Mısır ve Hindistan’dan, "terörizme" karşı güvenlik işbirliğini geliştirme anlaşması

Sisi, Modi ile ortak basın toplantısında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Modi ile ortak basın toplantısında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır ve Hindistan’dan, "terörizme" karşı güvenlik işbirliğini geliştirme anlaşması

Sisi, Modi ile ortak basın toplantısında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Sisi, Modi ile ortak basın toplantısında (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır ve Hindistan, "güvenlik alanında terör ve şiddete karşı işbirliğini güçlendirme ve daha fazla koordinasyona ivme kazandırma" konusunda anlaştı. İki ülke güvenlik istikrarı olmadan gelişme kaydedilmeyeceğine vurgu yaptı.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile Hindistan Başbakanı Narendra Modi arasındaki görüşme dün (Çarşamba) gerçekleşti. İki liderin görüşmesinde "küresel krizin yansımaları, ikili ilişkiler, bölgesel ve uluslararası meselelerdeki gelişmeler" ele alındı.
Sisi, "Savunma alanında işbirliği, iki ülke arasında stratejik bir ilişki başlatma yönündeki ortak iradenin en iyi kanıtıdır" dedi.
Mısır Cumhurbaşkanı, sürekli koordinasyon, ortak eğitim ve deneyim alışverişi ve ortak imalat da dahil olmak üzere askeri işbirliğini derinleştirmek için ek ufuklar keşfetmek üzere çalışmak konusuna da vurgu yaptı.
Sisi, Modi’nin daveti üzerine Cumhuriyet Bayramı'nın yıl dönümü kutlamalarına onur konuğu olarak katılmak üzere Hindistan’a ziyaret gerçekleştirdi. Hindistan Anayasası'nın 26 Ocak 1950 tarihinde kabulünden itibaren ülkede Cumhuriyet Bayramı kutlanılıyor.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Bessam Radi'nin yaptığı açıklamaya göre, Mısır Cumhurbaşkanı ile Hindistan Başbakanı arasındaki görüşmede ikili ilişkileri çeşitli düzeylerde güçlendirmenin yolları ve bölgesel ve uluslararası ortak kaygılara ilişkin gelişmeler ele alındı.
Hindistan Başbakanı, terörizm, aşırılık yanlısı ideoloji ile mücadele, diğerini kabul etme, seçme özgürlüğü ve hoşgörü ilke ve değerlerini yerleştirme çabalarının yanı sıra bölgesel ortamında mevcut tüm krizlerin siyasi çözümüne yönelik çalışmada Mısır'ın oynadığı olumlu rolü övdü. Hindistan Başbakanı ayrıca, "ülkesinin birçok sektörde karşılıklı yatırımları ve iki dost ülke arasındaki ticaret hacmini artırma arzusuna" dikkat çekti.
İki ülkenin sahip olduğu ve işbirliği için çeşitli umut verici fırsatlar sunan büyük potansiyeller ışığında, Hindistan tarafıyla çeşitli alanlarda işbirliğinin maksimize edilmesini memnuniyetle karşılayan Sisi, iki ülke arasında özellikle askeri, ekonomik, ticari, turizm ve kültürel işbirliğinin sağlandığına dikkat çekti. Sisi ayrıca iletişim ve bilgi teknolojisi, ilaç ve aşı üretimi sektörlerinde de işbirliğine varıldığını kaydetti.
