عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Malley, İran’ın nükleer silah üretmeye çok yakın olduğu konusunda uyardı

ABD'nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley. (AP)
ABD'nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley. (AP)
TT
TT

Malley, İran’ın nükleer silah üretmeye çok yakın olduğu konusunda uyardı

ABD'nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley. (AP)
ABD'nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley. (AP)

ABD'nin İran Özel Temsilcisi Robert Malley, Tahran'ın nükleer silah üretmeye yetecek miktarda zenginleştirilmiş uranyum elde etmeye ‘çok ama çok yakın’ olduğunu söyledi. Ancak Malley, Başkan Joe Biden yönetiminin nükleer anlaşmaya geri dönmek için gösterdiği diplomatik çabaların sonuçsuz kaldığı yönündeki haberleri ise reddetti.
Askeri seçeneğin ‘çok zor ve çok tehlikeli’ olmasına rağmen son çare olarak masada olduğu konusunda uyaran ABD’li yetkili dün BBC Hard Talk programında verdiği röportajda şunları söyledi:
“Baskılar ve yaptırımlar, yüzleşme ve uluslararası toplumu harekete geçirme hamleleri yapılmış olsa bile diplomasi asla sona ermez. ABD'li yetkililer, görüşmeler sırasında birkaç kez ‘İran'ın saldırgan davranışını durdurmak veya nükleer programını durdurmak için daha fazla adım atmaktan çekinmeyeceklerini’ açıkladı. Mesele şu ya da bu değil; diplomasi ya da başka bir yol.” 
ABD'li yetkili, İran'ın şu an ABD ulusal güvenliği için Biden'ın yaklaşık iki yıl önce başkanlığı devraldığından daha büyük bir tehdit oluşturup oluşturmadığı ile ilgili yorum yapmaktan kaçınrken, söz konusu dönemde ‘önceki yönetimin yürürlükteki anlaşmadan çekilme yönündeki pervasızca kararı nedeniyle çok tehlikeli bir durumun miras alındığına’ inanıyor.
Malley açıklamalarının devamında şu ifadeleri kulandı:
“İran programı şüphesiz ilerliyor. ABD, Avrupalı müttefikleri ve diğerleri, eski Başkan Donald Trump döneminde ‘bugün olduğundan ve her zamankinden daha fazla’ birleşti. Bizi İran'a karşı daha güçlü bir konuma getiren şey budur. Ancak evet; işler daha da kötüye gitti çünkü İran nükleer programını çok tehlikeli şekilde geliştirdi.”
Malley'e, Başkan Biden'ın ‘Kapsamlı Ortak Eylem Planı’ için ‘öldü’ şeklindeki önceki açıklamasını onaylayıp onaylamadığı soruldu. Malley, "Ölüm fermanını yazmak için göreve gelmedim" diye cevap vererek şunları söyledi:
“İran bu krizi sona erdirmek ve anlaşmaya geri dönmek için birçok fırsatı reddetti. Reddedenler ve sırtlarını dönenler kendileri. İranlılar nükleer silah üretmeye yetecek miktarda zenginleştirilmiş uranyum elde etmeye çok ama çok yakınlar. Ancak bir bomba elde etmeye ne kadar yakınlar? Bu başka bir sorudur. Çünkü silahlanma programına ve (nükleer) silah elde etme çabalarına devam etmediler. Eğer yaparlarsa, veriler değişebilir. Bu çaba daha fazla zaman gerektiriyor. Yönetim diplomasi arayışında. Başkan Biden, bu seçenek başarısız olursa son çare olarak askeri de dahil diğer tüm seçeneklerin masada olduğunu söyledi. Bu ilk tercihimiz değil, çünkü çok zor ve çok tehlikeli.”
İsrail ve ABD'nin çıkarları hakkında da değerlendirmelerde bulunan Malley, “İran'ın nükleer silaha sahip olmaması hedefiyle üzerinde anlaştığımız zamanlarda bile taktikler üzerinde her zaman uzlaşı sağlayamadık” dedi.
Mevcut ABD-İsrail askeri tatbikatlarının İran'a karşı bir saldırıya hazırlanmayı amaçladığı iddialarını yalanlayan Malley bunların, Ukrayna'da ve Avrupa'da ne olursa olsun İsrail'i desteklemek, ABD ile İsrail'in ortak çıkarlarını savunmak ve birlikte çalışmak için tasarlandığını söyledi. ABD'nin İran'daki temel özgürlüklere verdiği desteği, Ukrayna'ya karşı savaşta Rusya'ya sağladığı yardımı ve İran'ın ABD vatandaşlarına yönelik tehditlerine dikkat çeken Malley, “İşimiz İran halkının yanında yer almak. Washington, İran'da rejim değişikliği için çalışmıyor” vurgusunda bulundu.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
TT
TT

