Yemenli iş insanları, Husilerin zorbalığından şikayetçi

Husiler ticari faaliyetlerin çoğunu tekelleştirdi

İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı
İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı
TT

Yemenli iş insanları, Husilerin zorbalığından şikayetçi

İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı
İbb şehrinde Husiler tarafından el konulan bir hastanenin Twitter'da paylaşılan bir fotoğrafı

Husi milisler kendilerine bağlı pek çok ticari faaliyete el koyuyor. Son olarak Husilere bağlı iş insanı İbrahim Muhammed el-Hamli görevden alıp mal varlığına el konuldu.
Geçtiğimiz Ocak ayı ortasında Husi iş insanı İbrahim Muhammed el-Hamli darbe liderine, darbe hükümetinin üst düzey yetkililerini, şirketi rüşvet ve avans olarak alınan meblağlar da dahil olmak üzere büyük meblağlardan mustarip olduğunu bildirdikten sonra Husi yönetimine Kara Taşımacılığı Otoritesi için bir proje üzerinde çalışmasının engellendiğini anlatan bir mesaj gönderdi.
Hamli mesajında, şirketinin, Velid el-Vadii tarafından temsil edilen Kara Taşımacılığı Düzenleme Kurumu ile Hudeyde’de bir kara limanı projesini uygulamak üzere proje için yaklaşık iki yıl süren çalışmalar ve tasarımlar yapıp Husi yetkililere büyük meblağlarda rüşvet ödenmesinden sonra bir anlaşma imzaladığını belirtti. Bu meblağların yolsuzluk yapan kişiler tarafından teslim alındığını ve bu kişilerin işleri zorlaştırdığını ifade etti.
Hamli, Husi üyelerinin projeyi adını vermediği başka bir tarafa havale ettiğini söyledi. Ancak ekonomik kaynaklar, milislerin Savunma Bakanlığı'nda lojistik destekten de sorumlu olan milislerin yatırım yetkilisi Salih Musfir eş-Şair'e bağlı bir müteahhitlik şirketi olduğunu belirtti.
Husi Grubu’na mensup iş insanının şikayet mesajında belirtilenlere göre, bu liderler onunla imzalanan sözleşmeyi iptal etmekle yetinmediler ve kaybettiği meblağları ve ondan alınanları iade etmeyi reddettiler. Ayrıca ‘Ard Al-Saeeda’ isimli bir takas şirketinin şirkete yatırdığı parasını iade etmesine engel oldular. Milislerin kontrolündeki Sana'a'daki Merkez Bankası şubesinden parası iade edilene kadar şirketin kapatılması yönünde talimat aldığına işaret etti.
Yolsuzluğa bulaşan yetkililerin nüfuzları sayesinde borsa şirketini yeniden açabildiklerini söyleyen Hamli, -miktarını belirtmediği- parasını iade etmeyi reddettiklerini ifade etti.
Meşru hükümetin kontrolündeki bölgelerdeki çatışmalarda milis kontrolündeki bölgelere yaptığı hareket nedeniyle şirketinin mağazalarında kaybettiğinden daha fazlasını kaybettiğini söyleyen iş adamı, mektubunda, milis lideri Abdulmelik el-Husi'den uygun gördüğü kişileri onunla oturması ve elindeki belgeleri incelemesi için görevlendirmesi ayrıca tüm detayları, ardından gerçeğin idrakini ve adalet ve insafın idaresini, kendisini yağmalayıp işini durduran memurlardan alması için talepte bulundu.
Bu şikayet, milis kontrolündeki bölgelerde yaşayan başka bir iş adamı tarafından destekleniyor. Söz konusu iş adamı, “Milis yönetiminde bir akrabanız varsa veya tüccarların, politikacıların, aktivistlerin, milletvekillerinin, muhaliflerin ve devlet kurumlarının el konulan tüm mülkleri için adli muhafız olarak atanan Salih Şair ile akrabaysanız, Kolayca ağır ekipman ithalatı yapabilir, gıda yardım depoları kurabilir ve bu kuruluşlar için lojistik hizmet ihalesi kazanabilirsiniz. Sözleşmeler imzalayabilir, döviz şirketleri açabilir ve petrol türevleri ve ilaçları ithal edebilirsiniz. Grubun liderliğindeki bir grup etkili insan, müteahhitlik ve akaryakıt ve ilaç ithalatı gibi büyük ticari faaliyetlerde tekel haline geldi. Yurtiçinde bu grup, çimento, kaya kırıcılar, savaş uçaklarını besleme, devasa ticaret merkezleri inşa etme ve Kızıldeniz kıyı bölgelerinde tatil köylerine sahip olma ticaretini tekelleştiriyor” dedi.
Şarku’l Avsat’a konuşan İbb şehrindeki yerel kaynaklar, büyük Husi güçlerinin özel sektöre ait ‘Dar eş-Şifa’ Hastanesinin binasını birkaç saat kuşattıktan sonra bastığını hastanede milis otoritesine karşı çıkan hissedarlar olduğu suçlamasıyla adli muhafız sıfatıyla liderin temsilcisi Şair'e teslim ettiğini bildirdi. Kaynaklar, darbe karşıtlarına veya hissedarlarına ait olduğu için milislerin söylentilerine dayanarak bu sürecin konut ve yatırımlara da uzanacağını öngörüyor.
Husi milisleri, geçtiğimiz yılın ortası ve sonunda Yarim ilçesindeki ‘Selama’ hastanesine ve İb kentindeki ‘el-Emin’ ihtisas hastanesine yıllarca süren ve hastane yönetimi ve yatırımcıları üzerinde etkili olan baskı ve zorbalık operasyonlarının ardından el koymuştu. Ayrıca Manar Hastanesi, Hansa kliniği, Kadın Öncüleri Vakfı ve hayır kurumları da dahil olmak üzere birçok kuruma el koydu.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.