300 milyon yıl önce yaşamış dev bir deniz akrebi türü keşfedildi

Bilim insanları bu tür deniz akreplerinin dünya çapında son derece nadir olduğunu söylüyor

Fotoğraf: (DiBgd / CC BY-SA 4.0.)
Fotoğraf: (DiBgd / CC BY-SA 4.0.)
TT

300 milyon yıl önce yaşamış dev bir deniz akrebi türü keşfedildi

Fotoğraf: (DiBgd / CC BY-SA 4.0.)
Fotoğraf: (DiBgd / CC BY-SA 4.0.)

Bilim insanları ABD'nin New Mexico eyaletinde, 307 ila 303 milyon yıl önce yaşamış tarih öncesi dev bir deniz akrebi türü keşfetti.
Historical Biology adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni bir çalışmaya göre bir metreden uzun olan Hibbertopterus lamsdelli muhtemelen bir deltanın suyunun aktığı, deniz etkisindeki bir haliçte yaşıyordu.
Aralarında ABD'deki New Mexico Doğa Tarihi Müzesi'nden bilim insanlarının da bulunduğu araştırmacılar, suda yaşayan eklembacaklı omurgasız hayvanların soyu tükenmiş bir grubuna ait olan Hibbertopterus lamsdelli'nin, muhtemelen küçük kabuklular, omurgasızların larvaları ve karındanbacaklıların yumurtalarıyla beslendiğini söylüyor.
Bu tür hibbertopterid deniz akrepleri dünya çapında son derece nadir ve yeraltından yeni çıkarılan bu fosil, ABD'den bildirilen bu türden sadece 4. (ve "en güvenilir") örnek.
Çalışmanın ortak yazarı Simon Braddy, "Bu fosiller çok nadir bulunduğundan Hibbertopterus lamsdelli önemli" diyor.
Dr. Braddy, "Bu fosil aynı zamanda Amerikan hibbertopteridi, yani sürünerek beslenen dev eurypterid (deniz akrepleri) grubunda en güvenilir olan" diye ekliyor.
Araştırmacılar çalışmada, "Bu canlıların büyük avlarla beslenmesi pek olası değil. Bunun yerine habitatlarındaki, küçük kabuklular ve solucanlar gibi sığ sulardaki yumuşak tortularda yaşayan hayvanları keşfetmek üzere, ön taraftaki uzantılarını kullanıyorlardı" diye yazdı.
Bu deniz akreplerinin fosilleri genellikle nadir olsa da araştırmacılar, Amerika ve Avrupa yerelindeki bu döneme ait tortul kayaç birikintilerinde bol miktarda bulunduklarını söylüyor.
Araştırmada incelenen fosiller, New Mexico'nun merkezindeki Bernalillo County'de bulunan Kinney Taş Ocağı'ndaki Atrasado Formasyonu'ndan çıkarıldı.
Bilim insanları, "Fosil çoğunlukla turuncuya çalan sarı renkli, katmanlı ve ziftli kireçtaşından kalkerli silttaşına kadar olan ve taş ocağındaki balık fosillerinin çoğunu barındırdığı için genellikle 'balık yatağı' olarak adlandırılan, Kinney Taş Ocağı'ndaki 15-16 cm kalınlığa sahip yatak 3'ün tepesinden toplandı" diyor.
Araştırmacılar, "Fosil, karbonize kütikül tabakası olarak korunuyor ve bir parçayla tamamlanmamış muadilinden oluşuyor" diye ekliyor.
Ortaya çıkarılan fosil, muhtemelen bir deniz akrebinin dış iskeletinin dökülmesini içeren bir süreç olan deri değiştirmesini gösteriyor.
Fosilin kısa bir mesafe taşınmış ve kısmen dışarı kaymış olması, dış iskeletin vücuttan tamamen ayrılmadığının bir işareti.
Dr. Braddy, "Uzunluğu 1 metrenin biraz üzerinde olan fosil, İskoçya'dan Hibbertopterus scouleri'ye benzese de daha kısa olan kuyruk dikeninin yukarısında, daha geniş bir vücut segmenti ve alt tarafına daha paralel omurgaları bulunuyordu" diyor.
Araştırmacı, "Bunlar, mevsimsel birliktelik (çiftleşme) yürüyüşleri sırasında kendini sudan çıkardığında vücut sürtünmesini azaltmak için kızak rayları görevi görüyordu" diye açıklıyor.
Deniz akrebinin bacaklarında bulunan alışılmadık dikenler muhtemelen gezintileri sırasında yükü yaymasını sağlıyordu.
Bilim insanları çalışmada, "Yükünü yaymak için Hibbertopterus'un tabanında (Laden) yürüme amacıyla kullandığı, diken uzantıları bulunan bacakları vardı ve telsonlarındaki (son karın segmenti) ventral omurgalar vücut sürüklenmesini azaltmak için kızak rayları işlevi görüyordu" diye yazdı.