İsrail ordusu, Gazze'de bir Hamas liderinin öldürüldüğünü duyurdu

Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)
Gazze şehrine düzenlenen İsrail hava saldırısında hedef alınan bir araç (AFP)

İsrail ordusu, Gazze şehrinde bir Hamas liderini öldürdüğünü duyurdu. Şarku’l Avsat’ın İ24 NEWS’ten aktardığına göre dün Gazze şehrinde bir araca düzenlenen İsrail saldırısında dört kişi hayatını kaybetti. Saldırının Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın Operasyon Komutanı Ala el-Hadidi'yi hedef aldığı belirtildi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ofisi dün, Hamas’ın Yahudi devletiyle olan kırılgan ateşkes anlaşmasını ihlal ettiğini gerekçe göstererek, İsrail'in Gazze Şeridi'nde beş üst düzey Hamas yetkilisini öldürdüğünü açıkladı.

Netanyahu'nun ofisi tarafından X platformu üzerinden yapılan paylaşımda şu ifadeler yer aldı: “Bugün Hamas, İsrail askerlerine saldırmak için teröristleri İsrail kontrolündeki bölgelere göndererek ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti. Buna karşılık İsrail, beş üst düzey Hamas teröristini ortadan kaldırdı.”

ARAP DÜNYASI

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
TT
TT

Tunus’ta adaletsizliğe karşı ve özgürlükler talebiyle protesto yürüyüşleri düzenlendi

Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)
Tunus’ta daha fazla özgürlük ve sosyal adalet talebiyle düzenlenen protesto gösterilerinden bir kare (Reuters)

Tunus’ta çoğunluğu gençlerden oluşan protestocular, sivil toplum örgütleri, aktivistler ve bağımsız siyasetçiler dün, ‘adaletsizliğe karşı’ ve özgürlük talepleriyle bir yürüyüşe katıldı. Yürüyüş, İnsan Hakları Meydanı’ndan başlayarak başkentin merkezindeki 5. Muhammed Caddesi’ni geçerek devam etti.

Protesto yürüyüşü, Tunus’un güneyindeki Gabes'te çevre kirliliğine karşı geniş kapsamlı protestoların, sektörel grevlerin ve ‘devlet güvenliğine karşı komplo kurmak’ suçlamasıyla hapiste tutulan politikacılar için uzaktan yapılan duruşmalara tepki olarak düzenlendi.

Bu durum, gazetecilerin yargılanması, sivil toplum kuruluşlarının ve basın kuruluşlarının faaliyetlerinin dondurulmasına ilişkin mahkeme kararları, vergi denetim kampanyası ve siyasi partilerin faaliyetlerinde önemli bir düşüşün yaşandığı bir dönemde ortaya çıktı.

Protesto yürüyüşü organizatörlerinden oluşan komisyonun sözcüsü gazetecilere yaptığı açıklamada, “Amacımız safları birleştirmek. Bildiğiniz gibi, bugün iklim zorlu. Adaletsizliği durdurmayı ve ülkenin uçuruma sürüklenmesini önlemeyi amaçlıyoruz” ifadelerini kullandı.

Protestolar sırasında göstericiler “Özgürlük, özgürlük, polis devleti bitti” ve “İş, özgürlük, ulusal onur” sloganları attılar. Göstericiler ayrıca üzerinde ‘Sadece adaletsizlik ve tehditleri bilen bir başkan! Halkın ve halkın isteklerinden uzaklaşan yolun nereye gidiyor?’ yazan büyük bir pankart açtılar.

