganistan'daki duruma da değinen Abdullahiyan, EİT'nin bu ülkeye yönelik yardım politikasını benimsediğini belirtti.
Abdullahiyan, Afganistan'da kapsayıcı bir hükümetin kurulması konusunda ülkesinin çağrısını yineleyerek, "Afganistan'da kapsayıcı bir hükümetin kurulması, yalnızca yardım programlarına ve ülkenin yeniden inşasına yardımcı olmakla kalmaz, bu aynı zamanda terör operasyonlarının, mültecilerin ve uyuşturucu kaçakçılığının bölge için neden olduğu tehditleri de azaltır." değerlendirmesinde bulundu.
Afganistan'daki Taliban hükümetinin Afgan kadınlarının üniversite eğitim hakkını askıya almasına da işaret eden Abdullahiyan, "Afganistan İcra Heyeti'nin, kadınları ve kız çocuklarını eğitimden mahrum bırakma eylemini merhametli İslam dininin öğretilerine aykırı buluyor ve bundan derin endişe duyduğumuzu ifade ediyoruz." diye konuştu.
Özbekistan Dışişleri Bakan Vekili Bahtiyar Sadiov'un ev sahipliğinde Taşkent'te düzenlenen EİT Dışişleri Bakanları 26. Toplantısına Türkiye, Azerbaycan, İran, Kazakistan, Kırgızistan, Pakistan, Tacikistan ve Türkmenistan dışişleri bakanları katılıyor.
AP, 19 Ocak'ta, AB tarafından İran'a daha fazla yaptırım getirilmesi, İran lideri Ayetullah Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'ye yaptırım uygulanması, Devrim Muhafızları Ordusu'nun AB'nin terör listesine alınması taleplerini içeren ancak bağlayıcılığı olmayan bir karar tasarısını kabul etmişti.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.