Netflix izleyicileri finaliyle akılda kalan gizli cevheri yeni keşfediyor

Pandora, 54. Güney Kore Büyük Çan Ödülleri'nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen dahil 10 adaylık kazanmıştı (Netflix)
Pandora, 54. Güney Kore Büyük Çan Ödülleri'nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen dahil 10 adaylık kazanmıştı (Netflix)
TT

Netflix izleyicileri finaliyle akılda kalan gizli cevheri yeni keşfediyor

Pandora, 54. Güney Kore Büyük Çan Ödülleri'nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen dahil 10 adaylık kazanmıştı (Netflix)
Pandora, 54. Güney Kore Büyük Çan Ödülleri'nde En İyi Film ve En İyi Yönetmen dahil 10 adaylık kazanmıştı (Netflix)

Güney Kore yapımı felaket filmi Pandora, Netflix'te sinemaseverlerle buluşuyor. Fukuşima nükleer faciasından esinlenen film, çarpıcı finaliyle izleyenleri derinden sarsıyor.

Ödüllü sinemacı Park Jung-woo'nun yazıp yönettiği Pandora, Aralık 2016'da Güney Kore'de vizyona girmiş ve yayın devine ön satış yapılan ilk Kore filmi olma unvanını kazanmıştı.

"En iyilerden"

Netflix, Pandora'nın dünya çapındaki yayın haklarını film vizyona girmeden üç hafta önce satın almış ve 190 ülkede gösterime sunmuştu. Filmde Kim Nam-gil, Kim Young-ae ve Jung Jin-young gibi ünlü isimler yer alıyor.

Filmin konusu ise Hanbyul Nükleer Santrali'nde çalışan genç tamirci Jae-hyeok'un etrafında şekilleniyor. Babası ve ağabeyini santraldeki iş kazaları nedeniyle kaybeden Jae-hyeok, tehlikeli işini bırakıp kasabadan ayrılmanın hayalini kurarken, ailesine duyduğu sorumluluk yüzünden görevini sürdürmeye devam ediyor. Ancak büyük bir depremin bölgeyi sarsmasıyla birlikte santralde felaket boyutunda bir patlama yaşanıyor.

Sinema yazarlarından genel olarak olumlu yorumlar alan film için bir eleştirmen şu ifadeleri kullanıyor:

Önemli bir film. Son dönemin büyük bütçeli Kore felaket filmleri arasında en iyilerden. Park Jung-woo için de güçlü bir geri dönüş.

Bir başka incelemedeyse şöyle deniyor:

Pandora, günümüz toplumunun en büyük korkularını bir araya getiriyor. Fazla gürültülü ve biraz dağınık bir aksiyon-drama olsa da işini başarıyla yapıyor.

İzleyiciler de filme övgüler yağdırıyor. Bir sinemasever, "Aile bağlarının değerini hatırlatan çok etkileyici bir film. Ayrıca oyuncuların diyalogları da çok iyi yazılmış" dedi.

"Hollywood filmlerinin yüzde 90'ına taş çıkartıyor"

Bir diğer izleyiciyse şu yorumu yaptı:

Çok gerçekçi, duygusal ve çarpıcı bir film. Hükümetin o kahramanların ailelerine bir şey yapıp yapmadığını merak ediyorum. Genel olarak harika bir film olmuş, ekibi tebrik ediyorum.

Bazı izleyicilerse filmi Hollywood yapımlarıyla kıyasladı:

Son dönemdeki Hollywood filmlerinin yüzde 90'ına taş çıkartıyor. Hikaye öyle içine çekiyor ki, bazı karakterleri kendi ellerinizle boğmak istiyorsunuz! Ayrıca, böyle bir durumda çoğu hükümetin nasıl davranacağını da çok iyi yansıtıyor.

Duygusal anlamda etkilenen izleyicilerden biri, "Hayatta hiçbir film beni ağlatmaz sanıyordum ama yanılmışım. 50 yaşında bir savaş gazisini bile ağlatan bir film olmuş. Tebrikler" derken, bir diğeri de ekledi: 

Kesinlikle izlenmesi gereken, sürpriz finali ve oyunculuk performanslarıyla öne çıkan çok iyi bir film. Oyunculara alkış.

Independent Türkçe, Express, Mirror