Irak’ta bağımsız milletvekilleri büyük partileri ‘diktatörlükle’ suçladı

Meclis komisyonları başkanlıkları ve üyelikleriyle ilgili çok sayıda şikâyet ve itiraz yapıldı

Irak’ta bağımsız milletvekilleri büyük partileri ‘diktatörlükle’ suçladı
TT

Irak’ta bağımsız milletvekilleri büyük partileri ‘diktatörlükle’ suçladı

Irak’ta bağımsız milletvekilleri büyük partileri ‘diktatörlükle’ suçladı

Irak Meclisi’ndeki bağımsız milletvekilleri ve nispeten küçük sayılabilecek oluşumlar, büyük partileri, blokları ve Meclis’teki en büyük bloğu, Meclis çatısı altındaki başta Dürüstlük, Güvenlik ve Savunma, Dış İlişkiler, Hukuk, Finans ve Eğitim komiteleri olmak üzere yaklaşık 25 komisyonun başkanlıklarını ve üyeliklerini tekelleştirerek ve bu komisyonları kontrol etmekle suçladılar.
Meclis’te yaklaşık 5 sandalyeye sahip olan İşrak Kanun (Kanun Işığı) Partisi, Pazar günü, ‘iktidarın dizginlerini elinde tutan’ olarak tanımladığı Meclis’teki en büyük bloğu muhalefet partilerini komisyonların başkanlıklarından ve üyeliklerinden uzak tutmaya çalışmakla suçlayarak sert eleştirilerde bulundu. İktidar koalisyonu ile onu izleme sorumluluğunu üstlenen ve ‘büyük bloklar arasındaki kota anlaşmasını bozan’ muhalefet kanadı arasında tam bir ayrım yapılması gerektiğini vurgulayan İşrak Kanun Partisi, Temsilciler Meclisi Yasası’nda, 2018 yılına ilişkin oluşumlarında, iç sisteminde ve muhalefet kanadının görev ve haklarında değişiklik yapılması gerektiğine işaret etti.
İşrak Kanun Partisi, tüm eleştirilerine ve büyük bloklar arasında komisyonlara uygulandığını söylediği kotaya itiraz etse de Meclis’in halkın yararına hizmet eden görevlerini yerine getirmesi için Meclis komisyonları içinde etkin bir şekilde çalışmaya devam etme sözü verdi.
Irak Meclisi’nden İşrak Kanun Partisi’nin eleştirilerine ve suçlamalarına yanıt niteliğindeki, Meclis komisyonlarının başkanlarını ve üyelerini seçme mekanizmasına ilişkin açıklamada tüm suçlamalar reddedildi.
 Temsilciler Meclisi’nin basın ofisinden yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“Bu açıklamaların hiçbir dayanağı yok. Temsilciler Meclisi'ndeki komisyonların, başkanları ve üyeleri, Meclis çatısı altındaki tüm partilerin katıldığı demokratik bir oturumla seçilmiştir. Parti (İşrak Kanun Partisi), komitelerin ve Meclis’in çalışmalarına büyük katkı sağlayan bu oturumlara katılmayan tek partidir. Söz konusu parti, komisyonların başkanlıkları yahut üyelikleri için aday sunmadı. Bu da partinin anayasal görevlerini yerine getirmemesi olarak kabul edilir.”
Irak Temsilciler Meclisi’nin önümüzdeki Pazartesi günü, tüm suçlamaları geride bırakarak, geriye kalan Meclis komisyonlarının başkanlarını ve üyelerini seçmesi bekleniyor. Temsilciler Meclisi’nin çalışmalarını yakından takip edenler, komisyonların başkanlıkları ve üyeleri konusunda büyük bloklar arasındaki ‘çekişmenin’ 2005 yılındaki ilk seçim döneminden bu yana tüm hızıyla devam ettiğini bilir. Bu çekişme, genellikle tüm tarafların razı olduğu bir kota formülü bulmak için parti liderleri arasında haftalarca süren ve hatta aylarca uzayabilen pazarlıklarla ve yan anlaşmalarla süregeliyor.
Meclis’te 5 sandalyeye sahip olan (Hıristiyan) Babil Bloku Milletvekili Duraid Cemil, Dürüstlük Komisyonu’nun başkanlığı için düzenlenecek seçimleri eleştirdi. Cemil yaptığı açıklamada, “Komisyon başkanı ve iki yardımcısının seçimlerinde Dürüstlük Komisyonu'ndan çıkarıldım. Bu durum Temsilciler Meclisi'ndeki usul kurallarına aykırıdır. Komite başkanı ve iki yardımcısının seçiminin iptali için Yüksek Mahkeme’ye başvuracağız” ifadelerini kullandı.
Bağımsız Milletvekili Basim Haşan, Temsilciler Meclisi’ndeki en yüksek yasama ve denetleme organları tarafından büyük anayasal ihlaller yapıldığını söyledi. Haşan, Hristiyan partilerin milletvekillerinden biri olan Duraid Cemil’in, Dürüstlük Komitesi'nden çıkarılmasını, ‘anayasanın açıkça ihlali, Temsilciler Meclisi iradesinin çiğnenmesi ve bireysel kararların Meclis tarafından oylamayla alınan kararlara tercih edilmesi ve milletvekillerinin bu ihlale sessiz kalmasını bir boyun eğme, yetkilerinden feragat etme ve diktatörlüğe bağlılık’ olarak değerlendirdi.
Bağımsız Milletvekili Haşan, geçtiğimiz Mayıs ayında Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi’yi Meclis komisyonları üyeliğine seçilmemesi için ‘milletvekillerini aksi yönde oy kullanmaya zorlamakla’ suçlayarak Yüksek Mahkemeye şikâyet etmişti. Ancak Yüksek Mahkeme, Haşan’ın şikayetiyle ilgili henüz bir karar almadı.



Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
TT

Komutanı tarafından Gazze'ye girmeye zorlanan İsrail askeri intihar girişiminde bulundu

Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)
Geçtiğimiz nisan ayında Kudüs'teki askeri mezarlıkta bir askerin mezarına bayrak diken İsrail askeri (Reuters)

İsrail medyası, Gazze Şeridi'ne yönelik savaşın zorlukları nedeniyle sadece bir hafta içinde dört İsrail askerinin intihar ettiğini bildirdi. İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, komutanlarının sorumsuz davranışlarına karşı çıkan birlikteki arkadaşlarının uyanıklığı olmasaydı neredeyse listeye katılacak olan beşinci bir askerin hikayesini açıkladı.

Muhabir Carmela Menashe, askerlerden alıntı yaparak, arkadaşlarının ‘Gazze'ye girmeyi reddettiğini, ancak komutanının onu zorladığını, bunun üzerine askerin silahın namlusunu ağzına dayadığını ve kendini vurmakla tehdit ettiğini, bunun üzerine komutanın onu hafta sonu izninden men ederek cezalandırmaya karar verdiğini’ anlattı.

dfgthy
Meslektaşlarının cenaze töreni için mezarlığa giden yaralı İsrail askerleri, 8 Temmuz 2025 (AP)

İsrailli muhabire göre, ‘asker başlangıçta kabul etti ve Gazze'ye girdi. Ancak sonra geri döndü ve tekrar dışarı çıkmak istedi; komutana orada kalamayacağını açıklamaya çalıştı. Komutan onu hafife aldı ve onu başka cezalarla tehdit etti. Birlikteki arkadaşları son anda devreye girerek intihar etmesini engelledi ve onu psikolojik destek subayıyla görüşmeye zorladı.’

Psikolojik destek subayı, askerin durumunun Gazze Şeridi'ne girmesine izin vermediğine karar vererek onu birlik dışında tedavi görmesi için göndermiş; psikolojik durumunun ciddi olduğu teşhis edilmiş ve askerin ordudan tamamen terhis edilerek tedavi altına alınmasına karar verilmiş.

Muhabir, “Askerin durumu benzersiz değil; savaş binlerce askeri travmatize ediyor. Zamanında gerekli tedaviyi görmeyenler kendilerini ciddi bir depresyon içinde buluyor ve bu da aşırı durumlarda intihara yol açabiliyor” dedi.

4 asker intihar etti

Tel Aviv medyası sadece geçen hafta dört askerin intihar ettiğini ve savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana intihar eden asker sayısının 44'e yükseldiğini duyurdu.

İntihar eden askerlerin çoğunluğunun aktif görevdeki yedek askerler olduğunu belirten Haaretz gazetesi, İsrailli askeri kaynaklara dayandırdığı haberinde intihar eden askerlerin büyük bir kısmının savaş sırasında psikolojik durumlarını önemli ölçüde etkileyen durumlara maruz kaldıklarını aktardı.

xcvfgbh
Temmuz 2025'te Gazze Şeridi'nde öldürülen meslektaşlarının cenaze töreninde ağlayan İsrailli askerler (AFP)

Gazete, orduda aktif görevde olan İsrailli askerlerin intihar oranlarının önceki yıllara göre artış gösterdiğini doğruladı.

Kaynaklar, intiharların bazen iç raporlarda ‘çatışma dışı ölüm’ veya ‘soruşturma altındaki durumlar’ gibi muğlak etiketler altında kategorize edilmesi nedeniyle gerçek sayının daha yüksek olabileceğini tahmin ediyor.

Şarku’l Avsat’ın Haaretz'den aktardığına göre İsrail ordusu, 2024 yılının başından bu yana yaklaşık bin 600 askerin travma sonrası stres semptomlarından mustarip olduğunu kabul ediyor ve bu da yaklaşık 250 askeri ruh sağlığı nedenleriyle terhis etmesine neden oldu.

Veriler intihar eden askerlerin çoğunun geçtiğimiz mart ayında yeniden başlayan savaştan bu yana çatışmaların devam ettiği Gazze'deki çatışmalara katıldığını gösteriyor.

cdfgthy
Temmuz ayında Gazze'de öldürülen bir İsrail askerinin cenaze töreninden (EPA)

Cepheden dönen askerlerin psikolojik olarak yalnızlaştığı ve özellikle muharebe tugaylarına yeni katılanlar ile dışlanmış sosyal sınıflara mensup askerlere yeterli psikolojik bakım sağlanmadığı belirtiliyor.

Ordu, sahadan dönen askerlerle ilgili sessiz bir iç krizle karşı karşıya; bu askerler fiziksel yaralanmaların ötesinde derin psikolojik yaralar da taşıyor ve bu da bazılarının son bir kaçış olarak intiharı seçmesine neden oluyor.

Gözlemciler Gazze savaşının sadece Filistinlileri tüketmekle kalmadığını, aynı zamanda İsrail'in iç cephesinde de giderek artan bir çatlağa neden olduğunu, askerlerin karada savaşırken psikolojik kaderlerinin havada asılı kaldığını düşünüyor.