Jimmy Cabbur, Şarku’l Avsat’a konuştu: “Müttefik saydığımız kişiler, ortaklık ilkesine aykırı davranıyor

Lübnan hükümetinin toplanmasıyla ilgili siyasi-mezhepsel tartışmalar sürüyor

Mikati, 6 Şubat’ta kabine toplantısına başkanlık etti (NNA)
Mikati, 6 Şubat’ta kabine toplantısına başkanlık etti (NNA)
TT

Jimmy Cabbur, Şarku’l Avsat’a konuştu: “Müttefik saydığımız kişiler, ortaklık ilkesine aykırı davranıyor

Mikati, 6 Şubat’ta kabine toplantısına başkanlık etti (NNA)
Mikati, 6 Şubat’ta kabine toplantısına başkanlık etti (NNA)

Ana Hristiyan partiler ve Maruni Patrikhanesi, cumhurbaşkanlığındaki boşluk ortasında geçici hükümetin aşırı gereklilik halleri dışında toplantı yapmaması konusunda hemfikir.
Bu güçler, Milletvekili Cibran Basil başkanlığındaki Özgür Yurtsever Hareket’e yakın 6 Hristiyan Bakanın 6 Şubat’ta yapılan oturumu boykot etmesine rağmen Başbakan Necib Mikati’nin art arda toplantılar düzenleme ısrarı ortasında bir provokasyonun varlığından bahsediyor. Söz konusu oturumda, sağlık ve eğitim sektörlerine yönelik yardımlar ile sivil toplum kuruluşlarına destek kararları alındı.
Lübnan Kuvvetleri Partisi Başkanı Samir Caca, Güçlü Cumhuriyet Bloğu toplantısının ardından yaptığı açıklamada bugünkü (6 Şubat) toplantının ‘yasadışı’ olduğunu söyledi. Lübnan Kuvvetleri’nden kaynaklar da Şarku’l Avsat’a hükümetin toplantısını reddeden Özgür Yurtsever’in aksine, bu toplantıyı desteklediklerini belirtti. Kaynaklar, “Gündeminde bir veya iki madde var. Dün ele alınan geniş gündem reddedildi. O gündemi, yasa dışı buluyoruz” dedi.
Başbakan Mikati ise, hükümet toplantısı sırasında karmaşıklıklar ve sorunlar için gerekli çözümleri güvence altına almak amacıyla çalışmaları ve bakanlar ve hükümet toplantılarını yoğunlaştırma gerekliliğine değindi. Avn’a yakın Güçlü Lübnan Bloğu üyesi Jimmy Cabbur ise Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Kanun hükmünde kararnamelerle Bakanlar Kurulu’na taşınan konularda karar vermek için anayasal çözümlerin var olduğunu düşünürsek, Emel Hareketi ve Hizbullah ikilisinin desteğiyle Başbakan Mikati’nin ortaya koydukları, ortaklığa ve Lübnan formülüne darbe olarak görülüyor. Bu nedenle Bkerki’nin ve Özgür Yurtsever Hareket’in konumları, bu konuyu tamamen reddetme konusunda hemfikirdir” dedi.
Cabbur, “Siyasi sorumluluk, kaçınılmaz olarak müttefik olarak kabul ettiğimiz kişiler başta olmak üzere tüm katılımcılara aittir” şeklinde konuştu.
Eski Bakan İbrahim Neccar ise “Hristiyan iradesi, Hristiyan tarafların konuyla ilgilenirken izledikleri müzayede mantığına rağmen, nihayetinde anladığımız bir siyasi iradedir” dedi. “Özellikle kabine oturumları, kanser ilaçları, buğday ve vatandaş için diğer temel malzemelerin güvence altına alınması gibi acil konuların tartışılmasına ayrılmışsa zorluklar, yasaklara izin verir” diyen Neccar, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada “Buna rağmen başbakanın, kendi emriyle arenanın kendisini hükümdara dönüştürmesine izin vermesi uygun değildir. Kabineyi toplantıya çağırma konusu, cumhurbaşkanlığı boşken son derece hassas bir şekilde ele alınmalıdır. Bu nedenle bu siyasi sınırları aşmak olarak yorumlanmaz” ifadelerini kullandı.
Maruni piskoposlar ve Maruni Patriği Beşara er-Rai, daha önce açıkça ‘istifa eden hükümetin başkanının bakanların onayı olmadan konseyi toplantıya çağırmaya hakkı olmadığını’ açıklayarak, “Anayasanın 62. maddesine göre tüm bakanların imzası olmadan kanun hükmünde kararname çıkaramaz ve imzalayamaz. Ülkenin anlaşmazlıklarını önlemek için normal işler, önemli işler ve olağanüstü hallerin yürütülmesine ilişkin yasal çerçeveyi belirlemek üzere anayasa içtihatlarına dönmek gerekmektedir” demişti.
Bakanlar Kurulu’nun açılış oturumunda Mikati, bu zor aşamayı birlikte aşmayı gerektiren çok sayıda konuyu ele almak için herkese, işbirliği yapma ve bir araya gelme çağrısı yaptı. Mikati, “Anayasa geçiş aşamasından bahsederken kanun koyucuların aklında, cumhurbaşkanlığı makamının kısa bir süreliğine boşalacağı, ardından kurumların normal işlerine döneceği vardı. Ama öyle görünüyor ki mevcut boşluğun henüz sona erecek net bir ufku yok” değerlendirmesinde bulundu.
Mikati, “Bu gerçek karşısında kendimizi çözülmesi gereken çok sayıda sorun ve karmaşıklıkla karşı karşıya bulduk. Bu durum, gerekli çözümleri güvence altına almak için çalışmaların ve bakanlık ve hükümet toplantılarının yoğunlaşmasını zorunlu kılar. Boşluk ne kadar uzun sürerse, karmaşıklık ve talepler o kadar artar” dedi. Necib Mikati ayrıca, “Bu durum, kesinlikle bizim eserimiz değil. Ancak ulusal, anayasal ve kişisel sorumluluk ruhuyla karşı karşıyayız. Bizden istenen görevlerden yüz çevirmemiz veya sorumluluklarımızdan kasten ayrılmamız ne mantıklı ne de etiktir. Buradan, tüm bakanlara, ihtiyaç duyulduğunda hükümet oturumlarına katılmaya geri dönme çağrımı yineliyorum. Bu konuda kimseye meydan okumuyoruz. Kimsenin yetkisine el koymuyoruz, aksine anayasa hükümlerine ve ruhuna uyuyoruz. Herkesle pozitif işbirliği ruhu içinde görevlerimize devam edeceğiz” açıklamasında bulundu.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.