Sisi, Modi ile dün (Çarşamba) düzenlediği ortak basın toplantısında şu ifadeleri kullandı: “Görüşmede iki ülke arasındaki ticaret ve yatırım alanlarındaki ilişkilerin durumunu gözden geçirdik.”
Sisi ayrıca Modi ile görüşmesinde Mısır ve Hint halklarının ekonomik ve sosyal önceliklerine cevap verebilmek için iki ülkenin ticaret hacmini artırmak ve üretim ve ihracat yeteneklerinden ve avantajlarından sağlanan ortak faydayı en üst düzeye çıkarmak için çalışmaya devam edilmesine vurgu yapıldığını ifade etti.
Ülkesinin Mısır'daki Hindistan yatırımlarını başta Süveyş Kanalı ekonomik bölgesi olmak üzere çeşitli alanlarda artırma arzusunu dile getiren Sisi, yeni ve yenilenebilir enerji alanında işbirliği de dahil olmak üzere yeni alanlarda ortaklıklar kurulduğuna işaret etti. Özellikle yeşil hidrojen üretimi ve birkaç başka alanda stratejik iş birliğini güçlendirme anlaşmasına varıldığını söyleyen Mısır Cumhurbaşkanı, bunların başında tarım, yüksek öğretim, kimya, gübre ve ilaç endüstrileri, bilgi ve iletişim teknolojisi ve siber güvenliğin geldiğini kaydetti.
Sisi, “Görüşmelerde bölgesel ve uluslararası düzeyde ortak çıkarların olduğu konular ele alındı. Bunların başında küresel ekonomik kriz ve bu krizin özellikle gelişmekte olan ülkeler üzerindeki yansımaları gelmektedir. Uluslararası etkiye sahip krizler ardı ardına geldi. Bu krizlerden kaynaklanan zorluklarla yüzleşmek için yetenekleri geliştirmek adına dost ülkelerin ortak hareket etmesinin büyük değeri bir kez daha görüldü” dedi.
Hindistan Başbakanı ile yaptığı görüşmenin ardından açıklamalarda bulunan Mısır Cumhurbaşkanı, “Hindistan ile işbirliği, şiddeti ortadan kaldırmaya yardımcı olacaktır; çünkü şiddetin, terörizmin ve aşırılık yanlısı ideolojinin yayılması sadece Mısır ve Hindistan için değil, dünyadaki tüm ülkeler için gerçek bir tehdit oluşturuyor. Güvenlik alanında işbirliğini güçlendirmenin ve bu hayati alanda daha fazla koordinasyona ivme kazandırmanın önemi konusunda mutabakata varıldı. Güvenlik istikrarı olmadan gelişme olmaz” şeklinde konuştu.
Mısır Cumhurbaşkanı, Hindistan Devlet Başkanı Draupadi Mormo ile birlikte araya geldi ve merhum Hindistan lideri Mahatma Gandi'nin kabrini ziyaret etti. Sisi, Gandi’nin ve mezarına çelenk bıraktı. Mısır Cumhurbaşkanı, Çarşamba günü Hindistan’dan ki büyük şirketlerin yöneticileri ve işadamlarının yer aldığı genişletilmiş bir toplantıya da katıldı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsünün açıklamasına göre, Sisi ülkesinin Hintli şirketlerle ekonomik ve ticari işbirliği ilişkilerini daha da geliştirmeye istekli olduğunu teyit etti. Mısır'daki ekonomik kalkınma sürecini desteklemek için ortak yatırımların geliştirilmesi gerektiğine vurgu yapan Sisi, iki ülke arasındaki seçkin dostluğun, çeşitli ekonomik alanlarda ortak iş birliğini geliştirme çabalarını desteklemede gerçek bir şemsiye görevi gördüğüne dikkat çekti.



Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)

İsrail'in Gazze Şeridi’nde işgal ettiği yeni bölgelerden çekilme görüşmelerinin son iki aydır tıkanması, Katar’ın başkenti Doha'daki (yedinci gününe giren) ateşkes müzakerelerini yeni bir ‘karanlık tünele’ soktu. Hamas Hareketi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti tarafından önerilen yeniden konuşlandırmayı reddetti.

Medyada yer alan sızıntılara göre arabulucular, özellikle Washington, müzakerelerin sonuna kadar çekilme maddesinin ertelenmesini talep ettiler. Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar bu durumu, müzakereleri ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin istemediği yeni bir başarısızlıktan kurtarmak için son bir girişim olarak görüyorlar ve bu yüzden Netanyahu'ya esneklik göstermesi için baskı yapabileceğini düşünüyorlar. Uzmanlara göre bunun aksi bir durum söz konusu olursa Hamas, İsrail'in bu şekilde kalmasının, sürgün planını hızlandırmak, olası ateşkesin sona ermesinden sonra askeri bölgeler dayatmak ve anlaşmayı bozmak için bir manevra olduğunu düşünerek bunu reddedecek.

İki Filistinli kaynak cumartesi günü, Doha’daki müzakerelerin, İsrail'in cuma günü sunduğu, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve konumlandırılması için hazırladığı çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle, karmaşık zorluklarla karşı karşıya olduğunu bildirdi. Bu plan, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında kalmasını öngörüyor, ancak Hamas bunu reddediyor.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan kaynaklardan biri, ‘Hamas’ın müzakere heyetinin İsrail'in sunduğu haritaları kabul etmeyeceğini, çünkü bu haritaların Gazze Şeridi'nin yaklaşık yarısının yeniden işgalini meşrulaştırdığını ve İsrail'in insani olduğunu söylediği ve Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alacak ve yaklaşık 600 bin Filistinliyi barındıracak olan şehre atıfla Gazze Şeridi'ni Nazi kampları gibi geçiş noktaları ve seyahat özgürlüğü olmayan izole bölgeler haline getirdiğini’ vurguladı.

Diğer kaynak, Hamas'ın İsrail güçlerinin 2 Mart'tan sonra, yani iki ay süren ateşkesin çökmesinden sonra yeniden kontrol altına aldığı tüm bölgelerden çekilmesini talep ettiğini belirtti. İsrail’i, ‘soykırım savaşını sürdürmek için oyalamaya devam etmek ve anlaşmayı engellemekle’ suçladı.

Kaynak, Katarlı ve Mısırlı arabulucuların ‘taraflara, ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Doha'ya gelene kadar çekilme müzakerelerini ertelemelerini’ istediklerini, ancak ‘yardımlar ve esir takası konusunda ilerleme’ kaydedildiğini belirtti.

ABD merkezli haber sitesi Axios, bazı kaynaklardan, ABD'nin Hamas'tan İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesini tartışmayı ertelemesini ve diğer konulara geçmesini istediğini, böylece esir takası anlaşması müzakerelerinin çökmesini önlemeye çalıştığını aktardı.

juı
Yaralıları Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta bulunan Kızıl Haç kliniğine taşıyan Filistinliler (AFP)

Reuters, cumartesi günü Filistinli ve İsrailli kaynaklardan benzer bir doğrulama aktardı. Doha görüşmelerinin, İsrail’in Gazze Şeridi’nden çekilmesi konusunda tıkanma yaşadığını, Hamas Hareketi’nin İsrail'in önerdiği çekilme haritalarını reddettiğini, çünkü bu haritaların toprakların yaklaşık yüzde 40'ını İsrail kontrolünde bırakacağını, bunların arasında güneydeki Refah bölgesi ve Gazze'nin kuzeyindeki ve doğusundaki diğer bölgelerin de bulunduğunu belirtti. Kaynaklar, ‘görüşmelerin devam etmesinin beklendiğini’ ifade ettiler.

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi Reha Ahmed Hasan, İsrail'in, güneydeki Morag Ekseni de dahil olmak üzere birçok yerden çekilmeyerek Filistinlileri sürmeye devam etmek gibi kendi şartlarını dayatmak istediğini düşünüyor. Kuzey bölgesini askeri olarak kontrol altına alarak buradaki nüfusu sürme olasılığı olduğunu ifade eden Hasan, böylece ateşkes sona erdikten sonra Filistinlilerin sürülmesinin kolaylaşacağına dikkati çekti. Hasan, ABD'nin İsrail'e baskı yapmamasının müzakerelere zarar verdiğini ve bu tür konuların ertelenmesinin bir fayda sağlamayacağını, bunların erken çözülmesi gerektiğini, çünkü bu konuların belirleyici olduğunu vurguladı.

Hasan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Anlaşmaya varılmasının gecikmesi, engellerin devam etmesi ve Filistinlilerin hedef alınması nedeniyle, direnişin İsrail'e teslim olmasını isteyen bir manevra ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyoruz ve Hamas bunu kabul etmeyecektir. ABD’nin İsrail'e baskı yapmaktan başka seçeneği yok. Özellikle Kahire'nin talep ettiği Mısır sınırındaki Philadelphia (Salahaddin) Koridoru’ndan çekilme gibi henüz çözülmemiş ve belirsizliği devam eden başka konular da var.”

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, Hamas'ın talebi olan İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesinin gerçekleşmemesi halinde bunun müzakereleri engelleyebileceğini düşünüyor. Nazzal, çekilme maddesinin ertelenmesinin müzakereleri kurtarmak için yapılan bir girişimden ibaret olduğunu ve Netanyahu hükümetinin çekilme gibi siyasi konularda taviz vermediği sürece, Washington veya İsrail'in iddia ettiği gibi anlaşmanın yakın zamanda imzalanmayacağını belirtti.

Cuma günü ABD ziyaretinden dönmeden önce, ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Birkaç gün içinde (anlaşmayı) tamamlayabileceğimizi umuyorum” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray'da Netanyahu ile iki kez görüşen Trump, yakın zamanda ateşkes sağlanacağına dair açıklamalarını yineledi ve bu haftayı (yani birkaç gün sonra) olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da perşembe günü yaptığı açıklamada, anlaşmaya varılması konusunda ‘büyük umutları’ olduğunu söyledi.

dfgthy
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Ancak sahada durum bu umutların aksine gelişiyor. Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Basal yaptığı açıklamada cumartesi günü 20'den fazla Filistinlinin öldüğünü ve İsrail ordusunun son 48 saat içinde Gazze Şeridi'nde ‘yaklaşık 250 terörist hedefi vurduğunu’ söyledi.

Hamas, İsrail ordusuna karşı operasyonlarını sürdürürken, İsrail ordusu cuma günü, Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde çıkan çatışmalarda Golani Tugayı'na bağlı keşif biriminden bir subayın öldürüldüğünü, ayrıca Gazze'nin kuzeyinde çıkan çatışmada iki askerin yaralandığını açıkladı. Bu açıklamadan iki gün önce Gazze'nin güneyinde kaçırılmak üzere olan bir İsrail askerinin öldürüldüğü bildirilmişti.

Birleşmiş Milletler (BM), cumartesi günü yaptığı ortak açıklamada, Gazze'deki yakıt kıtlığının kritik seviyelere ulaştığı konusunda uyarıda bulundu. BM’nin aralarında İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Gıda Programı (WFP) da bulunduğu yedi ayrı kuruluşu tarafından yapılan ortak açıklamada, “Yakıt, Gazze'de hayatta kalmanın bel kemiğidir” denildi.

Bu olumsuz gelişmeler devam ederken Reha Ahmed Hasan, Trump'ın dün değil, bugün bir anlaşma sağlayabileceğini düşünüyor. Hasan’a göre ABD'nin tutumu, İsrail'e baskı uygulayarak bir anlaşma sağlamaya ve Gazze'yi yerinden etme ve yok etme planlarından vazgeçmeye yönelik gerçek bir adım atarak tüm bu sorunları sona erdirebilir.

Bu görüşe katılan Nizar Nazzal da Washington'ın, Nobel Barış Ödülü almayı uman Trump'ın çabalarının başarısız olmaması için müdahale edeceğini ve Netanyahu'yu daha geniş çaplı yayılma haritasını kabul etmeye zorlayacağını (bu cümle tuhaf geldi ama böyle yazıyordu) vurguladı. Ateşkes yapılmaması halinde İsrail Başbakanı’nın popülaritesinin daha da zarar göreceği ve İran'a karşı savaşından elde ettiği son siyasi kazanımlarını kaybedebileceği uyarısında bulunan Nazzal, bu nedenle Netanyahu'nun çıkarlarına en uygun olanın anlaşmayı geçici olarak kabul etmek olduğunu belirtti.