عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Barzani’den Irak Federal Mahkeme’sine sert tepki

Irak Federal Yüksek Mahkeme devlet yönetiminin temellerini sarsıyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ve Federal Mahkeme Başkanı Casim Muhammed Abbud geçtiğimiz Pazar gerçekleştirdikleri toplantıda (INA)
Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ve Federal Mahkeme Başkanı Casim Muhammed Abbud geçtiğimiz Pazar gerçekleştirdikleri toplantıda (INA)
TT
TT

Barzani’den Irak Federal Mahkeme’sine sert tepki

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ve Federal Mahkeme Başkanı Casim Muhammed Abbud geçtiğimiz Pazar gerçekleştirdikleri toplantıda (INA)
Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ve Federal Mahkeme Başkanı Casim Muhammed Abbud geçtiğimiz Pazar gerçekleştirdikleri toplantıda (INA)

Irak Federal Yüksek Mahkemesi, bir karar yayınlayarak Bağdat'taki federal hükümet ile Kürdistan Bölgesel Hükümeti arasındaki ilişkilerde sarsıntıya neden oldu.  Mahkeme, Mustafa el-Kazımi başkanlığındaki ‘önceki hükümette Kürdistan bölgesine maaş şeklinde meblağlar göndermenin yasa dışı’ olduğuna karar verdi.
Kararları yetkilileri bağlayıcı nitelikte olan Federal Yüksek Mahkemesi’nin kararı IKBY tarafından öfkeyle karşılanırken, Irak siyasi gözlemcileri kararın Muhammed Şiya es-Sudani hükümeti için bir utanç kaynağı olduğunu; çünkü Kürtlerin mihenk taşı olduğu ‘Devlet Yönetimi Koalisyonu’ adlı yeni bir koalisyonun oluşumunda temsil edilen bir siyasi iradeye göre oluşturulduğunu söyledi. Federal Mahkeme'nin kararıyla ilgili olarak hükümet veya Sudan ofisi tarafından herhangi bir görüş veya açıklama yapılmazken, siyasi güçlerin çoğu, bu sırada kararın verilmesinin ‘Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi'nin Devlet Yönetimi Koalisyonu içindeki oturumlarını askıya alabileceğine dair belirtiler arasında, Devlet Yönetimi Koalisyonu'nun temellerini derinden sarstığını düşünüyor.
Mahkeme, yaptığı açıklamada, Bakanlar Kurulu'nun 15.06.2021 ve sonrasında verdiği kararların geçersiz olduğuna karar verildiğini bildirdi. Açıklamada, “Kararın 2005 Yılı Irak Cumhuriyeti Anayasası'nın (93/Üçüncü ve 94) ve Federal Anayasa'nın (4/Üçüncü ve 5/İkinci) Maddeleri hükümlerine dayanarak kesin ve tüm merciler için bağlayıcı olduğu’ dikkate alınarak 2005 yılı için (30) sayılı Yargıtay Kanunu, 2021 yılı için (25) sayılı Kanun ile değiştirilmiştir” ifadelerine yer verildi. Mahkemenin kararı, Koordinasyon Çerçevesi temsilcisi Mustafa Cabbar Sened'in Mustafa el-Kazımi hükümetinde kabine tarafından alınan kararlara karşı 9 ay önce açtığı davaya dayanılarak verildi. Karar, bütçe onaylandıktan sonra ödenmesi şartıyla, bölge çalışanlarının maaşları olan, her ödemenin gücü 400 milyar Irak dinarı (yaklaşık 2,5 milyon dolar) olan 4 mali ödemenin transferini gerektiriyor.
Sened, davasını kazanmayı başardı. Davada, hükümetin kararlarını iş yapmakla görevliyken aldığı ve bu nedenle fon dağıtma yetkisinin olmadığı belirtildi. IKBY’nin bölgeden ihraç edilen petrolün vergisini ödememesine ek olarak, Federal Mahkeme'nin daha önceki bir kararıyla merkezi hazineye aktarılmasına hükmedildi.
Mesud Barzani, Federal Yüksek Mahkeme'ye karşı öfkeli bir açıklama yaptı. Eski Irak Cumhurbaşkanı Saddam Hüseyin'in rejimi sırasındaki ‘devrim mahkemesine’ benzer olarak nitelendirdi. Hukukçular, Federal Mahkeme'nin Barzani'ye karşı dava açmasını suç sayıyor. Çünkü yetkililere hakaretin cezasının 7 yıla kadar hapis olduğu ifade ediliyor. Ancak öfkeli parti lideri Mesud Barzani'nin açıklamasının ardından bölge yönetimi tarafından yapılan açıklamalar özellikle Bağdat'taki hükümet çevrelerinin de federal karardan memnun olmadığını hissettikten sonra ortamı sakinleştirmeye çalıştı.
