Tunuslu örgütler sendikalara katılıyor

Söz konusu adım Tunus Cumhurbaşkanı’na karşı atıldı.

Tunus Genel İşçi Sendikası Başkanı Nureddin et-Tabubi, sendikalarla arabuluculuk yapıyor. (EPA)
Tunus Genel İşçi Sendikası Başkanı Nureddin et-Tabubi, sendikalarla arabuluculuk yapıyor. (EPA)
TT

Tunuslu örgütler sendikalara katılıyor

Tunus Genel İşçi Sendikası Başkanı Nureddin et-Tabubi, sendikalarla arabuluculuk yapıyor. (EPA)
Tunus Genel İşçi Sendikası Başkanı Nureddin et-Tabubi, sendikalarla arabuluculuk yapıyor. (EPA)

Tunus'ta bir grup insan hakları dernekleri ve siyasi parti, cumhurbaşkanlığı ile arasındaki ayrışmada, sendikanın deyimiyle ‘Kays Said'in el-Avina Askeri Kışlası’ndaki sarsıcı açıklamalarına karşı’ Tunus Genel İşçi Sendikası’na destek verdi. Söz konusu taraflar dün yaptıkları ortak açıklamada, otorite tarafından sistematik olarak hedef alınması karşısında Tunus Genel İşçi Sendikası’na tam desteklerini ifade ettiler.
Söz konusu açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Tunus Genel İşçi Sendikası, yetkililerin devlet kurumları üzerindeki tam etkisini genişletmesini, Cumhurbaşkanı’nın katılımın yüzde 11’i geçmediği son seçimlerde popülaritesinin azalmasına rağmen baskıcı otokratik rejimi sağlamlaştırmayı amaçlayan projesini tamamlamasını engelleyen son dayanaktır.”
Solcu Sumud Koalisyonu, Tunus Haklar ve Özgürlükler Derneği, Moultazimoun Topluluğu, Tunus Seçiyor Derneği, Sosyalist Parti, Sosyalist Demokrat Gidişat Partisi, Tunus Projesi Hareketi Partisi, Liberal Sosyal Parti, Azimun Hareketi, Vatan Kalkanı ve Geleceği  Tunus’u Hareketi’nin açıklamaya katıldığı kaydedildi.
Cumhurbaşkanı’nın sarsıcı açıklamalarını reddettiklerini söyleyen dernekler ve partilerin açıklaması şöyle oldu:
“Kays Said’in açıklamaları, güvenlik kurumu ve yargıçlar üzerindeki sürekli baskılarının ve yakınlarını devletteki üst düzey pozisyonlara atamaları yoluyla yürütme aygıtının askerileştirilmesinin ışığında Tunusluları ikiye ayırıyor.”
Aynı zamanda Tunus'ta ifade özgürlüğünü bastırmak, gazeteci ve muhalifleri kanaat davaları yoluyla hedef almak olarak değerlendirilen 54 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi'nin yayınlanması ardından yetkililerin kamusal ve bireysel özgürlükleri hedef almasına atıfta bulundu.
Gözlemciler, cumhurbaşkanlığı ile Genel İşçi Sendikası arasındaki diyalog eksikliğinin İşçi Sendikası’nı yükselişini sürdürmeye sevk ettiğine inanıyor. Nitekim Cumhurbaşkanlığı, taraflar ve yetkililerle katılım ve diyalog gerektiren hassas konulara ve müzakerelere kapı kapamaya devam ediyor.
Genel İşçi Sendikası, birkaç gün önce ulusal kurtarma girişimi başlatmıştı. Bu kapsamda Tam bir durum değerlendirmesinde bulunmak, mevcut krizden çıkış için reform projeleri önermek ve çalışma sonuçlarını Kays Said'e ve tüm Tunuslulara göstermekle görevli üç komite oluşturulmuştu. Ancak cumhurbaşkanlığı bu girişime herhangi bir tepki göstermedi.
Tunuslu eski diplomat Abdullah el-Ubeydi, bir radyo yayınına yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
