Ergenlikte 7 saatten az uyumak MS riskini çok yüksek oranda artırıyor

7 saatten fazla uyumanınsa hastalığı önlemeye yardımcı olabileceği keşfedildi

Kötü uyku alışkanlıkları, fizyolojik ve psikolojik değişiklikler nedeniyle ergenler arasında daha yaygın (Reuters)
Kötü uyku alışkanlıkları, fizyolojik ve psikolojik değişiklikler nedeniyle ergenler arasında daha yaygın (Reuters)
TT

Ergenlikte 7 saatten az uyumak MS riskini çok yüksek oranda artırıyor

Kötü uyku alışkanlıkları, fizyolojik ve psikolojik değişiklikler nedeniyle ergenler arasında daha yaygın (Reuters)
Kötü uyku alışkanlıkları, fizyolojik ve psikolojik değişiklikler nedeniyle ergenler arasında daha yaygın (Reuters)

Yeni bir araştırmaya göre, ergenlik çağında 7 saatten az uyumak multipl skleroz (MS) riskini artırabilir.
Bilim insanları, ergenlik döneminde yetersiz ve bozuk uykunun, bu hastalığa yakalanma olasılığını yüzde 50'ye kadar artırabileceğini söyledi.
İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nün yürüttüğü çalışma, 7 saatten fazla uyumanınsa hastalığı önlemeye yardımcı olabileceğini ortaya koydu.
Uzmanlar, sosyal medyanın ve gece vardiyasının, ergenlerin düzgün bir gece uykusu çekememesinin nedenlerinden bazıları olduğunu söyledi.
Multipl skleroz, beyni ve omuriliği etkileyen; görme, kol veya bacak hareketleri ve dengeyle ilgili sorunları içeren ve ömür boyu süren bir hastalık.
Bu hastalığın tedavisi yok ama ilaçlar ve müdahaleler semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir.

MS'in genetiğe bağlı olduğu düşünülse de, güneş ışığı ve D vitamini eksikliği, sigara, gençlik obezitesi ve öpüşme hastalığı gibi başka çevresel faktörler de nedenleri arasında.
Vardiyalı çalışma da özellikle genç yaşlarda, hastalık riskinin artmasıyla ilişkilendiriliyor.
Tanı için ortalama yaş 34 olmakla birlikte, ilk belirtiler 20'li yaşların başında görülebilir.
İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nün klinik nörobilim bölümünden, çalışmanın yazarı Dr. Torbjörn Åkerstedt, şunları söyledi:
"Sosyal medya kullanımıyla uyku düzeni arasında da ilişkiler olduğu gösterildi. Teknolojinin ve internet erişiminin her an var olması ergenler arasında yetersiz uykuya katkıda bulunuyor ve önemli bir halk sağlığı sorununu temsil ediyor."
Multipl Skleroz Epidemiyolojik İncelemesi'nden araştırmacılar, hastanelerden ve özel nöroloji kliniklerinden hastaları inceledi. Yaşları 16 ila 70 olan İsveçlilerle yapılan nüfus temelli bir vaka kontrol çalışmasını kullandılar.
Bilim insanları daha sonra bu kişileri, sırasıyla 2005-2013 ve 2015-2018 arasında ülke nüfusundan aynı yaş, cinsiyet ve yerleşim bölgesini paylaşan iki sağlıklı kişiyle eşleştirdi.
Çalışma, yaşları 15 ila 19 olan kişilerin uyku düzenlerini değerlendirmek için yürütüldü. Ancak 2 bin 75 MS hastasının yanı sıra herhangi bir yaş grubuna göre belirlenmemiş 3 binden fazla kişi de çalışmaya dahil edildi.
Katılımcılardan farklı yaşlarda ve farklı günlerde (işten okul günlerine veya hafta sonlarına kadar) uyku düzenlerini izlemeleri istendi. Katılımcıların 5 puanlık bir ölçek kullanmaları gerekiyordu. 5 puan çok iyi anlamına geliyordu.
Bilim insanlarına göre, kısa uyku 7 saatten az sürebilir. Öte yandan 7 ve 9 saat arasında yeterli ve kaliteli bir uyku tavsiye ediliyor. Uzun süreli uykular ise 10 saatten fazla sürebiliyor.
Araştırmacılar, büyüme çağında hem uzunluk hem de kalite açısından en kötü uykuya sahip olan kişilerin MS tanısı alma riskinin daha yüksek olduğunu belirledi.
Dr. Åkerstedt, şunları ekledi:
"Yetersiz uykunun olumsuz sağlık sonuçlarına ilişkin, ergenlere ve ebeveynlerine yönelik eğitim müdahaleleri önem taşıyor. Ergenlik döneminde yetersiz uyku ve düşük uyku kalitesi, daha sonra MS gelişme riskini artırıyor gibi görünüyor. Uygun bağışıklık fonksiyonu için gerekli olan yeterli onarıcı uyku, bu nedenle MS'e karşı bir başka önleyici faktör olabilir."
Journal of Neurology Neurosurgery & Psychiatry adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmada, kalitesiz uykunun gençler arasında, yaşamlarındaki olası fizyolojik, psikolojik ve sosyal değişiklikler nedeniyle daha yaygın olduğu tespit edildi.