Bu bağlamda, IKBY Hükümeti Başkanı Mesrur ​​Barzani dün yaptığı açıklamada, Irak'ta gücü paylaşan siyasi partiler arasında akdedilen anlaşmaya uygun olarak, federal hükümetin göreve başlamasından itibaren altı ay içinde Federal Yüksek Mahkeme ve Federasyon Konseyi'nin yasal düzenlemesinin Temsilciler Meclisi tarafından yapılmasına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Almanya Dışişleri Bakanlığı'nda Devlet Bakanı Tobias Lindner ve beraberindeki heyeti kabul ettiği sırada Barzani'nin ofisinden yapılan açıklamada, "Barzani, Bağdat'la birlikte Kürdistan bölgesinin sorunları kökten ve anayasa temelinde çözme isteğini yineledi” ifadelerine yer verildi. Açıklamada, Federal Yüksek Mahkeme'nin mali borçların bir kısmının bölgeye ödenmesini engelleme kararının, bu mahkemenin son dönemde Yüksek Hükümet heyetinin Bağdat ziyaretine hâkim olan olumlu atmosfer ışığında sorunları çözmek için yeni fırsatı baltalamaya yönelik bir başka haksız girişimi olduğuna işaret edildi. Barzani, "Federal Mahkeme'nin adımları ve davranışları, herhangi bir anlaşmaya varma ve IKBY  ile federal hükümet arasındaki anlaşmazlıkları çözme olasılığı karşılığında sorun yaratıyor" dedi.
Aynı kapsamda IKBY Yargı Konseyi, Federal Yüksek Mahkeme'nin kararını reddettiğini açıkladı. Bölgedeki Yargı Konseyi Başkanı Yargıç Abdulcebbar Aziz Hassan yaptığı açıklamada, "Bu karar anayasaya aykırıdır, Irak'ta istikrara hizmet etmez ve ülkeyi krizlerin zincirlerinden kurtarma çabalarına karşıdır. Bu mahkeme anayasaya aykırıdır ve oluşumunun gözden geçirilmesi gerekmektedir. Çünkü Federal Mahkeme, kararlarını çoğunluğun ve azınlığın bakış açısıyla vermemelidir” şeklinde konuştu.
Değişim Hareketi (Goran) üyesi Sirva Abdulvahid, Şarku'l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Federal Yüksek Mahkeme kararlarının kesin olduğunu kabul etmeliyiz, ancak hükümet bu kararları uyguluyor mu? Peki hükümet bu kararları uygularsa siyaset sahnesinde bir etkisi olur mu? Anayasaya, yasalara ve anlaşmalara bağlılıktan başka bir şey kalmaması için iki tarafın petrol dosyası sorununu çözmesi ve bölgesel hükümetin Bağdat ile yaptığı anlaşmaya uyması gerektiğini zaten söyledik ve şimdi de tekrarlıyoruz. İki taraf arasındaki mevcut sorunun çözülememesi yozlaşmışların ve kendi çıkarları için halkın gücüyle oynayanların çıkarınadır. Federal hükümet sorumluluğun bir kısmını üstlense de, sorumluluk taşıyanlar Kürt petrol dosyasını kontrol eden kişilerdir” ifadelerini kullandı.
Aynı bağlamda, Hukuk Uzmanı Ali et-Temimi Şarku'l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Federal Yüksek Mahkeme'nin kararı, Bakanlar Kurulu'nun 2021 yılından IKBY’e yönelik önceki kararlarını geçersiz kıldı ve bunların bir bölümü 2022 yılındaydı. Başvuranlar, Federal Mahkemenin görev alanına giren paragraflara ve görevleri yasayı uygulamakla sınırlı olan ve bunun tersi olmayan Bakanlar Kurulunun görevlerine ilişkin anayasal maddelere dayanmışlardır. Davacılar, IKBY’ye verilen miktarın ödenmesine ilişkin olarak, Federal Mahkeme tarafından oy çokluğuyla çıkarılan yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle buna itiraz ettiler” dedi.
Temimi, bu kararın uygulanmasına ilişkin bir soruya cevaben, “Karar, uygulamada geçmişe dönük etkiden bahsetmemiş, ancak hukuk felsefesine başvurulduğunda ve anayasa mahkemelerinin görevleri bağlamında, bu kararlar hükümsüzlüğe odaklandığında geriye dönüktür. Yani karar geçmişe dönük etkiyi ifade etmiyor, çözüm uzlaşmadan geçiyor” şeklinde konuştu.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Mısır ve 20 diğer ülkeden açıklama: İsrail'in Somaliland’ı tanıması kararını reddederken kararı Filistinlileri yerinden etme planlarıyla ilişkilendirdiler

Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
TT
TT

Mısır ve 20 diğer ülkeden açıklama: İsrail'in Somaliland’ı tanıması kararını reddederken kararı Filistinlileri yerinden etme planlarıyla ilişkilendirdiler

Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati (Mısır Dışişleri Bakanlığı)
Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati (Mısır Dışişleri Bakanlığı)

Mısır, 20 diğer ülke ve İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) tarafından dün yapılan açıklamalarda İsrail'in Somaliland'ın bağımsızlığını tanıma kararı kategorik olarak reddedilirken, Filistinlileri yerinden etme planlarıyla ilişkilendirdikleri kararı ‘biçim ve içerik olarak kabul edilemez’ olarak nitelendirdiler.

Mısır Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail'in Somali Federal Cumhuriyeti'nden ayrılmak isteyen ayrılıkçı bölgeyi tanıma kararının uluslararası hukuku ve Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'nı açıkça ihlal ettiği belirtildi.

Açıklamada, Mısır ve diğer imzacı tarafların Somali Federal Cumhuriyeti'nin egemenliğini destekledikleri ve ülkenin birliğini, toprakları üzerindeki egemenliğini ve toprak bütünlüğünü zedeleyen her türlü eylemin reddedildiği belirtildi.

Bildiriyi imzalayanlar taraflar arasında Mısır, Suudi Arabistan, Cezayir, Komorlar, Cibuti, Gambiya, İran, Irak, Ürdün, Kuveyt, Libya, Maldivler, Nijerya, Umman, Pakistan, Filistin, Katar, Somali, Sudan, Türkiye, Yemen ve İİT yer aldı.

Bakanlık açıklamasında, ‘diğer ülkelerin topraklarının bir kısmının bağımsızlığını tanımak tehlikeli bir emsal teşkil eder ve uluslararası barış ve güvenliği tehdit eder’ diyerek uyardı.

İsrail, geçtiğimiz cuma günü Somaliland'ın bağımsızlığını tanıdığını duyurdu.

Karar, Somali Cumhuriyeti’nin Arap Birliği (AL) üyesi olmasından dolayı Arap dünyasında yaygın bir tepkiyle karşılandı.

DÜNYA

İsrail, son saldırıların akabinde Batı Şeria'daki bazı bölgeleri kuşattı

Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)
Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)
TT
TT

İsrail, son saldırıların akabinde Batı Şeria'daki bazı bölgeleri kuşattı

Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)
Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde gerçekleştirilen bir operasyon sırasında iki İsrail asker (AP)

İşgalci İsrail askerleri, Filistinliler tarafından İsrail'in kuzeyinde ve Ramallah yakınlarında gerçekleştirilen saldırıların ardından, Batı Şeria'daki birçok şehirde yer alan köy ve beldeye boğucu bir kuşatma uyguladı. Bu saldırılar, çeşitli bölgelerde yerleşimciler tarafından Filistinlilere karşı her gün düzenlediği saldırılar ve işgalci İsrail güçleri tarafından gerçekleştirilen tutuklamaların devam ettiği bir dönemde gerçekleşti.