“Dışişleri Bakanı Osman el-Cerendi’nin görevinden alınması, halkın öfkesini bastırmak amacıyla kaydedilen önceki görevden almalardan farklı değil. Bunlar doğaçlama değil. Kays Said kararı bir süre önce almış, Nebil Ammar yeni Dışişleri Bakanı olarak atanmadan önce bu konuyu istişare etmiş olabilir. Son kabine değişikliğini de cumhurbaşkanlığı üzerindeki kamuoyu baskısına bağlıyorum. Ülkede son dönemde yaşanan davalar ışığında dış baskıyla içişleri ve adalet bakanlarının değiştirilmesi mümkün.”
Cumhurbaşkanı Said daha önce ise Ticaret ve İhracat Geliştirme Bakanı Fadila er-Rabihi, Eğitim Bakanı Ferhi es-Selaveti ve Tarım Bakanı Mahmud Hamza'yı birkaç gün önce görevden almıştı.
Milletvekili seçimlerine katılım oranının (yüzde 11’i geçmiyor) düşük olması, birçoğunun Kays Said’i, 25 Temmuz 2021 siyasi gidişatını desteklediği bilinen, seçime katılan bazı siyasi partilerin bu sandıkta zafer ilan etmelerine ve yeni parlamentoda en büyük bloğu oluşturma eğilimlerine engel olmadı. 25 Temmuz Hareketi, toplam 161 sandalyeden 80'ini kazandığını açıkladı. Halk Hareketi 31 sandalyeyle zaferini teyit ederken Cumhuriyetin Sesi partisi ise 20 milletvekili çıkardığını açıkladı. Halk Galip Gelsin Koalisyonu ise 42 milletvekilinden oluşan bir parlamento bloğunu teşkil ediyor.
25 Temmuz Hareketi Sözcüsü Mahmud bin Mebruk, büyük reformlarla ilgili gerekli yasaların çoğunu çıkarmak amacıyla bir sonraki parlamentoda üçte iki çoğunluk ile en büyük parlamento bloğunu oluşturmaya çalışacaklarını ifade etti. Ayrıca yeni parlamentonun eskisi gibi olmayacağını, çoğu Tunuslunun güvenini kazanacağını vurgulayan Mebruk, Kays Said’in önce gelen destekçilerinden Ahmet Şaftar’ın Zarzis seçim bölgesi için bir parlamento koltuğu kazanamamasına atıfta bulunarak Cumhurbaşkanı Said’in adından yararlanan sahte koordinasyon kuruluşlarını eleştirdi.
Yeni parlamentoda kendisini konumlandırmak amacıyla benimseyeceği strateji ve planları açıklayan Tunus Halk Hareketi Partisi Başkanı Züheyr el Mağzavi, partisine katılmaya istekli herhangi bir milletvekili ile ittifak kurarak parlamento bloğunu genişletme niyetini doğruladı. Ancak yolsuzluğa bulaşanlar, son milletvekilliği seçimlerinde oy satın alanlar ve kaçakçıları hariç tutacağını vurguladı.
Cumhurbaşkanı Said’in feshettiği parlamentoda yaklaşık 17 sandalyeyle temsil edilen parlamento bloğunun, bir sonraki meclisin zayıf meşruiyetine rağmen Tunus'un karşı karşıya olduğu en önemli ekonomik ve toplumsal sorunları çözmek için öneriler sunmaya hazır olduğunu ifade eden Mağzavi, 25 Temmuz 2021 sonrasındaki yönetimi çok fazla düzeltme ve doğru kararlar gerektirdiği gerekçesiyle eleştirdi.
Halk Hareketi adayı, Zarzis seçim bölgesinde Cumhurbaşkanı Said'in en önemli destekçilerinden olan rakibi Ahmed Şaftar’ı geride bırakarak parlamento seçimlerinin ikinci turunu kazandı. Bir önceki parlamentoda idari reform komitesine başkanlık eden Bedreddin el-Kamudi, Abdurrezzak Uveydat ve Riza ed-Delai gibi feshedilen parlamentonun bazı üyeleri de yeni sandalyeler kazandı. 
Bu seçimlerde Halk Hareketi ve Tunus Ulusal Gençlik Hareketi gibi Cumhurbaşkanı’nın talimatlarına karşı çıkan bir grup partinin isteksiz olduğu görüldü.



