İran’ın İsfahan şehrinde bir askeri sanayi tesisine silahlı insansız hava araçları (SİHA) ile düzenlenen saldırının ardından Ukrayna Devlet Başkanlığı Danışmanı Mihaylo Podolyak’ın İran’da yaşananların ülkesindeki savaşla doğrudan ilgili olduğunu söylemesi Tahran’ın tepkisini çekti.
İran, Ukrayna’nın Tahran Maslahatgüzarı’nı çağırarak Kiev’i protesto etti.
Podolyok Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Savaş mantığı acımasız ve öldürücüdür. Yazarları ve suç ortaklarına kesinlikle bedel ödetir. İran’da patlamalarla dolu gece, SİHA’lar, füze üretimi ve petrol rafinerileri. Ukrayna sizi uyardı” ifadelerini kullanmıştı.
İran, dün yaptığı açıklamada, İsfahan merkezindeki Savunma Bakanlığı’na ait bir tesisi hedef alan SİHA saldırısını önlediğini ve herhangi bir yaralanma veya ciddi hasar olmadığını öne sürdü.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, ülkede güvensizlik ortamı yaratmayı amaçlayan ‘korkakça’ bir saldırı olarak nitelendirdiği olaydan hiçbir tarafı sorumlu tutmadı.
Devrim Muhafızları’na bağlı Öğrenci Haber Ağı’na (SNN) göre, radikal milletvekili Hüseyin Mirzayi, İsrail’in bunun arkasında olduğuna dair ‘güçlü spekülasyonlar’ olduğunu söyledi.
AFP’nin haberine göre, İran Dışişleri Bakanlığı tarafından Twitter üzerinden yapılan açıklamada ise, Podolyok’un tutumu ‘garip ve taraflı’ olarak nitelendirildi ve Ukrayna hükümetinden bu açıklamayla ilgili resmi ve acil bir açıklama talep edildi.
İran resmi haber ajansı IRNA, Bakanlığın Ukrayna’nın Tahran Maslahatgüzarı’na Ukrayna hükümetinden acil bir açıklama talep eden bir protesto notası verdiğini bildirdi.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasır Kenani de açıklama yaparak, “Ukrayna Ukrayna Devlet Başkanlığı Danışmanı’nın düşmanca ve provokatif tutumu şüphelidir. İran İslam Cumhuriyeti, uluslararası hukuka aykırı eylemlerde yer alan taraflara misilleme yapmak için meşru ve yasal haklarını saklı tutar” dedi.
Ukrayna ve Batılı müttefikleri, İran’ı Rusya’ya cephe hatlarından uzaktaki Ukrayna şehirlerinde sivil hedeflere saldırmak için kullandığı yüzlerce SİHA’yı sağlamakla suçluyor.
İran, Rusya’ya SİHA gönderdiğini kabul etti, ancak bunların Moskova’nın geçen yıl Ukrayna işgalini başlatmasından önce teslim edildiğini iddia etti.
Rusya ise, askerlerinin Ukrayna’da İran yapımı SİHA kullandığını reddediyor, ancak düşürülen bazı SİHA’ların İran yapımı olduğu görüldü.
İran’ın nükleer müzakere heyetinin danışmanı Muhammed Marandi, Twitter hesabında şunları yazdı;
“Zelenskiy, İran füzeleri ve diğer silahların yıkıcı gücünü test etmek mi istiyor? Böyle bir aptallıktan kesinlikle pişman olacaktır. Görünüşe göre Zelenskiy’in danışmanlarından biri Ukrayna’nın İsrail’in İsfahan’a düzenlediği saldırıya katkıda bulunduğunu ima etti.”
ABD medyası İsrail’i işaret etti
ABD’li bir yetkili dün Reuters’e verdiği demeçte, gece saatlerinde düzenlenen SİHA saldırısından İsrail’in sorumlu göründüğünü söyledi.
Wall Street Journal gazetesi, ABD’li yetkililerden alıntı yaparak, İsrail’in İsfahan’daki askeri tesise saldırı düzenlediğini bildirdi.
Buna karşılık The New York Times, İsrail ile ABD arasındaki güvenlik diyaloğuna aşina olan yetkililere dayandırdığı haberinde, İsfahan’daki askeri tesise yapılan saldırının Mossad işi olduğunu aktardı.
The New York Times’ın olayla ilgili analizinde, “İsfahan, İsrail’e ulaşan birçok orta menzilli Şahab füzesinin montajı da dahil olmak üzere, İran’da füze üretimi, araştırma ve geliştirme için önemli bir merkezdir” ifadelerini kullanıldı.
Aynı zamanda The New York Times, İsfahan şehrindeki tesisin nükleer silahlarla veya İsfahan eyaletindeki dört nükleer tesisle ilgili olmayacağını öne sürdü.
