عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Batı’dan İran’a Katar üzerinden mesaj

Nükleer müzakerelere katılan ülkeler İran’a Katar üzerinden mesaj yolladı.

İran Dışişleri Bakanı dün Tahran'da Katarlı mevkidaşı Sani’yi ağırladı. (AP)
İran Dışişleri Bakanı dün Tahran'da Katarlı mevkidaşı Sani’yi ağırladı. (AP)
    Dammam / Mirza el-Huveylidi – Tahran/Şarku’l Avsat
TT
TT

Batı’dan İran’a Katar üzerinden mesaj

İran Dışişleri Bakanı dün Tahran'da Katarlı mevkidaşı Sani’yi ağırladı. (AP)
İran Dışişleri Bakanı dün Tahran'da Katarlı mevkidaşı Sani’yi ağırladı. (AP)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın dün Katarlı mevkidaşı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman Al Sani’yi Tahran’da ağırladığı sırada yaptığı açıklamaya göre İran, askıya alınan nükleer dosya müzakerelere katılan ülkelerden Katar üzerinden mesajlar aldı.
Abdullahiyan, Katarlı mevkidaşı ile düzenlediği ortak basın toplantısında “Nükleer anlaşma taraflarından, Katar Dışişleri Bakanı aracılığıyla mesajlar aldık” dedi. Ancak mesajların içeriği hakkında herhangi bir ayrıntı vermedi. Abdullahiyan, Doha'nın aylardır askıya alınan nükleer müzakereleri yeniden hayata geçirme çabalarını memnuniyetle karşıladı. AFP’nin haberine göre İranlı Bakan, “Katar, nükleer anlaşmanın tüm taraflarını yükümlülüklerine geri döndürmeye çalışıyor” vurgusunda bulundu.
“Her zaman nükleer anlaşma üzerinde ek müzakereler düzenlemeye elverişli bir ortam yaratmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullanan Katar Dışişleri Bakanı da ABD’nin İran'a gönderdiği mesajların nükleer anlaşma kapsamında olduğunu ancak doğrudan ilgili olmayabileceğini söyledi. Herhangi bir ayrıntı ise vermedi.
Katarlı Bakan dün Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı ile bugün Tahran'da bir araya gelerek ikili ilişkileri geliştirmenin yollarını ve nükleer anlaşma dosyasındaki son gelişmeleri görüştük. Katar Devleti, toplum ve bölge üzerinde olumlu etkisi olan ortak çabaları pekiştirmeyi sabırsızlıkla bekliyor.”
“Komşu ülkelerle diyalog aşamasını geçtik. Sürdürülebilir iş birliğinin bir sonraki adımına geçmeliyiz” diyen İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan ise ABD ve müttefiklerini, kendi deyimiyle ‘İran'a karşı ekonomik terörizm yürütmekle’ suçladı.
İranlı Bakan’ın açıklaması şöyle oldu:
“Yaptırımları kaldırma, nükleer anlaşmanın tüm taraflarını yükümlülüklerine geri döndürme yönündeki çabaları için Katar'a teşekkür ediyoruz. Bugün Katar Dışişleri Bakanı aracılığıyla karşı taraflardan mesajlar aldık. Tüm tarafları anlaşmanın son aşamalarına getirme konusundaki iyi niyeti için Katar'a teşekkür borçluyuz.”
Doha, başta nükleer anlaşma olmak üzere bazı konularda İran ile ABD arasında köprü kurmak için daha önce de birçok kez çaba sarf etmişti.
Doha'nın İran ile ekonomik ve ticari işbirliğini güçlendirmeye verdiği öneme değinen Katarlı Bakan, “İran Cumhuriyeti ile en önemlisi din ve kültür hususları olmak üzere pek çok ortak noktamız var” ifadelerini kullandı. Bölgesel güvenliği pekiştirmenin önemi ve bölgedeki gerilimi azaltma gereksinimini vurgulayan Katarlı Bakan, “Bölgedeki tüm ülkelerle ilişkilerimizi pekiştirmeyi her zaman istiyoruz” dedi.
İran ve büyük güçler, ABD'nin 2018'de anlaşmadan tek taraflı olarak çekilmesi ardından 2015 tarihli nükleer anlaşmayı yeniden hayata geçirmek amacıyla Nisan 2021'de Viyana'da görüşmelere başlamış ancak görüşmelerde somut bir ilerleme kaydedilememişti. Anlaşma, nükleer silah geliştirmekle suçlanan İran'ın nükleer programının sivil niteliğini güvence altına alıyor.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Direktörü Rafael Grossi, salı günü yaptığı açıklamada, nükleer faaliyetleri konusunda işbirliğini yeniden başlatmayı amaçlayan ‘temel’ müzakereler için şubat ayında İran'ı ziyaret etmeyi planladığını duyurmuştu.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre müzakerelerdeki büyük çıkmaza atıfta bulunan Grossi, İran'ın beyan ettiği nükleer tesisleri izleyen 27 kameranın bağlantısını kesmesi de dahil olmak üzere anlaşmadan geri adım atmasının, UAEA'nın artık Tahran'ın nükleer programını etkin bir şekilde izlemediği anlamına geldiğini vurguladı.
UAEA'nın yaklaşık bir yıldır süreci izleyemediğini doğrulayan Grossi, ziyareti sırasında UAEA ile İran arasındaki iş birliğini yeniden tesis etmede bazı ilerlemeler kaydedileceğine yönelik umudunu dile getirdi.
İran'ın anlaşmada belirtilenden daha yüksek seviyede uranyum zenginleştirmesi de dahil olmak üzere son nükleer faaliyetleri hakkında Avrupalı milletvekilleri ile görüşen Grossi, “Bu gidişat kesinlikle iyi değil. Bir dizi nükleer silah yapmaya yetecek kadar nükleer malzeme biriktirdiler” dedi. Ayrıca bugün İslam Cumhuriyeti'nin yüzde 60 saflıkta 70 kilo zenginleştirilmiş uranyum ve yüzde 20 saflıkta bin kilo zenginleştirilmiş uranyuma sahip olduğuna dikkat çekti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

ABD’de gıda yardım programlarının askıya alınmasıyla birlikte aileler gıda bankalarına ve yakınlarına yöneldi

Los Angeles'taki bir gıda bankası, ihtiyaç sahibi Amerikalılara yardım dağıtırken (AFP)
Los Angeles'taki bir gıda bankası, ihtiyaç sahibi Amerikalılara yardım dağıtırken (AFP)
TT
TT

ABD’de gıda yardım programlarının askıya alınmasıyla birlikte aileler gıda bankalarına ve yakınlarına yöneldi

Los Angeles'taki bir gıda bankası, ihtiyaç sahibi Amerikalılara yardım dağıtırken (AFP)
Los Angeles'taki bir gıda bankası, ihtiyaç sahibi Amerikalılara yardım dağıtırken (AFP)

Maryland eyaletinin Montgomery County bölgesinde yaşayan Dalitia Chung, kasım ayı gıda yardımının gecikeceğini öğrendiğinde, kendisi ve çocuğunu besleyebilmek için geniş ailesiyle yemek ve market alışverişini paylaşmak üzere hemen bir plan yaptı.

Ancak Silver Spring'deki Manna Food Center gıda bankasından bir sepet dolusu gıda yardımı aldıktan sonra, bu yardıma sonsuza kadar güvenemeyeceğini anlayan Chung, “İki hafta içinde (yardım) almazsam, (başka) seçenekler arayacağım” dedi.

Chung, ABD tarihinin en uzun süren hükümet kapanması nedeniyle, gıda kuponu olarak da bilinen Ek Beslenme Yardım Programı'ndan (Supplemental Nutrition Assistance Program/SNAP) yardım almakta gecikme yaşayan yaklaşık 42 milyon Amerikalıdan sadece biri.