DEAŞ'lı sanılıp İslam düşmanı çıkan Noel pazarı saldırganı Talib Abdulmuhsin

Saldırıda 9 yaşındaki bir çocuk ve 45, 52, 67 ve 75 yaşlarındaki 4 kadın öldü (AP)
Saldırıda 9 yaşındaki bir çocuk ve 45, 52, 67 ve 75 yaşlarındaki 4 kadın öldü (AP)
TT

DEAŞ'lı sanılıp İslam düşmanı çıkan Noel pazarı saldırganı Talib Abdulmuhsin

Saldırıda 9 yaşındaki bir çocuk ve 45, 52, 67 ve 75 yaşlarındaki 4 kadın öldü (AP)
Saldırıda 9 yaşındaki bir çocuk ve 45, 52, 67 ve 75 yaşlarındaki 4 kadın öldü (AP)

Dünya yeni yıla coşkuyla girmeye hazırlanırken 20 Aralık akşamı Almanya'dan gelen haber pek çok kişiyi üzüntüye boğdu. Ülkenin kuzeydoğusundaki Saksonya-Anhalt eyaletinde yer alan Magdeburg kentinde sivillere saldırılmıştı.

Umutla geleceğe hazırlananların aklına bir anda geçmişin dehşet dolu hatıraları üşüştü. Yine bir Noel pazarı hedef alınmıştı. Bir otomobil sivillerin üzerine sürülmüş ve 200'den fazla kişi yaralanmıştı. Ölenler de vardı. 

Avrupa'daki El Kaide ve DEAŞ saldırılarını iyi hatırlayanların aklına ilk olarak Ortadoğu veya Kuzey Afrika kökenli, Batı'da tutunacak bir dal bulamamış genç bir radikal İslamcının bu eylemi gerçekleştirmiş olması ihtimali geldi. 

Evet saldırgan, Suudi Arabistan'da doğmuş biri çıktı. Ancak 50 yaşındaki bir doktor olması beklenmiyordu. Talib Abdulmuhsin'in sosyal medyada çizdiği İslam karşıtı profil kafaları iyice karıştırdı. 

Elon Musk ve sosyal medya platformu X'te (Twitter) bu profil yok sayılarak radikal sağı besleyen argümanlar ortaya atıldı. Şüphelinin takiye yaptığı öne sürüldü. 

Radikal sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisi de zanlının kendilerine yönelik destek mesajlarını görmezden gelerek bu olayı göçmenlik karşıtı propaganda için kullandı.

Elon Musk, Almanya Başbakanı Olaf Scholz'un "derhal istifa etmesi gerektiğini" savunarak "Yalnızca AfD bu saldırıyı önleyebilirdi" ifadesini kullanan bir paylaşıma destek verdi.

Peki eylemiyle siyasi tartışmalara yol açan Talib Abdulmuhsin gerçekte kim?

Şii ailenin doktor oğlu

1974'te Suudi Arabistan'ın doğusundaki Hüfuf'ta doğdu. Çoğunlukla Şiilerin yaşadığı El-Ahsa bölgesine bağlı kentte yaşayan Abdulmuhsin ailesi de bu mezhepten. 

Talib, 2006'da Almanya'ya gitti. Stralsund kentinde yaşadığı 2011-2016'da uzmanlığını tamamladı. 2016'da mülteci statüsüne kavuştu. 

