Abiy Ahmed, Sudan- Etiyopya arasındaki kopuşu sonlandırarak Hartum’a gidiyor

Etiyopya Başbakanının gündeminde Sudanlıları uzlaştırmak için yeni arabuluculuk girişimi bulunuyor.

Burhan ve Abiy Ahmed, Hartum’da eski tarihli bir görüşme sırasında (Etiyopya Başbakanlık Ofisi’nin Twitter sayfası)
Burhan ve Abiy Ahmed, Hartum’da eski tarihli bir görüşme sırasında (Etiyopya Başbakanlık Ofisi’nin Twitter sayfası)
TT

Abiy Ahmed, Sudan- Etiyopya arasındaki kopuşu sonlandırarak Hartum’a gidiyor

Burhan ve Abiy Ahmed, Hartum’da eski tarihli bir görüşme sırasında (Etiyopya Başbakanlık Ofisi’nin Twitter sayfası)
Burhan ve Abiy Ahmed, Hartum’da eski tarihli bir görüşme sırasında (Etiyopya Başbakanlık Ofisi’nin Twitter sayfası)

Medya Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed’in bugün Hartum’a yapacağı ziyarete odaklandı. Ziyaret sırasında Abiy Ahmed, Sudan- Sudan anlaşmazlığının çözümü için yeni bir girişim ortaya koyarak, Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan ile bir araya gelecek. Etiyopya Başbakanının ziyareti, ‘iki ülke arasındaki kopuş’ ve ‘Etiyopya ordusu tarafından desteklenen milislerin kontrolündeki Sudan’ın Fuşka bölgesi hususunda iki ordu arasındaki sınır çatışması’ sonrasında ilk ziyaret olacak.
Etiyopya Başbakanı’nın Hartum’da liderlerle görüşmesi beklenen ziyaretin detaylarıyla ilgili resmi bilgilere ulaşılamadı. Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan kaynaklar iki ülke arasındaki birçok ‘kritik’ noktayı ele alacak olan Ahmed’e bakanların eşlik etmesinin beklendiğini söyledi.
Abiy Ahmed, Aralık devrimi ve Hartum’daki ordu karargahı önünde sivillerin oturma eyleminin dağıtılması olaylarından sonra sivillerle ordunun arasında sağlanan barışta önemli bir rol oynadı. Ülkesi, eski Başbakan Abdullah Hamduk’un başkanlığındaki geçiş hükümetinin kurulmasını sağlayan anayasal belgenin imzalanmasına arabuluculuk etti.
Ziyaret ve belki de yeni arabuluculuk girişimi, ‘Özgürlük ve Değişim’ ana muhalefet koalisyonunun Mısır’ın Kahire’de Sudanlı tarafları bir araya getirme ve ordu ile siviller arasında bir çerçeve anlaşma imzalama girişimini reddetmesinin ardından gelişti. Anlaşmanın, sivil bir hükümetin kurulmasına katkı sağlaması bekleniyor. Ancak hükümet ile silahlı hareketler arasındaki barış anlaşmasını imzalayan tarafların reddi de dahil olmak üzere zorluklarla karşı karşıya.
Kaynaklar Abiy Ahmed’in bu sabah kısa bir ziyaret için Hartum’a geleceğini ve bu ziyaret sırasında geçici Egemenlik Konseyi Başkanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan ile iki ülke arasında askıdaki sorular da dahil bir dizi meseleyi görüşmek üzere bir araya geleceğini belirtti. Kaynağa göre görüşülecek konuların başında Nahda (Rönesans) Barajı, sınır anlaşmazlığı, Addis Ababa ile Mekelle arasındaki uzlaşı, Sudan sınırında Tigray ile olan anlaşmazlığın sona ermesi, Eritreli askerlerin Etiyopya’nın doğusundaki savaşın sona ermesinden sonra ülkelerine dönüşü meselesi geliyor.
Yerel ‘Al-Harak’ gazetesi, Abiy Ahmed’in Sudan’daki siyasi krizi çözmek için yeni bir arabuluculuğa öncülük edeceğini bildirdi. Ancak Sudanlı ve Etiyopyalı taraflar, ziyaretin gündemini resmi olarak yayınlamadı veya kamuoyuna açıklama yapmadı.
Ordu Komutanı Abdulfettah el-Burhan’ın 25 Ekim 2021’de eylemlerinin ardından iki ülke arasındaki durum gerginleşmeye devam etti ve her iki taraftan askerlerin öldüğü silahlı çatışmalar tırmandı.
Etiyopya, çatışmalarla Etiyopya federal ordusu ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) güçleri arasında devam eden savaş koşullarının istismar edildiğini açıkladı. Sudan ise ordusunun çeyrek asrı aşkın bir süredir Etiyopyalı milislerin kontrolündeki Fuşka bölgesini restore etmeyi amaçlayan operasyonları ‘meşru’ olarak nitelendirirken, iki yılı aşkın süredir de iki ülke arasındaki ilişkiler gergin.
Ancak Afrika'da Barış ve Güvenlik Sorunları Üzerine Tana Forumu sırasında geçen Ekim ayında Burhan ve Ahmed’i Etiyopya’nın Bahir Dar şehrinde bir araya getiren toplantı, Nahda Barajı ve sınır meseleleriyle ilgili sorunların diyalog yoluyla çözülmesi için bir anlaşmaya varma olasılığını artırdı.



