Hamas, gerilimi durdurmak Kahire'de istişarelere başladı

Hamas-İsrail geriliminde tansiyonu düşürmeye yönelik görüşme çağrısı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi tarafından yapıldı. (Reuters)
Hamas-İsrail geriliminde tansiyonu düşürmeye yönelik görüşme çağrısı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi tarafından yapıldı. (Reuters)
TT

Hamas, gerilimi durdurmak Kahire'de istişarelere başladı

Hamas-İsrail geriliminde tansiyonu düşürmeye yönelik görüşme çağrısı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi tarafından yapıldı. (Reuters)
Hamas-İsrail geriliminde tansiyonu düşürmeye yönelik görüşme çağrısı, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi tarafından yapıldı. (Reuters)

Hamas heyeti, Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin dün Kahire'ye varmasının ardından Mısır güvenlik yetkilileriyle yoğun istişarelere başladı. Süreci yakından takip eden Mısırlı bir kaynak, Mısır'ın sakinliğe ulaşma planıyla ilerlemeye kararlı olduğunu, Hamas ile istişarelerin salı günü Kahire'de istişarelerini sonlandıran Cihad Hareketi heyetine ev sahipliği yapılması ile başlanan plan kapsamında geldiğini aktardı.
İsmini vermek istemeyen kaynak, İsrail güçlerinin pazartesi günü Batı Şeria'daki Eriha şehrinde düzenlediği ve aralarında Hamas unsurlarının da bulunduğu beş Filistinliyi öldürdüğü son operasyona rağmen Mısırlı yetkililerin Hamas heyetinin ziyaretinde ısrarcı olduğunu belirterek şunları söyledi:
 “Bu süreç, Hamas'ın Kahire'de yürüttüğü müzakerelerin gidişatını etkilemeyecek. Üst düzey Ürdünlü yetkililerle koordinasyon içerisindeki Mısır, İsrail ile temaslara ek olarak gerek Filistinli gruplardan (Hamas ve Cihad) gerek Filistin Otoritesi’nden çeşitli taraflarla temaslarını sürdürüyor.”
Mısır, İsrail güçlerinin ‘arananlar’ olarak tanımladığı kişileri tutuklamak için başlattığı baskınlar sebebiyle Batı Şeria'da gerilimin artmasının ardından işgal altındaki topraklarda gerilimi durdurmak için yoğun temaslara başladı. Filistin insan hakları raporlarına bakıldığında, yıl başından bu yana işgal güçleri ile Filistinliler arasında meydana gelen çatışmalarda en az 35 Filistinli ve Kudüs'te ayrı ayrı açılan ateşlerde de 10 İsrailli öldürüldü.
Söz konusu kaynak konuya dair şunları söyledi:
“Daha fazla kan dökülmesine yol açabilecek eylemleri durdurmak için zamana karşı yarışan Mısır, Filistin halkını korumak istiyor. Son günlerde İsrail hükümeti göreceli bir yanıt verdi. İşlerin açık bir çatışmaya dönüşmesini, Filistinli grupların çatışmalara dahil olmasını önleme yönünde sürekli temaslar var. İsrail hükümetinden aşırılık yanlısı unsurlar da aslında bunu istiyor. Mısır'ın tüm Filistinli gruplarla temasları durmadı, durmayacak da. Çeşitli gruplara aynı mesafede duran Mısır, durumu kontrol etmek ve patlak vermesini önlemek için çabaları koordine etmeye çalışıyor.”
Mısır bir üre önce, işgal altındaki topraklarda sakinliği sağlamak ve mevcut gerginliğin Gazze’ye ulaşmasını engellemek amacıyla Cihad ve Hamas liderlerini Kahire'de toplantı düzenlemeye davet etmişti. Mısır güvenlik yetkilileri son günlerde, işgal altındaki topraklarda gerilimi durdurmak ve sakinliği garanti altına almak amacıyla Batı Şeria'da Filistin Otoritesi liderleriyle, Tel Aviv'de ise İsrailli yetkililerle yoğun görüşmeler gerçekleştirdi. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, ocak ayı sonlarında Ramallah'ta Mısır İstihbarat Müdürlüğü (GID) Başkanı Abbas Kamil ve Ürdün İstihbarat Dairesi Başkanı Ahmed Husni’yi ağırlamıştı. Filistin Otoritesi tarafından o günlerde yapılan açıklamada, yetkililerin Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi ve Ürdün Kralı 2. Abdullah’ın Filistin'e ve kardeş halkına verdikleri destek mesajını ilettikleri belirtildi. İki lider, bölgedeki güvenlik ve istikrar konusundaki kaygılarını dile getirdi.
İslami Cihad Hareketi salı günü yaptığı açıklamada, Genel Sekreter Ziyad en-Nahhale liderliğindeki heyetin 3 Şubat'ta başladığı Kahire ziyaretini tamamladığını bildirdi. Kahire'nin İsrail’in işgal politikaları, Kudüs ile Batı Şeria'daki kanlı saldırılar, yerleşimcilik ve tutuklulara yönelik saldırılar nedeniyle tehlikeli bir durumun patlak vermesi tehdidini yatıştırmaya yönelik hamleleri çerçevesinde Nehhale’nin birçok Mısırlı yetkiliyle bir araya geldiği, GID Başkanı Kamil ile görüştüğü kaydedildi. Görüşmelerde siyasi gelişmelere, Siyonist radikal hükümete karşı ulusal birliğe ulaşmanın önemine, Batı Şeria ve Kudüs'teki duruma odaklanıldığı bilgisi paylaşıldı.
Mısır, son yıllarda İsrail işgal güçleri ile Gazze'deki Filistinli gruplar arasında birden fazla kez ateşkes anlaşmasına varmayı başarmıştı. Bunlardan sonuncusu geçen yıl Ağustos ve Aralık 2021'de gerçekleşti.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri salı günü, Avrupa Birliği’nin (AB) Orta Doğu Barış Süreci Özel Temsilcisi Sven Koopmans’ı ağırladı. Mısır Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Şukri, Koopmans’a Mısır'ın tutumunu aktararak sahadaki durumu sakinleştirme gereğine değindi. Ayrıca AB liderliğindeki uluslararası ortakların mevcut gerilimi sona erdirmek, Filistinlilere yönelik ihlalleri ve saldırıları durdurmak ve tarafları müzakerelere teşvik etmek için oynayabilecekleri rolün önemini vurguladı.



Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
TT

Arap diplomatik kaynak: Şara, cumartesi günü Bağdat'ta yapılacak Arap Zirvesi'ne katılmayacak

Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)
Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ile Irak istihbarat şefi Hamid el-Şatri arasındaki bir görüşme (Arşiv-AFP)

-Arap diplomatik kaynaklar, dün, Suriye'nin geçici Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şara'nın cumartesi günü Bağdat'ta düzenlenecek Arap zirvesine katılmayacağını açıkladı. Eş-Şara’ya gönderilen resmi davet, İran yanlısı Iraklı siyasetçiler ve destekçileri tarafından sert eleştirilere maruz kalmıştı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre kaynak yaptığı açıklamada, “Suriye Arap Cumhuriyeti Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, 17 Mayıs'ta Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenecek 34. Arap Zirvesi'ne katılmayacak” dedi. Kaynak, “Suriye’yi zirvede Dışişleri Bakanı Esad Şeybani'nin temsil edeceğini” belirtti.

Bağdat, yakın müttefiki Beşşar Esed'in devrilmesinden bu yana komşusu ile yakın ilişkiler kurmak isteyen Şam'a karşı temkinli davranıyor. Ulusal İstihbarat Servisi Başkanı Hamid eş-Şatri başkanlığındaki Irak heyeti, geçen ayın sonlarında Şam'ı ziyaret ederek, güvenlik, ticaret ve terörle mücadele konularında iş birliği konularını görüşmek üzere eş-Şara ve hükümet yetkilileriyle bir araya geldi.

Esed'e en büyük destek Rusya, İran ve Hizbullah'tan gelirken, İran yanlısı Iraklı milisler de Esed'in demokrasi yanlısı protestoları bastırmak için başlattığı kanlı kampanyanın sürdüğü 13 yıllık savaşta rejimi savunmak için mücadele etti. Bu gruplar, sosyal medyadaki destekçileriyle birlikte Şeriat yasalarına karşı sert söylemlerini sürdürüyor.

xsdfrgt

Irak güvenlik kaynakları AFP'ye yaptığı açıklamada, Eş Şara'nın Irak'ta, eski bir tutuklama emri olduğunu ve bu emrin, Şara'nın El Kaide örgütü saflarında ABD ve müttefiklerine karşı savaştığı ve ardından Irak'ta yıllarca hapis yattığı döneme ait olduğunu söyledi.

sdfgthy
Şam sokaklarında devrik Başkan Esed ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in afişi, Mart 2022 (Arşiv-Reuters)

İçişleri Bakanı Abdul Emir el-Şammari, geçen hafta El-Hadath televizyonuna verdiği röportajda, 40 yıllık çatışma ve savaşın ardından göreceli bir istikrara kavuşan Irak'ın, zirveye katılan ileri gelenleri korumak için "kapsamlı güvenlik planları" uygulamaya koyduğunu doğruladı. Irak'ın Şara'nın katılımı için güvenlik garantisi vermesinin istenip istenmediği sorusuna El-Şammari, "Bizden herhangi bir güvenlik garantisi istenmedi ve güvenlik önlemlerimiz herkesi kapsıyor. Bütün konuklar eşit derecede önemlidir" yanıtını verdi.

Zirve ile eş zamanlı olarak Irak İçişleri Bakanlığı cumartesi günü, “11 Mayıs'tan 20 Mayıs'a kadar” gösterilerin yasaklandığını ve “gösteriye yapmaya çalışanların tutuklanacağını” duyurdu.