Alman basını, 2013'te ülke dışındaki eğitiminin tanınmasıyla ilgili bir sorun çıktığında Talib Abdulmuhsin'in tabipler birliğini arayarak tehditler savurduğunu ve 2013'taki Boston Maratonu'na yapılan saldırıyı hatırlattığını aktarıyor. 

Abdulmuhsin'in 2014'te de maddi destek isteyerek intihar tehdidinde bulunduğu bildiriliyor. 

Yetkililer, soruşturmalarında İslami aşırılıkçılık şüphesi yaratmayan Talib Abdulmuhsin'in zararsız olduğunu düşünmüş.

Talib Abdulmuhsin, Mart 2020'den beri Magdeburg'un 40 kilometre güneyindeki Bernburg'daki bir rehabilitasyon kliniğinde psikiyatrist olarak çalışıyordu.  

Bağımlılık sahibi suçlulara odaklanan klinik, saldırı sonrasında Talib Abdulmuhsin hakkında yaptığı açıklamada "Ekim 2024 sonunda beri tatil ve hastalık gerekçeleriyle çalışmıyor" ifadesini kullandı.

fbghtjyukı
Talib Abdulmuhsin olay yerinde kiralık BMW'sinin içinde yakalandı (RAIR Foundation/Reuters)

Şüpheli, 30 bin kişilik bir kasaba olan Bernburg'un merkezinin yakınlarındaki sakin bir sokakta yer alan üç katlı bir apartmanda yaşıyormuş. 

Alman medyası, hastaların Talib'in bozuk Almancasından, iş arkadaşlarınınsa tıp bilgisinden rahatsız olduğunu bildiriyor. 

Dr. Google adını taktıkları şüphelinin zaman zaman yanlış ilaçlar vererek hastaların hayatını tehlikeye attığı da iddialar arasında. 

Amacı neydi?

Yetkililer saldırının gerekçesine dair net bir şey söyleyemiyor. Ellerindeki kayıtların bir radikal İslamcıya işaret etmediğini belirtirlerken İçişleri Bakanı Nancy Faeser, şüphelinin İslamofobisinin apaçık ortada olduğunu bildirdi. 

Magdeburg Savcısı Horst Nopens, "Suudi mültecilere Almanya'nın gösterdiği muameleden rahatsızlık duyduğu için" Talib'in bu saldırıyı gerçekleştirmiş olabileceğini söyledi. 

ZDF kanalı 2015'in başından beri federal yetkililerin Talib Abdulmuhsin'in saldırı hazırlığı sinyali verdiğini bildiğini aktardı.

Ağustosta yaptığı ve "Almanya'nın Suudi mültecilere yönelik işlediği suçlardan" şikayetçi olduğu paylaşımdaki şu ifadeler dikkat çekiyor:

Bir Alman konsolosluğunu patlatmadan ya da Alman vatandaşlarını rastgele katletmeden adalete ulaşmanın bir yolu var mı? Ocak 2019'dan beri barışçıl bir yol arasam da bulamıyorum. Bilen biri varsa bana haber versin.

Yine aynı ay içinde "Almanya bizi öldürmek istiyorsa onları katledip öleceğiz ya da onurumuzla hapse gireceğiz" ifadesini kullanıyor.

Mayısta da "Alman terörizmi adaletle yüzleşecek. Bu yıl yüksek ihtimalle adaleti getirmek isterken öleceğim" demiş. 

Talib Abdulmuhsin dünya medyasının da bildiği biri. "İslam'ı terk eden Suudi Arabistanlıların Avrupa'ya kaçışına yardım eden bir aktivist" olarak BBC'ye dahi konuşmuş. 

Temmuz 2019'da yayımlanan bir belgeselde wearesaudis.net adlı bir site kurarak kendisi gibi ateist olan Suudi Arabistan yurttaşlarına yardım etmeye çalıştığını anlatıyor. 

