Batı ülkeleri ile Rusya arasında Sudan rekabetinin sinyalleri

Batı ülkelerinden altı temsilci ve Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov önümüzdeki çarşamba günü Hartum'u ziyaret edecekler

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)
TT

Batı ülkeleri ile Rusya arasında Sudan rekabetinin sinyalleri

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov (Reuters)

Batılı ülkelerden altı temsilci, önümüzdeki çarşamba günü, Sudan’daki siyasi geçiş sürecini ilerletmek, tarafların görüşlerini yakınlaştırmak ve siyasetçiler ve önemli aktörlerle toplantılar yapmak üzere iki günlük resmi bir ziyaret için başkent Hartum’a gidecekler. Aynı gün Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un iki günlük ziyaret için Sudan’a gitmesi bekleniyor. Lavrov burada Sudanlı yetkililerle ortak yatırımlar ve iki ülke arasında ticaret konularında temaslarda bulunacak.
Şarku’l Avsat’ın Sudan resmi haber ajansı SUNA’dan aktardığı habere göre,  dün, ABD, Fransa, Norveç, İngiltere, Almanya ve Avrupa Birliği (AB) temsilcisi, iki günlük bir ziyaret için önümüzdeki çarşamba günü Sudan’a geleceklerini ve ziyaret süresince sivil ve siyasi taraflarla aralarındaki görüşleri yakınlaştırmak ve demokratik bir geçişin sağlanması amacıyla siyasi süreci ilerletmek için görüşmeler gerçekleştirdi.
SUNA, Batılı üst düzey diplomatların, Volker Peretz liderliğindeki Birleşmiş Milletler'in Sudan'daki Entegre Geçiş Yardım Misyonu (UNITAMS) ve Sudan'da faaliyet gösteren diğer BM kuruluşları ile de bir araya geleceklerini ve ülkeleri tarafından desteklenen insani yardım programları hakkında bilgi alacaklarını kaydetti. SUNA’nın aktardığına göre Batılı yetkililer, Sudan Egemenlik Konseyi yetkilileriyle de görüşecekler.
Öte yandan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Irak, Moritanya ve Mali'yi de kapsayan ziyaret turu çerçevesinde önümüzdeki çarşamba günü iki gün sürecek Sudan ziyaretine başlayacak. Lavrov, Sudan Dışişleri Bakan Vekili Ali es-Sadık ile ikili, bölgesel ve uluslararası ortak çıkarların yanı sıra iki ülke arasındaki ticari faaliyetler ve başta altyapı ile ilgili olanlar olmak üzere Rusya’nın Sudan’daki yatırımlarını artırmaya yönelik mekanizmalar hakkında görüşecek.
SUNA'nın aktardığına göre Bakan Vekili Sadık, Sudan'ın Rusya Dışişleri Bakanı'nın ziyaretini memnuniyetle karşıladığını, ikili ilişkileri ilerletmeyi ve geçtiğimiz yıl Moskova'da düzenlenen ortak bakanlar toplantısında kararlaştırılan iş birliği programlarını hayata geçirmeyi sabırsızlıkla beklediğini söyledi.
Sudan hükümetinin Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesini ve çatışmanın siyasi ve diplomatik yollarla çözülmesini umduğunu belirten Sadık, Afrika ekonomilerinin bu savaştan olumsuz yönde etkilediğini ve Afrika ülkelerine yönelik ürün ve hizmet tedarikinde yüksek maliyetlere yol açması nedeniyle gıda güvenliğini tehdit ettiğini vurguladı.
Sudan, eski Devlet Başkanı Ömer el-Beşir rejimi döneminden bu yana Rusya ile son ortak siyasi istişare toplantısını geçtiğimiz ağustos ayında Moskova'da gerçekleştirerek Rusya ile güçlü ilişkilerini sürdürdü.
Uluslararası haber ajanslarının aktardığı haberlere göre Lavrov’un Afrika ülkelerine yönelik ziyaret turunun amacı, ABD’nin kıtadaki politikalarıyla mücadele etmenin ve önümüzdeki Temmuz ayı sonlarında yapılması planlanan Rusya-Afrika zirvesine hazırlanmanın yanı sıra ABD’nin Afrika ekonomileri üzerindeki hegemonyasını zayıflatmak ve Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşında Afrika ülkelerinin desteğini kazanmak yahut en azından savaşa karşı olmalarını engellemek.
Batılı ülkeler Sudan'da devam eden siyasi süreci desteklerken, basında çıkan haberler Rusya'nın orduyu desteklediğini gösteriyor. ABD ve Rusya arasında daha önceki geçiş dönemi sırasında Sudan'ın Kızıldeniz’deki limanlarıyla ilgili rekabet kızışmıştı. Sudan ordusunun komutanları o dönem, ABD’nin baskısına karşı Rusya’dan orduya silah ve askeri teçhizat sağlanması karşılığında Moskova’ya Kızıldeniz'in batı kıyısında bir askeri üs verdiler.



Hükümet, Suriye'nin kuzeyinde Kürt kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlemeyi planlıyor

 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
TT

Hükümet, Suriye'nin kuzeyinde Kürt kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlemeyi planlıyor

 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)
 Suriye'nin kuzeydoğusundaki Kamışlı şehrinde bir okulda kız öğrenciler (Şarku'l Avsat)

 

Suriye Eğitim Bakanlığı'ndan üst düzey bir eğitim kaynağı, Bakanlığın, ana gücü Kürtler olan Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından kontrol edilen kuzeydoğu Suriye bölgelerinde genel ve temel ortaöğretim sınavlarının düzenlenmesi için bir anlaşma duyurmak üzere olduğunu açıkladı. Bu anlaşma, bölgede yaşayan öğrencilere ve sakinlere final sınavlarına kendi bölgelerinde girme imkânı tanıyacak.

