عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Rapor: Abbas sonrası koltuk mücadelesi Ramallah Yönetimi’nin çökmesine neden olabilir

Seçimlerin yasal gerekçelere göre yapılmasının en iyi senaryo olduğu, ancak olasılığının en düşük ihtimal olduğu belirtiliyor.

Abbas, 2004 yılı sonlarında Yaser Arafat'ın ölümünün ardından Fetih Hareketi’ne ve Filistin Kurtuluş Örgütü'ne başkanlık etti. (AFP)
Abbas, 2004 yılı sonlarında Yaser Arafat'ın ölümünün ardından Fetih Hareketi’ne ve Filistin Kurtuluş Örgütü'ne başkanlık etti. (AFP)
TT
TT

Rapor: Abbas sonrası koltuk mücadelesi Ramallah Yönetimi’nin çökmesine neden olabilir

Abbas, 2004 yılı sonlarında Yaser Arafat'ın ölümünün ardından Fetih Hareketi’ne ve Filistin Kurtuluş Örgütü'ne başkanlık etti. (AFP)
Abbas, 2004 yılı sonlarında Yaser Arafat'ın ölümünün ardından Fetih Hareketi’ne ve Filistin Kurtuluş Örgütü'ne başkanlık etti. (AFP)

Yayınlanan yeni bir uluslararası bir rapor, 87 yaşındaki Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas sonrası iktidar mücadelesinin “halk protestolarına, baskıya, şiddete ve belki de Filistin Yönetimi’nin çökmesine” neden olabileceği konusunda uyardı.
Brüksel merkezli Uluslararası Kriz Grubu raporunun yayınlanması, Salı günü Batı Şeria'daki Ramallah'ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken'in görüşmelerinin ardından geldi. Blinken, İsrail ve Filistin taraflarını gerginliği azaltmaya çağırdı.
Filistin sokaklarında, 2009'da sona ermesi beklenen bir dönem için 2005'te Filistin Yönetimi'ne başkan seçilen Abbas'ın halefinin kimliği hakkında spekülasyonlar yapılıyor.
Rapora göre, “yasal gerekçelere göre seçimlerin” yapılması en iyi senaryo, ancak bu olasılık “en düşük ihtimal” olmaya devam ediyor.
Yaser Arafat'ın 2004 yılı sonlarında ölümünün ardından Abbas, Filistin halkının tek meşru temsilcisi olan Fetih Hareketi’nin ve Filistin Kurtuluş Örgütü'nün (FKÖ) başına geçti ve Ocak 2005'te Filistin Yönetimi'nin başkanı seçildi.
Raporda, Abbas'ın kendi yerine kimin geçeceğine karar verme yetkisinin verildiği Filistin kurumlarını ve mekanizmalarını görevden aldığı belirtildi. Böylece “kendisinden sonra kimin geçeceği ve bunun ne şekilde yapılacağı belirsiz” hale geldi.
Filistinliler 2005 yılından, yani Abbas'ın iktidara gelmesinden bu yana sandık başına gitmiyor.
Abbas, 2021'de cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin düzenleneceğini açıkladıktan sonra, İsrail'in 1967'den beri işgal ettiği ve Filistinlilerin gelecekteki devletlerinin başkenti olarak gördüğü Doğu Kudüs'te seçimlerin yapılmasına izin vermemesini gerekçe göstererek bu kararını geri aldı.
Analistler, Abbas'ın hamlesini, liderliğini üstlendiği Fetih Hareketi’nin ve Gazze Şeridi'ni yöneten Hamas Hareketi’nin popülaritesindeki düşüş korkusuna bağladı.
Hamas’ın askeri olarak Gazze Şeridi'nin kontrolünü ele geçirmesi ve Fetih Hareketi’ni bölgeden kovmasıyla sonuçlanan kanlı çatışmaların ardından 2007 yılından bu yana iki hareket arasındaki ilişkide gerilim devam ediyor. Son yıllarda iki hareket arasında uzlaşmaya yönelik tüm girişimler başarısız oldu.
Raporda Abbas'ın yerine geçmesi muhtemel iki Filistinli yetkilinin isimleri geçiyor. Bunlar; Sivil İşler Bakanı ve FKÖ İcra Komitesi Genel Sekreteri Hüseyin eş-Şeyh ve Filistin İstihbarat Başkanı Macid Ferec.
Bu iki kişinin Filistin Yönetimi'nde büyük bir ağırlığı ve uluslararası toplumla çalışma becerileri olmasına rağmen, rapora göre Filistinliler arasında yeterince popüler değiller.
Raporda ayrıca Filistin Futbol Federasyonu Başkanı Cibril er-Rucub, Önleyici Güvenlik Servisi eski başkanı Muhammed Dahlan ve Başbakan Muhammed İştiyye’den de bahsediliyor.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre rapor, her birinin “özel bir ilişki ağına sahip olduğunu” ancak hiçbirinin “tek başına çalışamayacağını” öngörüyor.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT
TT

