Verileri analiz eden program, Kovid-19 hastalarının iyileşme şanslarını tahmin ediyor

Program, kan plazmasındaki immünoloji ve beslenme göstergelerini ölçüyor

Çalışma kapsamında katılımcılarından birinden kan örneği alınırken (Murdoch Üniversitesi)
Çalışma kapsamında katılımcılarından birinden kan örneği alınırken (Murdoch Üniversitesi)
TT

Verileri analiz eden program, Kovid-19 hastalarının iyileşme şanslarını tahmin ediyor

Çalışma kapsamında katılımcılarından birinden kan örneği alınırken (Murdoch Üniversitesi)
Çalışma kapsamında katılımcılarından birinden kan örneği alınırken (Murdoch Üniversitesi)

İngiliz-Avustralyalı bir araştırma ekibi, vücudun yeni tip koronavirüse (Kovid-19) nasıl tepki verdiğini ortaya çıkarmak için enfekte insanların biyoloji ve biyokimya belirtilerini ayrıntılı bir şekilde gözlemledi. Ekip hastaların bireysel iyileşme şanslarını ölçmek için tahmine dayalı bir model oluşturdu. Araştırmada, enfeksiyondan sonraki bir yıla varan bir sürede 215 hastada hastalığın seyri takip edildi. Araştırmacılar, aşılanmamış hastaların hastalıktan tamamen kurtulma olasılıklarını öngörmek için bir dizi bağışıklık sistemi hücresini ve kan plazmasındaki metabolik parametreleri ölçtü ve hastaların iyileşme şanslarını tahmin etmek üzere girilen verileri analiz eden bir bilgisayar programını geliştirdi.
Bu keşif, Cambridge Üniversitesi’nden araştırmacılar Hélène Ruffieux ve Christoph Hess ile Cambridge Terapötik İmmünoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü ve Avustralya’nın Murdoch Üniversitesi işbirliğinde üç yıllık bir ortaklığın sonucunda geldi. Çalışmanın ayrıntıları Salı günü Nature Immunology dergisinde yayınlandı.
Cambridge Üniversitesi Sağlık Bilimleri Rektör Yardımcısı Jeremy Nicholson, çalışmanın yayınlanması ile eş zamanlı olarak üniversitenin internet sitesinde yayınlanan bir raporda “Keşif, güçlü teknolojiler ve etkili bir klinik iş birliği bir araya geldiğinde mümkün olan başarıyı gösteriyor. Birleşik Krallık’taki Cambridge Üniversitesi’ne bağlı Addenbrookes Hastanesi’nden çok iyi toplanmış ve derlenmiş hasta kan örneklerinden yararlandık. Son model teknolojilerimizle birleştirerek hastalığın ilerlemesi ve sonuçlarının görüşmemiş derecede ayrıntılı bireysel haritasını oluşturduk” dedi.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre, Nicholson “Araştırma, hastalığın şiddet ve kalıcılık açısından büyük değişiklik gösteren birçok yeni özelliğine ışık tutuyor. Daha da önemlisi, bağışıklık sistemi ile kan metabolik göstergeleri arasındaki etkileşim, bireylerin nasıl farklılık gösterdiğine ve bu varyasyonun uzun süreli Kovid-19 hatta ölüm dahil olmak üzere sonuçları nasıl etkilediğine dair derinlemesine bir vizyon sunuyor” ifadelerini kullandı. Ayrıca “Endişe verici olan bulgu, uzun vadeli hastalık seyrinin, enfeksiyon sırasında çok erken bir aşamada belirlenmiş gibi görünmesi oldu. Bu durum, aşılanmamış hastalar için (çalışmadaki tüm hastalar aşısızdı), hastalığın uzun vadeli olumsuz sonuçlarını hafifletmek için acil önlemler alınması gerektiği anlamına geliyor” dedi. Nicholson, “Bir sonraki görevimiz, bu modeli ideal olarak tek bir analitik araç kullanılarak hızla ölçülebilen parametrelere indirgeyerek işlevsel hale getirmek ve şu anda bunu üzerine çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Cambridge Terapötik İmmünoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü’nden Julien Wist “Keşif, Kovid-19’un enflamatuar etkilerinin bir sonucu olarak bozulan, belirli amino asitler ve lipoproteinlerin neden olduğu farklı tipte bağışıklık hücresi sayılarının ve metabolik yolların önemini vurguluyor” dedi. Wist,  “Verileri ve Cambridge ile geliştirilen matematiksel modeli yayınladık. Şu anda yalnızca araştırma amaçlı ve farklı parametrelerin nasıl etkileşime girdiğini incelemek isteyen herkes tarafından çevrimiçi olarak kullanılabilir” dedi.
El-Ezher Üniversitesi’nde viroloji profesörü olan Muhammed Nadi, “Üç yıllık salgının ardından, Kovid-19 hastalığı hakkında çok şey öğrendik, ancak hastalıktan iyileşme derecelerinde bireyler arasındaki farklılıklar da dahil olmak üzere hala anlamadığımız şeyler var” dedi. Nadi, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Bu tür keşiflerin, bazı kişilerde hastalığı hafifletmek için alınabilecek klinik kararlar dikkate alınarak, karmaşık hastalık sürecini anlamaya yardımcı olacağını düşünüyorum” açıklamasında bulundu.



