Rusya'nın yeni şahinlerinin yükselişi... Medvedev, Prigojin ve Simonyan

Biri Avrupa'yı ölümle tehdit ediyor, ikincisi, Zelenski'yi hava düellosuna davet ediyor ve üçüncüsü, Moskova'nın ‘yamyamlarla’ karşı karşıya olduğunu söylüyor

Savaş emiri Prigojin (AFP)
Savaş emiri Prigojin (AFP)
TT

Rusya'nın yeni şahinlerinin yükselişi... Medvedev, Prigojin ve Simonyan

Savaş emiri Prigojin (AFP)
Savaş emiri Prigojin (AFP)

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik operasyonuyla şahinlerin karar verme mekanizmasını etkilemedeki rolü arttı. Bunlardan biri her gün Avrupa’yı tehdit ediyor. İkincisi, Ukrayna Devlet Başkanı’nı hava düellosuna davet ediyor. Üçüncüsü, Moskova'nın Ukrayna'da ‘yamyamlarla’ karşı karşıya olduğunu söylüyor. Geçmişte dışlanan bu söylem, bugün Ukrayna'daki saldırının savaş davulcularını ve militanları ya da saflara yeni katılanları siyaset ve medya sahnesinin ön sıralarına itildiği Rusya'da düzenli olarak tekrarlanıyor.

Yakın zamanda militanlığı benimseyen Medvedev
Ukrayna'daki savaş, eski Rusya Devlet Başkanı Dimitri Medvedev'in pozisyonunda büyük bir değişikliğe neden oldu. Bir zamanlar Putin'in dünyasında biraz liberal bir figürken, bugün katı hükümet tarzının büyük bir destekçisi. Rusya Güvenlik Konseyi'nde ikinci sırada oturan 57 yaşındaki Medvedev sosyal medyada sık sık sert mesajlar veriyor. Ocak ayında, Ukrayna'nın Almanya'daki müttefikleriyle yaptığı bir toplantıdan önce, ‘bir nükleer gücün konvansiyonel bir savaşta yenilmesinin bir nükleer savaşa yol açabileceği’ konusunda uyardı. 2010'da o dönemki ABD'li mevkidaşı Barack Obama ile hamburger yiyen Medvedev, bugün Joe Biden'a ‘bunak dede’ diyor ve Batılı liderleri ‘ahmaklar’ olarak tanımlıyor.
Bu, geçmişinden dürüst bir kopuş mu yoksa bir milliyetçilik dalgasının ortasında rotasını değiştirmek zorunda kalan bir politikacının oportünizmi mi? Her halükârda, dönüşümü Rusya'nın bir yıl önce aldığı viraja işaret ediyor.
Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Medvedev, Moskova'nın Ukrayna'da ‘uyuşturucu bağımlısı çılgın bir Nazi çetesi’ ile savaştığını söylüyor. Geçtiğimiz Haziran ayındaki habere göre Medvedev, “İnsanlar bana neden bu kadar sert mesajlar gönderdiğimi soruyor. Cevap: Onlardan nefret ediyorum. Onlar sıradan insanlar ve alçaklar. Ölmemizi istiyorlar. Rusya’nın çökmesini istiyorlar. Yaşadığım sürece onları yeryüzünden silmek için elimden gelen her şeyi yapacağım” ifadelerini kullandı.

Savaş emiri Prigojin
Wagner paramiliter grubunun lideri Yevgeniy Prigojin, savaşın en ünlü yüzlerinden biri haline geldi. Geçmişte gölgelerde kalmaya ve paralı askerlerini, kendisini eleştiren ordudan daha etkili olduğunu iddia ettiği bir savaş gücü haline getirmeye önem verdi. 61 yaşındaki Prigojin servetini restoran işinden sağladı. Şimdilerde kendisini savaş amiri olarak tanıtan Prigojin, Şubat ayı başlarında Doğu Ukrayna'daki Bahmut'un kaderini belirlemek için Zelenski’yi hava düellosuna davet etti.
Rus menşeili bir Suhoy Su-24 bombardıman uçağının kokpitinden Ukrayna Devlat Başkanı’na seslenen Wagner’in lideri, “İstersen havada buluşabiliriz. Uçağınızın kontrolü ele alırsanız, Rus kuvvetlerinin saldırısına uğrayan Bahmut'u geri alabilirsiniz” ifadelerini kullandı. Saint Petersburg'da doğumlu Prigojin, af karşılığında binlerce mahkumu Ukrayna'da savaşmaları için silah altına aldı. Saha dışında olmakla nam salmış ve birliklerinin refahına kayıtsız kalan Rus generallerin aksine, Prigojin adamlarıyla yakından ilgileniyor.
Eski hükümlü bir grup mahkûma "Aşırı içki içmeyin, uyuşturucu kullanmayın ve kimseye tecavüz etmeyin" dedi. Bu affın ardından kısa bir rehabilitasyon sürecini andırıyordu. Ancak bununla birlikte vahşetini göstermekten çekinmiyordu. Bir asker kaçağının balyozla infazını gösteren bir video ortaya çıktığında, Prigojin ‘köpek’ dediği adamın öldürülmesine övgüde bulundu. Ancak artan varlığı ve orduya yönelik eleştirileri Moskova'da kızgınlığa neden oluyor. Geçen ay Prigojin ve Genelkurmay, Bahmut yakınlarındaki Soledar'ın kontrolünün ele geçirildiğini ayrı ayrı ilan etmesi üzerine gerilim yükselmişti.

Savaş davulu Simonyan
Ukrayna'daki saldırıya paralel olarak RT televizyonunun genel yayın yönetmeni Margarita Simonyan, Moskova'nın medya alanındaki propaganda savaşının yüzlerinden biri haline geldi. 42 yaşındaki Simonyan, düzenli olarak akşam televizyon programlarına çıkıyor ve yurttaşlarını motive etmek, rakiplerini ise tehdit etmek için vatansever konuşmalar yapıyor. Simonyan Mayıs 2022’de yaptığı açıklamada, “Ya kazanırız ya da her şey tüm insanlık için kötü biter” diyerek nükleer bir felaketin tehlikelerine de işaret etti. Savaş ve Batı yaptırımları, Simonyan'ın çoğu batı ülkesinde RT ağının şubelerini yasaklaması ile Moskova'yı doğrudan etkiledi. Simonyan, kendilerini her yasakladıklarını mesajlarını iletmenin başka yollarını bulduklarını söyledi. Rus makamlarını yabancı sosyal ağları yasaklamaya çağıran Simonyan, "10 yıldır bir şeyi tekrarlıyorum. Hepsi kapatılmalı, yasaklanmalı ve yerlerine bizim ağlarımız gelmeli” dedi.
Çabalarının bir ödülü olarak Vladimir Putin, Aralık ayında ona Onur Madalyası verdi. Törende, Rusya Devlet Başkanı'na Ukrayna'da ‘yamyamları öldürdüğü’ için teşekkür etti.



Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.


Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.


HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.