Netanyahu Batı Şeria'da 9 Filistinlinin öldürülmesi üzerine güvenlik değerlendirmesi yapacak

İsrail'de ordunun Cenin baskınına Gazze'den roket fırlatılarak karşılık verilmesinden endişe ediliyor

Bugün Cenin'deki çatışmalardan bir kare (DPA)
Bugün Cenin'deki çatışmalardan bir kare (DPA)
TT

Netanyahu Batı Şeria'da 9 Filistinlinin öldürülmesi üzerine güvenlik değerlendirmesi yapacak

Bugün Cenin'deki çatışmalardan bir kare (DPA)
Bugün Cenin'deki çatışmalardan bir kare (DPA)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ordunun işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı'na düzenlediği baskında 9 Filistinlinin öldürülmesi üzerine güvenlik değerlendirme toplantısı yapacağı bildirildi.
İsrail'den Yedioth Ahranoth gazetesi, Cenin'deki baskının ardından İsrail ordusunun Batı Şeria'da gerilimin yükselme ihtimaline hazırlandığını aktardı.
İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN) da, "Netanyahu'nun, Cenin'deki operasyonun ardından gerilimin tırmanması durumunu görüşmek üzere güvenlik değerlendirme toplantısı yapacağını" duyurdu.
KAN'ın haberinde, İslami Cihad'ın Gazze'den roket fırlatarak Cenin'deki operasyona karşılık vermesinden endişe edildiği paylaşıldı.
Haberde, İslami Cihad yetkililerinin aracılarla İsrail makamlarına "Cenin'deki saldırılar durmazsa tüm seçeneklerin masada olduğunu" ilettiği kaydedildi.
İsrail askerlerinin, işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyindeki Cenin Mülteci Kampı'na düzenlediği baskında aralarında bir yaşlı kadının da bulunduğu 9 Filistinli öldürülmüştü. Filistin Sağlık Bakanlığı baskında 4'ü ağır toplam 20 Filistinlinin de yaralandığını duyurmuştu.
İsrail askerlerince açılan ateş sonucu işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te yılbaşından bu yana 5'i çocuk toplam 29 Filistinli öldürüldü.

İsrail'in baskın düzenlediği Cenin'in sakinleri "adeta bir savaşa tanık olduklarını" söyledi
İsrail güçlerinin bu sabah baskın düzenlediği ve 9 Filistinlinin öldüğü Cenin Mülteci Kampı'nda yaşananların tanıkları bölgede adeta "bir savaş yaşandığını" belirtiyor.
AA muhabirine konuşan bölge sakinleri, İsrail'in düzenlediği operasyonun, kampın altyapısına zarar vererek binaları ve araçları tahrip ettiğini aktardı.
Görgü tanıkları, İsrail ordusunun gerçek mermi, insansız hava araçları ve zırhlı araçlarla bölgede gerçek bir savaş gerçekleştirdiğini ifade etti.
Cenin Mülteci Kampı sakinlerinden Asım Muslim, kampta yaşananların, 2002 yılını hatırlattığını, o yıl da benzer şekilde evlerin çoğunun yıkıldığı geniş çaplı bir askeri operasyonun düzenlendiğini belirtti.
Muslim, "4 saat boyunca mermi ve patlama sesleri kesilmedi. Mülteci kampında gerçek bir savaş yaşandı." dedi.
Görgü tanıklarından Zahide es-Sulemi de saat 07.00'de İsrail askerlerinden oluşan özel güçlerin, Mülteci Kampı'na geldiğini ve bir evi kuşatma altına aldığını aktardı.
İsrail güçlerinin eve ateş açtığını ve roket attığını ifade eden Sulemi, "Sağlık ekipleri, İsrail güçleri geri çekildikten sonra evin içinden 4 ceset çıkardı." diye konuştu.
Bazı görgü tanıkları ise İsrail'e ait bir buldozerin, içinde yaralı bir Filistinlinin bulunduğu aracı soğukkanlı bir şekilde ezdiğini dile getirdi.

Sağlık ekipleri hedef alındı
Sağlık Bakanı Mey Keyle yaptığı yazılı açıklamada, İsrail ordusunun, sağlık ekiplerini hedef aldığını, operasyon süresince ambulansların kampa girmesine engel olduğunu kaydetti.
Keyle, İsrail güçlerinin, Cenin Devlet Hastanesi'ndeki çocuk bölümüne kasıtlı olarak göz yaşartıcı gaz attığını ve bazı çocukların boğulma tehlikesi geçirdiğini aktardı.

İsrail'e "katliam" suçlaması
Cenin Vali Yardımcısı Kemal Ebu er-Rab İsrail makamlarını, Cenin Mülteci Kampı'nda katliam gerçekleştirmekle suçladı.
Cenin'de bugün olanların 2002 yılında yaşananlardan çok daha büyük olduğunu kaydeden Rab, İsrail'in Cenin'deki Filistin direnişini bitirmeye çalıştığını, bu saldırganlıktan, çocukların ve taşların bile payını aldığını ifade etti.
Rab, İsrail'in gözaltına almaktan ziyade öldürmek istediğini ve bunun için rastgele ateş açtığını söyledi.