Kasım ayının başı çoğu kişi için SNAP’ın 60 yıllık tarihinde ilk kez gıda yardımı programının askıya alınmasıyla birlikte kafa karışıklığı, endişe ve zorlu seçimler yapılmasını gerektirdi. Başkan Donald Trump'ın yönetimi, bu ay kısmi yardım sağlamak için federal mahkeme kararını uygulayacağını açıkladı, ancak SNAP’tan yararlanan kişilere fonların ulaşmasının haftalar sürebileceği konusunda uyardı.

SNAP yararlanıcıları aynı zamanda sınırlı bütçelerini dikkatli bir şekilde yönetiyor, gıda bankalarına başvuruyor ve bu zorlu dönemi atlatmak için bazı şeylerden fedakarlık ediyorlar. Oklahoma, Tulsa'dan 47 yaşındaki Amanda Traster, gıda satın almak için para biriktirebilmek amacıyla aylık tedavi masraflarının sadece yarısını ödediğini söyledi.

Müşterilerin ziyaret edebilecekleri sayıya sık sık kısıtlamalar getiren belirli mağazalardan aldığı gıda teslimat tarihlerini takip etmek için ikinci bir takvim tutan Traster, artık her öğünde daha az yediğini ve elinden geldiğince tasarruf ettiğini belirterek “Şu anda durum çok kaotik” diye ekledi.

ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre SNAP yardımlarından yararlanan ailelerin yaklaşık yüzde 80'inde bir çocuk, bir yaşlı veya engelli bir kişi bulunuyor. Programdan yararlanabilmek için, yararlanıcıların gelirlerinin ulusal yoksulluk sınırının yüzde 130'unun altında olması gerekiyor. Bu sınır, birçok bölgede tek kişilik haneler için aylık bin 632 dolar, iki kişilik haneler için ise 2 bin 215 dolar.

ARAP DÜNYASI

BM Fas'ın Sahra'ya yönelik özerklik planının yeni versiyonunu duyurmasını “sabırsızlıkla” bekliyor

Çöldeki Faslı askerler (AFP)
Çöldeki Faslı askerler (AFP)
TT
TT

BM Fas'ın Sahra'ya yönelik özerklik planının yeni versiyonunu duyurmasını “sabırsızlıkla” bekliyor

Çöldeki Faslı askerler (AFP)
Çöldeki Faslı askerler (AFP)

Fransız Haber Ajansı AFP, Batı Sahra'ya gönderilen Birleşmiş Milletler (BM) Özel Temsilcisi Staffan De Mistura’nın dün, tartışmalı bölgenin geleceği konusunda müzakerelerin temelini oluşturacak olan Fas'ın özerklik planının güncellenmiş halini ‘sabırsızlıkla’ beklediği açıklamasını aktardı.

BM, 1975 yılına kadar İspanyol kolonisi olan Sahra'yı, nihai bir çözüm bulunmadığı için ‘özerk olmayan bölgeler’ arasında sıralıyor. Afrika kıtasında, dekolonizasyonun ardından statüsü halen belirsiz kalan tek bölge olan Sahra, Rabat ile Cezayir destekli ayrılıkçı Polisario Cephesi arasında bir anlaşmazlık konusu olmaya devam ediyor.

BM Güvenlik Konseyi (BMGK) şimdiye kadar, Fas, Polisario Cephesi, Cezayir ve Moritanya'ya, ‘gerçekçi, kalıcı ve karşılıklı olarak kabul edilebilir bir siyasi çözüme’ ulaşmak için 2019 yılından bu yana durmuş halde olan müzakereleri yeniden başlatma çağrısında bulundu.

Ancak, geçtiğimiz cuma günü ABD tarafından sunulan ve ardından kabul edilen karar taslağı, fosfat açısından zengin ve balık kaynakları bol olan bölgeye Fas egemenliği altında özerklik verilmesini öngören 2007 tarihli Rabat planını destekliyor.

“Fas’ın egemenliği altında gerçek özerklik en iyi çözüm olabilir” görüşünü savunan taslak metin, BM’yi bu temelde müzakereler yürütmeye çağırıyor.

Dün düzenlenen basın toplantısında, kamuoyuna yaptığı açıklamalarda çekingenliği ile tanınan Staffan de Mistura, bu kararı ‘50 yıldır süren bu çatışmayı çözme konusunda uluslararası toplumun yeni bir kararlılık ve azim gösterdiğini ortaya koyduğu için önemli’ olarak nitelendirdi.

