عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Husiler, Yemen dışında çalışmak isteyenlere seyahat kısıtlamaları getiriyor

Kısıtlamalar arasında belirli ödeme yapılmaması, akrabaların bilgilerinin kaydedilmesi ve belirli saç kesimlerinin zorunlu kılınması. var

Yurt dışına çıkmak isteyen Yemenliler, Husi milislerin onayını bekliyor. (Şarku’l Avsat)
Yurt dışına çıkmak isteyen Yemenliler, Husi milislerin onayını bekliyor. (Şarku’l Avsat)
TT
TT

Husiler, Yemen dışında çalışmak isteyenlere seyahat kısıtlamaları getiriyor

Yurt dışına çıkmak isteyen Yemenliler, Husi milislerin onayını bekliyor. (Şarku’l Avsat)
Yurt dışına çıkmak isteyen Yemenliler, Husi milislerin onayını bekliyor. (Şarku’l Avsat)

Husi milisler, çalışmak için yurt dışına seyahat etmek isteyen Yemenlilere yönelik kısıtlamaları sıkılaştırırken, belirli miktarda para ödemek, akrabalarının bilgilerini paylaşmak ve ayrıca seyahat etmelerine izin vermek için belirli bir saç kesimi de yaptırma zorunluluğu getirdi.
Sana’daki Şarku’l Avsat’a aktardığı bilgilere göre darbeci grup, ailelerine destek olmalarını sağlayacak iş fırsatları arayışıyla ülke dışına seyahat etmek isteyen Yemenlileri hedef aldı. Husiler, söz konusu Yemenlileri mezhepsel konferanslara katılmaya zorlarken, yeni haraç tedbirleri ve kısıtlamalar dayatmak için harekete geçti.
Yapılan açıklamalar darbeci grubun, savaş cephelerine katılmak yerine geçimlerini sağlamak için Yemen dışına çıkmaya karar veren, çoğu genç erkeklerden oluşan binlerce Yemenliden intikam aldığı yönünde. Bu çerçevede kaynaklar, Husi milislerin ülke dışında çalışmak üzere çıkış vizesi olan yolcuları, kişi başına 5 bin 500 riyal (yaklaşık 10 dolar) olarak tahmin edilen meblağları ödemeye mecbur ettiğini aktardı.
Milisler, yolcuları Yemen dışındaki aileleri ve akrabaları hakkında ayrıntılı bilgileri içeren bir ‘veri formu’ doldurmanın yanı sıra söz konusu miktarları da ödemeye zorluyor.
Yolcuları seyahat prosedürlerini tamamlamaları için günlerce beklemelerken milisler, Husilere belirli bir saç kesimi olmayanların Sana’daki Suç Delilleri Genel Müdürlüğü binasına girmesine izin vermiyor.
Şarku’l Avsat’a açıklamalarda bulunan Yemenlilerin mağduriyeti, prosedürlerin tamamlanması için milisler tarafından onaylanan yasa dışı ücretlerle ikiye katlanıyor. Yemenliler, Husileri ‘bu yasa dışı önlemler yoluyla kendilerini göçten caydırıp savaşmak için saflarına katılmaya zorlamakla’ suçluyor.
Yemenliler, milislerin geriye kalan seyahat prosedürlerini tamamlamalarını engellemek için herkesi her gün yaklaşık iki saat boyunca sırada beklettiklerini belirtirken bu yöntemle Husi lider Abdulmelik el-Husi tarafından kaydedilen seferberlik konferanslarına katılmalarının amaçlandığını kaydetti.
Abdulmelik el-Husi, genel olarak konuşmalarında ‘inanç kimliğini takip’ konusuna değiniyor. Ayrıca gelenek ve göreneklerle ilgili radikal mezhepsel inançlara ve grup liderlerinin dış görünüşüne bağlı kalmanın gerekliliğine de dikkat çekiyor.
İb vilayetinden Sameh, saç kesiminin milisler tarafından onaylanan şartnamelere uymadığı gerekçesiyle seyahat prosedürlerinin geri kalanını tamamlamak için Suç Delilleri Departmanı’na girmesinin engellendiğini söyledi. “Saatlerce içeride kaldıktan sonra departmandan çıkmamı istediler. Saçımı kestirip ertesi gün gelmem istenerek o gün içeri alınmadım” dedi.
Sameh ayrıca insanlara baskıyı artırmayı, acılarını katlamayı ve para kazanmayı amaçlayan Husilerin faaliyetlerinin, milislerin yolcu taşıyan otobüsleri çeşitli kontrol noktalarında durdurup hareketlerini engellemeye kadar uzandığını vurguladı.
Husilerin binlerce Yemenli yolcuya yönelik fırsatçı ve keyfi önlemleri, milislerin geçen yılın şubat ayı başlarında sahada uygulamaya başladığı eski önlemlerin devamı niteliğinde.
Darbeci gurup söz konusu dönemde, ülke dışında çalışmak için çıkış vizesi olan yolculara ‘ağır’ önlemler uyguladı. Ayrıca kontrolü altındaki alanları terk etmelerine izin verecek izin belgeleri almadıkları gerekçesiyle binlerce Yemenliyi kontrol noktalarından geri çevirdi.
Bazı yolcular, milislerin kendilerini taşıyan otobüsleri durdurup, yasa dışı bahanelerle seyahat etmelerini engellediğini aktardı. Yolcular ayrıca Gurbetçiler Bakanlığı’ndan ön izin almak için Sana’ya dönmeye zorlandıklarını da vurguladı.
Husilere bağlı kontrol noktalarında seyahat etmeleri engellenen binlerce vatandaşa, belgelerini teslim etmeden Sana veya başka bir vilayetten ayrılmalarına izin verilmeyeceği bildirildi. 
Seyahat acentelerinin Husi kararları hakkında kendilerini bilgilendirmediğini belirten Yemenliler, darbecilerin eylemlerinin keyfi olduğunu ve o dönemde özellikle de seyahat izni alabilmek için Sana’ya dönmeye zorlanmaları sonrasında kendilerine büyük miktarda para ödemek zorunda kaldıklarını dile getirdi.
Yolcular, söz konu keyfi kararlar çerçevesinde Husi grubun, tüm prosedürlerini tamamlayan yolcuların da aynı bakanlıktaki sözde ‘dış işgücü piyasası araştırması’ için Yemen işçi topluluğu ofislerine hitaben ‘yolcunun işlemlerinin tamamlanmasında bir sakınca yoktur’ yazılı resmi bir belge almasını gerektiren bir karar açıkladığını kaydetti.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Ortadoğu'da Dürziler: Gizemli doktrin ve önemli siyasi rol