Filistin Devlet Başkanlığından kınama
Filistin devlet televizyonunda yayımlanan habere göre, Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne de yaşananlara tepki gösterdi.
İsrail'in, uluslararası toplumun sessizliğinde Filistin halkına karşı suç işlemeye devam ettiğini aktaran Ebu Rudeyne, "Halkımız, kararlı. İsrail ne kadar katliam gerçekleştirirse gerçekleştirsin Kudüs'ten ve kutsallarından vazgeçmeyecek." ifadelerini kullandı.
Ebu Rudeyne, uluslararası topluma harekete geçme çağrısında bulundu.
İnsan hakları raporlarına göre, İsrail ordusu, Nisan 2002'de Cenin kenti ile Cenin Mülteci Kampı'na girerek 10 gün içinde yaklaşık yarısı sivil en az 52 Filistinliyi öldürürken, 150'ye yakın bina tamamen yıkıldı, onlarca bina kısmen yıkıldı ve yaklaşık 435 aile yerinden edildi.



Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)

İsrail'in Gazze Şeridi’nde işgal ettiği yeni bölgelerden çekilme görüşmelerinin son iki aydır tıkanması, Katar’ın başkenti Doha'daki (yedinci gününe giren) ateşkes müzakerelerini yeni bir ‘karanlık tünele’ soktu. Hamas Hareketi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti tarafından önerilen yeniden konuşlandırmayı reddetti.

Medyada yer alan sızıntılara göre arabulucular, özellikle Washington, müzakerelerin sonuna kadar çekilme maddesinin ertelenmesini talep ettiler. Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar bu durumu, müzakereleri ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin istemediği yeni bir başarısızlıktan kurtarmak için son bir girişim olarak görüyorlar ve bu yüzden Netanyahu'ya esneklik göstermesi için baskı yapabileceğini düşünüyorlar. Uzmanlara göre bunun aksi bir durum söz konusu olursa Hamas, İsrail'in bu şekilde kalmasının, sürgün planını hızlandırmak, olası ateşkesin sona ermesinden sonra askeri bölgeler dayatmak ve anlaşmayı bozmak için bir manevra olduğunu düşünerek bunu reddedecek.

İki Filistinli kaynak cumartesi günü, Doha’daki müzakerelerin, İsrail'in cuma günü sunduğu, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve konumlandırılması için hazırladığı çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle, karmaşık zorluklarla karşı karşıya olduğunu bildirdi. Bu plan, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında kalmasını öngörüyor, ancak Hamas bunu reddediyor.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan kaynaklardan biri, ‘Hamas’ın müzakere heyetinin İsrail'in sunduğu haritaları kabul etmeyeceğini, çünkü bu haritaların Gazze Şeridi'nin yaklaşık yarısının yeniden işgalini meşrulaştırdığını ve İsrail'in insani olduğunu söylediği ve Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alacak ve yaklaşık 600 bin Filistinliyi barındıracak olan şehre atıfla Gazze Şeridi'ni Nazi kampları gibi geçiş noktaları ve seyahat özgürlüğü olmayan izole bölgeler haline getirdiğini’ vurguladı.

Diğer kaynak, Hamas'ın İsrail güçlerinin 2 Mart'tan sonra, yani iki ay süren ateşkesin çökmesinden sonra yeniden kontrol altına aldığı tüm bölgelerden çekilmesini talep ettiğini belirtti. İsrail’i, ‘soykırım savaşını sürdürmek için oyalamaya devam etmek ve anlaşmayı engellemekle’ suçladı.

Kaynak, Katarlı ve Mısırlı arabulucuların ‘taraflara, ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Doha'ya gelene kadar çekilme müzakerelerini ertelemelerini’ istediklerini, ancak ‘yardımlar ve esir takası konusunda ilerleme’ kaydedildiğini belirtti.

ABD merkezli haber sitesi Axios, bazı kaynaklardan, ABD'nin Hamas'tan İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesini tartışmayı ertelemesini ve diğer konulara geçmesini istediğini, böylece esir takası anlaşması müzakerelerinin çökmesini önlemeye çalıştığını aktardı.

juı
Yaralıları Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta bulunan Kızıl Haç kliniğine taşıyan Filistinliler (AFP)

Reuters, cumartesi günü Filistinli ve İsrailli kaynaklardan benzer bir doğrulama aktardı. Doha görüşmelerinin, İsrail’in Gazze Şeridi’nden çekilmesi konusunda tıkanma yaşadığını, Hamas Hareketi’nin İsrail'in önerdiği çekilme haritalarını reddettiğini, çünkü bu haritaların toprakların yaklaşık yüzde 40'ını İsrail kontrolünde bırakacağını, bunların arasında güneydeki Refah bölgesi ve Gazze'nin kuzeyindeki ve doğusundaki diğer bölgelerin de bulunduğunu belirtti. Kaynaklar, ‘görüşmelerin devam etmesinin beklendiğini’ ifade ettiler.