İran Dışişleri Bakanı Abdullahiyan gazetecilere verdiği demeçte, “Bu tür eylemler, uzmanlarımızın nükleer çalışmalarımızda ilerleme kaydetme kararlılığını etkilemeyecektir” dedi.
Temmuz ayında İran, ülkeden sürgün edilen Kürt muhalefet partisi Komala üyelerinin İsrail adına İsfahan’daki hassas bir savunma sanayi merkezini havaya uçurmayı planladığını ve söz konusu kişilerin yakalandığını bildirdi.
İsrail ordusu sözcüsü, konu hakkında yorum yapmaktan kaçındı.
İsrail, diplomasinin İran’ın nükleer veya füze programlarını engellemede başarısız olması halinde askeri harekata girişme tehdidinde bulundu, ancak şu ana kadar belirli gerçekler hakkında yorum yapmaktan kaçınma politikası izledi.
Reuters’ın haberine göre, ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, İran’daki hava saldırılarına hiçbir ABD askeri gücünün katılmadığını söyledi, ancak daha fazla ayrıntı vermeyi reddetti.
Son iki yılda, İran’ın askeri ve nükleer tesisleri benzer saldırılara maruz kaldı.
Bunlardan en belirgin olanı, geçtiğimiz yıl Mayıs ayında Tahran’ın güneydoğusundaki hassas Parchin askeri üssünde İran SİHA’larına üretimine yönelik bir atölyeye SİHA’lar tarafından düzenlenen saldırıydı.
Bir yıl önce Kerec’te merkezi teçhizatın geliştirilmesine yönelik kurulan bir tesis saldırıya uğradı.
Her iki saldırı da yakın mesafeden havalanan SİHA’lar tarafından gerçekleştirildi. Bu, saldırganların elindeki ileri teknolojinin hafif drone’larda patlayıcı taşımalarına olanak tanıdığını gösteriyor.
İran, geçtiğimiz yıl Nisan ayında santrifüj üretim ekipmanını Natanz nükleer kompleksinin yanı sıra İsfahan’daki iki yeni tesise taşıdı.
Bu hareket, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nda (UAEA) iki tesiste üretilecek santrifüjlerin miktarı hakkında soru işaretleri uyandırdı.
UAEA, tesislerde güvenlik kameraları kurmuş olsa da, Tahran’ın Şubat 2021’de ek protokolü terk etmesinden sonra Şubat ayından bu yana kayıtlarını alamadı.
Kremlin İsfahan saldırısını analiz ediyor
Rusya, İsfahan’daki saldırı hattına girdi ve gerilimi tetikleyebilecek ‘provoke edici’ olarak tanımladığı eylemler konusunda uyarıda bulundu.
Russia Today’in haberine göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, “Bu tür yıkıcı eylemlerin Ortadoğu’da barış ve istikrar için öngörülemeyen sonuçları olabilir. Pek sakin olmayan bu bölgede kontrol edilemez bir tırmanışa yol açabilecek tüm provokatif eylemleri şiddetle kınıyoruz” dedi.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov ise gazetecilere verdiği demeçte, “Egemen bir devlete karşı bu tür eylemler ancak kınanabilir. Kremlin olanları analiz ediyor” diye konuştu.
Ancak Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Andrey Rudenko, İran’ın İsfahan’da düzenlenen SİHA saldırılarının soruşturulmasına yardım etmesi için henüz Rusya’ya başvurmadığını söyledi.
TASS’ın haberine göre, bir gazetecinin bu konudaki sorusuna Rudenko, “Resmi kanallardan bu tür bir davet almadık” yanıtını verdi.
Avrupa gerilimin tırmanabileceği konusunda uyardı
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Sözcüsü Peter Stano, bloğun bölgedeki tüm aktörleri İsfahan’daki saldırının ardından gerilimi tırmandıracak eylemlerden kaçınmaya çağırdığını bildirdi.
Stano, Brüksel’de dün düzenlediği basın toplantısında, “İran’dan gelen haberleri takip ediyoruz ve saldırının arkasında kimin olduğunu ve tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz” dedi.
Petrol fiyatları, İsfahan saldırısının ardından, Ortadoğu’da yaşanan gerilimlerin desteğiyle dün Asya işlemlerinde yükseldi.
Reuters’ın haberine göre, bir petrol yetkilisi, İran’daki herhangi bir tırmanışın ham petrol akışını bozabileceğini vurguladı.
İran, Zelenskiy’in danışmanının İsfahan saldırısıyla ilgili yorumuna öfkelendi
İran, Zelenskiy’in danışmanının İsfahan saldırısıyla ilgili yorumuna öfkelendi
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة