Çocuklar, maskelere rağmen yüzleri tanıyor

ABD’de yapılan araştırmaya göre çocuklar, maske takmalarına rağmen annelerini tanıyabiliyor. (Getty Images)
ABD’de yapılan araştırmaya göre çocuklar, maske takmalarına rağmen annelerini tanıyabiliyor. (Getty Images)
TT

Çocuklar, maskelere rağmen yüzleri tanıyor

ABD’de yapılan araştırmaya göre çocuklar, maske takmalarına rağmen annelerini tanıyabiliyor. (Getty Images)
ABD’de yapılan araştırmaya göre çocuklar, maske takmalarına rağmen annelerini tanıyabiliyor. (Getty Images)

Kovid-19 salgını, çocukların maskeler nedeniyle aile bireylerinin yüzünü tanıyamayacaklarına ilişkin endişelere neden olmuştu. Uzmanlar yaptıkları açıklamalarda bu durumun zararları konusunda uyarılarda bulunmuştu.
Kaliforniya Üniversitesi’nden araştırmacılar tarafından yürütülen ve Childhood dergisinin son sayısında yayınlanan çalışma, 6 ila 9 aylık çocukların maskeli yüzlerle ilgili anılar oluşturabildiğini ve yüzleri tanıyabildiğini ortaya koydu.
Bilişsel psikoloji alanında doktora öğrencisi olan Michaela DeBolt ve Kaliforniya Üniversitesi Akıl ve Beyin Merkezi Psikoloji Bölümü’nden Profesör Lisa Oakes, maskelerin çocukların yüz tanıma yeteneklerini nasıl etkilediğini incelemek için göz takibi yöntemini kullandı. DeBolt ve Oakes, çocukların annelerini izlemek için yüksek adaptif yeteneklere sahip olduklarını buldu.
Çalışmada, her biri bir ebeveynin kucağında veya mama sandalyesinde oturan 58 çocuğa bilgisayar ekranında maskeli ve maskesiz kadın yüzleri gösterilirken, kameralar baktıkları yeri kaydetti.
DeBolt konuya ilişkin şunları söyledi:
“Çocuklar bilmedikleri görüntüleri ayırt etmek için daha fazla zaman harcıyor. Bu nedenle tanıdıkları yüzlerin kimlere ait olduğunu tahmin edebiliyor. Bu nedenle çocuklar bir yüzü öğrendiklerinde, yüz tekrar açığa çıktığı zaman bunu fark edebiliyor.”
Ancak çocuklar ilk kez maskesiz olarak gördükleri yüzleri ayırt edemediler. DeBolt bunun, maske takan bir arkadaşını hemen tanımama konusunda kendi deneyimine benzediğini söyledi.
Kahire Zagazig Üniversitesi’nde çocuklar konusunda uzmanlaşmış psikiyatri öğretmeni Rana Hamdi, Şarku’l Avsat’a şu açıklamalarda bulundu:
“Çocukların konuşmayı, duyguları algılamayı ve ilişkileri geliştirmeyi öğrenmeleri için yüzleri tanımaları çok önemli. Bu nedenle pandemiyle birlikte maske kullanımının çocukları olumsuz etkileyebileceği endişesi vardı. Ancak çalışmanın sonuçları endişeleri geride bıraktı. Çocuklar güzel bakıldığı, iyi beslendiği, sevgi ve ilgi gördüğü sürece gelişir. Bunu başarmak için yüzleri öğrenmeleri gerekli.”



Filistinli aşiret liderlerinden El Halil Emirliği planı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)
TT

Filistinli aşiret liderlerinden El Halil Emirliği planı

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten beri Batı Şeria ve Doğu Kudüs'e düzenlediği saldırılarda 167'si çocuk yaklaşık bin Filistinli öldürüldü, 7 bine yakın kişi de yaralandı (Reuters)

Batı Şeria'daki Filistinli aşiret liderleri İsrail'le çatışmaları sonlandırmak için "alternatif barış planı" sundu. 

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'nın en büyük şehri El Halil'deki şeyhler, Filistin Ulusal Yönetimi'nden ayrılarak İsrail devletini tanımayı ve İbrahim Anlaşmaları'na katılmayı öneriyor.

