Libya’da UBH’den orduyu birleştirme girişimi

İsviçre’deki İnsani Diyalog Merkezi, Cenevre 2’yi düzenlediğini yalanladı

El-Cemil şehrinde düzenlenen UBH Bakanlar Kurulu toplantısından bir kare (UBH)
El-Cemil şehrinde düzenlenen UBH Bakanlar Kurulu toplantısından bir kare (UBH)
TT

Libya’da UBH’den orduyu birleştirme girişimi

El-Cemil şehrinde düzenlenen UBH Bakanlar Kurulu toplantısından bir kare (UBH)
El-Cemil şehrinde düzenlenen UBH Bakanlar Kurulu toplantısından bir kare (UBH)

Libya basını dün, Abdulhamid el-Dibeybe’nin başbakanı olduğu geçici Ulusal Birlik Hükümeti’ne (UBH) bağlı güçlerin Genelkurmay Başkanı Muhammed el-Haddad'ın önümüzdeki hafta başlarında Libya Ulusal Ordusu Genelkurmay Başkanı Abdurrezzak en-Nazuri ile ülkenin doğusundaki Bingazi şehrinde orduyu birleştirme amaçlı görüşmelere başlamasının beklendiğini bildirdi. Haddad’ın, görüşmeler için Bingazi’yi ziyaret edecek olması bir ilki temsil ediyor.
Haddad, salı akşamı Müşterek Kuvvetler, Harekat Destek Bölümü ve Libya’daki İtalya Misyonu komutanlarının da katılımıyla İtalyan bir askeri heyet ile görüştüğünü açıklamıştı. Hadddad’ın açıklamasına göre görüşmede iki taraf arasında denizcilik ve hava sektörlerinde ortak iş birliği yolları ele alınırken çeşitli alanlarda eğitim ve iş birliğine övgüde bulunuldu, ortak koordinasyonun önemi vurgulandı.
Öte İsviçre’deki İnsani Diyalog Merkezi (HD), Libya krizinin çözümü için iki yıl önce düzenlenen Cenevre 1 forumuna benzer bir Cenevre 2 forumunu düzenleme niyetinde olduğuna dair iddiaları yalanladı.
Kendisini merkezi İsviçre'de bulunan uluslararası kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak tanıtan HD’nin Basın Sorumlusu John O'Callaghan, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, HD’nin Libya'da yeni bir siyasi forum düzenleyeceğine dair iddiaların gerçeği yansıtmadığını söyledi.
HD Kuzey Afrika ve Ortadoğu Bölümü kıdemli danışmanı Umayya ed-Sıddık da yeni bir forum düzenlenmesine ilişkin iddiaların tamamen gerçek dışı olduğunu belirtti. Şarku'l Avsat'a konuşan Sıddık, bu söylentileri tekrar tekrar yaymanın amacının ya Libyalıların nabzını yoklamak ya da dikkatleri başka yöne çekmek olabileceğini ve bildikleri kadarıyla böyle bir niyetlerinin olmadığını ifade etti. Kimliğinin açıklanmaması şartıyla konuşan HD’den bir yetkili de HD’nin yaklaşık iki yıl önce Birleşmiş Milletler (BM) himayesinde düzenlenen Cenevre 1 forumuna benzer şekilde Libya'da diyalog için yeni bir siyasi forum düzenleme niyetinde olduğunu düşünmediğini belirtti. Yetkili, “Bunlar sorumsuzca ortaya atılmış fikirler ve bunları tartışmayacağız” dedi.
Libya basınında yer alan haberlerde HD’nin ülkenin işlerini yürütecek ve seçimlerin yapılacağı iki yıllık bir süreci yönetecek bir Başkanlık Konseyi ve yeni bir hükümet seçimi yapılması konusunda istişarelerde bulunmak amacıyla Libya'nın önde gelen isimleri ile sivil toplum kuruluşlarından 90 akil insanın yer aldığı bir heyet kurmayı düşündüğü belirtilmişti.
Öte yandan UBH Başbakanı, dün hükümetinin ilk kez el-Cemil kentinde yaptığı Bakanlar Kurulu toplantısı vesilesiyle 2008 yılında İtalya ile imzalanan petrol anlaşmasını yeniden yürürlüğe girmesinden ötürü Libya halkını tebrik etti.
Dibeybe, açıklamasında şunları söyledi:
“Bizim yaptığımız, bunca yıldır ertelenen anlaşmayı yeniden hayata geçirmekti. Doğalgaz alanında ve tüm petrol sahalarında projeleri eski haline getirmeye ihtiyacımız var. Biz de ülkenin çeyrek asırdır görmediği sekiz milyar dolarlık yatırımları Libya'ya aktaracak bu projeye yeniden hayat vererek Libya'nın bu alandaki imkanlarını kurtarmak zorundaydık.”