Mısır'ın Somali'ye askeri desteğinin sınırları ne?

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de bir askeri iş birliği protokolünün imza törenine katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Somali'nin Mısır'dan askeri destek aldığını tekrar tekrar açıklaması, Addis Ababa ile çatışma halinde olan Mogadişu hükümetine verilen bu desteğin sınırları ve Etiyopya'nın ayrılıkçı Somaliland bölgesinde bir deniz limanı elde etme çabalarına ilişkin soru işaretlerini gündeme getirdi.

Somali Dışişleri Bakanı Ahmed Muallim Fiqi, ülkesinin ‘Mısır'dan askeri yardım ve mühimmat’ aldığını açıkladı. Fiqi cumartesi günü yaptığı basın açıklamasında, ‘Kahire'nin Somali için destekleyici bir rol oynadığını ve tarihsel olarak her zaman Mogadişu'yu savunduğunu’ belirtti.

Uzmanlar ve askeri yetkililer Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin şekillerini sıraladılar. Somali'nin şu anda karşı karşıya olduğu güvenlik sorunları çerçevesinde bu desteğin “ortak savunma ve bilgi alışverişinin yanı sıra Afrika Birliği (AfB) barışı koruma güçlerine katılımı” da içerdiğini ifade ettiler.

Mısır, Etiyopya hükümetinin ocak ayında Somaliland ile imzaladığı ve Etiyopya'nın Somaliland'ı bağımsız bir devlet olarak tanıması karşılığında, Addis Ababa'nın bir deniz limanı alacağı mutabakat zaptına karşı çıktı. Kahire söz konusu anlaşmayı ‘Somali'nin egemenliğine saldırı’ olarak değerlendirdi.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Somalili mevkidaşı Hasan Şeyh Mahmud geçtiğimiz ağustos ayında Kahire'de ‘askeri iş birliği protokolü’ imzaladı. Sisi ayrıca ülkesinin Ocak 2025'ten itibaren AfB’nin barışı koruma güçlerine katılacağını duyurdu.

Mısır Askeri Akademisi danışmanlarından Tümgeneral Pilot Dr. Hişam el-Halebi'ye göre Mısır'ın Somali'ye askeri desteği ‘Somali tarafından gelen ve Somali Cumhurbaşkanı tarafından sunulan resmi bir talebe’ dayanıyor.

El-Halebi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, “Kahire'nin Mogadişu'ya sağladığı güvenlik ve askeri yardım iki şekilde gerçekleşiyor. Birincisi, AfB'nin barışı koruma güçleri çerçevesinde, hafif silahlı Mısır güçlerinin de katılımıyla, güvenliğin sağlanması ve insani yardımların ulaştırılması. İkincisi ise iki ülkenin silahlı kuvvetleri arasında ikili iş birliği çerçevesinde gerçekleşiyor. Somali ordusunun etkinliğini ve yeteneklerini arttırmak için eğitim programlarını içeriyor” ifadelerini kullandı.