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi Reha Ahmed Hasan, İsrail'in, güneydeki Morag Ekseni de dahil olmak üzere birçok yerden çekilmeyerek Filistinlileri sürmeye devam etmek gibi kendi şartlarını dayatmak istediğini düşünüyor. Kuzey bölgesini askeri olarak kontrol altına alarak buradaki nüfusu sürme olasılığı olduğunu ifade eden Hasan, böylece ateşkes sona erdikten sonra Filistinlilerin sürülmesinin kolaylaşacağına dikkati çekti. Hasan, ABD'nin İsrail'e baskı yapmamasının müzakerelere zarar verdiğini ve bu tür konuların ertelenmesinin bir fayda sağlamayacağını, bunların erken çözülmesi gerektiğini, çünkü bu konuların belirleyici olduğunu vurguladı.

Hasan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Anlaşmaya varılmasının gecikmesi, engellerin devam etmesi ve Filistinlilerin hedef alınması nedeniyle, direnişin İsrail'e teslim olmasını isteyen bir manevra ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyoruz ve Hamas bunu kabul etmeyecektir. ABD’nin İsrail'e baskı yapmaktan başka seçeneği yok. Özellikle Kahire'nin talep ettiği Mısır sınırındaki Philadelphia (Salahaddin) Koridoru’ndan çekilme gibi henüz çözülmemiş ve belirsizliği devam eden başka konular da var.”

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, Hamas'ın talebi olan İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesinin gerçekleşmemesi halinde bunun müzakereleri engelleyebileceğini düşünüyor. Nazzal, çekilme maddesinin ertelenmesinin müzakereleri kurtarmak için yapılan bir girişimden ibaret olduğunu ve Netanyahu hükümetinin çekilme gibi siyasi konularda taviz vermediği sürece, Washington veya İsrail'in iddia ettiği gibi anlaşmanın yakın zamanda imzalanmayacağını belirtti.

Cuma günü ABD ziyaretinden dönmeden önce, ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Birkaç gün içinde (anlaşmayı) tamamlayabileceğimizi umuyorum” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray'da Netanyahu ile iki kez görüşen Trump, yakın zamanda ateşkes sağlanacağına dair açıklamalarını yineledi ve bu haftayı (yani birkaç gün sonra) olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da perşembe günü yaptığı açıklamada, anlaşmaya varılması konusunda ‘büyük umutları’ olduğunu söyledi.

dfgthy
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Ancak sahada durum bu umutların aksine gelişiyor. Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Basal yaptığı açıklamada cumartesi günü 20'den fazla Filistinlinin öldüğünü ve İsrail ordusunun son 48 saat içinde Gazze Şeridi'nde ‘yaklaşık 250 terörist hedefi vurduğunu’ söyledi.

Hamas, İsrail ordusuna karşı operasyonlarını sürdürürken, İsrail ordusu cuma günü, Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde çıkan çatışmalarda Golani Tugayı'na bağlı keşif biriminden bir subayın öldürüldüğünü, ayrıca Gazze'nin kuzeyinde çıkan çatışmada iki askerin yaralandığını açıkladı. Bu açıklamadan iki gün önce Gazze'nin güneyinde kaçırılmak üzere olan bir İsrail askerinin öldürüldüğü bildirilmişti.

Birleşmiş Milletler (BM), cumartesi günü yaptığı ortak açıklamada, Gazze'deki yakıt kıtlığının kritik seviyelere ulaştığı konusunda uyarıda bulundu. BM’nin aralarında İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Gıda Programı (WFP) da bulunduğu yedi ayrı kuruluşu tarafından yapılan ortak açıklamada, “Yakıt, Gazze'de hayatta kalmanın bel kemiğidir” denildi.

Bu olumsuz gelişmeler devam ederken Reha Ahmed Hasan, Trump'ın dün değil, bugün bir anlaşma sağlayabileceğini düşünüyor. Hasan’a göre ABD'nin tutumu, İsrail'e baskı uygulayarak bir anlaşma sağlamaya ve Gazze'yi yerinden etme ve yok etme planlarından vazgeçmeye yönelik gerçek bir adım atarak tüm bu sorunları sona erdirebilir.

Bu görüşe katılan Nizar Nazzal da Washington'ın, Nobel Barış Ödülü almayı uman Trump'ın çabalarının başarısız olmaması için müdahale edeceğini ve Netanyahu'yu daha geniş çaplı yayılma haritasını kabul etmeye zorlayacağını (bu cümle tuhaf geldi ama böyle yazıyordu) vurguladı. Ateşkes yapılmaması halinde İsrail Başbakanı’nın popülaritesinin daha da zarar göreceği ve İran'a karşı savaşından elde ettiği son siyasi kazanımlarını kaybedebileceği uyarısında bulunan Nazzal, bu nedenle Netanyahu'nun çıkarlarına en uygun olanın anlaşmayı geçici olarak kabul etmek olduğunu belirtti.