Pompeo, Hindistan ve Pakistan'ın 2019'da nükleer savaşın eşiğine geldiğini öne sürdü

Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo (AP)
Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo (AP)
TT

Pompeo, Hindistan ve Pakistan'ın 2019'da nükleer savaşın eşiğine geldiğini öne sürdü

Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo (AP)
Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo (AP)

Eski ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, anılarını yazdığı kitabında, Pakistan ve Hindistan'ın Şubat 2019'da nükleer savaşın eşiğine geldiğini iddia etti.
BBC'nin haberine göre, Pompeo, anılarını kaleme aldığı "In Never Give An Inch: Fighting for the America I Love" (Hiçbir koşulda tek bir karış toprak verme: Tutkunu olduğum Amerika için Savaşmak) adlı kitapta Pakistan ve Hindistan'ın Şubat 2019'da neredeyse nükleer savaşın eşiğine geldiğini yazdı.
Pompeo, kitabında, "Acaba dünya, Pakistan ile Hindistan arasındaki gerilimin Şubat 2019'da bir nükleer savaşa dönüşmeye ne kadar yakın olduğunu biliyor muydu? Bu sorunun cevabını kesin olarak bilmiyorum. Ancak bildiğim iki ülkenin savaşa çok yakın olduğuydu." ifadelerini kullandı.
Hanoi'de Şubat 2019'da Kuzey Korelilerle yapılan nükleer silahlarla ilgili zirvede, Pakistan ve Hindistan'ın uzun süredir devam eden Keşmir bölgesindeki anlaşmazlıkla alakalı birbirlerini tehdit etmeye başladığı geceyi "hiç unutmadığını" belirten Pompeo, karşılıklı tehdidin 40 Hintli askerin ölümüyle sonuçlanan saldırı sonrasında başladığını aktardı.
Pompeo, saldırı hakkında, "Muhtemelen kısmen Pakistan'ın sıkı olmayan terörle mücadele politikaları sayesinde mümkün oldu" yorumunu yaptı. Eski Dışişleri Bakanı, saldırı sonrasında Hindistan'ın Pakistan içlerine hava saldırısı düzenlediğini, Pakistanlıların da savaş uçakları arasındaki "it dalaşı" sonrasında bir uçağı düşürerek pilotunu esir aldığını hatırlattı.
Hanoi'de Hintli bir yetkilinin görüşmek için gece yarısı kendisini uyandırdığını ve Pakistanlıların bir nükleer saldırıya hazırlandığını, kendilerinin de buna karşılık vermek üzere alarma geçmeyi düşündüğünü anlattığını aktaran Pompeo, Hintli yetkiliden "hiçbir şey yapmamasını ve durumu düzeltmek için biraz zaman" istediğini ifade etti.
Hanoi'de bulunan dönemin Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton ile oteldeki küçük "güvenli haberleşme tesisinde" çalışmaya başladıklarını belirten Pompeo, daha önce çok defa temasta bulunduğu Pakistan Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Kamar Cavid Bacva'ya ulaşarak Hintlilerin söylediklerini aktardığını kaydetti.
Pompeo, Bacva'nın, bunun doğru olmadığını, bilakis Hindistan'ın nükleer silahlarını kullanıma hazır hale getirdiğini söylediğine işaret etti.
Eski Dışişleri Bakanı, birkaç saat içinde Yeni Delhi ve İslamabad'da yaptıkları çalışma sonucu her iki tarafı da nükleer savaşa hazırlanmadıkları konusunda ikna ettiklerini kaydetti.
Hindistan ve Pakistan, henüz Pompeo'nun iddialarına yanıt vermedi.
Hindistan, 26 Şubat 2019'da Keşmir Kontrol Hattı'nın Pakistan tarafındaki Ceyş-i Muhammed örgütüne ait kampa hava saldırısı düzenlediğini bildirmişti.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times