Yemen hükümeti ekonomik reformları hızlandırıyor

Yemen hükümeti, ekonomiyi ve para birimini korumak için reformların hızlandırılmasını vurguluyor

Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)
Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)
TT

Yemen hükümeti ekonomik reformları hızlandırıyor

Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)
Yerinden edilen Yemenliler, ülkenin kuzeybatısındaki Hacca’da Birleşmiş Milletler’den gıda yardımı alıyor (AFP)

Yemen hükümeti, harcamaları rasyonelleştirme, gelirleri artırmak için alınan önlemlerden halkın etkilenmemesini sağlama taahhüdü vererek ekonomiyi ve yerel para birimini korumak için benimsediği reform sürecinin hızlandırılması gerektiğini vurguladı.
Muin Abdulmelik başkanlığında bir araya gelen Yemen hükümeti, darbeyi sona erdirmek ve devleti yeniden kurmak için Husi milislerle mücadele bağlamında olası herhangi bir değişikliğe karşı gerekli önlemlerin alınması çağrısında bulundu.
Hükümet, kaynakları artırma yönünde, temel olmayan ithal ürünler üzerindeki gümrük dolar fiyatının yüzde 50 artırılmasını onaylamıştı. Söz konusu karar, vatandaşların bu karardan zarar görmeyeceği taahhüdüne rağmen tartışmalara yol açmıştı.
Yemen hükümetinin bu kararı, Husilerin Hadramut ve Şabva'daki ihracat limanlarına yönelik insansız hava aracı saldırıları nedeniyle geçen Ekim ayından bu yana petrol ihracatı gelirlerinden mahrum kalması ardından kaydedildi.
Resmi kaynakların bildirdiğine göre, hükümet söz konusu online toplantıda genel siyasi ve ekonomik koşulları ele aldı. Aynı zamanda son iki yıldaki performansın değerlendirilmesi, cumhurbaşkanlığı direktiflerince ülke ekonomisinde istikrarının sağlanması için alınan ekonomik, mali ve parasal kararlar ve önlemler üzerine duruldu.
Şarku’l Avsat’ın SABA’dan aktardığı haberde şu ifadelere yer verildi:
“Toplantıda bu adımların vatandaşların hayatını ve geçimini etkilememesini sağlayacak düzenlemeler, gelir gelişimi için mevcut seçenekler, üretim, yatırım ve gelir sektörlerinin harekete geçirilmesi ihtiyacı konuşuldu. Bu konuda bakanlıklara ve ilgili makamlara yerel yönetimlerle koordineli bir şekilde piyasalar üzerindeki denetim tedbirlerinin yoğunlaştırılması, alınan kararların gümrük vergilerinden tamamen muaf olan temel malzeme fiyatlarında vatandaşa ekonomik açıdan yeni bir yük bindirmek için kullanılmaması talimatı verildi. Ekonomiyi pekiştirmek, gelir oluşturmak ve çeşitlendirmek, genel devlet hesabına erişimini sağlamak, harcamaları gerekli harcamalarla sınırlı olacak şekilde kontrol etmek ve rasyonelleştirmek için gerekli politikalar gözden geçirildi. Yemen hükümeti, 2014-2020 yılları için merkezi ve yerel düzeydeki tüm kamu hizmet birimleri ile ertelenen birimler için kamu çalışanlarına yıllık ikramiye ödemelerinin tamamlanması yönündeki işlemlerin hızlandırılması gerektiğine vurguda bulundu.”
Yemen hükümeti, Husi terör saldırılarının petrol tesislerine yönelik feci etkilerini azaltmak, insani ve ekonomik durum üzerindeki etkilerini hafifletmek için Başkanlık Konseyi ile koordineli çabalar dahilinde, alınan tedbirler üzerinde her türlü kontrolü uygulamaya, vatandaşların günlük yaşamının etkilenmemesini sağlamaya istekli olduğunu teyit etti.
Yemen Temsilciler Meclisi, dış burs listelerinin düzeltilmesi ve yurtdışı bursları için adalet ve fırsat eşitliği ilkesi kapsamında uygunluk sağlamayanların isimlerinin çıkarılması, diplomatik misyon ve ataşelik kadrolarının azaltılması, şeffaflığın artırılması, yolsuzlukla mücadele edilmesi dahil olmak üzere giderleri kısmaya, harcamaların vatandaşların hayatını ve geçimini etkileyen temel hizmetlere yönlendirilmesine yönelik tedbirlerin devam ettiğini onayladı.
Resmi kaynakların bildirdiğine göre, Başkanlık Konseyi'nin kalkınma ve kapsamlı ekonomik reformda ana ortak niteliğindeki özel sektör için gerekli kolaylıkları sağlamaya, bu sektörü korumaya yönelik direktifleri tartışan Yemen hükümeti, tüm egemen limanlardaki prosedürleri basitleştirme, kaçakçılıkla mücadele etme ve yasa dışı ücretlerin tahsil edilmesini önleme yönünde bir dizi politikayı onayladı.
Başbakan Muin Abdulmelik, hükümetin bu yöndeki çabalarının sürdürülmesinin, iki katına çıkarılmasının, acil ihtiyaçlar doğrultusunda öncelik verilmesinin, vatandaşların mevcut sıkıntılarının hafifletilmesinin, olası değişikliklerle başa çıkmaya hazırlıklı olunmasının, böylece devlet restorasyonunun tamamlanmasının ve darbenin sona erdirilmesinin önemini vurguladı.
Kaynakların bildirdiğine göre söz konusu toplantıda, Dışişleri Bakanı'nın ateşkesin uzatılması yönünde devam eden Birleşmiş Milletler’in hamleleri ve uluslararası düzeydeki hamleler, bu çabaların Husi milisler tarafından engellenmeye devam edilmesi gibi üzere siyasi gelişmeler hakkındaki raporuna değinildi. Bu yönde İran rejiminin desteklediği Husiler ile uzlaşmazlık ile başa çıkılması yönünde yeni bir yaklaşım bulma ihtiyacına dikkat çekildi.



Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
TT

Fas’a tepki yağıyor: Z kuşağı aktivistlerine korkunç muamele

Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)
Gençlerin başını çektiği eylemlerde Fas kralı ve başbakanının istifası istenmişti (AP)

Fas'taki Z kuşağı protestolarında gözaltına alınan gençlere kötü muamele edilmesi tepki çekti.

Guardian'ın irtibata geçtiği aile ve avukatlar, gözaltındaki gençlerin polis merkezlerinde dövüldüğünü, saatlerce yiyecek ve su verilmeden tutulduğunu ve bazı durumlarda kendilerine zorla ifade imzalatıldığını savunuyor.

Kimliğinin paylaşılmaması şartıyla konuşan bir anne, 18 yaşındaki oğlunun protestolara katılmamasına rağmen iki aydan uzun süredir gözaltında tutulduğunu söylüyor:  

Oğlum bir eyleme bile katılmamıştı. Bir büfede yemek yerken gözaltına alındı. Tutuklanırken o kadar kötü dövüldü ki bazı dişleri kırıldı.

Anne, oğlunun polis merkezinde ifade tutanaklarını imzalamayı reddettiği için yeniden dövüldüğünü de sözlerine ekledi. 

Sivil toplum kuruluşu (STK) Fas İnsan Hakları Derneği (AMDH) de bazı kadın protestocuların taciz, hakaret ve cinsiyetçi söylemlere maruz kaldığını aktarıyor.  

Haberde, Agadir yakınlarındaki Lqliaa kasabasında 1 Ekim'de düzenlenen gösterilerde üç protestocunun güvenlik güçleri tarafından vurularak öldürüldüğü iddiası da paylaşılıyor. 

Olayda 12 yaşındaki çocuklar da dahil 14 protestocunun yaralandığı belirtiliyor. Yetkililerse bir grup eylemcinin polis karakoluna saldırdığını, ekiplerin de buna karşılık verdiğini savunuyor. 

Uluslararası Af Örgütü'ne göre şimdiye dek protestolarla bağlantılı olarak 2 bin 400'den fazla kişi hakkında hukuki işlem başlatıldı. 

AMDH, duruşmalarda avukatların bulunmadığına, soruşturmaların yetersiz yürütüldüğüne ve masumiyet karinesinin uygulanmadığına dikkat çekiyor. Onlarca kişiye 15 yıla varan hapis cezaları verildiği aktarılıyor. Çocuklar da dahil birçok göstericinin davası sürüyor.