DYK’dan üst düzey makamlara aday isimlere dair açıklama
Devlet Yüksek Konseyi (DYK) sosyal medya sitesi Facebook'taki resmi sayfası aracılığıyla Denetim Bürosu Başkanlığı, Yüksek Seçim Komisyonu Başkanlığı, Libya Merkez Bankası Başkan Yardımcılığı, İdari Kontrol Dairesi Başkanlığı ve Yolsuzlukla Mücadele Ulusal Otoritesi Başkanlığı gibi üst düzey makamlara aday isimlerden bahsetmeye başladı. DYK Birinci Yardımcısı Naci Muhtar, üst düzey makamlar dosyasının tamamlanması için bir takvim olduğu iddialarını yalanlarken konunun, DYK ile Temsilciler Meclisi (TM) arasında söz konusu makamlara aday isimleri seçme adımlarının atılması için kurulacak koordinasyonla ilgili olduğuna işaret etti.

Almanya'nın Trablus Büyükelçisi ile Hafter görüştü
Almanya'nın Trablus Büyükelçisi Michael Ohnmacht, yaptığı açıklamada, Libya Ulusal Ordusu (LUO) Başkomutanı Mareşal Halife Hafter ile Bingazi'de yaptıkları son görüşmede, Libya’yı içinde bulunduğu krizden çıkarmak için siyasi bir çözüm yollarını ele aldıklarını söyledi.  Ohnmacht, görüşmede ayrıca BM Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdullah Bathiliy’nin çabalarını destekleme konusunda fikir birliğine vardıklarını da sözlerine ekledi.
Diğer taraftan Büyükelçi Ohnmacht, Bingazi Belediye Başkanı Sakr Amran Bucevari ile Alman Uluslararası İşbirliği Kurumu’nun (GİZ) yerel yönetim programları, gelişen ve modernleşen belediyeler ve idari gelişme ile ilgili yürüttüğü çalışmaların yanı sıra Alman şirketlerin ülkenin yeniden yapılanmasında rol almasının önemi ve Bingazi’deki çalışmalarına geri dönmelerini engelleyen zorluklara değindikleri bir görüşme gerçekleştirdi.



İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
TT

İsrail, Güney Lübnan’ı hedef aldı

Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)
Lübnan ve İsrail sınırındaki Ras el-Nakura bölgesinde bulunan bir Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Gücü merkezi (AFP)

Lübnan’ın resmî haber ajansı Ulusal Haber Ajansı (NNA), bugün (Cuma) Güney Lübnan’daki Vezzani ve Mecidiye çevresinin İsrail topçuları tarafından hedef alındığını bildirdi.

Ajansa göre, İsrail’e ait bir insansız hava aracı Ras el-Nakura bölgesinde bir balıkçı teknesinin yakınına ses bombası bıraktı; olayda yaralanan olmadı. Aynı bölgede İsrail’e ait bir savaş botu da ülkenin kara sularına doğru makineli tüfekle ateş açtı.


İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
TT

İslami Cihad, son İsrailli esirin cesedinin teslim edilmediği iddiasını yalanladı

Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)
Bir İslami Cihad savaşçısı, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Nuseyrat'ta kaçırılanların cesetlerini arayan Mısırlı işçilerin ağır makinelerle kazı yapmasını izliyor (Arşiv - AP)

Filistinli kaynaklar, İsrail’in iki gündür öne sürdüğü, İslami Cihad Hareketi’nin Hamas ile iş birliği yapmayı reddettiği ve ateşkesin ikinci aşamasına geçilmeden önce elindeki son İsrailli esirin cesedini teslim etmediği yönündeki iddiaları yalanladı.

İsrail’in Maariv gazetesinin güvenlik kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, Hamas ile İslami Cihad arasında, Ran Gafeli isimli son esirin cesedinin teslim edilmemesi konusunda gerilim yaşandığı iddia edildi. İsrail, Gafeli’nin kaçırılmasında İslami Cihad mensuplarının doğrudan rol aldığını düşünüyor.

İslami Cihad’ın askeri kanadı Saraya el-Kudüs, günler önce yaptığı açıklamada tüm esirleri teslim ettiklerini ve ateşkes anlaşmasına tamamen uyduklarını belirtti. Hareketten Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Gafeli’nin cesedinin kendi ellerinde bulunmadığını, cesedin Hamas’ın kontrolünde olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hamas ile koordinasyonun “mükemmel seviyede” olduğunu ve İsrail basınında yer alan gerilim iddialarının gerçeği yansıtmadığını vurguladı.

dsvf
İslami Cihad savaşçıları ve Mısırlı işçiler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat'ın kuzeyinde İsrailli rehinelerin cesetlerini arıyor (Arşiv - AP)

Hamas kaynakları da Şarku’l Avsat’a, cesedin Gazze kentinin doğusundaki Şucaiyye ve Zeytun mahallelerinde 3 veya 4 farklı noktada bulunmuş olabileceği yönünde şüpheler olduğunu aktardı. Ancak bu noktalarda yürütülen aramalarda cesede ulaşılamadığı, esir alma ve gömülme süreçlerine dahil olan saha sorumluları ve militanların tamamının çeşitli saldırılarda öldüğü için kesin yer tespiti yapmanın zorlaştığı bildirildi. Kaynaklar ayrıca yoğun bombardıman ve bölgenin tamamen yıkılması nedeniyle tespit çalışmalarının daha da güçleştiğini belirtti.

Yediot Aharonot gazetesine göre İsrail, arabulucular aracılığıyla Hamas’a, cesedin yerinin belirlenmesine yardımcı olabilecek kişilere ilişkin bilgiler ve bölgenin olası konumunu gösteren uydu görüntüleri iletti. Hamas kaynakları, bu dosya ve diğer konularla ilgili arabulucularla temasın sürdüğünü söyledi.

Yeni videonun ortaya çıkardığı soru işaretleri

Bu gelişmeler, İsrailli esir ailelerinin yayımladığı görüntülerle eş zamanlı yaşandı. Videolarda, Ağustos 2024’te Refah’taki bir tünelde cesetleri bulunan altı esirin, tünelde birlikte yaşarken Hanuka’yı kutladıkları, 2024 yeni yılına girdikleri, konuşup saç tıraşı oldukları ve tünel içinde farklı noktalara hareket ettikleri görülüyor.

dfgh
Hamas militanları, 20 Şubat 2025'te Han Yunus'ta İsrailli rehinelerin cesetlerinin Kızılhaç'a teslimi sırasında tabutlardan birini taşıyor (DPA)

Görüntüler, İsrail ordusunun söz konusu altı kişinin tünele ulaşımdan iki gün önce Hamas tarafından öldürüldüğü yönündeki açıklamalarına dair soru işaretleri doğurdu. Hamas bu iddiayı reddederek, esirlerin bölgeyi hedef alan İsrail bombardımanında öldüğünü söyledi.

Maariv'den gazeteci Miki Levine, esirlerin “Nisan ayında anlaşma sağlanmış olsaydı hayatta olabileceklerini” belirten bir değerlendirme yayımladı. Levine, Başbakan Netanyahu ile bakanlar Smotrich ve Ben-Gvir’in “tam zafer” stratejisinde ısrar etmelerinin, Refah’a girilmesinin esirleri tehlikeye atacağı yönündeki uyarıları göz ardı ettiklerini yazdı.

İsrail devlet televizyonu da, esirlerin öldürülmesinden birkaç gün önce müzakerelerin tıkanma noktasına gelmesinin, Tel Aviv’in Filadelfi Koridoru’nun kontrolünü şart koşmasından kaynaklandığını; o aşamada anlaşma imzalansaydı altı esirden beşinin serbest bırakılacağını aktardı.