El-Halebi, ‘Mısır'ın askeri desteğinin kimseye karşı olmadığını ve diğer bölgesel taraflarla savaşmayı amaçlamadığını’ belirtti. ‘Mısır'ın Somali'yi terör örgütlerinin tehdidi ve Kızıldeniz bölgesinin güvenliğiyle ilgili güvenlik sorunları çerçevesinde desteklemeyi amaçladığını’ ifade eden el-Halebi, bunun, ‘Mısır'ın Libya, Sudan, Yemen ve Suriye'ye yönelik politikasıyla aynı olan, egemenliklerini korumak için çatışmalarla karşı karşıya olan ülkelerin ulusal kurumlarını desteklemeye dayanan dış politika parametreleriyle tutarlı olduğunu’ kaydetti.

Somali geçtiğimiz ağustos sonunda, Mısır'ın barışı koruma güçlerine katılımının bir parçası olarak Mısır askeri teçhizatının ve heyetlerinin başkent Mogadişu'ya geldiğini duyurdu. Bunu, Etiyopya'nın ‘bölge için risk oluşturan bazı ülkelerin dış müdahalesini eleştiren’ açıklaması izledi. Söz konusu açıklamada, ‘buna karşı kayıtsız kalınmayacağı’ belirtildi.

Öte yandan el-Halebi, Etiyopya'nın Kızıldeniz'de bir liman elde etme hamlesini eleştirerek, bunun ‘uluslararası hukuk kurallarını ihlal ettiğini ve Somali'nin endişesinin meşru olduğunu, zira Etiyopya'nın hamlesinin, bölgenin resmi olarak bölünmesinin bir başlangıcı olduğunu’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Rami Zuhdi, Mısır'ın Somali'ye verdiği askeri desteğin sınırlarını ve şeklini sıralayarak, bunun ‘ortak savunma anlaşması, bilgi alışverişi, Somali silahlı kuvvetleri için eğitim programları ve AfB barışı koruma güçlerine katılımı’ içerdiğini belirtti. Zuhdi, ‘barışı koruma misyonundaki Mısır güçlerinin 10 bin personele ulaşabileceğini, bunların 7 bininin sınır korumasına, 3 bininin ise şehirlerdeki güvenlik durumunun korunmasına katılacağını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan Zuhdi, “Mısır'ın istikrarı sağlama ve Somali'yi koruma arzusu, karşılıklı savunma anlaşması ve uluslararası hukuk kuralları doğrultusunda askeri iş birliği seviyesini mümkün olduğunca sınırsız hale getirebilir” dedi.

“Kahire, Somali'nin bağımsızlığından bu yana Mogadişu'ya her zaman destek olmuştur” diyen Zuhdi, ‘bu desteğin kriz dönemlerinde arttığını ve şekillerinin çoğaldığını’ belirtti. Zuhdi ayrıca ‘mevcut Somali Cumhurbaşkanı’nın Mayıs 2022’de göreve gelmesinden bu yana Kahire'yi üç kez ziyaret ettiğini’ vurguladı.

Somali, topraklarında Etiyopya birliklerinin varlığını sürdürmesi nedeniyle bir güvenlik sorunuyla karşı karşıya. Zuhdi, Addis Ababa'nın AfB barış gücü misyonunun bir parçası olarak bu yılın sonunda görev süresi dolacak olan birliklerini sürdürmekte ısrar etmesi halinde gerilimin artabileceğini kaydetti.

Somali Dışişleri Bakanı geçtiğimiz günlerde basına yaptığı açıklamada, AfB barış gücü misyonuna katılan Etiyopya güçlerinin bu yılki görev sürelerinin sonunda Somali topraklarını terk etmelerini talep etti. Etiyopya güçlerinin bölgede kalışını ‘ülkesinin mevcut tüm imkanlarla mücadele edeceği askeri bir işgal’ olarak değerlendiren Fiqi, ‘Addis Ababa'nın sadece deniz limanlarını elde etmeye değil, Somali topraklarını kontrol etmeye ve egemenliğine katmaya çalıştığına’ işaret etti.