STK'nin Marakeş şubesinden Mustapha Elfaz, "Gençlerin polis gözetiminde işkence gördüklerine dair korkunç tanıklıklar duyduk" diyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nden Ahmed Benchemsi şunları söylüyor: 

Hükümet açıkça korktu ve herhangi bir muhalefet biçimine müsamaha göstermeyecekleri yönünde güçlü bir mesaj vermek için böyle bir baskıya başvurdu.

Eylülde patlak veren eylemlerde halk, en az 11 kentte yolsuzluğu protesto etmek için sokaklara dökülmüştü.

Göstericiler, Rabat yönetiminin sağlık ve eğitimi önemsemeyip uluslararası spor organizasyonlarına para akıttığını savunuyor. İspanya ve Portekiz'le birlikte 2030 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapmaya hazırlanan ülkede "Stadyumlar burada, hastaneler nerede?" sloganları duyulmuştu. 

Z Kuşağı 212 ve Fas Gençliğinin Sesleri gibi örgütlerin liderlik ettiği protestolar barışçıl başlasa da güvenlik güçleriyle çatışmalar nedeniyle üç kişi yaşamını yitirmiş, 600'den fazla kişi yaralanmıştı.

Independent Türkçe, Guardian, News International


İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
TT

İsrail gaz hamlesiyle Trump-Sisi-Netanyahu görüşmesine zemin mi hazırlıyor?

Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)
Sisi ve Netanyahu’nun 2017’de BM Genel Kurulu sırasında gerçekleştirdiği görüşmeden bir kare (Reuters)

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun aylarca beklettikten sonra Mısır ile yapılan en büyük doğal gaz anlaşmasına onay vermesi, iki lider arasında olası bir zirveye ilişkin İsrail basınında yeni iddialar doğurdu. Ancak Kahire cephesi sessizliğini koruyor.

Şarku’l Avsat’ın CNN’den aktardığı bilgilere göre Netanyahu ile Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi arasında ABD’de bir görüşme düzenlenmesi gündemde. Ancak sürece yakın Mısırlı bir kaynak, böyle bir buluşmanın kolay olmayacağını belirterek, “Gaz anlaşması tek başına bunu sağlamaz. İsrail’in Gazze anlaşmasını uygulamada ilerleme göstermesi ve Mısır’ın güvenliğini garanti etmesi gerekir. Bölgedeki tansiyon bitmiş değil ve ekonomik çıkar niteliğindeki bir gaz anlaşması bu durumu değiştirmez” değerlendirmesinde bulundu.

CNN’e konuşan bir İsrailli kaynak, Netanyahu’nun gaz anlaşmasına yönelik ilanının “olası Netanyahu–Sisi görüşmesi için hazırlıkların bir parçası” olduğunu aktardı.

Netanyahu’nun bu ay içinde ABD’ye giderek Başkan Donald Trump ile Florida’daki Mar-a-Lago’da görüşmesi bekleniyor. Aynı kaynaklara göre, İsrail hükümeti anlaşmaya resmi onayı aylarca geciktirdikten sonra, sonunda Trump yönetiminin baskısıyla onay verdi. Washington yönetimi, Netanyahu ile Sisi’yi bir araya getirerek bölgesel barış girişimlerini ve “İbrahim Anlaşmaları”nın kapsamını genişletmek istiyor.

Netanyahu çarşamba gecesi yaptığı televizyon konuşmasında, “İsrail tarihindeki en büyük gaz anlaşmasına onay verdim. Anlaşmanın değeri 112 milyar şekel (34.7 milyar dolar). Bunun 58 milyar şekeli (18 milyar dolar) devlet hazinesine girecek” açıklamasını yaptı ve anlaşmanın Amerikan Chevron şirketi ile İsrailli ortaklar üzerinden Mısır’a gaz ihracatını içerdiğini söyledi.

wscf
Deyr el-Belah’taki geçici Filistinli kampından bir kare (AFP)

İsrail ve Mısır, 1979’da barış anlaşması imzalamış olsa da iki lider yaklaşık on yıldır kamuoyu önünde görüşmedi. Kahire’den ise söz konusu iddialara ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Mısırlı düşünür Abdülmünim Said, olası zirveye dair, “Benim için geçerli olan sadece Kahire’den gelen açıklamalardır” diyerek, gaz onayının barış sürecini canlandırıp canlandıramayacağının belirsiz olduğunu ifade etti. Said, “Bu durum sadece ekonomik bir anlaşma olarak kalabilir ve siyasi sonuç doğurmayabilir” dedi.

İsrail medyası ise iddiayı güçlendiren haberlerle çıktı. İsrail Kamu Yayın Kurumu, anlaşmanın Netanyahu ile Sisi arasında bu ay sonunda Florida’da bir görüşme ihtimalini doğurduğunu yazdı. Yedioth Ahronoth ve Kanal 12 de anlaşmanın Netanyahu–Trump–Sisi üçlü zirvesinin önünü açabileceğini aktardı; ayrıca Mısırlı tarafın, görüşmeye katılmak için anlaşma onayını şart koştuğunu belirtti.

Haberlere göre iki lider savaşın başlangıcından bu yana kamuoyuna açık şekilde konuşmadı ve taraflar arasındaki ilişkiler oldukça gergin. Kanal 12, Sisi’nin Temmuz ayında iç ve dış eleştirilere rağmen anlaşmayı kabul ettiğini, ancak İsrail hükümetinin beş ay boyunca süreci geciktirdiğini yazdı.

Aynı kaynaklara göre Mısır, Gazze’deki ateşkes sürecinde ilerleme sağlanmadan ve İsrail’in Gazze–Mısır sınır hattı olan Filadelfi Koridoru’ndan ve Nitsarim bölgesinden çekilmeden zirveye sıcak bakmıyor. Jerusalem Post da, gaz anlaşmasının üçlü zirve için gerekli siyasi tavizlerden yalnızca biri olduğunu kaydetti.

Mısırlı parlamenter Mustafa Bekri ise, gaz anlaşması ile olası liderler zirvesi arasında bağ kurulmasını reddetti. Bekri, İsrail kaynaklarından gelen iddialara itibar edilmemesi gerektiğini, esas olanın resmi Mısır tutumu olduğunu belirterek, “Mısır’ın pozisyonu nettir: Filistin halkının haklarının korunması ve Mısır’ın güvenliğinin garanti altına alınması vazgeçilmezdir” dedi.


Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
TT

Şam ve SDG yıl sonu yaklaşırken entegrasyon sürecini hızlandırmaya çalışıyor

Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)
Kamışlı’da gerçekleştirilen törende görüntülenen SDG unsurları (Arşiv – Reuters)

Suriye hükümeti ile Ana omurgasını YPG’nin oluşturduğu Kürtlerin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında yürütülen entegrasyon görüşmelerine ilişkin kaynaklar, tarafların yıl sonunda dolacak süre öncesinde tıkanan anlaşmayı ilerletmek için yoğun çaba gösterdiğini aktardı.

Şarku'l Avsat'ın sürece yakın Suriyeli, Kürt ve Batılı kaynaklardan edindiği bilgilere göre taraflar son günlerde temaslarını yoğunlaştırdı. Ancak görüşmelerdeki gecikmelerin yarattığı memnuniyetsizlik dikkat çekiyor. Kaynaklar, mevcut şartlarda anlaşmayı ileriye taşıyacak büyük bir sıçrama beklentisinin zayıf olduğunu belirtiyor.

Beş farklı kaynağa göre, geçici Suriye hükümeti, kuzeydoğu bölgesini kontrol eden Kürt güçlerine bir öneri sundu. Kaynaklar Şam yönetiminin söz konusu öneride, yaklaşık 50 bin savaşçıdan oluşan SDG’nin üç ana tümen ve daha küçük birlikler halinde yeniden yapılandırılmasına kapı araladığı bilgisini verdi.

Öneriye göre SDG, komuta zincirinin bir bölümünden vazgeçecek ve kontrol ettiği bölgeleri Suriye ordu birliklerine açacak.

Ancak kaynaklar, bu planın hayata geçip geçmeyeceğinin belirsiz olduğunu vurguladı. Birçok yetkili, yıl sonuna kısa süre kalmışken kapsamlı bir anlaşmaya varma ihtimalinin zayıf olduğunu, daha fazla müzakereye ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.