Suriye’de bir cenaze sırasında Dürzi şeyhleri (AFP)
Suriye’de bir cenaze sırasında Dürzi şeyhleri (AFP)
TT
TT

Ortadoğu'da Dürziler: Gizemli doktrin ve önemli siyasi rol

Suriye’de bir cenaze sırasında Dürzi şeyhleri (AFP)
Suriye’de bir cenaze sırasında Dürzi şeyhleri (AFP)

Dürziler, dini ve sosyal gizliliğini korumaya çalışırken, Ortadoğu'da Lübnan, İsrail ve Suriye gibi yayıldığı ülkelerde siyasi roller oynayan bir azınlığı oluşturuyorlar.

Son birkaç gün boyunca, Güney Suriye'deki Suveyda şehrinde Dürzi milisler, Bedevi milislerle çatışmaya girdiler ve bunun sonucunda yaklaşık 100 kişi hayatını kaybetti. Suriye hükümeti güçleri salı günü Suveyda şehrine girip ateşkes ilan ederken, İsrail Suriye güçlerini hedef alan hava saldırıları düzenlediğini duyurdu. Zira Tel Aviv daha önce azınlık Dürzi halkını korumaya ve Güney Suriye'de asker konuşlandırmayı önlemeye çalışacağına söz vermişti.

Peki Dürziler kimdir ve inançları, siyaset ve toplumdaki rolleri hakkında ne biliyoruz?

Dini inançları

Dürzilik, 11’inci yüzyılın başında, İmamiye’den (İsna Aşeriye) sonra Şiiliğin ikinci en büyük dalı olan İsmâiliyye mezhebinin bir fırkasıdır.

Kendilerine Muvahhidun diyen Dürziler, Lübnan'daki en yüksek dini otorite olan el-Akl Şeyhliğinin web sitesine göre, “Bir ve tek olan, yeri ve göğü yaratan Allah’a” meleklerine, peygamber ve resullerine, ahiret gününe inanırlar.