Suudi Arabistan ve ABD... ‘Yeni bir altın çağ’

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)
TT

Suudi Arabistan ve ABD... ‘Yeni bir altın çağ’

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, dün Riyad'da düzenlenen imza töreni sırasında el sıkıştı. (SPA)

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ve ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'ın iki ülke arasındaki ilişkilerde ‘yeni bir altın çağ’ olarak tanımladığı dönemin açılışını yaptı. Dün Riyad'da düzenlenen Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu'na katılan ikili, teknoloji, enerji, savunma ve altyapı gibi sektörleri kapsayan eşi benzeri görülmemiş bir stratejik ortaklığa imza attı.

Yemame Sarayı'ndaki zirve sırasında Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Trump iki ülke arasındaki ilişkileri ve stratejik ortaklığın çeşitli alanlardaki boyutlarının geliştirilmesine yönelik koordinasyon çabalarını gözden geçirdiler. İki taraf bölgesel ve uluslararası gelişmeleri, ortak ilgi alanlarına giren konuları ve güvenlik ve istikrarın sağlanması için sarf edilen çabaları ele aldı.

Veliaht Prens Muhammed bin Selman ve Başkan Trump, iki ülke hükümetleri arasında Stratejik Ekonomik Ortaklık Belgesi'ni imzaladı ve çeşitli alanlarda ikili anlaşmaların, iş birliği ve mutabakat zabıtlarının imzalanmasına tanıklık etti. Beyaz Saray'a göre imzalanan anlaşmalar her iki ülke için de ‘tarihi’ nitelikte ve ‘ABD ile Suudi Arabistan arasında yeni bir altın ortaklık çağını’ temsil ediyor.

Başkan Trump'ın ziyaretiyle eş zamanlı olarak Riyad, Suudi Arabistan ve ABD'den çok sayıda bakan, yetkili ve büyük şirket liderinin katıldığı Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu’na ev sahipliği yaptı.

Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu’na katılan Veliaht Prens Muhammed bin Selman, “ABD ile 92 yıl önce başlayan tarihi dostluk bağlarımız var ve bugün bunları derinleştirmek için bir araya geliyoruz” diyerek Suudi ekonomisinin ABD'nin bölgedeki en büyük ortağı olduğunu ve ABD ile ortak çalışmaların ekonomiyle sınırlı kalmayıp dünyada barış ve güvenliği de kapsadığını belirtti. Muhammed bin Selman sözlerini şöyle sürdürdü: “Suudi Arabistan, ABD'nin bölgedeki en büyük ekonomik ortağıdır ve iki ülke arasındaki ortaklık fırsatlarının büyüklüğü 600 milyar dolara, forumda açıklanan anlaşmalar ise 300 milyar dolara ulaşmıştır. ABD ile 300 milyar dolardan fazla anlaşma imzaladık ve bir sonraki aşamada bir trilyon dolara ulaşacak diğer anlaşmaları tamamlamak için çalışacağız. Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'nun küresel yatırımlarının yüzde 40'ı ABD'ye yönelik ve yaklaşık bin 300 Amerikan şirketi bugün Suudi Arabistan'da yatırım yapıyor.”

Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump forumda yaptığı konuşmada, iki ülke arasındaki ilişkilere ve bölgedeki duruma değindi. “İran'a ‘yeni bir yol’ sunmak istiyorum. Ancak İran liderliği bu zeytin dalını reddeder ve komşularına saldırmaya devam ederse, muazzam bir maksimum baskı uygulamaktan başka seçeneğimiz kalmayacaktır” dedi.

Trump, Ukrayna görüşmelerinin kolaylaştırılmasında oynadığı yapıcı rol için Suudi Arabistan'a teşekkür etti. ABD Başkanı, Lübnan'ın İran ve Hizbullah'ın politikalarının kurbanı olduğunu belirterek, komşularıyla birlikte daha iyi bir gelecek inşa etmesine yardımcı olmaya hazır olduğunu ifade etti. Gazze halkının ‘daha iyi bir geleceği hak ettiğini’ belirten Trump, “Eğer o sırada ABD Başkanı olsaydım 7 Ekim olayları yaşanmazdı” ifadesini kullandı.

İkinci döneminin ilk resmi yurtdışı ziyareti için dün sabah Riyad'a gelen Trump, Kral Halid Uluslararası Havalimanı'nda Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından karşılandı. ABD Başkanı'na Yemame Sarayı'nda resmi bir karşılama töreni düzenlendi; konvoya Arap atları eşlik etti, trompetler çalındı ve milli marşlar okundu. ABD Başkanı ile Suudi Arabistan Veliaht Prensi şeref kıtasını selamladı.

Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu, çeşitli sektörlerde ortaklıkların ve milyar dolarlık anlaşmaların duyurulduğu ve Suudi Arabistan'ın önemli bir yatırım destinasyonu ve yapay zekâ merkezi olarak rolünü teyit eden açıklamaların yapıldığı bir platform oldu. Veliaht Prens Muhammed bin Selman tarafından pazartesi günü lansmanı yapılan HUMAIN şirketinin yapay zekâ alanında 15 milyar doları aşan büyük yatırımlar çekmesi dikkat çekiciydi.

Trump'a başta SpaceX'in kurucusu Elon Musk, BlackRock CEO'su Larry Fink, OpenAI kurucusu Sam Altman, Boeing Başkanı ve CEO'su Kelly Ortberg ve Google CFO'su Ruth Porat olmak üzere çok sayıda iş adamı ve büyük ABD şirketlerinin CEO'ları eşlik etti.

Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Halid el-Falih, Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu açılış konuşmasında, Suudi Arabistan’ın istikrarlı ekonomi politikalarının yatırım çekiciliğine katkıda bulunduğunu belirterek, Krallığın sadece sermaye çekmeyi değil, aynı zamanda bilgi ve teknoloji transferi ve endüstrileri yerelleştiren stratejik ortaklıklar kurmayı da hedeflediğini vurguladı.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ile ortak bir diyalog oturumunda konuşan Suudi Arabistan Maliye Bakanı Muhammed el-Cedan, Suudi Arabistan'da rekor bir sürede başarılanların eşi benzeri görülmemiş bir yapısal dönüşüm olduğunu açıkladı. Bessent ise ABD-Suudi Arabistan ilişkilerinin gücünü vurgulayarak, Suudi Arabistan ile ilişkileri ‘tarihi’ olarak nitelendirdi.