Yemen hükümeti ekonomik reformları hızlandırıyor

Yemen hükümeti, ekonomiyi ve para birimini korumak için reformların hızlandırılmasını vurguluyor

Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)
Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)
TT

Yemen hükümeti ekonomik reformları hızlandırıyor

Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)
Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)

Yemen hükümeti, harcamaları rasyonelleştirme, gelirleri artırmak için alınan önlemlerden halkın etkilenmemesini sağlama taahhüdü vererek ekonomiyi ve yerel para birimini korumak için benimsediği reform sürecinin hızlandırılması gerektiğini vurguladı.
Muin Abdulmelik başkanlığında bir araya gelen Yemen hükümeti, darbeyi sona erdirmek ve devleti yeniden kurmak için Husi milislerle mücadele bağlamında olası herhangi bir değişikliğe karşı gerekli önlemlerin alınması çağrısında bulundu.
Hükümet, kaynakları artırma yönünde, temel olmayan ithal ürünler üzerindeki gümrük dolar fiyatının yüzde 50 artırılmasını onaylamıştı. Söz konusu karar, vatandaşların bu karardan zarar görmeyeceği taahhüdüne rağmen tartışmalara yol açmıştı.
Yemen hükümetinin bu kararı, Husilerin Hadramut ve Şabva'daki ihracat limanlarına yönelik insansız hava aracı saldırıları nedeniyle geçen Ekim ayından bu yana petrol ihracatı gelirlerinden mahrum kalması ardından kaydedildi.
Resmi kaynakların bildirdiğine göre, hükümet söz konusu online toplantıda genel siyasi ve ekonomik koşulları ele aldı. Aynı zamanda son iki yıldaki performansın değerlendirilmesi, cumhurbaşkanlığı direktiflerince ülke ekonomisinde istikrarının sağlanması için alınan ekonomik, mali ve parasal kararlar ve önlemler üzerine duruldu.
Şarku’l Avsat’ın SABA’dan aktardığı haberde şu ifadelere yer verildi:
“Toplantıda bu adımların vatandaşların hayatını ve geçimini etkilememesini sağlayacak düzenlemeler, gelir gelişimi için mevcut seçenekler, üretim, yatırım ve gelir sektörlerinin harekete geçirilmesi ihtiyacı konuşuldu. Bu konuda bakanlıklara ve ilgili makamlara yerel yönetimlerle koordineli bir şekilde piyasalar üzerindeki denetim tedbirlerinin yoğunlaştırılması, alınan kararların gümrük vergilerinden tamamen muaf olan temel malzeme fiyatlarında vatandaşa ekonomik açıdan yeni bir yük bindirmek için kullanılmaması talimatı verildi. Ekonomiyi pekiştirmek, gelir oluşturmak ve çeşitlendirmek, genel devlet hesabına erişimini sağlamak, harcamaları gerekli harcamalarla sınırlı olacak şekilde kontrol etmek ve rasyonelleştirmek için gerekli politikalar gözden geçirildi. Yemen hükümeti, 2014-2020 yılları için merkezi ve yerel düzeydeki tüm kamu hizmet birimleri ile ertelenen birimler için kamu çalışanlarına yıllık ikramiye ödemelerinin tamamlanması yönündeki işlemlerin hızlandırılması gerektiğine vurguda bulundu.”
Yemen hükümeti, Husi terör saldırılarının petrol tesislerine yönelik feci etkilerini azaltmak, insani ve ekonomik durum üzerindeki etkilerini hafifletmek için Başkanlık Konseyi ile koordineli çabalar dahilinde, alınan tedbirler üzerinde her türlü kontrolü uygulamaya, vatandaşların günlük yaşamının etkilenmemesini sağlamaya istekli olduğunu teyit etti.
Yemen Temsilciler Meclisi, dış burs listelerinin düzeltilmesi ve yurtdışı bursları için adalet ve fırsat eşitliği ilkesi kapsamında uygunluk sağlamayanların isimlerinin çıkarılması, diplomatik misyon ve ataşelik kadrolarının azaltılması, şeffaflığın artırılması, yolsuzlukla mücadele edilmesi dahil olmak üzere giderleri kısmaya, harcamaların vatandaşların hayatını ve geçimini etkileyen temel hizmetlere yönlendirilmesine yönelik tedbirlerin devam ettiğini onayladı.
Resmi kaynakların bildirdiğine göre, Başkanlık Konseyi'nin kalkınma ve kapsamlı ekonomik reformda ana ortak niteliğindeki özel sektör için gerekli kolaylıkları sağlamaya, bu sektörü korumaya yönelik direktifleri tartışan Yemen hükümeti, tüm egemen limanlardaki prosedürleri basitleştirme, kaçakçılıkla mücadele etme ve yasa dışı ücretlerin tahsil edilmesini önleme yönünde bir dizi politikayı onayladı.
Başbakan Muin Abdulmelik, hükümetin bu yöndeki çabalarının sürdürülmesinin, iki katına çıkarılmasının, acil ihtiyaçlar doğrultusunda öncelik verilmesinin, vatandaşların mevcut sıkıntılarının hafifletilmesinin, olası değişikliklerle başa çıkmaya hazırlıklı olunmasının, böylece devlet restorasyonunun tamamlanmasının ve darbenin sona erdirilmesinin önemini vurguladı.
Kaynakların bildirdiğine göre söz konusu toplantıda, Dışişleri Bakanı'nın ateşkesin uzatılması yönünde devam eden Birleşmiş Milletler’in hamleleri ve uluslararası düzeydeki hamleler, bu çabaların Husi milisler tarafından engellenmeye devam edilmesi gibi üzere siyasi gelişmeler hakkındaki raporuna değinildi. Bu yönde İran rejiminin desteklediği Husiler ile uzlaşmazlık ile başa çıkılması yönünde yeni bir yaklaşım bulma ihtiyacına dikkat çekildi.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.