Mısır hükümeti, eski yönetim binasını farklı amaçla kullanacak

Mucemma et-Tahrir’in binası otele dönüştürülecek.

Mucemma et-Tahrir binası ve çevresinin imar planı (Cumhurbaşkanlığı)
Mucemma et-Tahrir binası ve çevresinin imar planı (Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır hükümeti, eski yönetim binasını farklı amaçla kullanacak

Mucemma et-Tahrir binası ve çevresinin imar planı (Cumhurbaşkanlığı)
Mucemma et-Tahrir binası ve çevresinin imar planı (Cumhurbaşkanlığı)

Mısır’da kamu kurumları yeni idari başkente taşınmaya hazırlanırken hükümet, Kahire’deki eski merkezini farklı faaliyetler için kullanıma sunma planını uygulamak üzere adımlar atmaya başladı. Mısır Bakanlar Kurulu’ndan yapılan resmi açıklamaya göre Şehir Planlama Yüksek Kurulu, Mısır’ın Yatırım ve Kalkınma için Egemenlik Fonu tarafından sunulan, Mucemma et-Tahrir binasının kullanım amacının değiştirilerek otele dönüştürülmesi ve İçişleri Bakanlığı’nın eski genel merkezinin bir hizmet kompleksi haline getirilmesi talebini onayladı.
Karar, daha önce Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından Kasım 2021’de açıklanan, Tahrir Meydanı’nı ve Mucemma et-Tahrir binasının kullanımı hakkındaki plan kapsamında alındı. Plan, başkentlerde tarihi binaların geliştirilmesinde uzmanlaşmış uluslararası taraflarla iş birliği içerisinde, Mucemma et-Tahrir binasının doğaya ve Kahire’deki imar çalışmalarına uyumlu olarak çok amaçlı bir tesis haline getirilmesini de kapsıyor.
Mucemma et-Tahrir binası yarım daire şeklindeki tasarımıyla onlarca yıldır Mısır bürokrasisinin bir simgesi olarak kabul ediliyor. Binanın koridorları 2021’de boşaltılmadan önce cumhuriyetin dört bir yanından gelen vatandaşlarla doluydu. Binanın tasarımı 1951 yılında Muhammed Kemal İsmail tarafından yapıldı ve o zamanlar iki milyon cuneyhe mal olan 28 bin metrekarelik bir alan üzerine inşa edildi. Bu idari yapı, çeşitli devlet kurumlarına ait ofisleri içeriyor ve 14 kattan oluşuyor. Ayrıca yüksekliği 55 metreye ulaşıyorken, yapı bin 356 odayı içeriyor.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi yılın başında Mısır Egemenlik Fonu İcra Direktörü Eymen Süleyman ile yaptığı görüşmede, ‘Fon’a devlet varlıklarının ve mülklerinin en iyi şekilde kullanılmasını sağlama ve sürdürülebilir bir şekilde geliştirme, mülklerin gelirlerini en üst düzeye çıkarma ve mevcut ve gelecek nesillerin imkanlarını koruma amaçlı çabaları destekleme’ talimatı verdi. Sisi toplantıda ‘Fonun, yatırım cazibesinin en önemli unsurlarının girişimcilik, idari çalışmalar, otel ve eğitim faaliyetlerinin olduğu yeni idari başkente taşınmak üzere boşaltılacak olan hükümet binalarından ve varlıklarından faydalanma çalışmalarını’ gözden geçirdi.
Açıklanan plana göre, Mucemma et-Tahrir’in otel, ticari, idari ve kültürel olarak çok amaçlı bir binaya dönüştürülmesi planlanıyor. Devlet varlıklarının kullanımını en üst düzeye çıkarma ve bu yönde yatırım yapma planı ışığında, binanın tarihi değerine uygun bir üslup ve düşünceye dayalı olarak geliştirilmesi öngörülüyor.
Güzel sanatlar profesörü ve Sanat ve Kültür Kompleksi Müdürü Dr. Eşref Rıza, ‘hükümetin şehir merkezindeki binalarının ve saraylarının kültürel merkezlere, müzelere ve turistik yerlere dönüştürülmesi gerektiğine’ inanıyor. Rıza konu ile ilgili olarak Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, yıllar önce başkentin merkezindeki hükümet binalarının nasıl kullanılacağına dair bir vizyonun hazırlanmasına yönelik çalışmalara katıldığını, ayrıca ‘belirlenen vizyonun, Mucemma et-Tahrir’in otele dönüştürülmesine ilişkin önerileri kapsadığını’ belirtti. Rıza ayrıca ‘hükümet binasını kültürel faaliyetlerde yeniden kullanmanın, maddi getirinin yanı sıra bölgenin ihtişamını geri kazanılmasını sağlayacağını’ da vurguladı.
Mısır Başbakanı Mustafa Medbuli’nin daha önce yaptığı açıklamalara göre Mısır hükümeti, ‘Mucemma et-Tahrir’in geliştirilmesi ve işletilmesi çalışmalarının başarılı olmasının, Kahire’deki resmi ve tarihi binaların geliştirilmesi ve işletilmesine yönelik iddialı planın uygulanmasını hızlandıracağını bildirdi. Medbuli ayrıca planın Mısır tarihinin zenginliğini yansıtırken, bölgeye daha fazla ihtişam sağlayacağını ve Kahire’nin tarihi yapılarının geliştirilmesine yönelik kapsamlı perspektife uyum ve bütünlük sağlayacağını’ vurguladı.



Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Somali'nin Mısır'dan askeri destek aldığını tekrar tekrar açıklaması, Addis Ababa ile çatışma halinde olan Mogadişu hükümetine verilen bu desteğin sınırları ve Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesinde bir deniz limanı elde etme çabalarına ilişkin soru işaretlerini gündeme getirdi.

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Fiqi, ülkesinin ‘Mısır'dan askeri yardım ve mühimmat’ aldığını açıkladı. Fiqi cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, ‘Kahire'nin Somali için destekleyici bir rol oynadığını ve tarihsel olarak her zaman Mogadişu'yu savunduğunu’ belirtti.

Uzmanlar ve askeri yetkililer Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin şekillerini sıraladılar. Somali'nin şu anda karşı karşıya olduğu güvenlik sorunları çerçevesinde bu desteğin “ortak savunma ve bilgi alışverişinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB) barışı koruma güçlerine katılımı” da içerdiğini ifade ettiler.

Mısır, Etiyopya hükümetinin ocak ayında Somaliland ile imzaladığı ve Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında, Addis Ababa'nın bir deniz limanı alacağı mutabakat zaptına karşı çıktı. Kahire söz konusu anlaşmayı ‘Somali'nin egemenliğine saldırı’ olarak değerlendirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de ‘askeri iş birliği protokolü’ imzaladı. Sisi ayrıca ülkesinin Ocak 2025'ten itibaren AfB’nin barışı koruma güçlerine katılacağını duyurdu.

Mısır Askeri Akademisi danışmanlarından Tümgeneral Pilot Dr. Hişam el-Halebi'ye göre Mısır'ın Somali'ye askeri desteği ‘Somali tarafından gelen ve Somali Cumhurbaşkanı tarafından sunulan resmi bir talebe’ dayanıyor.

El-Halebi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Kahire'nin Mogadişu'ya sağladığı güvenlik ve askeri yardım iki şekilde gerçekleşiyor. Birincisi, AfB'nin barışı koruma güçleri çerçevesinde, hafif silahlı Mısır güçlerinin de katılımıyla, güvenliğin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması. İkincisi ise iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında ikili iş birliği çerçevesinde gerçekleşiyor. Somali ordusunun etkinliğini ve yeteneklerini arttırmak için eğitim programlarını içeriyor” ifadelerini kullandı.

