Britanyalı akademisyenden kilo vermenin kolay yolu

Uzmanlara göre kilo vermek için en iyi stratejilerin merkezinde sürdürülebilirlik var (Unsplash)
Uzmanlara göre kilo vermek için en iyi stratejilerin merkezinde sürdürülebilirlik var (Unsplash)
TT

Britanyalı akademisyenden kilo vermenin kolay yolu

Uzmanlara göre kilo vermek için en iyi stratejilerin merkezinde sürdürülebilirlik var (Unsplash)
Uzmanlara göre kilo vermek için en iyi stratejilerin merkezinde sürdürülebilirlik var (Unsplash)

Kilo vermek, en popüler yeni yıl kararlarından biri. Ancak ocak ayının sonuna gelmişken, çoğu kişi halen bu kararı hayata geçirememiş olabilir.
Zira birçok kişi için yaşam tarzında köklü değişiklikler yapmak ya da bu değişikliklere sadık kalmak epey zor olabiliyor.
Birleşik Krallık'taki Loughborough Üniversitesi Spor, Egzersiz ve Sağlık Bilimleri Fakültesi'nden Henrietta Graham ise, kilo vermek veya kilosunu korumak isteyenler için daha basit bir yöntem öneriyor.
"Bu konuda işe yarayabilecek strateji 'küçük değişiklik yaklaşımı'" diyen Graham, şöyle ekliyor:
"İşe küçük küçük başlamak uzun vadede en iyi sonucu verebilir."

"Büyük değişimlerin sürdürülmesi zor"
Graham, The Conversation'da kaleme aldığı yazıda küçük değişiklik yaklaşımı adını verdiği stratejiyi ayrıntılarıyla anlattı.
"Büyük değişikliklerin uzun vadede sürdürülmesi zor olabilir çünkü bunlar büyük motivasyon gerektirir. Motivasyon zamanla artıp azaldığı için büyük değişiklikleri sürdürmenin bu denli zor olmasına şaşmamalı" diyen akademisyene göre küçük değişiklik yaklaşımının yararlı olabileceği nokta da burası.
Bu strateji, gün içinde alınan ve/veya yakılan kaloriyi 100 veya 200 civarında azaltmayı içeriyor. Bu da gün içinde bir veya iki çikolatalı bisküviyi azaltmaya ya da 10-20 dakika yürümeye denk geliyor.
Graham, "Bu küçük değişikliklerin günlük yaşamınıza uyması daha kolay olabilir ve daha büyük değişikliklerin aksine, normal rutininizin dışında ek zaman ve çaba gerektirmez" ifadelerini kullanıyor.
Graham ve meslektaşları, küçük değişiklik stratejisini inceleyen 21 çalışmayı gözden geçirdi ve bulgularını birleştirdi.
Yaklaşımı uygulayan yetişkinlerin 14 aylık bir süre içinde farklı diyet tavsiyeleri alan kişilere kıyasla 1 kilogram daha az kazandığı görüldü.
Neler yapılabilir?
Bunun yanı sıra akademisyene göre, yaşam tarzında küçük değişiklikler yapmak isteyen kişilerin daha çok seçeneğe sahip olması da yaklaşımın başarıya ulaşmasını sağlıyor.
Graham, bu yaklaşımın nasıl uygulanabileceğini birkaç örnekle açıklıyor:
Yürüyün ve konuşun: İster iş arkadaşlarınızla bir telefon görüşmesi yapın, ister başka arkadaşlarınızla sohbet edin. Bu kısa görüşmeler sırasında 20-30 dakikalık yürüyüş yapmak 100 kalori yakmanızı sağlar.
Mola verin: Televizyonda çoğu reklam arası yaklaşık 2-3 dakika sürer. Bu zamanı biraz egzersiz yapmak için ayırın. Üç reklam arası içeren bir saatlik programda 100 kalori yakabilirsiniz.
Ek gıdalardan kaçının: Birçoğumuz peynir, tereyağı, mayonez ve ketçap gibi ek gıdaları yemeğe lezzet katmak için kullanıyor. Ancak bunlar düşünüldüğünden daha çok kalori içeriyor. Örneğin 30 gram mayonez (yaklaşık iki kaşık) 200 kaloriye yakın. Bunları kesmek uzun vadede büyük fark yaratabilir.
Kahvenizi sade alın: Latte, kapuçino ve sıcak çikolata gibi içecekler epey kalori içeriyor. Bunları da keserek 100-200 kalori azaltabilirsiniz. 
Independent Türkçe, Science Alert, The Conversation



Düzenli olarak erik tükettiğinizde vücudunuzda neler olur?