Bu kaynaklara göre, Kamışlı, Haseke, Rakka ve Deyrizor kırsalında dört sınav merkezinin açılacağı duyurulacak. Merkezlerin denetimini, Millî Eğitim Bakanlığı ile Suriye'nin kuzey ve kuzeydoğusunda Kürt nüfusun yaşadığı bölgeleri yöneten "Özerk Yönetim"in Eğitim Kurumu yetkilileri birlikte yürütecek. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) da tarafsız gözlemci olarak katılacak.

Bu anlaşma, temel eğitim ve genel lise sınavlarına kayıtlı 25 binden fazla öğrenciyi kapsıyor. Bu öğrenciler, Haseke vilayetinden ve sadece bu vilayetin şehirlerinden geliyor. Ayrıca, Rakka vilayetinde ve Deyrizor vilayetinin kuzey ve doğu kırsalında, devlet okullarına devam eden binlerce öğrenci var. Geçen yılın sonunda Esed rejimin düşmesinden önce güvenlik bölgelerinde resmi müfredatla eğitim gördüler.

Öğrencilerin aileleri, sınavların düzenlenmesi için Şam ve Kamışlı arasında yürütülen görüşmelerin sonucunu sabırsızlıkla bekliyorlar, çünkü sınavların başlangıç tarihi önümüzdeki ayın başında.

Milli Eğitim Bakanlığı kaynakları, Şam vilayetlerinde ve Suriye içinde çocuklarını kayıt ettirenlerin, sınavlar başlamadan önce, kayıtlarını bulundukları bölgelerdeki yeni merkezlere aktarabileceklerini açıkladı. Milli Eğitim Bakanlığı, bölgedeki yaşam ve ekonomik koşulların kötüleşmesi, alandaki dalgalanmalar ve genel gelişmeler nedeniyle bugüne kadar kayıt yaptıramayanlar için kayıt süresini uzatacak ve kapıları yeniden açık tutacak.

Rakka kentindeki bir sınav salonundan (Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası)Rakka kentindeki bir sınav salonundan (Eğitim Bakanlığı'nın resmi sayfası)

Özerk Yönetim Eğitim Otoritesi Başkanı Halef el-Matar, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Şam yönetiminin kontrolündeki bölgelerde sınav düzenlenmesi konusunda Şam'dan resmi bir yanıt beklediklerini söyledi. Yetkililerin, "UNICEF ve Şam'daki hükümetin Eğitim Bakanlığı ile iletişim kurarak öğrencilerin haklarını güvence altına almak için yoğun çaba sarf ettiğini" vurguladı.

Bu eğitim yetkilisi, Şam Eğitim Bakanlığı'nın, yönetimin ilkokuldan ortaokula ve üniversiteye kadar olan eğitim kademelerini müfredata bağlamasının ardından, "Özerk Yönetim"in eğitim müfredatlarını ve mevcut okullarını tanımasını talep etti.

"Özerk Yönetim" yetkilileri, Şam hükümetinin, Kürtçe ve Süryanice öğrenmek isteyen öğrencilere, seçme özgürlüğünü velilere ve öğrencilere bırakarak, Kürtçe ve Süryanice dersleri tahsis etmesini ve "Özerk Yönetim" üniversitelerinin, yani Kamışlı'daki "Rojava", Rakka'daki "El-Şark" ve Halep'in doğu kırsalındaki Ayn el-Arab ("Kobani") kentindeki üç üniversiteyi, devrik rejimden sonra İdlib ve Halep kentlerindeki diğer özel üniversitelerle aynı doğrultuda resmen tanımasını ve resmileştirilmesini talep ediyor.

Bu eğitim girişimleri, Genel İstihbarat Müdürü Hüseyin es-Seleme'nin, Suriye Demokratik Güçleri (SDG) komutanı Mazlum Abdi ile Deyrizor kırsalındaki el-Ömer petrol sahasında, geçen mart ayında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara ile imzalanan anlaşmanın uygulanması amacıyla bu ayın 5'inde dördüncü müzakere oturumunu gerçekleştirmesinin ardından geldi. Anlaşma, SDG güçlerinin, ona bağlı sivil kurumların ve yerel yönetim meclislerinin Suriye devlet yapısına entegre edilmesini öngörüyor.

Suriye Eğitim Bakanı Muhammed Turko, geçen ay "Özerk Yönetim" yetkilileriyle eğitim konusuna ilişkin ön mutabakatlara varıldığını açıklamıştı.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'nun (UNICEF) Suriye'deki savaş ve çatışmaların eğitim üzerindeki etkisine ilişkin bir raporunda uyarıda bulunduğunu belirtmekte fayda var. Raporda, çatışmalar ve savaşların eğitim altyapısını tahrip etmesi sonucu binlerce çocuğun eğitiminde ciddi aksamalarla karşı karşıya kaldığı belirtildi. Raporda ayrıca, iktidardaki otoritelerin Suriye'deki öğrencilerin eğitim geleceğini kurtarmak için acil ve hızlı önlemler almaması halinde, örgütün “nesiller boyu sürecek bir felaket” olarak nitelendirdiği durumun ortaya çıkabileceği belirtildi.