Filistinliler tarafından gerçekleştirilen son saldırılardan önce, İsrail'in Batı Şeria'daki saldırıları devam etti. Bu saldırılar sırasında çeşitli koşullarda birçok Filistinli öldü. İsrail, Filistinlilere yönelik baskınlarını, tutuklamalarını ve diğer saldırgan eylemlerini sürdürüyor.

Cuma günü İsrail'in kuzeyindeki Afula yakınlarındaki Beysan kentinde iki İsraillinin öldürüldüğü saldırının ardından, İsrail güçleri saldırının failinin geldiği Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesine boğucu bir kuşatma uyguladı.

fv
İsrail ordusunun dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde düzenlediği operasyon sırasında barikatlarla katılan bir yol (AP)

İşgalci İsrail güçleri, Kabatiya ve çevresindeki onlarca eve baskın düzenlerken birçok Filistinliyi gözaltına alarak sahada sorguya çekti. Gözaltına alınanların bir kısmı yakınlardaki gözaltı merkezlerine nakledildi. Gözaltına alınanlar arasında saldırılara karışanlardan Ahmed Ebu er-Rub'un ailesi, arkadaşları ve saldırıyla bağlantılı olduğundan şüphelenilen kişiler de vardı.

Baskın düzenlenen evlerin bazı odaları, ev sakinlerinin gözaltına alınmasının ardından askeri karargaha dönüştürüldü. Diğer evlerin sakinleri ise sokakların ve altyapının geniş çapta tahrip edilmesi ve beldenin yan girişlerinin çoğunun toprak setlerle kapatılması nedeniyle tamamen terk etmek ve bölgenin dışına kaçmak zorunda kaldı.

Öte yandan İsrail, Batı Şeria'nın merkezindeki Ramallah'ın kuzeybatısındaki yaklaşık 10 köye ve beldeye, Modi'in Illit Yahudi yerleşim biriminden 700 metre uzaklıktaki Hashmonaim kontrol noktası yakınlarındaki güvenlik çitine Filistinli silahlı bir kişinin ateş açtığı gerekçesiyle, herhangi bir can kaybı olmamasına rağmen, bir başka boğucu kuşatma uyguladı.

İsrail güçleri, Ni'lin köyünün ana girişini kapatarak insan ve araç giriş ve çıkışlarını engelledi. Kharbatha Bani Harith köyüne giden yol da kapatılırken bölge sakinlerinin giriş-çıkışları sırasında sıkı önlemler alındı. Atara askeri kontrol noktası da kapatıldı. Bunun sonucunda Filistinliler, Ramallah'ın kuzeybatısı ve batısındaki birkaç köye ve beldeye ulaşmalarını engelleyen ciddi bir trafik kriziyle karşı karşıya kaldı.

Filistin hükümetinin bir organı olan Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu, geçtiğimiz ekim ayında yayınladığı bir raporda Filistin topraklarını bölen kalıcı ve geçici bariyerlerin toplam sayısının, askeri kontrol noktaları ve kapılar dahil olmak üzere 916'ya ulaştığını bildirdi. Rapora göre bunların 243'ü 7 Ekim 2023'ten sonra inşa edilen demir kapılardı.

gbh
Dün Cenin'in güneyindeki Kabatiya beldesinde düzenlenen operasyona katılan İsrail güçleri (AP)

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth'un bildirdiğine göre Ramallah yakınlarında meydana gelen olayın milliyetçi bir saldırı değil, bir Filistinlinin kuş avına çıktığı bir olay olduğu sonradan ortaya çıktı. İsrail ordusu tarafından daha sonra yapılan açıklamada, kuş avı için kullanılan silaha el koymak ve soruşturma yapmak amacıyla avcıyı aramak için bölgeye uygulanan kuşatmanın devam ettiği belirtildi.