El Halil'in en güçlü aşiret liderlerinden Şeyh el-Caabari'nin de aralarında bulunduğu 4 Filistinli şeyh, İsrail'le tam işbirliği isteyen bir mektuba imza attı. Mektupta, Batı Şeria'da Filistin Ulusal Yönetimi'nden bağımsız bir "El Halil Emirliği" kurulması teklif ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, bölgedeki Arapların lideri olarak bu "emirliği" tanıması ve Batı Şeria'daki işgalini sonlandırması isteniyor. 

Ayrıca uzun vadede 50 bin Filistinliye İsrail'de çalışma izni sağlanması talep ediliyor.

Batı Şeria'da 204 bin kişiyi temsil eden 8 şeyh ve 350 bin kişiyi temsil eden 13 şeyh de plana destek veriyor. Filistinli aşiret liderleri, bölgede Filistin Ulusal Yönetimi'nin iktidarına son verileceğini de ileri sürüyor.

Şeyhler, Oslo Anlaşmaları'nın geçersiz kılınması gerektiğini savunuyor. Dönemin İsrail Başbakanı İzak Rabin ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lideri Yaser Arafat arasında 1993'te imzalanan ilk anlaşma, 1999'a kadar bağımsız Filistin Devleti'nin kurulmasını öngörüyordu. 

sdfrgty
48 yaşındaki Şeyh Caabari, Filistin Ulusal Yönetimi'nden ayrılma teklifinin mimarı (Caabari/WSJ)

İkincisi 1995'te imzalanan anlaşma kapsamındaysa işgal atındaki Batı Şeria A, B ve C bölgelerine ayrılmıştı. Batı Şeria'nın yüzde 18'ini kapsayan "A bölgesi"nin yönetimi idari ve güvenlik olarak Filistin'e, yüzde 21'lik "B bölgesi"nin idari yönetimi Filistin'e, güvenliği ise İsrail'e devredilirken, yüzde 61'ini kapsayan "C bölgesi"nin idare ve güvenliği İsrail'e bırakılmıştı.

Caabari, iki devletli çözümün özellikle Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı'yla başlayan savaşın ardından imkansız hale geldiğini iddia ederek, Wall Street Journal'a (WSJ) şunları söylüyor: 

Filistin devleti kurulmayacak, 1000 yıl geçse de kurulamayacak. 7 Ekim'den sonra İsrail bunu kabul etmeyecek.

Mektubun gönderildiği İsrail Ekonomi Bakanı Nir Barkat bu süreci destekliyor. WSJ'nin aktardığına göre şubattan bu yana Barkat ve Filistinli aşiret liderleri arasında pek çok görüşme düzenlendi. 

Diğer yandan İsrail'in iç istihbarat teşkilatı Şin-Bet ve İsrail Savunma Kuvvetleri'nden (IDF) bazı kesimlerin teklife temkinli yaklaştığı aktarılıyor. Emekli Tümgeneral Gadi Şamni, "Her biri silahlı, onlarca farklı aileyle nasıl başa çıkacaksınız? Bu bir kaos ve felaket yaratır" diyor. 

Tel Aviv Üniversitesi'nde Filistinli aşiretler üzerine çalışma yapan Harel Chorev de teklifin uygulanabilir olmadığını belirterek, bunun "Filistin Yönetimi'ni düşman olarak gören bazı radikal sağcı İsraillilerin fantezisinden ibaret olduğunu" söylüyor.

Gazze Şeridi, 1996-2006'da Filistin Ulusal Yönetimi'ne bağlıydı. Ancak Hamas, 2006'da yapılan seçimlerde, Fetih'i geçerek 132 sandalyeli mecliste 74 koltuk kazanmış, Fetih ise 45 sandalyede kalmıştı. Daha sonra taraflar arasında yaşanan anlaşmazlık nedeniyle 2007'de Gazze'de patlak veren çatışmalarda, Hamas bölgenin kontrolünü ele geçirmişti.

Independent Türkçe, Jewish Telegraphic Agency, Times of Israel, Wall Street Journal