Hamas kaynakları ise Şarku’l Avsat’a, esirlerin topçu ve hava bombardımanında öldüğünü, saldırı sırasında bazı esir gardiyanlarının da yaşamını yitirdiğini teyit etti. Kaynaklar, savaş boyunca İsrail güçleri esirlere yaklaşırsa “tehlike durumunda esirin öldürülmesi” yönünde talimat bulunduğunu da belirtti.7Tünelin Refah’ın batısındaki Tel Sultan’da bulunduğu, İsrail ordusunun sonraki incelemelerinde esirlerin “bölgedeki yoğun askeri baskı nedeniyle hayatını kaybettiğini” kabul ettiği bildirildi.

Ekim 2024’te İsrail, Hamas’ın eski siyasi büro şefi Yahya es-Sinvar’ı, Tel Sultan’daki bir evde, yanında silahlı bir grupla bulunduğu sırada öldürmüştü. Kasım ayında Hamas kaynakları, Muhammed es-Sinvar’ın oğlu İbrahim’in de Refah’taki bir tünelde hava saldırısında öldüğünü açıklamıştı. DNA bulgularının, aynı tünelde Hamas mensuplarının bulunduğuna işaret ettiği belirtildi. Esirlerin, İbrahim es-Sinvar’ın öldüğü saldırıda hayatını kaybetmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Hamas kaynakları, İsrailli esirlere ilişkin talimatların çok sıkı olduğunu ve hayatta kalmaları için tüm imkânların seferber edildiğini vurguladı.


Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
TT

Gazze Şeridi'nde fırtına nedeniyle 11 kişi hayatını kaybetti, birçok ev yıkıldı

Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)
Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden geçiyor (EPA)

Gazze Şeridi'ni 24 saatten kısa bir süre içinde vuran fırtına ve derin alçak basınç sistemi, birçok evin çökmesi ve bölge genelinde çadırların sular altında kalması sonucu 11 Filistinlinin ölümüne birçok kişinin de yaralanmasına yol açtı.

Filistin Haber Ajansı'na (WAFA) göre yerel kaynaklar, Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'nın Bir el-Naja bölgesinde, yerinden edilmiş kişilerin barındığı bir evin çökmesi sonucu 5 Filistinlinin öldüğünü ve birçok kişinin de yaralandığını bildirdi.

 Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)Gazze Şeridi'nin güneyinde Han Yunus'taki bir kampta yağmurlu bir günde yerinden edilmiş Filistinli kadın (Reuters)

Şarku'l Avsat'ın ulaştığı kaynaklar, bugün şafak vakti Gazze şehrinin batısındaki el-Rimal mahallesinde yerinden edilmiş kişilerin çadırlarının üzerine büyük bir duvarın çökmesi sonucu 2 vatandaşın öldüğünü, Gazze şehrinde aşırı soğuktan bir çocuğun, el-Şati kampında ise bir bebeğin hayatını kaybettiğini belirtti. Dün de el-Şati kampında bir duvarın çökmesi sonucu bir kişi hayatını kaybetti.

Dün el-Amadi bölgesindeki Ebu Cebel kampında bir çadırın çökmesi sonucu iki çocuk yaralandı; Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki mülteci çadırında ise bir bebek aşırı soğuktan hayatını kaybetti.

Sivil savunma ekipleri, son birkaç saat içinde en az 10 evin çöktüğünü, son olarak da el-Kerame ve Şeyh Rıdvan mahallelerinde 2 evin yıkıldığını bildirdi.

Bu olumsuz hava koşulları ayrıca Han Yunus'un el-Mevasi bölgesindeki kampların tamamının sular altında kalmasına, Deyr el-Belah'taki el-Bassa ve el-Baraka'nın geniş alanlarının, Nuseyrat'taki Merkez Pazarı'nın ve Gazze Şehri'ndeki Yermuk ve liman bölgelerinin hasar görmesine yol açtı.

 Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta barınakları basan yağmur sularının içinden hayvanlarla çekilen arabalar geçiyor (EPA)

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), dün yaptığı açıklamada, şiddetli yağmur ve ıslak çadırların, aşırı kalabalık Gazze Şeridi'ndeki kötüleşen sağlık ve yaşam koşullarını daha da kötüleştirdiğini belirterek, soğuk hava, yetersiz sanitasyon ve hijyen eksikliğinin salgın hastalık riskini artırdığını vurguladı. UNRWA, insani yardıma erişimin acilen kolaylaştırılması çağrısında bulundu.