Bilim insanları yanıtladı: Kediler oyun mu oynuyor, kavga mı ediyor?

Bilim insanları, güreşen ancak ses çıkarmayan yavru kedilerin "büyük olasılıkla oyun oynadığını" söylüyor

Unsplash
Unsplash
TT

Bilim insanları yanıtladı: Kediler oyun mu oynuyor, kavga mı ediyor?

Unsplash
Unsplash

Bilim insanları, kediler arasındaki oyunbaz ve agresif etkileşimleri ayırt etmenin yollarını ortaya çıkardı. Yeni bulgular, evcil hayvanların oyunlarını ve gerçek kavgalarını tanımlamayı kolaylaştırabilir.
Scientific Reports adlı bilimsel dergide perşembe günü yayımlanan araştırmada kedilerin oyunbaz ve agresif davranışların bir karışımını sergileyebileceği ve insan dostları bunu düzgün bir şekilde yönetmediği takdirde bu davranışların tam bir kavgaya dönüşebileceği öne sürülüyor.
Çalışmada, Slovakya'nın Košice şehrindeki Veterinerlik ve Eczacılık Üniversitesi'nden Noema Gajdoš‑Kmecová'nın da aralarında bulunduğu bilim insanları, YouTube'dan ve doğrudan kedi sahiplerinden elde edilen ve 210 kedi arasındaki etkileşimleri gösteren 100'den fazla videoyu değerlendirdi.
The Independent'ta yer alan habere göre, kedigillerdeki güreşme, kovalama ve ses çıkarma dahil 6 tür davranış kategorisini gözlemleyen araştırmacılar, daha sonra bunları kalan kedileri değerlendirmek için kullandı.
Araştırmacılar kedileri bu 6 davranışın sıklığı ve süresine göre gruplandırdı.
Çalışmanın diğer yazarları aynı videoları inceleyerek etkileşimleri tanımlamak için üç grup ortaya çıkardı: "oyunbaz", "hırçın" agresif etkileşimler ve hem oyunbaz hem de agresif davranışların bir karışımı olan "ara" etkileşimler.
Araştırmaya göre kedilerin yarısından fazlası oyunbaz etkileşimler sergilerken, yaklaşık yüzde 29'u hırçın ve yüzde 15'i de ara grupta sınıflandırıldı.
Bilim insanları, kediler arasındaki güreşme davranışının en çok oyunbaz grupla bağlantılı olduğunu, ses çıkarma ve kovalamanınsa hırçın grupla ilişkili olduğunu söylüyor.
Ara grubun her iki tarafın da özelliklerini taşıdığı gözlense de araştırmacılara göre bu kediler oyunbaz grupla daha yakından ilişkili.
Araştırmacılar ara grubun, göbekleri yukarı bakacak şekilde sırtüstü yatmak, zıplamak, takip etmek, birbirlerine yaklaşmak ve birbirlerini yalamak gibi davranışlarla uzun süreli etkileşimler sergilediğini söylüyor.
Bilim insanları oyunbaz ve agresif davranışların bu karışımının, "ilişkide bir bozulmadan" ziyade kediler arasındaki sosyal davranışta kısa süreli bir anlaşmazlığı yansıtabileceğini belirtiyor.
Araştırmacılar çalışmada, "Bu tamamen hırçın bir karşılaşmaya dönüşebilir ama sosyal ilişkilerindeki bir bozulmayı yansıtması şart değil; daha ziyade sosyal önceliklerde kısa vadeli bir anlaşmazlığı gösterir" diye yazıyor.
Bilim insanları çalışmaya dayanarak, kediler arası yakın etkileşimlerin oyunbaz, arada ve hırçın olarak değerlendirilebileceğini söylüyor.
Araştırmacılar güreşen ama ses çıkarmayan yavru kedilerin "büyük olasılıkla oyun oynadığını" ifade ediyor.
Öte yandan araştırmacılar böyle bir etkileşimin, kediler arasında ses çıkarma ve kovalamacayla beraber uzun süreli hareketsiz molalar gerçekleştiğinde karşılıklı sosyal oyuna işaret etmekten ziyade, "bir dereceye kadar hırçın tepkiyle dengelendiğini" söylüyor.
Araştırmacılar etkileşimlerin günden güne, hatta aynı gün içinde bir olaydan diğerine farklılık gösterebileceği uyarısında bulunuyor.
Evcil hayvan sahiplerini kedigiller arasındaki bu tür olası gerilimleri tespit etmeye çağıran araştırmacılar, bunları doğru bir şekilde anlamanın kedilerin gerilimleri tırmandırmasını ve olası yaralanmaları önlemeyi sağlayabileceğini belirtiyor.



Bilim insanları "boş boş oturan" robot süpürgelere başka işler yaptırmayı önerdi

Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
TT

Bilim insanları "boş boş oturan" robot süpürgelere başka işler yaptırmayı önerdi

Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)
Bilim insanları, robot süpürgelerin çalışmadığı süreyi en aza indirmek amacıyla bir Roomba'yı evcil hayvanlarla oynamak da dahil 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı (Unsplash)

Araştırmacılar, robot süpürgelerin bitki sulamak gibi basit ev işlerini yapacak şekilde modifiye edilebileceğini ortaya koydu.

Bath Üniversitesi'ndeki bilgisayar bilimcilerden oluşan bir ekip, bir Roomba'yı, boşta kaldığı saatlerde faydasını en üst düzeye çıkarmak amacıyla 4 yeni görevi yerine getirecek şekilde yeniden programladı.

Yeni işlevler arasında telefonları şarj etmek, evcil hayvanların canlı görüntüsünü sağlamak, ekranları duvarlara yansıtmak ve rahatsızlık verebilecek kişileri engellemek yer alıyor.

Araştırmacılar robot süpürgenin nispeten basit bazı değişikliklerle gerçekleştirebileceği, üzerine takılı bir lazer kalemle kedilerle oynamak ve arabadan eve alışveriş torbası taşımak gibi yüzün üzerinde görev belirledi. 

Bath Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümü'nde doktora öğrencisi olan ve modifikasyonları bulan Yoshiaki Shiokawa "Elektrikli robot süpürgeler ve çim biçme makineleri gibi mobil ev robotları sınırlı, tek görevli cihazlar olarak algılanıyor ancak pratik görevlerde yeterince kullanılmadıklarına dair güçlü bir argüman var. Günün büyük bir bölümünde boş boş oturuyorlar" diyor.

Onları bir dizi ek işlevi yerine getirmek üzere evde fiziksel olarak gezinecek şekilde programlayarak kullanımlarını temel görevlerinin ötesine taşımalıyız. Roomba'lar ev asistanlarına dönüştürülebilseydi hanelerin ne kadar daha verimli çalışacağını bir düşünün.

Shiokawa, robot süpürgelerin halihazırda günde ortalama sadece 1 saat 47 dakika temizlik yaptığını, bunun da büyük miktarda değerlendirilmeyen potansiyel anlamına geldiğini belirtiyor.

Araştırmacılar tarafından önerilen diğer uygulamalar arasında kayıp eşyaları aramak, kargoları alıp teslim etmek ve "kart oyunu oynamak" var.

Benzer işlevler robotik çim biçme makineleri gibi diğer ev robotlarına da eklenebilir.

Bath Bilgisayar Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Dr. Adwait Sharma, "Boş durdukları vakit, değer katan etkileşimler için benzersiz fırsatlar sunuyor ve günlük hayatımıza sorunsuz bir şekilde uyum sağlayabilen uyarlanabilir robotlara ve entegre sistemlere yönelik artan ihtiyaçla uyumluluk gösteriyor" diyor.

Örneğin bir robot süpürge boş zamanlarını ev güvenliğini izlemek, bitkileri sulamak veya oturan yaşlı bir kişinin ayağa kalkmasına yardım etmek için kullanabilir. Bu görevler robotun gelişmiş sensörlerinin yanı sıra hareket kabiliyetinden de yararlanır.

vfgbhyju
Araştırmacılar robot süpürgeler için 104 potansiyel uygulama belirledi ( Bath Üniversitesi)

Bilim insanları geliştirilmiş robotu "Beyond vacuuming: How can we exploit domestic robots’ idle time?" (Süpürmenin ötesinde: Ev robotlarının boş zamanlarından nasıl faydalanabiliriz?) başlıklı yeni bir makalede detaylandırıyor.

Çalışma bu hafta Japonya'nın Yokohama kentinde düzenlenen CHI Bilgisayar Sistemlerinde İnsan Faktörleri Konferansı'nda sunuldu.

Independent Türkçe