Tüm bunlar olurken Batı Şeria'nın çeşitli bölgelerinde günlük olarak tutuklama kampanyaları da devam ediyor. Bu tutuklama kampanyalarında, çoğu El Halil’den olmak üzere en az 14 Filistinli tutuklandı. Bunların arasında bir kadın ve bir çocuk da vardı. Cuma akşamı İsrail'in kuzeyinde bir bölge sakini tarafından düzenlenen saldırının ardından operasyonun sürdürüldüğü Kabatiya beldesinde tutuklananlar bu sayıya dahil değil.

Öte yandan Batı Şeria'nın çeşitli bölgelerinde yerleşimcilerin saldırıları devam ederken, yerleşimciler Ramallah'ın batısındaki Bil'in beldesi girişinde Filistinlilere ait araçlara saldırarak maddi hasara yol açtı. Nablus'un güneyindeki Akraba bölgesine bağlı Khirbet Yanoun yerleşim biriminde yerleşimcilerin düzenlediği başka bir saldırıda bir Filistinli yaralandı.

Duvar ve Yerleşim Direniş Komisyonu’na göre işgalci İsrail güçleri ve yerleşimciler kasım ayı boyunca 2 bin 144 saldırı gerçekleştirdi. Bu saldırılardan 360’ı Ramallah ve el-Bireh illerinde, 348’i El Halil’de, 342’si Beytlahim’de ve 334’ü Nablus’ta meydana geldi.

ARAP DÜNYASI

Arap dünyasından İsrail'in Somaliland'ı tanıma kararına tepki

Cuma günü Somaliland'ın başkenti Hargeisa'da İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararını kutlayanlar (AFP)
Cuma günü Somaliland'ın başkenti Hargeisa'da İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararını kutlayanlar (AFP)
TT
TT

Arap dünyasından İsrail'in Somaliland'ı tanıma kararına tepki

Cuma günü Somaliland'ın başkenti Hargeisa'da İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararını kutlayanlar (AFP)
Cuma günü Somaliland'ın başkenti Hargeisa'da İsrail'in Somaliland’ı tanıma kararını kutlayanlar (AFP)

Somali, İsrail'in Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıma kararına karşı Arap ve İslam dünyasının desteğine güveniyor. Arap Birliği (AL), Somali’nin bu konudaki talebine dün acil bir delegeler toplantısı düzenleyerek yanıt verdi.

Somali'nin Kahire Büyükelçisi ve AL Daimi Temsilcisi Ali Abdi Avari, Şarku’l Avsat gazetesine verdiği demeçte, ülkesinin Tel Aviv'in açıklamasını reddetmek ve Somali'nin egemenliğini savunmak için Arap ve İslam düzeyinde harekete geçtiğini doğruladı. Bu adımlar arasında AL tarafından acil bir toplantı düzenlenmesi talebinin de olduğunu söyleyen Avari, ülkesinin diplomatik çabaları çerçevesinde yakında bir AL-İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) zirvesi toplantısı yapılması çağrısında bulunduğunu belirtti.

İsrail'in ayrılıkçı Somaliland bölgesini tanıma kararı, Filistin Yönetimi, Hamas ve Mogadişu’nun, bu kararla Somaliland’ın İsrail'in yaklaşık iki yıl önce Gazze Şeridi’ndeki savaşın başlamasından bu yana sürdürdüğü Filistinlileri yerinden etme planı çerçevesinde Filistinliler için yeni bir sürgün yeri haline gelebileceği uyarısında bulunmalarına yol açtı.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, İsrail'in bu hamlesinin yerinden edilme meselesini yeniden gündeme getireceğinden ve Tel Aviv'in, yeniden inşa ve istikrar için somut planlar bulunmamasına rağmen, Batı Şeria ve Gazze'ye baskı uygulayarak bunu yapmaya zorlayacağından endişe duyduklarını ifade ettiler.

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail'in bu adımı karşısında alaycı bir tavırla dikkati çeken bir tutum sergiledi. Somaliland'ın bağımsızlığını tanımayacağını açıklayan Trump, “Somaliland'ın ne olduğunu gerçekten bilen var mı?” diye sordu.