عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Başörtüsüz yarışan İranlı satranççı Hadım: Özür dilemeye zorlandım

25 yaşındaki satranç oyuncusu, sürgünle tehdit edildiğini savundu

Hadım, Kadın Büyüküsta ve Uluslararası Usta unvanlarına sahip (Reuters)
Hadım, Kadın Büyüküsta ve Uluslararası Usta unvanlarına sahip (Reuters)
TT
TT

Başörtüsüz yarışan İranlı satranççı Hadım: Özür dilemeye zorlandım

Hadım, Kadın Büyüküsta ve Uluslararası Usta unvanlarına sahip (Reuters)
Hadım, Kadın Büyüküsta ve Uluslararası Usta unvanlarına sahip (Reuters)

Uluslararası yarışmaya başörtüsü takmadan katılarak gündem olan İranlı kadın satranç oyuncusu Sara Hadım, Birleşik Krallık'ın önde gelen gazetelerinden Telegraph'a konuştu.
25 yaşındaki satranççı, müsabakaya başörtüsüz katıldığı için özür dileyerek olaydan ötürü Batı'yı suçladığı bir video çekmesini İranlı yetkililerin kendisinden istediğini öne sürdü.
Hadım, bunu yapmaması halinde İran'a dönmesine izin verilmeyeceğinin söylendiğini savundu.
Kendisine baskı uyguladığını iddia eden yetkililerin kimliklerini paylaşmayan satranç oyuncusu, talebi reddettiğini söyledi.
Hadım, Kazakistan'ın Almatı kentinde Uluslararası Satranç Federasyonu (FIDE) tarafından aralıkta düzenlenen Dünya Hızlı ve Yıldırım Satranç Şampiyonası'na başörtüsüz katılmasıyla gündem olmuştu.
Sporcu, turnuvanın ardından İran'a dönmeyip eşi Ardeşir Ahmedi ve 11 aylık oğluyla İspanya'ya yerleşmişti. Ailenin İspanya'da bir evi olduğu ve bu sayede oturma izni aldığı bildirilmişti.
İran'daki ailesini görmek istediğini belirten Hadım, şunları söyledi:
"İspanya'da çok iyi ağırlandığımızı düşünüyoruz ama hayatımızdaki en önemli şeylerden bazılarını İran'da bıraktık. Dolayısıyla karışık duygular içindeyiz."
Genç satranç oyuncusunun müsabakaya başörtüsüz çıkması, İran'ı ayağa kaldıran Mahsa Emini protestolarıyla ilişkilendirilmişti.
Hadım, söyleşisinde 8 yaşından beri satrançla ilgilendiğini ve kendisi için önceliğin bu spor olduğunu söyledi:
"Ben satranç oyuncusuyum. Politik figür değilim. Satranç oyuncusu olarak etrafımda olup bitenlere karşı bazı sorumluluklarım var ama hayatımda önceliği satranca veriyorum. Kendimi bir aktivist olarak görmüyorum."
Öte yandan Hadım, BK'nin tanınmış gazetelerinden Guardian'a bu hafta verdiği söyleşide, "Başörtüsü taksam, halka sadakatsizlik edermişim gibi düşündüm. Bana doğru gelmedi" demişti.
İran'ın başkenti Tahran'da 13 Eylül'de "ahlak polisi" olarak bilinen İrşad devriyeleri tarafından gözaltına alındıktan sonra rahatsızlanarak hastaneye kaldırılan 22 yaşındaki Emini'nin 16 Eylül'de yaşamını yitirmesi, ülkede yönetime karşı büyük protestolara yol açmıştı.
Polis, Emini'nin sorgu sırasında sağlık sorunları nedeniyle fenalaştığını iddia etmiş, muhaliflerse genç kadının işkence görerek öldüğünü savunmuştu.
ABD merkezli İran İnsan Hakları Aktivistleri Ajansı'na göre 26 Ocak itibarıyla gösterilerde yaşamını yitiren eylemci sayısı 527'ye yükselirken, 19 bin 571 kişi de gözaltına alındı. 4 kişiyse protestolardaki rolü nedeniyle idam edildi.

Independent Türkçe, Telegraph, Guardian

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
TT
TT

Irak'ta seçimlerin boykotu iktidar koalisyonunu karıştırdı

Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)
Bağdat'ta düzenlenen Koordinasyon Çerçevesi toplantısından (X)

Eski Başbakan Haydar el-İbadi Irak'ta ‘seçim sisteminin reforme edilmesi’ çağrısında bulunurken, Koordinasyon Çerçevesi’nin Mukteda es-Sadr'ın Kasım 2025'te yapılması planlanan seçimleri boykot etme kararına karşı tavır alması bekleniyor.

El-İbadi liderliğindeki Zafer Koalisyonu, seçim sisteminin ‘yolsuzluk’ suçu işleyen kişilerin seçime katılmasını engellemesi gerektiğini bildirdi. Koalisyon tarafından bugün yapılan basın açıklamasında, “Ülkenin karşı karşıya olduğu zorluklar, özellikle de bu tarihi anda, sistemin siyasi tabanını genişletmeyi, herkesi dahil etmeyi ve seçim sürecini yolsuzluğa bulaşmış kişilerden ve manipülatörlerden korumayı gerektiriyor” denildi.

Koalisyon, ‘herhangi bir devletin çöküşünün üstesinden gelmenin, halkın çıkarlarını ve devletin varlığını koruyarak iç siyasi ve sosyal birlikle başarılabileceğini’ vurguladı. Açıklamada, “Ulusal bir reform vizyonu temelinde aday olmamak, çıkarlar nedeniyle başkalarının seçimlere katılmasına izin vermemekten temelde farklıdır” ifadesi yer aldı.

Koordinasyon Çerçevesi’nin ana bileşenlerinden biri olan el-İbadi'nin koalisyonu, Sadr'ın benzer bir açıklama yapmasından bir gün sonra seçimleri boykot ettiğini duyurdu.

Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)Eski Irak Başbakanı Haydar el-İbadi (X)

Koordinasyon Çerçevesi'nin pozisyonu

Koordinasyon Çerçevesi, Sadr ve el-İbadi'nin kararları ve bunların bir sonraki parlamentoda Şii temsiliyeti üzerindeki etkileri konusunda hemen bir görüş bildirmedi. Bilgi sahibi kaynaklar, “Sadr ve el-İbadi'nin kararlarını ele alma konusunda Şii meclisi içinde anlaşmazlıklar var” dedi.

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklar şu ifadeleri kullandı: “Bedir Örgütü lideri Hadi el-Amiri ve Hikmet Hareketi lideri Ammar el-Hekim'in başını çektiği bazı Şii liderlerin durumu kontrol altına alma çabaları var. Yaşananlara uyum sağlamak için uzlaşmacı bir çözüm arayışının yanı sıra Sadr'a seçimlere katılması ve boykotu tersine çevirmesi için davette bulunma ve Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu'nu birkaç günlüğüne adaylık kapısını yeniden açmaya davet etme olasılığı da var… Koordinasyon Çerçevesi içinde farklı görüşler var, ancak Kanun Devleti Koalisyonu lideri Nuri el-Maliki'nin tutumunun Sadr'ı boykotu kırmaya ve seçimlere katılacağını açıklamaya davet etme eğiliminde olduğu dikkat çekiyor.”

Sadr, Kasım ayında yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot etme kararından dönmek için zorlu koşullar öne sürdü.

Sadr X platformundaki hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Yolsuzluk var olduğu sürece hiçbir seçime katılmayacağım. Doğruluk ancak kontrolsüz silahların teslim edilmesi, milislerin dağıtılması ve ordunun güçlendirilmesiyle tesis edilecektir” ifadelerini kullandı.

Yerel platformlarda, Sadr Hareketi liderleri ile aralarında Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin de bulunduğu Şii liderler arasında seçimlere katılma amacıyla temaslar kurulduğuna dair sızıntılar dolaşıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan siyasi bir kaynak, ‘Sadr Hareketi ile geri dönme olasılıkları konusunda şu ana kadar görüşmelerin durmadığını’ söyledi.

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr (Sadr Hareketi medyası)

Seçimlerin meşruiyeti

Son dönemde izlenen çeşitli göstergelere göre seçimlerin meşruiyetine ilişkin endişeler bulunuyor. Boykotun kırılgan bir bölgesel ve uluslararası ortamda diğer kesimler tarafından da tekrarlanması, özellikle silah taşıyan ya da geçmişte silah taşımış olanlar başta olmak üzere pek çok Şii gücün, İran'ın hedef alınmasının ardından ABD ve İsrail tarafından hedef alınabilecekleri korkusunu taşımaya devam ettikleri bir dönemde, siyasi sistemin meşruiyetini etkileyebilir.

Aynı bağlamda araştırmacı Seyf es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte şu ifadeleri kullandı: “Irak'taki siyasi sınıf, boykot eden çoğunluğun seçimlere katılma güvenini yeniden tesis edecek olgun bir seçim sistemi sunamadı. Bunun nedeni, seçim yasasının her seçim döneminde, oy veren halkın gerekçeleri dikkate alınmaksızın, büyük geleneksel partilerin ölçülerine uyacak şekilde değiştirilmesidir… Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr ve iki eski başbakan Haydar el-İbadi ve Mustafa el-Kazımi'nin boykotu, seçimlere giden sürecin ciddiyetinin bir göstergesidir.”

Ancak es-Saadi, ‘seçim bölgesi sistemi, Sainte Lague sistemi ve benimsenen yüzde ile her seçimde sorunlara neden olan sonuç hızlandırma cihazlarına ilişkin doğru istatistiklere dayanan olgun bir yasanın çıkarılması yoluyla Irak'taki seçim sisteminde reform yapılabileceğini’ düşünüyor.