عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
YAŞAM Sağlık

Egzoz dumanı solumak beyni 2 saatte değiştiriyor

Egzozlardan çıkan gazların hava kirliliğine katkısı azımsanmayacak kadar fazla (Pixabay)
Egzozlardan çıkan gazların hava kirliliğine katkısı azımsanmayacak kadar fazla (Pixabay)
TT
TT

Egzoz dumanı solumak beyni 2 saatte değiştiriyor

Egzozlardan çıkan gazların hava kirliliğine katkısı azımsanmayacak kadar fazla (Pixabay)
Egzozlardan çıkan gazların hava kirliliğine katkısı azımsanmayacak kadar fazla (Pixabay)

Kanadalı bilim insanları, egzoz dumanını solumanın beynin işleyişini iki saat içinde değiştirebileceğini keşfetti.
Bulgulara göre hava kirliliği beyindeki belirli bağlantıların zayıflamasına sebebiyet verebilir.
British Columbia Üniversitesi ve Victoria Üniversitesi'nden araştırmacılar, 25 sağlıklı yetişkini laboratuvar ortamında egzoz kaynaklı hava kirliliğine maruz bıraktı.
Bunun öncesinde ve sonrasında katılımcıların beyin taramaları da yapıldı.
Daha sonra katılımcılar, filtrelenmiş, temiz havaya da maruz bırakıldı ve aynı şekilde beyin taramalarından geçirildi.
Veriler, beyinde anıları düşünme ve hayal kurma gibi içsel düşüncelerle meşgulken aktifleşen VMA (varsayılan mod ağı) bölgesindeki bağlantıların hava kirliliğine maruz kaldıktan sonra zayıfladığını gösterdi.
Hakemli bilimsel dergi Environmental Health'de yayımlanan araştırmanın ortak yazarı, nöropsikolog Jodie Gawryluk, şöyle konuştu:
Bu değişikliklerin işlevsel etkilerini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var ama insanların düşünme veya çalışma becerisine zarar vermesi olası.
Öte yandan, çalışmada gözlemlenen değişikliklerin geçici olduğu görüldü. Akciğerlere temiz hava girmeye başlayınca beyin fonksiyonlarının normale döndüğünü belirten araştırmacılar, bunu "iyi haber" diye niteledi.
Ancak bulgular, hava kirliliğine sürekli maruz kalmanın beyin üzerinde zararlı etkilere sahip olabileceğine de işaret ediyor.
Örneğin Çin'de yapılan son araştırmalar, hava kirliliğine maruz kalanların dil ve matematikte daha kötü puanlar aldığını ortaya koymuştu.
Araştırmanın bir diğer ortak yazarı Chris Carlsten, "Bilim insanları onlarca yıldır beynin hava kirliliğinin zararlı etkilerinden korunabileceğini düşündü. Dünyada türünün ilk örneği olan bu çalışma, hava kirliliği ve bilişsel yetenekler arasında bağlantı olduğu hipotezini destekleyen yeni kanıtlar sunuyor" dedi.
Independent Türkçe, Science Alert, British Columbia Üniversitesi 

Daha fazlasını oku

 
 
YAŞAM

Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
TT
TT

Diyet haplarının Kutsal Kase'si İştahı ve kas kütlesini etkilemeden yağ yakıyor

GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)
GLP-1 iğneleri, kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ederek çalışıyor. Ancak yeni hap, kaslardaki metabolizmayı tetikliyor (Pexels)

İştahı veya kas kütlesini olumsuz etkilemeden kan şekerini düşürerek yağ yakımını artıran bir diyet hapı, hastaların ağır yan etkiler yaşamadan zayıflamasını sağlayabilir.

Tip 2 diyabet ve obezite hastaları için geliştirilen potansiyel yeni ilaç tedavisi, tablet şeklinde alınıyor ve Ozempic'le Wegovy gibi GLP-1 iğnelerinden tamamen farklı bir şekilde çalışıyor.

Bu iğneler kan şekerini, iştahı ve sindirimi düzenleyen doğal bir hormonu taklit ediyor. 

Bu enjeksiyonlar bağırsak ve beyin arasındaki açlık sinyallerini etkiliyor ancak sıklıkla iştah kaybına, kas kütlesinde azalmaya ve sindirim sorunlarına neden olarak kişinin daha halsiz veya çökmüş hissetmesine yol açabiliyor.

Ancak yeni ilaç kaslardaki metabolizmayı tetikleyerek daha fazla yağ yakmalarını sağlayarak çalışıyor.

Bu tedavi, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalarda hem kan şekeri kontrolü hem de vücut yapısı üzerinde olumlu etkiler gösterirken günümüzün GLP-1 bazlı ilaçlarla ilişkili yan etkileri sergilemedi.

Karolinska Enstitüsü ve Stockholm Üniversitesi'nden araştırmacıların hakemli dergi Cell'de yayımladığı çalışma, 48 sağlıklı katılımcı ve tip 2 diyabet hastası 25 kişinin yer aldığı ilk klinik denemede, insanların da bu tedaviye iyi yanıt verebildiğini ortaya koydu.

Stockholm Üniversitesi Wenner-Gren Enstitüsü Moleküler Biyobilim Bölümü'nden öğretim üyesi ve çalışmanın yazarı Tore Bengtsson şöyle diyor:

Sonuçlarımız kas kütlesini kaybetmeden metabolik sağlığı iyileştirebileceğimiz bir geleceğe işaret ediyor. Kaslar, tip 2 diyabet ve obezitede önem arz ediyor ve kas kütlesi de beklenen yaşam süresiyle doğrudan ilişkili.

İlaç, araştırmacıların laboratuvarda geliştirdiği β2 (beta) agonisti türü adlı bir maddeye dayanıyor. Beta 2 agonisti ilaçlar genellikle astım tedavisinde kullanılıyor ancak kalp çarıntısı veya titreme gibi yan etkilere yol açabiliyor.

Araştırmacılar oluşturdukları molekülün, kalbi aşırı uyarmadan kaslar üzerinde olumlu bir etki yarattığını söylüyor.

Karolinska Enstitüsü Fizyoloji ve Farmakoloji Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve araştırmanın yazarlarından Shane Wright, "Bu ilaç tamamen yeni bir tedavi yaklaşımını temsil ediyor ve tip 2 diyabet ve obezite hastaları için büyük önem taşıyabilir. Maddemiz sağlıklı kilo kaybını teşvik ediyor gibi görünüyor ve ayrıca hastalar iğne yapmak zorunda kalmıyor" diyor.

Araştırmacılar için bir sonraki adım, tedaviyi geliştiren şirket Atrogi AB'nin planlandığı klinik çalışma olacak.

Independent Türkçe