Suriye rejim bölgelerinde deprem sebebiyle ölümler artıyor

Arap coğrafyasından liderler Esed’e taziye mesajları gönderiyor.

Rusya ve Suriye askerleri Suriye’nin kuzeyindeki Halep’te depremde hasar gören binaları denetledi. (AP)
Rusya ve Suriye askerleri Suriye’nin kuzeyindeki Halep’te depremde hasar gören binaları denetledi. (AP)
TT

Suriye rejim bölgelerinde deprem sebebiyle ölümler artıyor

Rusya ve Suriye askerleri Suriye’nin kuzeyindeki Halep’te depremde hasar gören binaları denetledi. (AP)
Rusya ve Suriye askerleri Suriye’nin kuzeyindeki Halep’te depremde hasar gören binaları denetledi. (AP)

Suriye Sağlık Bakanlığı dün yaptığı açıklamada, Halep, Lazkiye, Hama, İdlib kırsalı ve Tartus’taki can kaybının 812’ye, yaralı sayısının ise bin 449’a yükseldiğini duyurdu. Bu verilere rejim güçlerinin kontrolü dışındaki bölgelerin dahil olmadığı bildirildi.
Ölü sayısı artarken Suriye ile dayanışma da devam ediyor.
Mısır Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Ahmed Fehmi yaptığı açıklamada, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi’nin dün Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini duyurdu. Açıklamaya göre Sisi depremde hayatını kaybedenler için taziyelerini iletirken, Mısır’ın bu acı felakette Suriye hükümeti ve halkıyla dayanışma içinde olduğunu vurguladı. Suriye’ye bu konuda mümkün olan her türlü yardımın sağlanması yönünde talimatlar verildiği kaydedilen açıklamada ayrıca, görüşme sırasında Esed’in iki ülkeyi ve iki kardeş halkı birbirine bağlayan tarihi ve kardeşçe ilişkilerden duyduğu gururu dile getirdiği kaydedildi.
Suriye resmi haber ajansı SANA’nın aktardığına göre Esed, Umman Sultanı Heysem bin Tarık’dan bir telefon aldı. Tarık görüşme sırasında ‘Umman halkının, yıkıcı deprem felaketi sonucunda kardeş Suriye halkıyla dayanışma içinde olduğunu’ ifade etti. Ajansın aktardığına göre Umman Sultanı görüşmede şu ifadelere yer verdi:
“Sultanlık bu felaketin üstesinden gelmek için gerekli olan her durumda Suriye’nin yanında olacaktır. Suriye hükümetinin bu felaketin üstesinden gelme çabalarını desteklemek ve yardım sağlamak için acil yardım gönderilecek.”
Esed ayrıca Bahreyn Kralı Hamad bin İsa Al Halife’den depremde yaşamını yitirenler için taziye dileklerini dile getirdiği bir telefon aldı. SANA’ya göre, Kral ‘Bahreyn Krallığı’nın hükümet ve halkı ile, Suriye Arap Cumhuriyeti ile dayanışma ve bu felaketin üstesinden gelmek için Suriye hükümetinin çabalarına yardım ve destek sağlamaya hazır olduğu vurgulandı.
SANA, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun’un da Esed ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirerek, depremde ölenler için başsağlığı dilediğini belirtti. Cezayir’in Suriye ile dayanışma içinde olduğunu ve bu acı trajedinin yoğunluğunu ve etkilerini hafifletmek için her türlü çabayı göstermeye hazır olduğunu vurguladı. Ajans ayrıca Esed’in ‘depremden etkilenen bölgelerdeki insanlara yardım sağlamak amacıyla arama kurtarma operasyonlarına katılmak üzere sivil savunma ekiplerinin ve insani yardım uçakları gönderen Cezayir hükümetine ve halkına teşekkürlerini dile getirdiğini’ aktardı.
Ajansın haberinde Esed’in İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi’den bir telefon aldığı belirtildi. Reisi’nin söz konusu telefon görüşmesinde ‘iki ülkeyi birbirine bağlayan stratejik ilişkilere dayalı ve insani ilkelerden hareketle, İran’ın bu zor koşullarda Suriye halkıyla dayanışma göstermekten, acının etkilerini hafifletmek ve Suriye hükümetinin bu konudaki bitmek bilmeyen çabalarına destek vermekten başka bir şey yapmasının mümkün olmadığını’ belirttiği kaydedildi.
SANA ayrıca Esed’in Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’den ‘depremde yaşamını yitirenler için taziye mesajı’ aldığını bildirdi.
Ayni yardımlarla ilgili olarak, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan, Suriye ve Türkiye’de depremden etkilenenlere yönelik 100 milyon dolar yardım sağlanması için talimat verdiği aktarıldı. BAE Savunma Bakanlığı ‘Cesur Şövalye 2’ çalışmasını başlattığını duyurdu. Söz konusu çalışma, sahra hastanesi sağlanmasını, arama kurtarma desteği sunulmasını, Suriye’de yiyecek ve çadır gönderilmesini ve Türkiye’ye de yardımların ulaştırılmasını kapsıyor. Suriye resmi haber ajansı SANA, depremden etkilenenler için yardım taşıyan iki Irak uçağının Şam Havaalanı’na geldiğini, ayrıca Irak’ın bugün Bağdat’tan bir akaryakıt konvoyunun yola çıkmasının yanı sıra yardım sağlamak için bir ‘hava köprüsü’ kuracağını da bildirdi. SANA’ya göre gıda ve tıbbi yardım taşıyan İran’a ait bir uçak da Şam Havaalanı’na ulaştı. Bugün ikinci bir yardım uçağı Halep Havaalanı’na vardı. Üçüncü bir uçak da Lazkiye’ye iniş yaptı.
Aynı kapsamda Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said, askeri uçaklarla Suriye’ye acil yardım gönderilmesi için talimat verdi. Diğer yandan Cezayir’e ait bir yardım uçağı, arama kurtarma çalışmalarına katılmak üzere bir sivil savunma ekibi ve 17 ton insani yardım ile Halep Havalimanı’na ulaştı.
Rusya, Suriye’de konuşlanmış Rus kuvvetleri tarafından dağıtılan insani yardımın da ulaştırıldığını duyurdu. Suriye’ye diğer ülkelerden de yardımlar gönderildi.
Katar Dışişleri Bakanlığı da Türkiye ve Suriye’de depremden etkilenen bölgelere gönderilecek 10 bin mobil konut tahsis ettiğini açıkladı.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.