Erik yemenin sağlığa birçok faydası var (Reuters)
Erik yemenin sağlığa birçok faydası var (Reuters)
TT

Düzenli olarak erik tükettiğinizde vücudunuzda neler olur?

Erik yemenin sağlığa birçok faydası var (Reuters)
Erik yemenin sağlığa birçok faydası var (Reuters)

Lezzetiyle öne çıkan erik, zengin besin içeriğinden kalp sağlığına uzanan geniş bir yelpazede önemli faydalar sunuyor. Şarku’l Avsat’ın Verywell health’ten aktardığı analize göre, düzenli erik tüketimi şu sağlık yararlarını sağlayabiliyor:

Kabızlığı gideriyor

Erikte bulunan lif, sindirimi destekleyerek kabızlık sorunlarının hafifletilmesine yardımcı oluyor. Bu amaçla tüketildiğinde, lif açısından zengin olan yenilebilir kabuğunun çıkarılmaması öneriliyor.

Besin değeri yüksek

Erik; lif, mineraller, omega-6 yağ asitleri, temel proteinler ve çeşitli vitaminler açısından zengin bir meyve olarak öne çıkıyor.

Antiinflamatuar etki gösteriyor

Eriğin içerdiği resveratrol ve izoflavon gibi bileşenler sayesinde iltihap karşıtı özellikler taşıdığı belirtiliyor.

Kemik sağlığını destekliyor

Araştırmalara göre bazı erik türleri, kemik erimesine karşı etkili olduğu düşünülen bitkisel bir bileşik olan katekin içeriyor.

Kalbi koruyor

Bazı araştırmalar, erik tüketiminin “kötü kolesterol” olarak bilinen LDL seviyesinde belirgin bir düşüş sağlayabileceğini gösteriyor. Yüksek LDL düzeyleri kalp hastalıkları riskini artırıyor.

Ayrıca erikte bulunan klorojenik asidin de kalp ve damar sağlığını destekleyebileceği ifade ediliyor.

Antioksidan ve antikanser etki

Araştırmalara göre erik, güçlü antioksidan özellikleri sayesinde hücrelere zarar veren serbest radikallerle mücadele ediyor ve DNA hasarını azaltıyor.

2022 yılında yapılan bir çalışmada, erik özütünün kolon kanseri hücrelerinin çoğalmasını ve yayılmasını engellediği; ayrıca rahim ağzı kanseri üzerinde de baskılayıcı etki gösterdiği bildirildi.


Hurma mı, erik mi: Kabızlıkla mücadelede hangi meyve daha etkili?

Kuru erik tüketimi için resmi bir zaman belirtilmemiş olsa da, günlük atıştırmalıklarınıza dahil ettiğinizde gözle görülür faydalar sağlayabilirsiniz (Pixbay)
Kuru erik tüketimi için resmi bir zaman belirtilmemiş olsa da, günlük atıştırmalıklarınıza dahil ettiğinizde gözle görülür faydalar sağlayabilirsiniz (Pixbay)
TT

Hurma mı, erik mi: Kabızlıkla mücadelede hangi meyve daha etkili?

Kuru erik tüketimi için resmi bir zaman belirtilmemiş olsa da, günlük atıştırmalıklarınıza dahil ettiğinizde gözle görülür faydalar sağlayabilirsiniz (Pixbay)
Kuru erik tüketimi için resmi bir zaman belirtilmemiş olsa da, günlük atıştırmalıklarınıza dahil ettiğinizde gözle görülür faydalar sağlayabilirsiniz (Pixbay)

Kabızlık, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir sindirim sorunu olarak biliniyor. Uzmanlar, lif bakımından zengin meyvelerin bu durumun hafifletilmesinde önemli rol oynadığını belirtiyor. Özellikle hurma ve erik, kabızlıkla mücadelede en çok tercih edilen meyveler arasında yer alıyor.

Diyetisyenler, hurmanın içerdiği çözünür lif sayesinde bağırsak hareketlerini düzenlediğini ve sindirim sistemini desteklediğini vurguluyor. Hurma ayrıca doğal şekerleri ve vitaminleri sayesinde enerji verici bir atıştırmalık olarak da öne çıkıyor.

cdf
Farklı hurma türleri (AFP)

Öte yandan erik, içerdiği sorbitol ve diyet lifi ile bağırsakları yumuşatmaya yardımcı oluyor. Bu özellik, özellikle kronik kabızlık sorunu yaşayan kişiler için erik tüketimini cazip kılıyor. Uzmanlar, erik ve hurmanın birlikte tüketilmesinin sindirimi daha da destekleyebileceğini belirtiyor.