Günde 10-16 saatini iltica etmek isteyen Suudlara yardım için harcadığını ve kendisine ulaşanların yüzde 90'ının kadın olduğunu söylüyor.

Haziran 2019'da Almanya'nın FAZ gazetesine konuşarak "İyi İslam yoktur" gibi ifadeler kullanmış.

Fransız haber ajansı AFP, 2022'de konuştukları Abdulmuhsin'in "Katı İslami yetiştirme biçimi, Müslümanların özellikle de kadınların tüm sorunlarının sebebi" dediğini aktarıyor.

Frankfurter Rundschau adlı gazeteye verdiği röportajda da dinden çıktığı için ölüm tehditleri aldığını söylüyor.

X hesabı da göçmen karşıtı AfD gibi radikal sağ partileri, Elon Musk'ı ve İsrail'i sevdiğini, Almanya Başbakanı Olaf Scholz'u ise yerdiğini ortaya koyuyor. 

Saldırının hemen sonrasında tutuklanmadan önce yaptığı bir paylaşımda Alman polisinin e-posta adresini ele geçirdiğini öne sürdüğünü söylemiş. 

Almanya Federal Kriminal Dairesi Başkanı Holger Münch, Suudi Arabistan'ın Kasım 2023'te kendilerini uyardığını ancak şüpheliyle ilgili net bir bilgi vermediğini olaydan sonra açıkladı. 

CNN'in Suudi Arabistan'daki kaynaklarından biri, 2007'de radikal görüşlerinden dolayı Abdulmuhsin hakkında Almanya'yı uyardıklarını ve "firari statüsünde" olduğunu belirterek onun iadesini istediklerini söyledi. Almanya, Abdulmuhsin'in Suudi Arabistan'a dönmesi halinde güvende olmayacağını düşünerek bu talebi reddetmiş.

cdfgthy
Otomobilde bulunan vasiyette saldırgan tüm varlığını Kızılhaç'a bağışladığını yazmış (AP)

Bir diğeriyse en az 4 resmi bildirim yaptıklarını aktardı. 

Washington Post'un kaynaklarıysa Abdulmuhsin'in genç kadınları dinden çıkıp Almanya'ya iltica etmek üzere ayarttığı gerekçesiyle Riyad'ın radarına girdiğini söyledi. 

Takiye mi yapıyor?

Talib Abdulmuhsin'in radikal İslamcı örgütlerle bilinen bir bağı yok. Ancak Noel pazarını hedef alarak tam da bu örgütlerin düzenleyebileceği tarzda bir eylem gerçekleştirdi. 

Göçmen karşıtları şüphelinin paylaşımlarının gerçek düşüncelerini yansıtmadığını iddia ediyor. Abdulmuhsin'in "takiye yaptığını", aslında İslam'ı hiçbir zaman terk etmediğini ve hatta Suudi Arabistan adına yurtdışındaki muhalifleri fişlediğini öne sürenler dahi var. 

X'te onbinlerce takipçisi bulunan saldırganın açık açık destek verdiği AfD'nin eş başkanı Alicia Weidel de tüm bu paylaşımları bir kenara atarak pazartesi günü Magdeburg'da bir miting düzenledi. "Güvenli yaşam için değişim" çağrısı yaparken kalabalıklar da "Onları sınır dışı et" sloganları attı. 

Şehirde AfD karşıtı gösteriler düzenleyen protestocular, radikal sağcı partinin olayı "siyasi istismar aracı olarak kullandığını" savunuyor.

Zanlıyı tanıyanlar onun hakkında ne diyor?

Almanya'daki Suudi diyasporasının iyi tanıdığı bir isim olan Abdulmuhsin iltica başvurusunda bulunanlara, özellikle de kadınlara yardımcı olmaya çalışan bir kişi gibi görülüyormuş.

