İnsan faaliyetleri ve kuraklık Amazon ormanının 3'te 1'ini yok etti

Değişimler o kadar hızlı gerçekleşiyor ki türler ve ekosistem bunlara uyum sağlayamıyor

Reuters
Reuters
TT

İnsan faaliyetleri ve kuraklık Amazon ormanının 3'te 1'ini yok etti

Reuters
Reuters

Science dergisinde 26 Ocak Perşembe günü yayımlanan bilimsel bir araştırmaya göre, Amazon ormanlarının 3'te 1'i insan faaliyetleri ve kuraklık nedeniyle yok oldu.
Bilim insanları, bu hayati ve nesli tükenmekte olan ekosistemi korumaya yönelik yasaların kabul edilmesini istedi.
Çoğu Universidade Estadual de Campinas'dan (UNICAMP) olan araştırmacılar, 9 ülkeyi kapsayan ormana verilen zararın daha önce kaydedilenlerden çok daha büyük olduğuna dikkat çekti.
Araştırmacılar, çalışmalarında yangınların, kesimlerin, kuraklıkların ve habitat değişikliklerinin ormana etkilerini analiz etti.
Araştırmaya göre kuraklık hariç bu olgular, Amazon ekosistemini oluşturan alanın geri kalanının en az yüzde 5,5'inin, 2001 ile 2018 yılları arasında 364 bin 748 kilometrekareye eşdeğer bir kısmının tahrip olmasına yol açtı.
Kuraklığın etkileri dikkate alındığında tahrip olan alan, 2,5 milyon kilometrekare yani Amazon ekosistemini oluşturan alanın geri kalanının yüzde 38'i oluyor.

Değişim çok hızlı yaşanıyor
Bilim adamları, "Arazi değiştikçe ve insan kaynaklı iklim değişikliği ölü ağaçların, yangınların ve atmosfere salınan karbon emisyonlarının sayısı etkilendiğinden, Amazon'da şiddetli kuraklık giderek artıyor" dedi.
Şiddetli kuraklıkların görüldüğü yıllarda orman yangınlarının arttığını ve gelecekte kaydedilebilecek daha büyük yangın tehlikelerine karşı uyarıda bulundu.
Science dergisinde de yayımlanan insan faaliyetinin Amazon ekosistemi üzerindeki etkisine ilişkin ayrı bir çalışmada, ABD'nin Louisiana eyaletindeki Lafayette Üniversitesi'nden ve diğer üniversitelerden bilim insanları gerekli önlemleri alma çağrısında bulundu.
Bilim insanları, "Değişiklikler o kadar hızlı gerçekleşiyor ki Amazon'un türleri ve ekosistemleri bunlara uyum sağlayamıyor" dedi.
Ayrıca, "Ormanın zararlı etkilere maruz kalmasını engelleyen yasalar biliniyor ve derhal harekete geçirilmeleri gerekiyor" diye ekledi.
Bilim insanları, Amazon'un kaybının hayati bir alanın kaybı anlamına geldiği, ormanı kurtarmak için harekete geçmekten kaçınmanın insanlığa ciddi zarar vereceği sonucuna vardı.
 
Independent Türkçe, AP



Yeni Dune filminden haber var: Resmen açıklandı

Yönetmen Denis Villeneuve, Dune serisinin baş karakteri Paul Atreides'i canlandırması için sadece Timothée Chalamet'yi (sağda) düşündüğünü söylemişti (Warner Bros.)
Yönetmen Denis Villeneuve, Dune serisinin baş karakteri Paul Atreides'i canlandırması için sadece Timothée Chalamet'yi (sağda) düşündüğünü söylemişti (Warner Bros.)
TT

Yeni Dune filminden haber var: Resmen açıklandı

Yönetmen Denis Villeneuve, Dune serisinin baş karakteri Paul Atreides'i canlandırması için sadece Timothée Chalamet'yi (sağda) düşündüğünü söylemişti (Warner Bros.)
Yönetmen Denis Villeneuve, Dune serisinin baş karakteri Paul Atreides'i canlandırması için sadece Timothée Chalamet'yi (sağda) düşündüğünü söylemişti (Warner Bros.)

Denis Villeneuve'ün Arrakis'e dönüşü resmiyet kazandı. Serinin sıradaki filmi Dune: Çöl Gezegeni Bölüm Üç (Dune: Part Three) adını taşıyacak. 

Daha önce filmin Frank Herbert'ün 1969 tarihli Dune Mesihi (Dune: Messiah) romanını temel alacağı ve bu ismi taşıyacağı bildirilmişti. 

Yeni filmde Timothée Chalamet ve Zendaya rollerine geri dönerken, ilk filmde yer alıp ikinci filmde görülmeyen Jason Momoa da seriye yeniden katılıyor. Çekimlerin kısa süre içinde başlaması planlanıyor.

Filmin bazı sahneleri IMAX kameralarıyla çekilecek. Ancak Dune: Çöl Gezegeni Bölüm Üç'ün tamamı, Christopher Nolan'ın son filmi The Odyssey gibi IMAX kameralarıyla çekilmeyecek.

CNBC'de katıldığı bir röportajda IMAX CEO'su Richard Gelfond, ilk etapta Villeneuve'ün yeni Dune filmini tamamen IMAX kameralarıyla çekeceğini ima etmiş olsa da bu açıklamanın yanlış anlaşıldığı görülüyor. 

57 yaşındaki Villeneuve, önce Dune: Çöl Gezegeni Bölüm Üç üzerinde çalışacak, ardından James Bond evrenine adım atacak.

Gelfond, "Şahsen çok memnun oldum. Onu seviyorum, bence o bir deha. Son derece yaratıcı biri. Yeni Dune filmini tamamen IMAX kameralarıyla çekiyor. Henüz Bond için konuşmaya başlamadık ama bunun da aynı şekilde olmasını umuyorum" demişti.

Geçen yıl eylülde Vanity Fair'a verdiği röportajda Villeneuve, yeni Dune filminin bir üçlemenin tamamlayıcısı olarak görülmemesi gerektiğini söylemişti. 

Kanadalı yönetmen, "İlk iki film benim gözümde bir bütün, yani bir diptiğin (iki kanatlı pano şeklinde tablo) iki yarısıydı. İlk kitabın uyarlaması artık tamamlandı. Eğer üçüncü bir film yaparsam, bu farklı bir proje olacak. Bu kez farklı bir tonda, kendi kimliğine sahip bir yapım olacak" ifadelerini kullanmıştı.

Dune: Çöl Gezegeni Bölüm Üç'ün Aralık 2026'da vizyona girmesi planlanıyor.

Independent Türkçe, Variety, GameRant, Vanity Fair