İsrail’de aşırı sağ dönemi: Filistinlilerin diplomaları iptal edilecek

İsrail hükümeti, Filistin üniversitelerinden verilen diplomaların tanınırlığını iptal etmeyi düşünüyor

En-Necah Üniversitesi Sanal Gerçeklik Merkezi’nde eğitim alan akademisyenler
En-Necah Üniversitesi Sanal Gerçeklik Merkezi’nde eğitim alan akademisyenler
TT

İsrail’de aşırı sağ dönemi: Filistinlilerin diplomaları iptal edilecek

En-Necah Üniversitesi Sanal Gerçeklik Merkezi’nde eğitim alan akademisyenler
En-Necah Üniversitesi Sanal Gerçeklik Merkezi’nde eğitim alan akademisyenler

İsrail hükümetinin ‘aşırı sağcı’ bakanları, Filistin yüksek öğretim kurumları tarafından verilen akademik diplomaların tanınırlığını resmi olarak iptal etmek için gelecek İsrail Güvenlik ve Siyasi İşler Bakanlar Konseyi (Kabine) oturumunda bir teklif sunacağını duyurdu.
İsrail İç Güvenlik Teşkilatı Şin-Bet’in eski başkanı ve Likud Partisi’nden şu anki İsrail Tarım ve Kırsal Kalkınma Bakanı Avi Dichter de dahil olmak üzere aşırı sağcı bakanlar, teklifin İsrail vatandaşı Filistinli gençlerin (1948 Filistinlileri) ile Batı Şeria’daki Filistinliler arasındaki ilişkiyi zayıflatmaya katkıda bulunmak için sunulacağını belirtti.
Bakanlar ‘Filistin üniversitelerindeki eğitimin, terörü ve İsrail karşıtı fikir ve mesajları teşvik ettiğini’ iddia etti.  Parlamento Eğitim Komisyonu eski başkanı, Knesset üyesi Sharren Haskel, İsrail’deki Arap öğretmenlerin yüzde 20’sinden fazlasının, ‘İsrail’i düşman olarak gösteren içeriğe maruz kaldıktan sonra’ Filistin üniversitelerinden diploma aldıklarını ileri sürdü.
Filistin Yönetimi bölgelerinde 18’i üniversite olmak üzere 51 yüksek öğretim kurumu olduğu biliniyor. İsrail bu üniversitelerin büyük çoğunluğunu tanıyor, bu nedenle 48 Filistinlilerinden yaklaşık 12 bin üniversite öğrencisi bu eğitim kurumlarında eğitim görüyor. Bu üniversitelerden bazıları İsrailli akademisyenler ve araştırmacılar tarafından da büyük saygı görüyor. İsrail Yüksek Öğrenim Konseyi’nin bir üyesi, ‘Filistin üniversitelerindeki eğitim seviyesinin oldukça yüksek’ olduğunu belirtti.
Buna örnek olarak, Nablus’taki en-Necah Ulusal Üniversitesi, el-Kudüs Üniversitesi ve Cenin’deki Amerikan Üniversitesi’nin tıp fakültelerinden mezun olanlar kişiler, İsrail Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan ve çok zor bir sınav olarak kabul edilen tıp sınavında adaylar arasında en yüksek puanları aldı. Son üç yılda, Nablus Üniversitesi mezunlarının tamamı ve diğer Filistin üniversitelerinden başvuranların çoğu bu sınavı geçti. Başarısız olanların çoğu diğer üniversitelerin mezunlarıydı ve aralarında Doğu Avrupa’daki üniversitelerin mezunları da vardı.
Şarku’l Avsat’ın İsrail’deki Arap Toplumunda Eğitim İşlerini İzleme Komitesi’nden aktardığına göre Komite, Filistin üniversitelerinden mezun olanlara yönelik atılabilecek adımlar konusunda uyarıda bulundu. Komite, Arap öğrencilerin İsrail üniversitelerinde güvende olmadıkları ve birçok engelle karşılaştıkları için Filistin üniversitelerinin yanı sıra Ürdün üniversitelerine gittiklerini ve İsrail’deki harçlardan daha yüksek meblağlar ödediklerini belirtti.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.