Depresyon oranı en yüksek meslekler belirlendi

ABD genelinde 80 bin 319 çalışan, hayatlarının bir döneminde depresyon teşhisi aldığını söyledi (Unsplash)
ABD genelinde 80 bin 319 çalışan, hayatlarının bir döneminde depresyon teşhisi aldığını söyledi (Unsplash)
TT

Depresyon oranı en yüksek meslekler belirlendi

ABD genelinde 80 bin 319 çalışan, hayatlarının bir döneminde depresyon teşhisi aldığını söyledi (Unsplash)
ABD genelinde 80 bin 319 çalışan, hayatlarının bir döneminde depresyon teşhisi aldığını söyledi (Unsplash)

İş arayanlar, belirli kariyerlerin ruh sağlığı üzerindeki yükünü göz önünde bulundurmak isteyebilir.

Cuma günü yayımlanan geniş kapsamlı yeni bir araştırma, meslekler ve depresyon oranları arasındaki ilişkiyi inceledi. Araştırmada 2015-2019 döneminde ABD'nin 37 eyaletindeki 536 bin 279 çalışandan elde edilen anket verileri analiz edildi.

Yarım milyon ABD'li çalışanın 80 bin 319'u, hayatlarının bir döneminde depresyon teşhisi aldığını söylerken kadınlardaki teşhis oranı erkeklerin iki katıydı.

Sonuçları sektörlere göre ayıran araştırma, toplumsal ve sosyal hizmetlerde çalışanların yüzde 20,5'le ömür boyu depresyon teşhisi konma oranının en yüksek meslek grubu olduğunu ortaya koydu. Listede ikinci sırada yüzde 20,1'le gıda hazırlama ve servis işleri yer aldı.

Yaşam boyu depresyon tanısı konma oranı yüksek diğer sektörlerse şöyle: sanat, eğlence, spor ve medya yüzde 18,6; konaklama ve yemek hizmetleri yüzde 18,4; sağlık ve sosyal yardım yüzde 18,2; perakende ticaret yüzde 17,7; hukuk, eğitim ve kütüphane işleri yüzde 16,1'le eşit orana sahip.

Yaşam boyu depresyon tanısı alma oranı en düşük sektörler arasında da madencilik yüzde 6,7, inşaat yüzde 8,9 ve tarım ve mühendislik işleri yüzde 9 olarak belirlendi.

Madencilik ve inşaatta depresyon oranı daha düşük görünse de bunlar, ABD'deki işçiler arasında intihar oranının en yüksek olduğu sektörler. Araştırmacılar bu farkın, mavi yakalı erkeklerin önceden var olan önyargılar veya kırsal bölgelerdeki sınırlı erişim nedeniyle ruh sağlığı hizmetlerine başvurma olasılığının daha düşük olmasıyla açıklanabileceğini öne sürüyor.

Araştırmanın sonuçlarına rağmen neredeyse hiç stres içermeyen yüksek maaşlı bazı işler de var. Resume Genius, Aralık 2024'te düşük stres seviyesine sahip en yüksek maaşlı işlerin listesini yayımlamıştı.

Çalışmada "düşük stresli işler" genellikle daha az talep, daha öngörülebilir çalışma saatleri, destekleyici ortamlar ve yönetilebilir iş yükü içeren işler olarak tanımlanmıştı.

Listedeki tüm işler, en az lisans derecesine sahip olmayı gerektiriyordu. Liste, ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS) ve kariyer sitesi O*NET Online'ın verileri kullanılarak derlenmişti. Yüksek stresli işler O*NET kullanılarak filtrelenmiş ve ardından BLS'nin Meslek Görünümü El Kitabı'yla karşılaştırılmıştı. Ülke çapındaki medyan maaş 48 bin 60 dolar olarak belirlenmiş ve "ortalamadan daha hızlı büyüme" gösteren işler incelenmişti.

En iyi işler arasında şunlar yer almıştı: su kaynağı uzmanı, gökbilimci, aktüer, çevre ekonomisti, matematikçi ve coğrafyacı.

Independent Türkçe