Gizli kodla keşfedilen Netflix dizisi izleyenleri hayran bıraktı

The Playlist'te İsveçli bir teknoloji girişimcisi ve ortakları, yasal bir yayın platformu sunarak müzik sektöründe devrim yaratıyor (Netflix)
The Playlist'te İsveçli bir teknoloji girişimcisi ve ortakları, yasal bir yayın platformu sunarak müzik sektöründe devrim yaratıyor (Netflix)
TT

Gizli kodla keşfedilen Netflix dizisi izleyenleri hayran bıraktı

The Playlist'te İsveçli bir teknoloji girişimcisi ve ortakları, yasal bir yayın platformu sunarak müzik sektöründe devrim yaratıyor (Netflix)
The Playlist'te İsveçli bir teknoloji girişimcisi ve ortakları, yasal bir yayın platformu sunarak müzik sektöründe devrim yaratıyor (Netflix)

Spotify'ın doğuşunu anlatan Netflix mini dizisi The Playlist, Rotten Tomatoes'da aldığı yüzde 100'lük beğeni puanıyla dikkatleri üzerine çekiyor. İzleyiciler gizli bir Netflix koduyla keşfettikleri "sürükleyici" mini dizi için "mutlaka seyredilmeli" diyor.

Bu 6 bölümlük mini dizi, Netflix'te "müzik türü kategorisi"ne ait özel bir içerik kodu sayesinde keşfedildi. Bu kodun, algoritmayı değiştirerek izleyicilere alışılmışın dışında içerikler sunduğu belirtiliyor. The Playlist, bu yöntemle öne çıkan en popüler yapımlardan biri oldu.

Her bölüm farklı bir karakterin gözünden

İsveçli girişimci Daniel Ek ve ortağı Martin Lorentzon'un müzik sektörünü değiştirme hikayesini anlatan The Playlist, Ekim 2022'de platformda yayına girdi.

Spotify Untold adlı kitaptan uyarlanan biyografik dizi, hikayeyi her bölümde farklı bir karakterin gözünden anlatıyor. Programcılar, avukatlar, sanatçılar ve müzik endüstrisinin kilit isimleri üzerinden Spotify'ın küresel müzik dinleme alışkanlıklarını nasıl değiştirdiği gözler önüne seriliyor.

IMDb'de de 10 üzerinden 7.4 puan alan dizi, izleyicilerden ve eleştirmenlerden büyük övgü topladı. 

Espinof'tan Carla Monfort, incelemesinde "The Playlist klasik bir biyografi gibi başlıyor ama sonunda sektöre eleştirel bir bakış sunuyor" ifadesini kullanıyor.

The Age'den Debi Enker ise "Modern anlatım diliyle, dijital devrimin ön saflarında yaşananları canlı bir şekilde yansıtıyor" yorumunda bulunuyor.

"Neredeyse kusursuz"

Arjantin merkezli gazete La Nacion, "Bu acımasız sektörü son derece merhametli bir yerden anlatıyor" diye yazıyor.

Eleştirmen Kate Sanchez, The Playlist için "Neredeyse kusursuz" diyerek ekliyor: 

Mini dizi, tüm biyografik yapımlar için yeni bir standart belirliyor. Çünkü teknoloji sektörünün hem mutluluk veren hem de yıkıcı yönlerini dürüstçe ortaya koyuyor.

İzleyiciler de diziyle ilgili görüşlerinde eleştirmenlere katılıyor. Bir Netflix abonesi, "Her bölümü farklı bir perspektiften anlatma fikri çok etkileyiciydi. 10 üzerinden 10, Kesinlikle izlemeye değer" ifadelerini kullanırken bir diğeri ekliyor:

Özellikle son bölümü epey sürprizliydi ama spoiler vermeyeceğim.

Başka bir izleyiciyse şu yorumu yapıyor:

Oyunculuklar çok iyi, kurgusu başarılı. Bir solukta izlenebilecek harika bir iş.

Independent Türkçe, Daily Mail, Unilad