Anı ve tarih kitapları ‘en çok satanlar’ listelerinde romanları geride bıraktı

Kahire Kitap Fuarı’nın 54’üncü oturumu düzenlendi

Kahire Kitap Fuarı’ndan bir fotoğraf
Kahire Kitap Fuarı’ndan bir fotoğraf
TT

Anı ve tarih kitapları ‘en çok satanlar’ listelerinde romanları geride bıraktı

Kahire Kitap Fuarı’ndan bir fotoğraf
Kahire Kitap Fuarı’ndan bir fotoğraf

Kahire Uluslararası Kitap Fuarı’nın 54. oturumu tamamlandı. Fuarın yıllar önce Nasr şehrinden Beşinci Yerleşim’e taşınmasından bu yana kaydedilen en yüksek katılım oranına ulaşıldı. 25 Ocak-6 Şubat tarihleri ​​arasındaki toplam ziyaretçi sayısı 3,5 milyonu aştı.
Mısır Kültür Bakanı Dr. Nevin el-Kilani, fuarın katılımcıları ile etkinlikleri haber yapan medyaya teşekkür etti. Bakan bu fuarı, devletin kültürel çalışmanın değerine olan inancını somutlaştırdığını belirtti. Ayrıca toplumun geniş kesimlerini, özellikle de toplumun en geniş kesimini oluşturan gençleri hedef alan onlarca etkinlik aracılığıyla farkındalığı artırma ve tüm zorluklarla yüzleşme gücünü somutlaştıran istisnai bir fuar olduğunu da söyledi.
Çeşitli yayınevlerinin ‘en çok satan’ listeleri, fuarın önceki oturumlarında rakipsiz kalan romanın yerini tehdit eden bir şekilde, tarih, felsefe, anı ve kişisel gelişim gibi alanlarda kurgu dışı kitap satışının yükseldiğini gözler önüne serdi. Örneğin Albert Aryeh’nin ‘Mısırlı Bir Yahudinin Anıları’ kitabı eş-Şuruk Yayınevi en çok satanlar listesinde ilk sırada yer aldı. Söz konusu kitabın girişinde “Bazıları anılarımı yazmama neyin neden olduğunu, neden daha önce yazmadığımı ve neden hayatımın son günlerinde yazmayı seçtiğimi sorabilir. Gerçek şu ki ailemi ve ülkemi ben seçmedim ama yaşam tarzımı ben seçtim. Kral Fuad döneminde doğdum ve Kral Faruk’un döneminden Cumhurbaşkanı Sisi kadar tüm dönemine şahit oldum. Mısır’da uzun bir süre yaşadım, avantajlarını ve dezavantajlarını gördüm. Geçmiş hakkında konuşan birçok insanın cehaletten yanlış şeyler söylediğini görmek beni üzüyor” ifadeleri yer alıyor.
Merhum düşünür Dr. Louis Awad’ın ‘Mısır Düşünce Tarihi’ adlı kitabının yeni baskısı, el-Mahruse Yayınevi satışlarını zirveye çıkardı. Kitap, Mısır düşünce tarihini ele alan üç ciltten oluşuyor ve Fransız Devrimi’nden 1919 Devrimi’ne kadarki dönemi ele alıyor. Aynı alandaki birçok kitap da kayda değer bir dikkat çekti. Bunlar arasında, Mısır Lübnan Yayınevi tarafından Mustafa Ubeyd çevirisi ile yayınlanan ‘Ceset Okuyucu-Bir İngiliz Anatomistin Mısır Kraliyetindeki Anıları” kitabı, Tume Yayınevi tarafından yayınlanan Sehar Salah’ın yazdığı ‘Durumların Psikolojisi’ kitabı, El-Ayn Yayınevi’nin yayınladığı Zübeyde Muhammed Atta’nın yazdığı ‘Mısır Yahudileri-Siyasi Tarih’ kitabı, Devvin Yayınevi’nin yayınladığı Patrick King’in ‘Bir Psikiyatrist Gibi Düşün’ kitabı ve el-Faruk Yayınevi’nin yayınladığı Edward Fisher’ın ‘Aklın Felsefesi’ kitabı yer alıyor. Elbette bu, romanın sahnede hala var olduğu anlamına geliyor zira, İzzettin Şukri Fişer’in ‘Üniversitede Bir Suç’, İbrahim Abdulmecid’in ‘Eski Gazete Taşıyıcısı’, Havle Hamdi’nin ‘Beyaz Yasemin’ ve Muhammed Berake’nin “Öteki Dünyadaki Buzdan Kalp” gibi romanlar, yeni yayınlanan ve popülarite kazanan yaratıcı eserler arasında yer alıyor.
