Kahire, Nil Havzası ülkelerinin de su güvenliğini savunuyor

Etiyopya’nın Nahda Barajı rezervuarını dördüncü kez doldurması öncesinde Mısır Sulama Bakanı’nın birbiri ardında gelen ziyaret ediyor

Suveylem, Tanzanya’daki Julius Nyerere Barajı’nı ziyaret etti (Mısır Su Kaynakları Bakanlığı)
Suveylem, Tanzanya’daki Julius Nyerere Barajı’nı ziyaret etti (Mısır Su Kaynakları Bakanlığı)
TT

Kahire, Nil Havzası ülkelerinin de su güvenliğini savunuyor

Suveylem, Tanzanya’daki Julius Nyerere Barajı’nı ziyaret etti (Mısır Su Kaynakları Bakanlığı)
Suveylem, Tanzanya’daki Julius Nyerere Barajı’nı ziyaret etti (Mısır Su Kaynakları Bakanlığı)

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Hani Suveylem, Nil Havzası ülkelerine yönelik yurt dışı turunun ikinci durağı kapsamında Burundi’ye iki günlük ziyaretine başladı. Resmi bir açıklamada Suveylem’in Burundi Çevre, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Sanctus Niragira ile ‘iki ülke arasında su kaynakları ve sulama alanında ortak iş birliğini geliştirmek’ için görüşmelerde bulunacağı bildirildi.
Mısırlı Bakan’ı iki gün önce Tanzanya ziyareti ile başlayan Nil Havzası ülkeleri turu, Etiyopya’nın Mısır ve Sudan ile arasındaki gerilimi artıran bir şekilde Nahda Barajı rezervuarının dördüncü dolumu için yaptığı hazırlıklarla eş zamanlı olarak başladı. Suveylem birkaç hafta önce hem Sudan’ı hem de Güney Sudan’ı ziyaret ederek ve İran’ın Nil’i izlemesi hakkında görüşmüştü.
Mısırlı Bakanı dün yaptığı açıklamada, ‘Nil Nehri’nin bir rekabet ve anlaşmazlık nedeni değil, iş birliği ve barış kaynağı olması’ gerektiğini vurguladı. Mısır’ın, ‘herhangi bir ülkenin, başka hiçbir ülkeye zarar vermemek koşuluyla, kalkınma arayışında olmasının meşru bir hak olduğuna’ inandığını da sözlerine ekledi.
Suveylem, ülkesinin ‘ortak çıkarlar oluşturarak ve tüm taraflar için karşılıklı fayda sağlayarak, havza ülkeleri arasındaki iş birliğini destekleme’ konusundaki rolünü vurguladı. Ayrıca “Mısır ve Tanzanya arasındaki iş birliği uzun yıllar öncesine dayanıyor, bu süreçte su kıtlığı yaşayan topluluklara hizmet etmek için yeraltı suyu kuyuları açmaya yönelik projelerin uygulandı” ifadelerine de yer verdi.
Mısır, 2011 yılından bu yana Etiyopya tarafından Nil Nehri’nin ana kolunda inşa edilen barajın yıllık su payını etkilemesinden endişe ediyor. Kahire, barajın doldurulmasını ve işletilmesini düzenleyen bağlayıcı bir yasal anlaşmanın imzalanması çağrısında bulunuyor. Etiyopya ise, hidroelektrik barajının inşası için bastırarak, su kaynaklarını kullanarak kalkınma hakkın öne sürüyor.
Kahire Üniversitesi Afrika Çalışmaları Fakültesi’nde çalışan Su Kaynakları Profesörü Abbas Şaraki’ye göre, Etiyopya, Nahda Barajı’nın orta koridorunu hazırlamaya ve Nahda Barajı’nın dördüncü dolumu için yeni beton dökmeye hazırlanıyor.
Şaraki Facebook sayfasında yaptığı paylaşımda “Uydu görüntüleri geçtiğimiz günlerde, yeni beton dökmeye başlama hazırlıkları nedeniyle orta şeritte hafif bir değişiklik gösterdi” ifadelerine de yer verdi.



Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
TT

Trump'ın eş-Şera ile görüşmesi, çeyrek asırdır gerçekleşen ilk ABD-Suriye zirvesi olma özelliği taşıyor

Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

ABD Başkanı Donald Trump bugün Suudi Arabistan'da, Beşşar Esed ve rejiminin devrilmesine öncülük eden Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera ile görüşecek. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada, “Başkan Donald Trump, Suudi Arabistan ziyareti sırasında Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera’yla görüşmeyi kabul etti” denildi.

