Türkiye’deki yüzlerce Suriyeli ‘insani izinle’ ülkelerine dönüyor

Suriyeliler ülkelerine Bab el Hava Sınır Kapısı’ndan geçiş yapıyor. (Şarku’l Avsat)
Suriyeliler ülkelerine Bab el Hava Sınır Kapısı’ndan geçiş yapıyor. (Şarku’l Avsat)
TT

Türkiye’deki yüzlerce Suriyeli ‘insani izinle’ ülkelerine dönüyor

Suriyeliler ülkelerine Bab el Hava Sınır Kapısı’ndan geçiş yapıyor. (Şarku’l Avsat)
Suriyeliler ülkelerine Bab el Hava Sınır Kapısı’ndan geçiş yapıyor. (Şarku’l Avsat)

Yıkıcı depremin vurduğu Türkiye'nin güney illerinde ikamet eden yüzlerce Suriyeli mülteci dün itibariyle İdlib'in kuzeyindeki Bab el Heva’nın yanı sıra Türkiye ile Suriye arasındaki Rakka kırsalındaki Tel Abyad Sınır Kapısı’ndan ülkelerine geri dönüyor. Depremden etkilenen şehirlerde Türk yetkililer 3 ila 6 ay süre için Suriyelilere geri dönüşlere izin verdiler.
Şarku’l Avsat’a konuşan Ahmed adlı Suriyeli genç duruma dair şunları söyledi:
 “Beş yıl önce eşimi ve beş çocuğumu korumak için Türkiye'ye sığınmaya karar verdim. Ancak onları depremde kaybettim. Ardından, birkaç gün önce cenazelerini defin için Suriye’ye gönderdim. Ben de geri dönüp hayatımın geri kalanını burada yaşamaya karar verdim. Onlara yakın olmak istedim. Ailem ve ben yaklaşık beş yıl önce Halep'in güney kırsalından göç ettirilerek Antakya bölgesine (Hatay) sığındık. Ailem için gece gündüz inşaat sektöründe çalıştım. Ama onlar Türkiye’de ölünce beni bölgeye bağlayan bir şey kalmadı.”

İdlib'in güneyindeki Han Şeyhun şehrinden yerinden edilmiş 62 yaşındaki Musataf el Hac da 10 yıl önce Türkiye’ye kaçtı. İdlib’in kuzeyindeki Bab el Heva Sınır Kapısı’na gelen Hac, Suriye’ye dönerek ülkesinde zaman geçirmeye karar verdiğini söyledi. Hac ve akrabaları, Sarmada kasabasında yerinden edilmiş kişiler için kurulan kamplarda birinde kalmayı planlıyor. Hac, Han Şeyhun’daki savaştan kaçarak yerleştiği Kırıkhan’daki evlerini depremde kaybettiğini belirttiği açıklamasında şunları söyledi:
“Depremde yıkılan evimize üzülmüş olabiliriz. Ama bizi en çok üzen  Suriye'de yüzlerce Suriyeli mülteci ailenin, yıkılan onlarca binanın enkazı altında yaşamını yitirmesiydi. Sadece Kırıkhan’da değil, Türkiye’nin birçok bölgesinde aralarında akrabalık ve dostluk bağımız olan çok kişi enkaz altında kaldı.”
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’ne göre, 6 Şubat’ta Türkiye ve Suriye’yi sarsan yıkıcı depremde 6 bin 319 Suriyeli yaşamını yitirdi.
Açıklamada, ‘BM ve uluslararası yardımın ülkeye girişinin günlerce gecikmesine ilişkin soruşturma açılması ve daha fazla Suriyelinin ölümünün sorumluluğunun üstlenilmesi’ çağrısında bulunuldu.



Sudan: HDK Mavi Nil'e girdi, ordu bir kasabayı yeniden ele geçirdi

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)
TT

Sudan: HDK Mavi Nil'e girdi, ordu bir kasabayı yeniden ele geçirdi

Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'de daha önce yaşanan çatışmalar sonucu bir canlı hayvan pazarında çıkan yangından (AFP)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) Sudan'ın güneydoğusundaki Mavi Nil eyaletine ani bir saldırı düzenleyerek et-Tadamun bölgesindeki Cerive ve Roro kasabalarının kontrolünü ele geçirdi. Ordu güçleri de komşu Sennar eyaletindeki el-Lenkdi kasabasını geri aldı.

HDK üyeleri X platformunda yayınladıkları videolarla, Sudan ordusunun dördüncü tümeninin karargahının da bulunduğu eyaletin başkenti ed-Damazin'e yaklaşık 70 kilometre uzaklıktaki bölgelerde bulunduklarını teyit etti.

scdf
El-Faşir'deki bombardıman sonrası (sosyal medya)

HDK eylül ayında ilerleyerek Roro kasabasını kontrol altına aldı, ancak daha sonra geri çekilerek Sennar eyaletindeki ed-Dali ve ed-Mazum'da konuşlu ana güçlerine katıldı.

Öte yandan medya organları ordunun Sennar eyaletinin başkenti Singa'ya yaklaşık 60 kilometre mesafede bulunan el-Lenkdi kasabasını geri aldığını duyurdu.

Ekim ayında ordu Sennar'daki ed-Dendir ve es-Suki kentlerinin yanı sıra bu kentleri çevreleyen bazı küçük kasabaları da geri aldı.

Raporlar ordunun haziran ayında HDK tarafından ele geçirilen Singa şehrine doğru önemli ilerleme kaydettiğini gösteriyor.

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sükûnet, bir yandan ordu ile müttefik silahlı grupların ortak gücü, diğer yandan da HDK arasında yeniden başlayan çatışmalarla bozuldu. Yerel kaynaklar Şarku’l Avsat'a, HDK'nin 6. Askeri Tümen Komutanlığı'na doğru bir dizi yerleşim bölgesini ağır toplarla bombaladığını bildirdi.

cxdvf
Darfur bölgesindeki el-Faşir Hastanesi’nde meydana gelen yıkımdan (Darfur Bölge Valisi’nin Facebook hesabı)

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Bombardıman kentte günlerdir süren sükunetin ve savaşan taraflar arasındaki kara çatışmalarının azalmasının ardından geldi” dedi.

Ordunun el-Faşir'deki 6. Piyade Tümeni tarafından yapılan açıklamada, kentin önceki günlere kıyasla yüzde 80 daha sakin olduğu ifade edildi.

Sudan resmi haber ajansı SUNA’ya göre, HDK milisleri ayrım gözetmeksizin bir dizi dağınık mahalleyi bombaladı.

Tümen tarafından yapılan açıklamada, savaş uçaklarının ‘düşman kalelerini hedef alan üç hava saldırısı düzenlediği, büyük başarılar elde ettiği ve milislerin şehrin doğusuna çekildiği’ bildirildi.

Ordu, ‘durumun kontrol altında olduğunu ve kuvvetlerinin tüm muharebe eksenlerinde ilerlediğini’ doğruladı.

Silahlı gruplardan oluşan ortak güç, ‘HDK tarafından el-Faşir'e çeşitli eksenlerden başlatılan şiddetli saldırıları engellediğini’ bildirdi. Yerel kaynaklar da “HDK kentteki ana hastaneye girdi ve kontrolü ele geçirdi. Geçmişteki çatışmalar sırasında çevre mahallelere girmeyi ve tümen komutanlığına yakın savunma siperleri kurmayı başarmalarının ardından el-Faşir'e ilerlemeye çalışıyorlar. Ancak ordu ve silahlı grupların güçlü direnişiyle karşılaşıyorlar” ifadelerini kullandı.

gtyh
El-Faşir'de çatışmaların patlak vermesi yüz binlerce kişinin eyaletin kuzeyindeki güvenli bölgelere göç etmesine neden oldu. (AFP)

El-Faşir sakinlerine göre, sivil bölgeleri hedef alan ayrım gözetmeyen top ve füze atışları nedeniyle binlerce aile kentten kaçmaya devam ediyor.

Resmi istatistikler geçen yıldan bu yana kentteki çatışmalarda en az bin sivilin öldüğünü ve yaralandığını gösteriyor.

Birleşmiş Milletler (BM) ve Sudan'daki insani yardım ortaklarına göre, çatışmaların patlak verdiği Nisan 2023'ten bu yana 188 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve 33 binden fazla kişi yaralandı.