El-Halebi, ‘Mısır'ın askeri desteğinin kimseye karşı olmadığını ve diğer bölgesel taraflarla savaşmayı amaçlamadığını’ belirtti. ‘Mısır'ın Somali'yi terör örgütlerinin tehdidi ve Kızıldeniz bölgesinin güvenliğiyle ilgili güvenlik sorunları çerçevesinde desteklemeyi amaçladığını’ ifade eden el-Halebi, bunun, ‘Mısır'ın Libya, Sudan, Yemen ve Suriye'ye yönelik politikasıyla aynı olan, egemenliklerini korumak için çatışmalarla karşı karşıya olan ülkelerin ulusal kurumlarını desteklemeye dayanan dış politika parametreleriyle tutarlı olduğunu’ kaydetti.

Somali geçtiğimiz ağustos sonunda, Mısır'ın barışı koruma güçlerine katılımının bir parçası olarak Mısır askeri teçhizatının ve heyetlerinin başkent Mogadişu'ya geldiğini duyurdu. Bunu, Etiyopya'nın ‘bölge için risk oluşturan bazı ülkelerin dış müdahalesini eleştiren’ açıklaması izledi. Söz konusu açıklamada, ‘buna karşı kayıtsız kalınmayacağı’ belirtildi.

Öte yandan el-Halebi, Etiyopya'nın Kızıldeniz'de bir liman elde etme hamlesini eleştirerek, bunun ‘uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiğini ve Somali'nin endişesinin meşru olduğunu, zira Etiyopya'nın hamlesinin, bölgenin resmi olarak bölünmesinin bir başlangıcı olduğunu’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Rami Zuhdi, Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin sınırlarını ve şeklini sıralayarak, bunun ‘ortak savunma anlaşması, bilgi alışverişi, Somali silahlı kuvvetleri için eğitim programları ve AfB barışı koruma güçlerine katılımı’ içerdiğini belirtti. Zuhdi, ‘barışı koruma misyonundaki Mısır güçlerinin 10 bin personele ulaşabileceğini, bunların 7 bininin sınır korumasına, 3 bininin ise şehirlerdeki güvenlik durumunun korunmasına katılacağını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Zuhdi, “Mısır'ın istikrarı sağlama ve Somali'yi koruma arzusu, karşılıklı savunma anlaşması ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda askeri iş birliği seviyesini mümkün olduğunca sınırsız hale getirebilir” dedi.

“Kahire, Somali'nin bağımsızlığından bu yana Mogadişu'ya her zaman destek olmuştur” diyen Zuhdi, ‘bu desteğin kriz dönemlerinde arttığını ve şekillerinin çoğaldığını’ belirtti. Zuhdi ayrıca ‘mevcut Somali Cumhurbaşkanı’nın Mayıs 2022’de göreve gelmesinden bu yana Kahire'yi üç kez ziyaret ettiğini’ vurguladı.

Somali, topraklarında Etiyopya birliklerinin varlığını sürdürmesi nedeniyle bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya. Zuhdi, Addis Ababa'nın AfB barış gücü misyonunun bir parçası olarak bu yılın sonunda görev süresi dolacak olan birliklerini sürdürmekte ısrar etmesi halinde gerilimin artabileceğini kaydetti.

Somali Dışişleri Bakanı geçtiğimiz günlerde basına yaptığı açıklamada, AfB barış gücü misyonuna katılan Etiyopya güçlerinin bu yılki görev sürelerinin sonunda Somali topraklarını terk etmelerini talep etti. Etiyopya güçlerinin bölgede kalışını ‘ülkesinin mevcut tüm imkanlarla mücadele edeceği askeri bir işgal’ olarak değerlendiren Fiqi, ‘Addis Ababa'nın sadece deniz limanlarını elde etmeye değil, Somali topraklarını kontrol etmeye ve egemenliğine katmaya çalıştığına’ işaret etti.