Bu açıklama, Trump'ın Riyad'daki Suudi Arabistan – ABD Yatırım Forumu sırasında yaptığı “Suriye ile normal ilişkileri yeniden tesis etmek için adımlar attım. Suriye'ye parlama şansı vermek için yaptırımların kaldırılması talimatı vereceğim. Artık parlama zamanı geldi. Tüm yaptırımları durduracağız. İyi şanslar Suriye, bize çok özel bir şey göster” açıklamasının ardından geldi.

Eş-Şera, eski Devlet Başkanı Hafız Esed'in 2000 yılında Cenevre'de Bill Clinton ile görüşmesinden bu yana bir ABD Başkanı ile görüşen ilk Suriye lideri olacak.

Bu arada haber siteleri Suriyeli kaynaklara dayanarak eş-Şera'nın bugün Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini ve bu ziyaretin ABD Başkanı Donald Trump'ın Körfez liderleriyle yapacağı toplantıya denk geleceğini duyurdu. ABD, eş-Şera'nın geçtiğimiz aralık ayında iktidara gelmesinden bu yana onunla nasıl başa çıkacağını düşünüyor. Körfez liderleri Şam'daki yeni hükümeti desteklediklerini ve 14 yıllık iç savaş sırasında Esed rejimine destek veren İran'ın Suriye'de yeniden nüfuz sahibi olmasını engelleyeceği için Trump'ın da bu hükümeti desteklemesini istediklerini ifade ettiler.

fvyuı
Suriye’nin başkenti Şam’da Beşşar Esed ve Hafız Esed'in resimlerinin olduğu tabelayı kaldıran güvenlik güçleri (AFP)

Trump'la görüşme, 2003'te ABD öncülüğünde ülkenin işgalini takip eden isyandaki rolü nedeniyle bir zamanlar Irak'ta hapsedilen Suriye Cumhurbaşkanı için büyük bir destek.

Eş-Şera ocak ayında, Heyetu Tahriru’ş-Şam'ın (HTŞ) öncülüğündeki muhalif grupların Şam'a girerek Esed ailesinin 54 yıllık iktidarına son verdiği görkemli saldırıdan bir ay sonra Suriye'nin cumhurbaşkanı olarak atandı.

Dönemin Başkanı Joe Biden kararı, yönetimi henüz yeni Suriye hükümetini resmen tanımamış olan Trump'a bıraktı. Esed döneminde Şam'a uygulanan yaptırımlar halen yürürlükte.

Trump pazartesi günü yaptığı açıklamada, Suriye hükümetine yönelik yaptırımları kaldırmayı düşündüğünü söyledi. “Suriye'ye yönelik yaptırımları kaldırmak isteyebiliriz, çünkü onlara yeni bir başlangıç için fırsat vermek istiyoruz” diyen Trump, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kendisini bu yönde teşvik ettiğini belirtti. Bu yorumlar, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'ya karşı derin bir kuşku duyan Trump için belirgin bir ton değişikliğine işaret ediyor.

fgtyhju
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Muhammed bin Selman, Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera'yı Riyad'da kabul etti, 2 Şubat 2025. (AP)

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre, 30 Nisan'da Şam'da eş-Şera ile dört saat görüşen Trump yanlısı ABD'li aktivist Jonathan Bass, Suriyeli ve Körfez ülkelerinden aktivistlerle birlikte, Trump'ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ziyareti sırasında iki başkan arasında tarihi bir görüşme ayarlamaya çalıştı.

dfevrgthyju
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera geçtiğimiz mart ayında Kahire'de Filistin konulu Arap Birliği Zirvesi’ne katıldı. (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Suriye, ülkeyi küresel finans sisteminden izole eden ve 14 yıllık acımasız bir savaşın ardından ekonomik iyileşmeyi son derece zorlaştıran ABD yaptırımlarının hafifletilmesi için Washington'un koşullarını yerine getirmekte zorlanıyor.

Bugün Riyad'da ABD Başkanı ile görüşmeye hazırlanan eş-Şera, kendisine yapılan resmi davetin önde gelen İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından ağır bir şekilde eleştirilmesinin ardından cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacağı için özür diledi.

Diplomatik bir kaynak pazartesi günü AFP'ye yaptığı açıklamada, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta yapılması planlanan 34. olağan Arap Birliği Zirvesi’ne katılmayacak. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan eş-Şeybani ülkesinin zirve heyetine başkanlık edecek” dedi.