Muhalefet kanadından Ulusal Kurtuluş Cephesi lideri Riyad Şuaybi, Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada, “Ulusal sahnede yaşanan çok yönlü siyasi, sosyal ve çevresel gelişmeler çerçevesinde, bu yürüyüş, beş yıldan fazla bir süredir durmuş olan demokrasi ve kalkınma sürecinin yeniden başlatılması hedefine ilişkin gerçek bir ulusal konsensüsü ifade ediyor” dedi.

Bu hareket, sokakta yetkililer ile Tunus'un en büyük sendikası olan Tunus Genel İşçi Sendikası (UGTT) da dahil olmak üzere çeşitli parti ve örgütlerden muhalefet kanadındaki gruplar arasındaki gerginliğin bir göstergesi olarak görülüyor.

Paris'te yaşayan Tunuslu muhalif siyasetçi ve Fransa'daki Tunuslular Demokratik Derneği Başkanı Tarık Tukabri, “Siyasi partilerin genel sekreterlerinin çoğu bugün hapiste. Siyasi görüşleri ne olursa olsun, kamu özgürlüklerini savunmak ve onların serbest bırakılmasını talep etmek önemli” ifadelerini kullandı. Tukabri, “Siyasi ve demokratik hayata dönmemiz, partilerin ve sivil toplumun rolünü yeniden tesis etmemiz ve uzaktan yargılamalara son vermemiz gerekiyor” diye ekledi.

2019 yılında iktidara gelen Cumhurbaşkanı Kays Said, muhaliflerini devleti içeriden parçalamaya çalışmakla, yabancı güçlerle bağlantıları olmakla ve devlet kurumlarında yaygın şekilde yolsuzluğa neden olmakla suçluyor.

Öte yandan Adalet Bakanı Leyla Ceffal, ifade özgürlüğüne karşı davalar veya kovuşturmalar ya da hapishanelerde muhaliflere işkence uygulandığı iddialarını reddediyor. Ancak Tunus İnsan Hakları Birliği ve Tunus Gazeteciler Sendikası gibi insan hakları örgütleri, kamusal özgürlüklerde ciddi bir gerileme olduğuna işaret ederken hapishanelerde tutuklu bulunan politikacıların sağlık durumunun kötüleştiğini vurguluyor.

Yetkililer, özgürlük kısıtlamalarını kaldırmak, kamu hizmetlerini ve yaşam koşullarını iyileştirmek ve artan fiyatlarla mücadele etmek konusunda çifte baskı altında bulunuyor.

Tukabri, yaptığı açıklamada ayrıca “Bu boşluk bir an önce kapatılmalı ve vatandaşların sağlık, çevre kirliliği, barınma ve diğer alanlardaki gerçek sorunlarına çözüm bulmaya özen gösterilmeli” diye vurguladı.

ARAP DÜNYASI

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
TT
TT

Sudan’da çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne sıçradı

Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)
Sudan Ordusu Komutanı Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Sudan’da Kordofan'ın kuzey bölgelerinde, özellikle stratejik öneme sahip Babnusa şehrinde şiddetli çatışmalar devam ederken çatışmalar Kuzey Eyaleti’ne de sıçradı. Kuzey Eyaleti’nin yönetim şehri Dongola, Sudan ordusu ile ‘Evlad Kamari’ adıyla bilinen yerel milisler arasında patlak veren ilk çatışmaya tanık oldu. Bu olay, yerel halk arasında terör ve korku dalgasına yol açarken, çok sayıda milis öldürüldü ve liderleri ağır yaralı halde hastaneye kaldırıldı.

Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), ABD Başkanı Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı sona erdirme isteğini memnuniyetle karşıladı. Cumartesi günü, BAE Devlet Başkanı Diplomasi Danışmanı Enver Karkaş, ‘Sudan’daki kanlı iç savaşın acilen sona erdirilmesi ve acil ateşkes’ çağrısında bulundu.

Karkaş, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı açıklamada, Sudan'ın birliğine vurgu yaparken Müslüman Kardeşler'in (İhvan-ı Müslimin) etkisinin geri dönüşünün ciddi endişe kaynağı olduğunu söyledi. Karkaş, Sudan’da çatışan her iki tarafta da ihlallere karışanların hesap vermesi gerektiğinin altını çizdi.