Yüksek Mahkeme, Netanyahu'nun görevden alınmasını teknik gerekçelerle reddetti

Binyamin Netanyahu (Reuters)
Binyamin Netanyahu (Reuters)
TT

Yüksek Mahkeme, Netanyahu'nun görevden alınmasını teknik gerekçelerle reddetti

Binyamin Netanyahu (Reuters)
Binyamin Netanyahu (Reuters)

Batı Kudüs'teki Yüksek Mahkeme, dün, İsrail Demokrasi Muhafızları örgütü tarafından kendisine sunulan talebe yanıt vermeyi reddetti. İsrail Demokrasi Muhafızları, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun görevini yapamayacak durumda olduğunun duyurulmasını, kendisini başbakanlıktan istifa etmeye zorlayan bir emir verilmesini istemişti. Zirâ üç farklı davada yolsuzluk ile suçlanan Netanyahu, Merkez Mahkemesi heyeti huzurunda imzalanan çıkar çatışması anlaşmasını ihlal etmişti.
Üç yargıç Dafna Barak Erez, Halid Kabub ve Yechiel Kosher, bu reddin teknik nedenlerden kaynaklandığını, mahkemenin dilekçenin içeriğine ilişkin tutumunun anlaşmaya aykırılık olarak görülmemesi gerektiğini bildirdiler. Dilekçeyi reddetme kararlarını, dilekçe sahipleri tarafından ileri sürülen iddiaların 16 Ocak'ta Başsavcıya gönderdikleri bir yazıda da sunulduğu, ancak henüz cevap gelmediğini ifadeleri ile desteklediler. Dilekçe bu ayın 24'ünde Yargıtay'a sunulmuştu. Ardından geçen sadece bir haftanın prosedürleri azaltmak için yeterli bir süre olmaması dolayısıyla mahkemenin bunu reddetmekten başka seçeneği yoktu.
Ancak hakimler, kararlarının iddiaların içeriğine ilişkin herhangi bir ilkeli veya hukuki pozisyon oluşturmadığını, bunun nihai bir karar olmadığını açıkça belirtti. Bu sebeple Netanyahu'nun görevde bulunmasının yasal olup olmadığı sorusu, yargı danışmanı talebe yanıt verene kadar cevapsız kalacak.
Dilekçe sahipleri, hükümetin adli danışmanı Gali Baharav-Miara ile bir kez daha temasa geçerek talebin hızlandırılmış bir şekilde incelenmesini, davanın içeriğine bir yanıt verilmesini talep ettiklerini açıkladılar. Aynı zamanda makul bir süre içinde bir yanıt verilmediği taktirde İsrail Demokrasi Muhafızları’nın mahkemenin konuyu ele alması için Yüksek Mahkemeye yeniden dilekçe verileceğini doğruladılar.
İsrail Demokrasi Muhafızları’nın söz konusu dilekçesinde, Netanyahu ve Adalet Bakanı Yariv Levin tarafından başlatılan yargıyı zayıflatma planının sistem açısından kapsamlı değişiklikleri içerdiğine dikkat çekiliyor. Böylece yargı ve yargıçların bağımsızlığının zayıflatılacağına, kuvvetler ayrılığı ilkesinin ve hukukun üstünlüğünün hedef alınacağına, hükümet yetkililerine sağlanan hukuki danışmanlığın, hükümet sistemlerine ve insan haklarına sağlanan etkin korumanın hedef alınacağına değiniliyor.
Dilekçede ayrıca, “Bu hususlar Yüksek Mahkeme Başkanı Esther Hayut'un açıklamalarından anlaşılabileceği gibi, başsavcılığın ifadelerinden de çıkarılabilir. Bu hususların, başbakanın sürekli olarak görevini yapamayacak durumda ilan edilebilmesi için gerekli şartların sağlanıp sağlanmadığı konusunda büyük ve belirleyici bir ağırlığı var. Bu bağlamda mahkeme, bizim de bahsettiğimiz gibi, Netanyahu'nun üzerindeki suç bulutu nedeniyle başbakanlık görevlerini yapamayacak durumda biri olarak ilan edilmesi ihtimaline değinmiştir” ifadelerine başvuruldu.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.