Lübnan Cumhuriyet Savcısı Uveydat, liman davasında hem müşteki hem sanık

Lübnan Cumhuriyet Savcısı Gassan Uveydat (AFP)

Lübnan Cumhuriyet Savcısı Gassan Uveydat’ın adı, Beyrut’taki liman patlamasıyla ilgili soruşturmaların ardından gündemde yer alıyor. Uveydat, dosyaya bakan adli savcı konumundan 2020 yılı sonunda çekilmişti. Zira eski adli müfettiş Yargıç Fadi Savvan’ın dava açtığı eski Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Gazi Zuaytir (Meclis Başkanı Nebih Berri'ye bağlı) ile arasında bir bağlantı bulunuyor.
Beyrut Limanı patlamasını soruşturan Yargıç Tarık Bitar, bazı siyasi partilere bağlı şahsiyetlere ek olarak Uveydat’ın ihmalkarlıkta bulunduğunu iddia etmişti. Uveydat ise bu suçlamaları, yetkisini kötüye kullandığı iddialarını ve seyahat engelini reddediyor. Bu yönde en ön plana çıkan karar, Uveydat’ın patlama kapsamında tutuklu yargılanan herkesin serbest bırakılması kararıydı.
Uveydat’ın kararları doğrudan Hizbullah’ın desteğini alıyor. Temsilci İbrahim el-Musevi, bunun yargıçların ve yargının bazı üyeleri tarafından yıkılan güvenin yeniden tesisi için atılmış doğru bir adım olduğunu söylüyor. Şarku’l Avsat’ın Legal Agenda sitesinden aktardığı habere göre, Uveydat, Ağustos ayında evinin önünde düzenlenen bir gösteri sırasında kurbanların ailelerine seslenerek “Davanın dışındayım. Her şeye karar verebileceğim teorisi doğru değil” ifadelerini kullanmıştı. Savcılık Ofisi tarafından patlamanın birinci yıl dönümünde yapılan açıklamaya göre, Uveydat daha önce nitratların patlatılmadan önce limanda depolanması durumunu değerlendirmiş, yardımcısı Gassan Huri onların korunması kararı almıştı.
Beyrut Limanı’ndaki patlama bugün mezhepsel bir siyasi meseleye dönüşmüş durumda. Babası Munif Uveydat’ın eski bir savcı olduğu bilinen Uveydat’ın Sünni olduğu biliniyor. Ancak yargıç Bitar gibi yetkililerin iddia Şii ikili Hizbullah ve Emel hareketleri tarafından destekleniyor.
Uveydat, Lübnan’daki en önemli konumlardan biri sayılan, adli polisin başında bulunan, karar verme yetkisini elinde tutan Cumhuriyet Savcılığı görevini 2019’dan bu yana yürütüyor.
Son aşamada, kendisi ile eski Cumhurbaşkanı Mişel Avn’a bağlı Yargıç Gada Avn ve Özgür Yurtsever Hareketi lideri Cibran Basil arasında adli çatışmalar yaşanmıştı. Avn, Uveydat’a ve aldığı kararlara karşı çıktığını defalarca kez söylemişti.
Uveydat, adli müfettiş olarak atanması ardından ordu ile radikal İslamcılar arasındaki Nehr'ül Barid olayları dosyasının soruşturmasını üstlenmişti. Ayrıca askeri soruşturma hakimi olarak görev yapan Uveydat, iflas ve dolandırıcılık mahkemelerinin, Adalet Bakanlığı Makineleştirme Ulusal Komitesi’nin de üyesidir.
1956 doğumlu Uveydat, Saint Joseph Üniversitesi’nde Uluslararası Özel Hukuk Bölümü'nden mezun. Yargı Araştırmaları Enstitüsü'nden yargı hukuku alanında diploması ve Paris Adli Bilimler Enstitüsü’nden belgesi ve işletme derecesi bulunuyor. Aynı zamanda Harp Okulu'nda ceza muhakemesi hukuku dersinde öğretim görevlisi olarak çalışıyor.