Irak yargısı: 'Yüzyılın Hırsızlığı' şüphelileri firar etti

Irak yargısı "Yüzyılın Hırsızlığı" ile suçlananların çoğunun firar ettiğini duyurdu

Yargıç Ziya Cafer (INA)
Yargıç Ziya Cafer (INA)
TT

Irak yargısı: 'Yüzyılın Hırsızlığı' şüphelileri firar etti

Yargıç Ziya Cafer (INA)
Yargıç Ziya Cafer (INA)

Irak’ta 2,5 milyar dolar olduğu tahmin edilen vergi fonu hırsızlığının ya da "Yüzyılın Hırsızlığı" olarak bilinen olayın yankıları hâlâ sürüyor. Büyük halk kesimleri, olaya karışanları sorumlu tutma hususunda hükümet ve adli makamların ciddiyetini sorguluyor. Özellikle bir yanda davaya karışan yaşlıların şartlı salıverilmesi ya da hükümet ve yargı makamlarının olaya karışanlardan hesap sorma ciddiyetini kanıtlama kaygısı şüpheleri artırıyor. Olaya karışanların hesap vermesi hususunda "ağırdan alma ve ciddiyetsizlik" suçlamaları ile karşı karşıya kalan Karkh Soruşturma Mahkemesi Yargıcı Ziya Cafer, dün (Perşembe), "vergi fonu hırzılğı" olayının ana zanlısı Nur Zuhayr'in 1,6 trilyon dinardan yaklaşık 400 milyar dinarı (yaklaşık 300 milyon dolar) iade ettiğini açıkladı.
Sanığın şartlı salıverilmesi karşılığında alınan bu küçük ve mütevazi meblağ, halkın büyük kesimleri tarafından alay ve şaşkınlık konusu olarak görüldü.
Yargıç Cafer, Irak resmi haber ajansı INA’ya yaptığı açıklamada, "Yolsuzlukla mücadele konusu ülkenin içinden geçtiği krizlerden biridir. Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan, Dürüstlük Komitesi Başkanı Yargıç Haydar Hanun, Rusafe ve Karh’taki Dürüstlük Komitesi davalarına bakan soruşturma hakimleri geçtiğimiz günlerde bir araya geldi. Bu toplantının amacı, yolsuzlukla mücadele konusundaki soruşturma çalışmalarımızın önündeki engelleri netleştirmektir. Yolsuzlukla mücadele sürecini baltalayan bir takım engeller bulunuyor. Bunlardan en önemlisi konu ile ilgili delillerin toplanması, olgunlaştırılması, failler hakkında yasal işlem yapılmak üzere bu delillerin soruşturma mahkemelerine ulaştırılması ve daha sonra faillerin yetkili mahkemeye sevk edilmesidir. Toplantıda, mali ve idari yolsuzluk suçlarının failleri tarafından çalınan meblağların geri alınması için çalışma gereğine vurgu yapıldı.”
Yargının birkaç gün önce yayınladığı açıklama ile zanlı Nur Zuhayr'ın malları üzerindeki haciz kaldırıldı. Bu kararı büyük bir infiale yol açarken Cafer, “Sanıkların devlet hazinesine yatırılan paraları geri ödediği açık. Sonuç olarak, bedelinin tamamı devlet hazinesine ödenmiş olan mal veya şirketin haczi kaldırıldı. Sanıkların menkul ve gayrı menkul mallarına yönelik haciz tamamen kaldırılmadı. Paranın geri kalanı devletin menfaatine ayrıldı.” dedi.
Yargı, Nur Zuhayr'ı geçen Kasım ayı sonunda kefaletle serbest bırakmıştı. Yargıya göre, Zuhayr'ın şirketleri borcu teslim etmeye ve belirli bir süre içinde bir trilyon 600 milyar dinarı aşan bir mali ödeme için anlaşma yapmaya istekli olduğunu ifade etti.
Şarku’l Avsat’ın INA’dan aktardığı habere göre Yargıç Cafer, “Sanık (Nur Zuhayr) şimdiye kadar bir trilyon 600 milyar dinarın yaklaşık 400 milyar dinarını ödedi. Geri kalanı da belirli bir takvime göre ödeniyor. Ödemenin hızla tamamlanması gerekiyor. Ödeme sürecinde pek çok engel var. Sanıkla ilgili seyahat yasağının kaldırılması doğru değil. Bir de çeşitli yönlerden alınan tedbirler var. Sanığın (Nur Zuhayr) soruşturma sürecinde gözetim altında tutulmasına ve takibine karar verildi” ifadelerini kullandı.
Yaygın popüler eğilimler, haftalardır sanıkların soyguna karışan silahlı kuvvetler ve gruplar eliyle organize bir şekilde ülke dışına kaçacağını iddia ediyor.
Cafer, "Yüzyılın hırsızlığı vakasıyla ilgili soruşturmalar devam ediyor ve bu konuda bazı sıkıntılar yaşanıyor. Suçu işleyenlerin çoğunun Irak dışında olması önümüze çıkan engellerden biri. Ama onları düzgün bir şekilde takip etmenin bir yolunu bulacağız ve kaçak paranın tamamını hazineye iade edeceğiz.”
Eski Başbakan Mustafa el-Kazimi'nin ofisinde mali işler danışmanı olan Heysem el-Cuburi'nin geçtiğimiz hafta kefaletle serbest bırakılması ile ilgili konuşan Cafer, Cuburi’nin “17 milyar doların 9 milyarını ödediğini" söyledi.



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.