Hükümet koalisyonundaki siyasi güçlerden Irak heyetinin Washington ziyaretine destek

Yerel para birimi toparlanırken piyasalar rahat bir nefes almaya başladı

Geçtiğimiz günlerde Bağdat'ta Tahrir Meydanı’nda dolar kurundaki yükselişe karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (Reuters)
Geçtiğimiz günlerde Bağdat'ta Tahrir Meydanı’nda dolar kurundaki yükselişe karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (Reuters)
TT

Hükümet koalisyonundaki siyasi güçlerden Irak heyetinin Washington ziyaretine destek

Geçtiğimiz günlerde Bağdat'ta Tahrir Meydanı’nda dolar kurundaki yükselişe karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (Reuters)
Geçtiğimiz günlerde Bağdat'ta Tahrir Meydanı’nda dolar kurundaki yükselişe karşı düzenlenen protesto gösterisinden bir kare (Reuters)

Irak’ta Muhammed Şiya es-Sudani’nin başbakanı olduğu mevcut hükümeti oluşturan koalisyondaki siyasi güçler, Iraklı üst düzey yetkililerden oluşan bir heyetin üstlendiği göreve tam destek verdiklerini açıkladılar. Heyetin, ülkede son dönemde dolar kurunda kaydedilen hızlı yükselişe ilişkin olarak ABD Hazine Bakanlığı ve ABD Merkez Bankası yetkilileri ile bugün Washington'da görüşmeler yapması bekleniyor.
Devlet Yönetimi İttifakı’nda yer alan ([Şii] Koordinasyon Çerçevesinin güçleri, [Kürt] Kürdistan Demokratik Partisi/KDP, Kürdistan Yurtseverler Birliği/KYB ve [Sünni] Egemenlik Koalisyonu ve Azim İttifakı) siyasi güçler, Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin başkanlığındaki Irak heyetinin atacağı adımları desteklediklerini duyurdular. Açıklamada, “Devlet Yönetimi İttifakı, hükümetin tüm adımlarını destekliyor” denildi. Açıklamada ayrıca, ‘ABD ile ilişkilerin Irak'ın çıkarlarını artıracak şekilde güçlendirilmesinin önemi’ vurgulandı.
ABD ile ilişkilere ilişkin Kürt ve Sünni tarafların tutumlarında herhangi bir değişiklik olmazken Koordinasyon Çerçevesi çatısı altındaki Şii güçlerin birçoğunun ABD ile ilişkilere ilişkin tutumunda bir yenilik söz konusu. Devlet Yönetimi İttifakı’nın taraflarının imzaladığı açıklamada, ‘ABD ile ilişkilerin güçlendirilmesinin önemi’ vurgulanırken aynı zamanda Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin çoğu, silahlı gruplarla birlikte, danışman sıfatıyla bile olsa, Irak'ta ABD’nin askeri varlığına karşı olduklarını sık sık ifade ediyorlar. Bunun yanında Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin önde gelen isimleri, İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun (DMO) yurtdışı kolu Kudüs Gücü eski Komutanı General Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi eski Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi El-Mühendis'in 2020'nin başlarında Bağdat Uluslararası Havaalanı yakınlarında öldürülmesi olayında ABD ile gizlice iş birliği yapmakla suçladıkları eski Başbakan Mustafa el-Kazemi hükümetini Washington'a yakınlığı nedeniyle eleştiriyorlardı.
Irak Dışişleri Bakanlığı, ABD’ye giden heyetin dolar kurundaki hızlı yükseliş de dahil olmak üzere mali ve bankacılık dosyalarını görüşeceğini duyurmuştu. Bakanlık Sözcüsü Ahmed es-Sahhaf, Irak resmi haber ajansına, bu ziyaretin, hükümet programı ve Irak’ın ulusal öncelikleri açısından  ABD ile stratejik bir ufuk çerçevesinde  Irak’ın tüm çıkarlarının ele alınmasını umduklarını söyledi. Sahhaf, başta mali ve bankacılık dosyaları, dolar kurundaki hızlı yükseliş ve bu konuda ABD tarafı ile iş birliği ve koordinasyon olasılığı olmak üzere başlıca konuların görüşüleceğini söyledi.
Bakanlık Sözcüsü, iki ülke arasındaki ilişkiler ve Irak halkının talepleri doğrultusunda bu ilişkileri daha geniş alanlara taşımanın yolları gibi birçok dosyanın ele alınacağını da sözlerine ekledi.
Öte yandan heyetin Washington ziyareti öncesinde doların düşmeye başlamasıyla birlikte piyasalar toparlanmaya başlarken Irak’ın yerel para birimi dinarda toparlanma görüldü. Ancak gözlemcilerin bunu son dakika spekülasyonları olarak yorumlaması paradoksa neden oldu. Washington’da Irak'ın SWIFT sistemine geçmesi için belli bir süreye bağlı bir mekanizma üzerinde anlaşmaya varılabileceğine dair umutlar da söz konusu. Siyasi gözlemciler, Irak dinarının haftalardır ilk kez toparlanmasına karşı doların kabul edilebilir seviyelere düşmeye başlamasını ABD Başkanı Joe Biden'ın Irak heyetinin ziyaretini kabul etmesiyle ilişkilendiriyor.
Diğer taraftan Irak Merkez Bankası, dijital para birimleriyle ticareti yasaklama konusunda daha önce aldığı kararı bir kez daha teyit etti. Banka tarafından dün yapılan açıklamada, “Her türlü dijital para birimiyle spekülasyon ve ticaret amacıyla elektronik kartların ve cüzdanların kullanımını yasaklama yönündeki önceki kararımızı teyit ediyoruz. Tüm bankalar, lisanslı banka dışı finansal kuruluşları ve tüm elektronik ödeme şirketleri bu karara uymalı” denildi.
Açıklamada şu ifadeler yer aldı:
“2015 tarihli ve 39 sayılı Kara Paranın Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesi Kanunu ve bunlara uyulmaması durumunda çıkarılan talimatlar kapsamında ihlalde bulunan kurumlara ve müşterilere karşı tüm katı yasal önlemler alınacaktır.”
Irak Merkez Bankası, Meclis tarafından onaylanan 2021 yılı genel bütçesine göre 19 Aralık 2020 tarihinde resmi dolar kurunu her 100 dolar için 145 bin dinar olarak belirlediğini duyurmuştu.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.