Fuarda aynı zamanda YouTube’daki içerik oluşturucuların yazdığı bir kitap için düzenlenen imza törenlerinde, 20 yaşın altındaki gençlerin kitabı imzalamak için uzun kuyruklarda beklemesi ile tartışmalı sahneler de yaşandı. Yani eşi benzeri görülmemiş bir satış patlaması yakalayan kitaplar, köklü kültürel projelere sahip ünlü yazarların değil, sosyal medyada yakaladıkları şöhreti fırsat bilen Youtuber’ların kitaplarıydı. Bu kişiler, hafif ve hızlı olan, gençlerin hayal gücüne hitap eden kitaplar yazdılar. Bunlar arasında korku edebiyatına ait ‘Cabir Amcanın Kayığı’ romanının yazarı Yahya Azzam ve sinema eleştirilerinin yer aldığı ‘1950’lerde Film’ kitabının yazarı Hamad Taher ve insani gelişme dünyasına yakın makaleler, vizyonlar ve fikirler içeren ‘En Başarısızlar’ kitabının yazarı Ali Gazlan’ın kitapları vardı.
Her zaman olduğu gibi, izleyiciler ve kültür aktivistleri arasında bu olağanüstü sahnelere karşı farklı tutumlar vardı. Bazıları bunu düşünceyi ve edebiyatı seven genç kız ve erkeklere atfedilen olumlu bir olgu olarak görürken, bazıları da bunu zayıf ve yüzeysel okuma tercihlerine yönelim olarak değerlendirdi.
Fuarda halkın büyük ilgisini çeken önemli temalar arasında ‘Bir Yazar Bir Proje’ kültürel programı da yer aldı. Bu bağlamdaki önemli etkinliklerden biri, Arap dünyasında popüler edebiyatın öncülerinden biri olan merhum Dr. Ahmed Mursi’nin somut olmayan kültürel miras alanındaki çabalarının ele alındığı ‘Kültürel Gelişim-Halk Geleneklerin Devamı’ başlıklı sempozyum oldu. Sempozyum işaret diline de çevrildi. Arap dünyasındaki kültürel gelişim ufukları, Arap iş birliğinin boyutlarını ve ufkunu güçlendirmedeki katkılar ve somut olmayan miras konularındaki ilgi ve tutkuda en üst düzeye çıkarmakla ilgili bir dizi konu tartışıldı. Sempozyumda ayrıca belgeleme ve bunun sürdürülebilir kalkınma ile ilişkisi, mit, terminoloji, miras yönetimi ve mülkiyeti dahil olmak üzere somut olmayan kültürel mirasla ilgili bir dizi bilimsel konu da ele alındı.
Sempozyuma Mısır Kitap Genel Kurul Başkanı Dr. Ahmed Bahiddin ve Arap dünyasında somut olmayan kültürel miras alanıyla ilgilenen bir dizi yerel ve bölgesel yetkili de katıldı. Katılan arasında İbrahim es-Seyid (Katar), Abdulaziz el-Muslim (BAE), Kahtan Fercullah (Irak) ve Vivian Fuad (Mısır) yer alıyordu. Sempozyumun moderatörlüğünü Mısır Kültür Bakanlığı Somut Olmayan Kültürel Miras İşleri Danışmanı Dr. Nahla İmam yaptı. Mursi’nin torunu Dr. Muhammed Ahmed Mursi de katıldı.
Genel Mısır Kitap Organizasyonu başta olmak üzere Mısır’daki yayın kuruluşları fuarın ödüllerinden büyük bir kısmını aldı. En İyi Roman ödülünü, el-Arabi Yayınevi tarafından yayınlanan ‘Perde Düştükten Sonra’ adlı romanıyla Muhammed Amr Hasan kazandı. Mahmud Ayad, ‘Yabancının Yapraklarından’ adlı kısa öykü dizisi ile Kısa Öykü Ödülü ödülünü kazandı. Klasik Şiir Ödülü’nü ise ‘Yokluk aynı zamanda özlem yeridir’ adlı kitabı ile şair Alaa Muhammed aldı. Halk dili şiirinde ‘Tebrikler, Beklemeyi Bıraktım’ adlı derlemesi ile Medhat Munir ödülü kazandı ve son üç eseri Genel Mısır Kitap Organizasyonu tarafından yayınlanmıştı.
Çocuk edebiyatında, Mısır Kalkınması Yayınevi’nin yayınladığı ‘Deniz ve Dağ’ kitabıyla Velid Muhammed Taher ödülü aldı. Edebiyat eleştirisi dalında Şarka Hültür Kurumu tarafından yayınlanan ‘Çağdaş Şiirde Metafor Teorisi’ kitabıyla Muhammed Zeydan ödülü aldı. En iyi Mısırlı yayıncı ödülü ise el-Fuad Yayınevine verildi. En iyi Arap yayıncı ödülüne gelince, el-Mahruse Yayın, Basın ve Bilgi Hizmetleri Merkezi ve Memduh Advan Yayınevi tarafından ortaklaşa alındı.
Mısırlı, Arap ve 53 ülkeyi temsil eden yabancılardan 1047 temsilci fuara kaldı. Fuar’da 500'ü aşan fikir ve sanat faaliyetleri de yer aldı. Ürdün’ün onur konuğu olduğu etkinlikte, şair Salah Jahin ve çocuk edebiyatının öncüsü Necib el-Kilani Yılın Kişisi ödülünü aldı.



Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
TT

Şarku’l Avsat’a konuşan Filistinli kaynak: Hamas 60 günlük ateşkes önerisinde 3 değişiklik talep etti

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırısının ardından küçük bir çocuğu kucağında taşıyan bir adam (AFP)

Hamas Hareketi’nin 60 günlük ateşkes önerisini kabul etmesi ve dolaylı müzakerelere hazır olduğunu duyurmasıyla Gazze Şeridi'ndeki ateşkes görüşmeleri yeni bir aşamaya girdi. Öte yandan İsrail'in, şimdiye kadar Gazze Şeridi'nin yüzde 65'ini kontrol altına aldığı bölgelerden çekilme konusunda engeller çıkaracağına dair bazı endişeler hakim.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, ABD’nin Gazze’deki savaş konusunda gösterdiği gayret ve krizin iki tarafının da olumlu tepkisinin ‘olası engelleri aşabileceğini, bunların en önemlilerinin ise geri çekilme ve savaşın sona erdirilmesine dair garantiler olduğunu’ düşünüyor. Uzmanlar, ateşkes anlaşmasının yakında, belki de Başbakan Binyamin Netanyahu'nun pazartesi günü Beyaz Saray'ı ziyaret edip Başkan Donald Trump ile görüşmesinden sonra veya kısa bir süre sonra sonuçlanacağını tahmin ediyorlar.

AlQahera News haber kanalının cuma akşamı kimliğini açıklamadığı Mısırlı kaynaklardan aktardığı bilgilere göre Mısır, tüm taraflar arasında mutabakat sağlayacak nihai bir formüle ulaşmak için çeşitli taraflarla yoğun temaslara başlarken taraflar arasında dolaylı müzakereler yeniden başladı. Hamas arabuluculara son tekliflerine cevabını iletti ve cevabında, kabul edilmesi halinde 60 günlük ateşkes sağlanması için dolaylı müzakerelere kapıyı aralayacağını belirtti.

Müzakerelerin gidişatını yakından takip eden Filistinli bir kaynak, dün Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Hamas'ın öneriyi kabul ettiğini, ancak bazı değişiklikler talep ettiğini söyledi. Bu değişikliklerin başında savaşın sona erdirilmesi, insani yardımların Gazze Şeridi’ne girişiyle ilgili mekanizmanın yeniden düzenlenmesi ve İsrail'in 2 Mart öncesindeki mevzilerine geri çekilmesi geldiğini söyleyen kaynağa göre bu değişikliklerin sebebi ocak ayında varılan ateşkes anlaşmanın çökmesinin ardından İsrail’in daha fazla bölgeye genişlemesi. Kaynak, yeni müzakerelerin Doha ve Kahire arasında yapılacağını, çünkü iki ülke arasında anlaşma maddelerinin uygulanmasına ilişkin ortak dosyalar olduğunu belirtti.

cdfgrtyu
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği hava saldırılarında öldürülen Filistinliler (AFP)

Hamas tarafından cuma günü yapılan açıklamada, arabuluculara öneriye ilişkin ‘olumlu’ yanıt verildiği ifade edildi. Önerinin içeriğine değinilmeyen açıklamada, ‘önerinin uygulama mekanizması hakkında müzakerelere derhal başlamaya ciddiyetle hazır olduğu’ vurgulandı.

İsrail gazetesi Hayom, müzakerelerin devam etmesindeki en büyük zorluğun İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilme haritası olacağını bildirdi. Hamas tam çekilme talep ederken, İsrail ‘Morag Koridoru’ adı verilen hattı ve onun güneyindeki tüm bölgeleri elinde tutmak istiyor.

İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee cuma günü X platformu üzerinden yaptığı açıklamada, ordunun Gazze Şeridi’nin yaklaşık yüzde 65'ini operasyonel olarak kontrol altına aldığını söyledi.

İsrail Yayın Kurumu’nun kaynaklardan aktardığına göre ‘Hamas’ın yanıtında önerilen değişikliklerin İsrail karar vericileri için bir zorluk oluşturacağı’ düşünülüyor. İsrail hükümeti Bakanlar Kurulu, anlaşmayı görüşmek üzere cumartesi akşamı toplanacağını açıkladı.

İsrail ve Filistin meselelerinde uzman olan siyaset bilimi profesörü Dr. Tarık Fehmi, İsraillilerin geri çekilme konusunda biraz oyalanacağını, ancak Hamas'ın anlaşmaya varmaya yönelik esnek tutumunu göz önünde bulunduracağını, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmeden önce bir miktar uzlaşma göstermeye mecbur kalacağını ve savaşan tarafların ABD Başkanı’nı kazanmak ve ona olumlu mesajlar vermek için çaba göstereceğini tahmin ediyor.

Her iki tarafın da çekinceleri nedeniyle Kahire ve Doha'da düzenlenen müzakerelerde tam çekilme konusunun gündeme gelmeyeceğini düşünen Dr. Fehmi’ye göre buna karşın İsrail güçlerinin yeniden konuşlandırılması ve nüfuslu bölgelerin dışına ve bazı koridorlardan çekilmesi söz konusu olabilir.

Ana çekilme noktalarının mevcut müzakereleri engellemesini beklemeyen Dr. Fehmi, savaşan tarafların önerilen çerçeve anlaşmasına onay verdiğini ve ayrıntıların taktiksel noktalar içerdiğini, gerçek anlamda radikal olmadığını, özellikle de Hamas'ın insani yardımların girişini öncelikli gördüğünü ve ABD ve İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) dışında uluslararası kuruluşların da insani yardım çalışmalarına dahil edilmesi için baskı yapacağını belirtti.

frgtyhu7
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Filistinli siyasi analist Dr. Eymen er-Rakab, anlaşmanın şu anki en önemli engelinin Hamas'ın işgalcilerin 2 Mart öncesindeki durumuna geri dönmesini talep etmesi olduğunu düşünüyor. İsrail, bu konudaki anlaşmayı kabul ederse, özellikle de Gazze Şeridi'nin yaklaşık yüzde 20'sini oluşturan Refah'ta kalma niyetinde olduğu için, büyük bir taviz vermiş olacak. Nihai durum ve tam çekilme konusundaki tartışmaların, yaklaşan ateşkes dönemine ertelenmesi bekleniyor. Bu ateşkes, ilerleyen aşamalarda İsrail'in uluslararası ve Arap güçlerinin varlığı karşılığında tam çekilmeyi kabul etmesini içerebilir.

İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, kimliği açıklanmayan İsrailli yetkililere dayandırdığı haberinde Trump'ın Netanyahu ile görüşmesi sırasında Gazze'de ateşkes anlaşması yapıldığını açıklayabileceğini yazdı.

ABD Başkanı Trump, geçtiğimiz cuma günü, Hamas'ın Gazze'deki ateşkes önerisine ‘olumlu’ yanıt vermesinin ‘iyi’ olduğunu söyledi. Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze konusunda ‘birkaç gün içinde’ bir anlaşma sağlanabileceğini belirtti.

ABD merkezli televizyon ağı CNN’nin cuma günü aktardığına göre İsrailli 10 rehine canlı olarak, 18 rehine ise ölü olarak tam zamanında serbest bırakılacak ve herhangi bir tören veya kutlama yapılmayacak. Ateşkesin yürürlüğe girmesiyle birlikte Gazze'ye insani yardım akışı hemen başlayacak.

Dr. Fehmi’ye göre Beyaz Saray’a gitmek isteyen Netanyahu, Trump’ı ziyaret etmeden önce ateşkes anlaşmasının ilan edilmesini engelleyen ve formalitede kalan tüm anlaşmazlıkları, tüm sorunları ve önemli fikir ayrılıklarını bir kenara bırakarak siyasi çıkarlarına, İran dosyasına ve yeni Ortadoğu düzenlemelerine odaklanıyor.

Dr. Rakab ise önümüzdeki günlerde özellikle Netanyahu’nun Beyaz Saray ziyareti sırasında, 60 günlük ateşkesin yakında yürürlüğe girmesinden sonra ABD'nin savaşı kesin olarak durdurma arzusunun gerçek olup olmadığının daha net bir şekilde anlaşılacağına dikkati çekti.