Mezhep mensupları ile sınırlı olan öğretilerinin gizliliğini açıklar şekilde, ritüellerine aşina olan ve adının açıklanmasını istemeyen birinin AFP’ye vurguladığı gibi, Dürziler inançlarında “zahiri mesaj ile batini mesaj”ı temel alırlar.

Bahsi geçen kişi, tek tanrılı dinlerin uzun bağlamlarına dayanan, dini kavramları felsefe ile karıştırma yoluyla Platon'un fikirlerinden etkilenen, “Allah’ın gerçek tevhidinde olgun bir aşamaya” dayanan öğretilerden bahsediyor.

Dürzilik, sözde doğruluk, iman kardeşlerini koruma ve karşılıklı yardım, İblis'i ve bütün şer güçleri tanımama gibi yedi temel tavsiyeyi (esası) benimser ve reenkarnasyonun “mezhebin bir parçası” olduğuna inanır.

Dini günler

Dini günleri, diğer mezhepler ile aynıdır. Ek olarak, kurban bayramından önceki on gün boyunca yapılan günlük toplantılar vardır. Bu toplantılarda dini okumalar, bazı ibadetler, bazı şiirler ve manevi okumalar yapılır. Bunlar Muvahhid birisinin yerine getirmesi halinde gerçek tevhidi uygulamış kabul edileceği yedi esası pekiştirmektedir.

Aynı şekilde, Hicri yeni yılı ihya ederler ve herkes gücü yettiğince zekat öder.

Şeyhleri iman kardeşlerini koruma ve iletişimi koruma ilkesini yerine getirmek için perşembe-cuma gecesi ritüelleri ve ibadetleri eda etmek, dini okumalar yapmak amacıyla toplanırlar.

Mezhebin öğretileri mensupları arasında gizli kalır ve bazı karma evliliklerin varlığına rağmen, genellikle Dürzilerin kendilerine mezhep mensuplarının dışında hayat arkadaşı seçmeleri hoş karşılanmaz.

Yayıldıkları bölgeler

Dindar erkeklerinin siyah kıyafetler giyinip başlarına beyaz sarık sardıkları, kadınlarının ise yine siyah kıyafetler giyip, başlarını ve yüzlerinin bir kısmını örten beyaz bir başörtü taktıkları Dürzilerin sayısının 1 milyondan fazla olduğu tahmin ediliyor.  

Dürzi mezhebi mensupları çoğunlukla Lübnan, Suriye, Filistin toprakları ve Ürdün'deki dağlık bölgelerde yoğun bir şekilde yaşıyorlar.

Suriye'deki nüfuslarının 700 bin olduğu tahmin ediliyor ve çoğu kaleleri sayılan Suveyda şehrinin bulunduğu ülkenin güneyinde yaşıyor. Ayrıca Şam kırsalındaki Ceramana ve Sahnaya ilçeleri ile ülkenin kuzeybatısındaki Idlib'de sınırlı sayıda bulunuyorlar.

Lübnan'da sayılarının yaklaşık 200 bin olduğu tahmin ediliyor ve yoğun olarak ülkenin merkezindeki dağlarda, özellikle de Şuf, Aliya ve el-Metn el-Ala bölgelerinde, ayrıca Cebel el-Şeyh’in batı eteklerindeki Hasbaya ve Raşiya gibi bölgelerde yaşıyorlar.

İsrail'de ise Celile, Karmel Dağı ve işgal altındaki Golan Tepeleri'nde 20'den fazla köyde dağınık bir şekilde yaşıyorlar. Merkezi İstatistik Bölümü'ne göre, İsrail vatandaşlığına sahip olanların sayısı 153 bin. Ek olarak, Golan'da yaşayan yaklaşık 23 bin Dürzi’nin büyük çoğunluğu kalıcı İsrail ikametgah belgesine sahip.

İsrail'deki Dürzi Mirası Merkezi'ne göre, İsrail mezhebi “kendi mahkemeleri ve bağımsız manevi liderliği ile tek başına bir oluşum olarak” tanıyor.

Tarihçi Sami Nesib Makarem, “Dürzi İnancı” adlı kitabında, özellikle Lübnan ve Kuzey Suriye'deki bazı Dürzilerin “16. yüzyıldan itibaren Cebel-i Havran'a göç ettiğini” ve bölgenin “Cebel-i Dürzi” olarak anılmaya başladığını belirtiyor.