Şu anda Fas'ın ayrıntılı ve güncellenmiş özerklik planını sunmasını ‘sabırsızlıkla’ beklediklerini söyleyen Staffan de Mistura, tüm taraflardan ‘ihtiyaç duyulması halinde BM’nin doğrudan veya dolaylı görüşmeler programı oluşturmasını sağlayacak öneriler sunmalarını’ isteyeceğini açıkladı.

Ayrıca, Rabat'ın tarihi olarak nitelendirdiği BMGK’nın kabul ettiği kararın, Fas'ın planına dayanan bir ‘çerçeve’ oluşturduğunu, ancak müzakereler için ‘herhangi bir sonuç öngörmediğini’ vurgulayan Staffan de Mistura, “Müzakerelere katılmanın, bunun mutlaka sonuçlarını kabul etmek anlamına gelmez. Önemli olan katılımdır. Bunun herkese hatırlatalım” ifadelerini kullandı.

ARAP DÜNYASI

"Yaşayanların Mezarlığı" İsrail'in mahkumlara yönelik işkencelerini gözler önüne seriyor

İsrail'in ateşkes anlaşması kapsamında teslim ettiği kimliği belirsiz Filistinlilerin cenazeleri dün Gazze Şeridi'ndeki Deyr el-Belah'ta toprağa verildi (AP).
İsrail'in ateşkes anlaşması kapsamında teslim ettiği kimliği belirsiz Filistinlilerin cenazeleri dün Gazze Şeridi'ndeki Deyr el-Belah'ta toprağa verildi (AP).
TT
TT

"Yaşayanların Mezarlığı" İsrail'in mahkumlara yönelik işkencelerini gözler önüne seriyor

İsrail'in ateşkes anlaşması kapsamında teslim ettiği kimliği belirsiz Filistinlilerin cenazeleri dün Gazze Şeridi'ndeki Deyr el-Belah'ta toprağa verildi (AP).
İsrail'in ateşkes anlaşması kapsamında teslim ettiği kimliği belirsiz Filistinlilerin cenazeleri dün Gazze Şeridi'ndeki Deyr el-Belah'ta toprağa verildi (AP).

Şarku'l Avsat'ın İsrail'in Sde Teiman hapishanesindeki eski Filistinli tutuklulardan elde ettiği iki ifade, buradaki tutukluların vahşi tecavüz de dahil olmak üzere çeşitli işkence ve zulümlere maruz kaldığını ortaya koydu.

İsrail tarafından gizlilikle korunan ve Necef çölündeki bir askeri üssün içinde bulunan hapishane, İsrail askerlerinin bir Filistinli tutukluya fiziksel ve cinsel istismarda bulunduğunu gösteren bir videonun sızdırılmasının ardından inceleme altına alındı.

Filistinli gazeteci Şadi Ebu Sido, Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte, "yaşayanların mezarlığı" olarak adlandırdığı gözaltında tutulduğu süre boyunca, İsrail askerlerinin Filistinli tutuklulara gülerek ve video çekerek polis köpeği saldırısına öncülük ettiğine tanık olduğunu söyledi. "Çok korktuk" diye ekledi.

Ebu Sido, Sde Teiman hapishanesinde yaklaşık 19 ay tutuldu ve geçen ay bir tutuklu değişimiyle serbest bırakıldıktan sonra Gazze Şeridi'ne döndü.

Bir diğer yürek burkan hikaye ise Aralık 2023 sonlarında bacağı kesildikten sonra tedavi gördüğü sırada Kemal Advan Hastanesi'nde tutuklanan Filistinli Mahmud Ebu Foul'dan geliyor. Geçen aya kadar Sde Teiman Hapishanesi'nde kaldı. Ebu Foul, hapishanede işkence gördüğünü ve bilincini kaybedene kadar yaklaşık iki saat boyunca kafasına darbe aldığını vurguladı. "Uyandığımda görme yetimi tamamen kaybettiğimi fark ettim" dedi.