Glokomu tedavi eden akıllı lensler

Tedaviyi daha basit hale getirmenin bir yolu (Entropia Media)
Tedaviyi daha basit hale getirmenin bir yolu (Entropia Media)
TT

Glokomu tedavi eden akıllı lensler

Tedaviyi daha basit hale getirmenin bir yolu (Entropia Media)
Tedaviyi daha basit hale getirmenin bir yolu (Entropia Media)

Dünya çapında yaklaşık 80 milyon insan glokomdan mustarip. Bu sayının 2040 yılına kadar 111 milyona çıkması bekleniyor. Bugün, ABD’de glokomdan şikayet eden tahmini 3 milyon insan var. Entropia Media’ya göre glokom yaygın ve çok ciddi bir rahatsızlık.
Hastalığın, göz sinirine yavaş yavaş zarar veren ve ek basınç oluşturan sıvının göz içinde birikmesinden kaynaklandığı bildirilmekte. İlk başta, semptomların tam olarak algılanamayabileceği ifade edilirken, biraz bulanıklaşma veya görmede hafif bir bozulma olabileceği vurgulandı. İlerleyen aşamalarda ise tamamen kör olarak uyanana kadar, her geçen gün görüş alanınız daralır.
Glokom, genellikle reçeteli göz damlalarıyla ve göz üzerindeki ek basıncı azaltarak tedavi edilir. Güney Kore Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, zaman içinde otomatik olarak ilaç dozlarını doğrudan gözlere ileten akıllı kontakt lensleri kullanarak tedaviyi daha kolay hale getirmenin bir yolunu bulduğunu iddia etti.
Güney Kore Bilim ve Mühendislik Bölümü’ndeki bir ekip tarafından geliştirilen kontakt lensler, altından yapılmış içi boş nanotellerle donatılmış.  Göz içi basıncını sürekli izlemek için sensör görevi görmekte. Ancak, ilaç pazarına giren diğer kontakt lenslerin aksine, akıllı lenslerin icadı teşhis verilerine yanıt olarak uygun tedavi olarak da uygulanabilir. Entegre devre çipi ile çalışan lens, talep üzerine terapötik ilacın salınmasına izin verir.
Çalışmanın sonuçları Kasım ayında Nature Communications dergisinde yayınlandı. Akıllı kontakt lensler henüz insan gözü üzerinde test edilmedi. Ekip, bilimsel olarak indüklenen glokomun cihaz tarafından ölçüldüğü ve tedavi edildiği kontakt lens takan laboratuvar tavşanlarını kullanarak In vivo başarı elde etti.
Diyabet gibi glokomda, hastaların yaşam boyu ilgilenmesi gereken ve tedavi edilebilir bir hastalık. Çalışma lideri Sİ Kuang Han, “Yeni geliştirilen akıllı terapötik kontakt lenslerin erken yasalaşmasının, göz içi basınç glokomunun tanı ve tedavisine yardımcı olacağını umuyoruz” dedi.



Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Çin’de bunama vakaları neden daha hızlı artıyor?

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Bilim insanları, Çin'de Alzheimer hastalığıyla diğer demans türlerinin orantısız bir sağlık yükü oluşturduğu ve vaka oranlarının küresel ortalamadan daha hızlı arttığı uyarısını yaptı.

Çarşamba günü PLOS One adlı akademik dergide yayımlanan yeni araştırma, ülkede demansı mümkün olduğunca erken önlemek için acil ve etkili müdahalelerin uygulanması çağrısında bulunuyor.

Alzheimer ve diğer demans türleri, (ADD; Alzheimer Dissease and Demantia / Alzheimer Hastalığı ve Demans), dünya çapında artan oranlarla giderek daha ciddi bir nörolojik sağlık sorunu haline geliyor.

Ancak bilim insanları, özellikle Çin'deki bunamaların gerçek hastalık yükü ve risk faktörlerinin yeterince anlaşılmadığını söylüyor.

Mevcut çalışmada araştırmacılar, Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü gibi kurumlar tarafından başlatılan halka açık veri tabanı Küresel Hastalık Yükü'nden (GBD) alınan, 30 yıldan uzun süreye yayılan küresel sağlık verilerini analiz etti.

Veri tabanı, 204 ülke ve bölgede 370’in üzerinde hastalık ve sağlık sorunuyla bunlara karşılık gelen 88 risk faktörü hakkında veri içeriyor.

1990'la 2021 arasındaki son analizlere dayanarak bilim insanları, Çin'de demans vakalarının üç katına, küresel vakalarınsa iki katına çıktığını tespit etti.

"ADD, küresel hastalık yükü en ağır hastalıklardan biri. Çin'de ve küresel olarak ADD'nin hastalık yükü 1990'dan 2021'e kadar yıldan yıla arttı" diye yazdılar.

Çalışmada, "2021'e gelindiğinde, Çin'in hastalık yükü üç kat artarken, küresel hastalık yükü iki katına çıktı" dendi.

y6u78ı9
ADD'nin 1990-2021 küresel hastalık yükü haritası. İki cinsiyet ve tüm yaşlar için 100 bin kişi başına düşen ölümlerdeki yıllık değişim (Liu, Geng., 2025, PLOS One)

Kısmen daha uzun yaşam süreleri nedeniyle kadınların erkeklere kıyasla demansın genel yükünü daha fazla taşıdığı tespit edildi.

Ancak araştırmacılar, erkeklerin bu hastalıktan ölüm oranlarının biraz daha yüksek olduğunu söylüyor.

Gelecek 15 yıl için eğilimleri tahmin eden bilim insanları, daha etkili müdahaleler yapılmadığı takdirde demans oranlarının özellikle Çin'de artmaya devam edeceği uyarısını yapıyor.

Araştırmacılar, diyabet gibi hastalıklardan kaynaklanan yüksek kan şekerinin Çin de dahil dünya genelinde demans için önde gelen risk faktörü olduğunu, bunu sigara ve yüksek vücut ağırlığının izlediğini söylüyor.

"Sigara, yüksek açlık kan şekeri düzeyleri ve yüksek vücut kitle indeksi, aralarında yüksek açlık plazma glukozunun baskın konuma sahip olduğu üç ana risk faktörü" diye yazdılar.

Bilim insanları Çin'de demans vakalarındaki artışın büyük ölçüde nüfus artışı ve değişen yaş demografisine bağlı olabileceğinden şüpheleniyor.

"Gelişen bir ülke olarak Çin, ekonomik dönüşüm ve yaşam tarzındaki büyük değişiklikler nedeniyle diyabet hastalarının sayısında önemli bir artış yaşadı" diye yazdılar.

Araştırmacılar, demans vakalarındaki artışı yavaşlatmak adına özellikle yaşlı yetişkinler arasında yüksek kan şekeri ve sigara kullanımının azaltılması için çaba gösterilmesi çağrısında bulunuyor.

Erken müdahalenin klinik hedeflerine ulaşmak için cinsiyete özgü risk faktörlerini hedef alan müdahalelere ihtiyaç duyulacağını belirtiyorlar.

Independent Türkçe