Hangi meyvenin daha etkili olduğuna dair yapılan araştırmalar, kişiden kişiye değişebilen sonuçlar gösteriyor. Bazı kişiler hurmayı daha etkili bulurken, bazıları erik tüketiminden daha hızlı sonuç alabiliyor. Uzmanlar, günlük lif alımının artırılması ve yeterli su tüketiminin kabızlıkla mücadelede temel adımlar olduğunu hatırlatıyor.

Sonuç olarak, hem hurma hem de erik sindirim sistemine fayda sağlıyor ve kabızlık şikayeti olanlar için doğal çözümler sunuyor. Tüketim miktarı ve kişisel toleransa göre seçim yapmak en doğru yaklaşım olarak öneriliyor.


Hamilelikte stres yaşayan annelerin bebekleri daha erken diş çıkarıyor

Stres hormonu kortizol, diş ve kemik gelişimindeki süreçleri etkiliyor (Pixabay)
Stres hormonu kortizol, diş ve kemik gelişimindeki süreçleri etkiliyor (Pixabay)
TT

Hamilelikte stres yaşayan annelerin bebekleri daha erken diş çıkarıyor

Stres hormonu kortizol, diş ve kemik gelişimindeki süreçleri etkiliyor (Pixabay)
Stres hormonu kortizol, diş ve kemik gelişimindeki süreçleri etkiliyor (Pixabay)

Hamilelik dönemini daha stresli geçiren annelerin bebeklerinin, diğer bebeklerden daha erken diş çıkardığı tespit edildi.

Bebekler normalde 6 aylıkken diş çıkarmaya başlar ve üç yaşına geldiklerinde 20 süt dişinin tamamı oluşur. 

Bu süreçte genetik ve beslenme gibi faktörler etki etkili olsa da bilim insanları stresin de önemli bir rol oynayabileceğini belirtiyor.

Rochester Üniversitesi'nden Dr. Ying Meng liderliğindeki bir ekip, ABD'deki dezavantajlı bölgelerden gelen 142 anne adayını takip ettikleri bir çalışma yürüttü.

Araştırmacılar, gebeliğin ikinci ve üçüncü trimesterinde kadınlardan tükürük örnekleri toplayarak kortizol, progesteron ve testosteron gibi hormonların seviyelerini ölçtü.

Doğumdan sonra bebekler 24 ay boyunca belirli aralıklarla diş kontrolüne götürüldü.

Bulguları hakemli dergi Frontiers in Oral Health'te dün (18 Kasım) yayımlanan çalışmaya göre, 6 aylıkken bebeklerin yaklaşık yüzde 15'inin en az bir dişi vardı. 24 aylık sürenin sonundaysa çocukların yüzde 25'i 20 süt dişini tamamlamıştı.

Araştırmacılar 6. ayda, stres hormonu kortizol seviyesi en yüksek olan annelerin bebeklerinin, en düşük olanların çocuklarına kıyasla ortalama 4 dişi daha fazla çıkardığını saptadı.

Bilim insanları kortizolün, doğum öncesi büyümeyi ve mineral metabolizmasını etkileyebileceğini düşünüyor. Stres hormonu, kemik ve diş mineralizasyonunda kritik rol oynayan kalsiyum ve D vitamini seviyelerini değiştirebiliyor.

Çalışmada erken diş gelişimiyle, progesteron ve testosteron gibi hormonlar arasında da bağlantılar bulundu ancak bu ilişki kortizol kadar kuvvetli değildi.

Meng "Annenin hamileliğinin sonlarında stresle ilişkili hormonların, özellikle de kortizolün daha yüksek olmasının, bebeğin süt dişlerinin daha erken çıkmasıyla ilişkili olduğunu gösterdik" diye açıklıyor.

Bulgular ayrıca gebelikteki stresin, bebeğin biyolojik yaşlanma sürecini hızlandırdığı anlamına da gelebilir. 

Ancak erken diş gelişiminin, büyümenin hızlandığının bir işareti olup olmadığını anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var.

Meng, "Hâlâ cevap bekleyen temel sorular var" diyerek ekliyor:

Örneğin, anneden gelen hangi hormonlar veya gelişim yolakları diş çıkma zamanındaki değişikliği tetikliyor, dişlerin erken çıkmasıyla biyolojik yaşlanma ve gelişim arasındaki ilişki tam olarak ne ve bu hızlanma çocuğun genel sağlığı hakkında ne söylüyor?

Independent Türkçe, Newsweek, New York Post, Frontiers in Oral Health