Buradan bazıları, özellikle kuzeyde yaklaşık 15 bin ila 20 bin Dürzi'nin yaşadığı Ürdün'e göç etti.

Az sayıda Dürzi de Latin Amerika, Güneydoğu Asya ve Avustralya gibi dünyanın çeşitli bölgelerine ve ayrıca Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Meksika'ya göç etti.

Sosyal ve politik rol

Dürziler, farklı ülkelere yayılmalarına rağmen yakın bağlarını sürdürmeye çalıştılar.

Beyrut Amerikan Üniversitesi'nden tarihçi Profesör Makram Rabah, Dürziler, Maruniler ve Lübnan Dağı'ndaki çatışmalar üzerine yazdığı bir diğer kitapta şu açıklamayı yapıyor: “Karma evlilikler ve Dürziler arasında ilişkiler var ve din adamları bu ilişkinin sürdürülmesinde önemli bir rol oynuyorlar. Sınırlar çizilmiş olsa da, Dürziler onları gerçekte tanımadılar.”

Makram'a göre, bir azınlık olmalarına rağmen, Ortadoğu'da Dürziler “bölgenin siyasi ve sosyal yaşamında, ekonomik ve sosyal meselelerinde önemli ve bazen öncü bir rol” oynadılar.

Bu durum genellikle, azınlığın rolünü, büyüklüğünün ötesinde şekillendirmede önemli bir etkiye sahip olan feodal liderlerden veya aile liderlerinden kaynaklanıyordu.

Örneğin Lübnan'da lider Kemal Canbolat, 1950'lerden iç savaşın başlangıcı (1975-1990) ve 1977'deki suikastına kadar önemli bir siyasi rol oynadı.

Suriye'de Fransız manda yönetimi, 1921'de Cebel el-Dürzi bölgesine idari bağımsızlık verdi ve bu statü 1937'ye kadar devam etti. Ancak bu dönemde, en önde gelen Dürzi liderlerinden biri olan Sultan Paşa el-Atraş, 1925'te Fransızlara karşı patlak veren büyük bir ayaklanmaya liderlik etti.

İsrail'e gelince, Makram Rabah, Dürzilerin “devlete tamamen entegre olduklarını ve orduda görev yaptıklarını, bunun da onlara devlet nezdinde daha fazla nüfuz sağladığını” açıklıyor.

Suriye'de çatışmanın patlak vermesinin ardından Dürziler, kendilerini çatışmadan ve sonuçlarından uzak tuttular. Birkaç istisna dışında, genellikle rejime karşı silahlanmadılar veya muhalefete katılmadılar. Bulundukları bölgelerde çeşitli silahlı grupların parçası olan Dürziler, Beşşar Esed'in devrilmesinden sonra iktidara gelen yeni yetkililerle henüz bir anlaşmaya varamadılar.

Nisan ayı sonlarında Şam kırsalındaki iki bölgede patlak veren ve Suveyda'ya uzanan çatışmalar, Dürzi milisler ile güvenlik güçlerinin de aralarında olduğu en az 119 kişinin ölümüne yol açtı. Bu kanlı çatışmaya İsrail hava saldırılarıyla müdahale etti ve Şam’ı, Dürzilere zarar verilmemesi konusunda uyardı.

Nadir görülen bir siyasi ayrışmayla, Dürziler arasında son olaylara ilişkin tutumlar farklılaştı. Kemal Canbolat’ın oğlu Lübnanlı lider Velid Canbolat, Dürzileri Müslümanlar ile “sonsuz bir savaşa” sürüklemek konusunda uyarıda bulunurken, dini otoriteler ve Suriyeli Dürzi askeri gruplar, Dürzilerin ülkenin “ayrılmaz bir parçası” olduğunu vurguladılar.Şarku'l Avsat'ın Independet Arabia'dan aktardığı analize göre buna karşılık, Suriyeli din adamları ve İsrail’deki Dürzilerin dini lideri Şeyh Muvaffak Tarif, İsrail'e Suriye Dürzilerini koruma çağrısında bulundular.

Rabah, bu tarafların “farklı ajandalara sahip olduğunu ve daha da önemlisi, üç ülkeye uzanan bir nüfuz mücadelesi olduğunu” belirtti.