Profesyonel yaşamında birlikte çalıştığı kişilerse, onun kadınlara kötü davrandığını söyleyerek buna inanamıyor. 

Berlin merkezli Avrupa Suudi İnsan Hakları Örgütü'nün hukuk direktörü Taha el Hacı, tüm çabalarına rağmen Abdulmuhsin'in Suudi toplumunda "bir parya" gibi görüldüğünü söylüyor. 

"Kendini çok büyük gören ve psikolojik olarak sorunlu biri. Bu kesinlikle İslami gerekçelerle düzenlenmiş bir saldırı değil" diyor. 

CNN de 2019'da Suudi Arabistan'dan Gürcistan'a kaçan iki kadın hakkında haber hazırlarken Abdulmuhsin'le temasa geçtiklerini bildiriyor. Onunla iletişimde olan CNN çalışanı, önceki aylarda agresif mesajlar ve asılsız iddialarla dolu mesajlar almaya başlayınca onu engellemiş. 

CNN'e gönderilen mesajlarda Atheist Refugee Relief adlı Almanya merkezli insan hakları örgütü de hedef alınmış.

Abdulmuhsin, kadınlara "İltica talebinde bulunurken İslam'ı terk ettiğinizi söyleyin" gibi bir telkinde bulunup bulunmadığını örgütün kendisine sorduğunu belirtmiş. 

Atheist Refugee Relief, sosyal medyada da kendilerini hedef alan Abdulmuhsin'i 2019'da polise şikayet ettiğini ve davanın temyiz aşamasında olduğunu bildiriyor.

Abdulmuhsin'in Suudi Arabistan'dan kaçanların kimliğini kamuyouna duyurarak destek toplamaya çalışması da eleştirilmiş. İltica başvurularının reddedilmesi durumunda Suudi Arabistan'da sıkıntı yaşanacağını belirtenler olmuş. 

zx vfdb
Suudi Arabistan onu insan kaçakçılığı ve terörizmle suçluyordu (AFP)

Council of Ex-Muslims adlı bir başka sivil toplum kuruluşunun başkanı Mina Ahadi, şüpheli için "Yıllardır bizi terörize ediyordu" diyor. Örgütün solcu eğilimlerini eleştirerek onları gizlice İslamcılığı desteklemekle suçluyormuş. 

Kanadalı aktivist Yasmine Mohammed de onu internet üzerinden tanıyanlardan. Olay sonrasında verdiği röportajda Abdulmuhsin'in kendisine "4-5 yıldır saplantılı bir şekilde İngilizce mesajlar gönderdiğini" ve son yıllarda dengesiz sözleri yüzünden ondan uzaklaştığını söylüyor.

Tanıdığı kişilerin Suudi Arabistan'dan kaçmasına yardım ettiğini ve bunlar arasında Rahaf Mohammed'in de olduğunu belirtti. Rahaf Mohammed, Kanada'ya sığındıktan sonra OnlyFans hesabı açarak Türkiye'de de gündem olmuştu. 

Yasmine Mohammed, "narsisist, agresif, sinirli ve talepkar" diye tanımladığı Abdulmuhsin'in takiye yapmadığı görüşünde:

Bence aklı karışmıştı ve şaşkındı. Tartışmalı şeyler söylemeyi seviyordu. Hamas'ı desteklediği bir tweet var ama orada alaycı konuşuyor.  Sahte bir eski Müslüman olduğunu düşündürecek hiçbir şey görmedim. Gerçekten o dinden nefret ediyordu ve ondan kaçanlara yardım etmek istiyordu. Maalesef sonunda Alman halkından da nefret eder oldu. Müslümanların geçmişte yaptığı eylemlerin yöntemini benimseyerek sahte bayrak operasyonu düzenlemiş olabilir.

Kaynaklar: AFP, AP, BBC, CNN, Middle East Forum, N-TV, Reuters, Spiegel, Wall Street Journal, Washington Post