Stanfordlı bilim insanları, bataryaları ultra hızlı şarj etmenin önündeki engeli kaldırdı

Stanford Üniversitesi'nden bir ekip, buldukları çözümün elektrikli otomobil endüstrisini dönüştürebileceğini söylüyor.

Fotoğraf: (Unsplash)
Fotoğraf: (Unsplash)
TT

Stanfordlı bilim insanları, bataryaları ultra hızlı şarj etmenin önündeki engeli kaldırdı

Fotoğraf: (Unsplash)
Fotoğraf: (Unsplash)

Bilim insanları, ultra hızlı batarya şarjının önündeki büyük bir engeli nasıl aşacaklarını nihayet çözdüklerini belirtiyor.
Yeni nesil lityum metal pillerin gizemli bir şekilde kısa devre yapıp arızalanması, ABD'deki SLAC Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı ve Stanford Üniversitesi'nden bir ekip tarafından çözüldü. Ekip, bulguların elektrikli otomobil endüstrisinde önemli etkileri olabileceğini söylüyor.
Şarj edilebilir lityum metal piller hafif ve yanıcıdır, çok fazla enerji tutar ve çok hızlı şarj edilebilir ancak şimdiye kadar şarj sırasında yaşanan mekanik stres nedeniyle ticari kullanım için uygun değillerdi.
Stanford Doerr Sürdürülebilirlik Okulu'ndan Doç. Dr. William Chueh, "Pillerde küçük yarıklar olması, pillerin kırılması veya bükülmesi, materyallerdeki nanoskopik çatlakların açılmasına ve lityumun katı elektrolite girmesine neden olarak kısa devreye yol açabilir. Üretimde ortaya çıkan toz veya diğer kirlilikler bile arızaya yol açacak kadar stres oluşturabilir" diyor.
Bu olgu yıllarca araştırmacıları şaşırttı, bazıları bunun istenmeyen elektron akışından kaynaklandığını varsayarken, diğerleri bunun kimyasal bir sorun olduğunu iddia etti.
Stanfordlı bilim insanları, problemlerin aslında seramik elektrolitlerdeki nanoskopik çatlaklar, oyuklar ve yarıklardan kaynaklandığını kanıtlamak için 60 adet deney gerçekleştirdi.
Önceden Doç. Dr. Cheuh'un laboratuvarında görev aldıktan sonra şimdi sektörde çalışan Geoff McConohy, "Elektrolitin içine girme fırsatı verildiğinde, lityum katot ve anodu birbirine bağlayarak sonunda dolana dolana yolunu bulacaktır. Bu olduğunda, batarya arızalanır." diyor.
Araştırma, pazartesi günü Nature Energy bilimsel dergisinde yayımlanan "Mechanical regulation of lithium intrusion probability in garnet solid electrolytes" (Garnet katı elektrolitlerinde lityum intrüzyon olasılığının mekanik olarak düzenlenmesi) başlıklı çalışmada detaylandırıldı.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT