Afrika Birliği’nden demokratik olmayan güç değişimlerine ‘sıfır tolerans’

AfB Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Bankole Adeoye (AFP)
AfB Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Bankole Adeoye (AFP)
TT

Afrika Birliği’nden demokratik olmayan güç değişimlerine ‘sıfır tolerans’

AfB Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Bankole Adeoye (AFP)
AfB Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Bankole Adeoye (AFP)

Afrika Birliği (AfB), demokratik olmayan güç değişimlerine ‘sıfır tolerans’ gösterdiğini bir kez daha teyit ederek, Burkina Faso, Mali, Gine ve Sudan’ın askıda olan üyelikleriyle ilgili değişiklik yapmadı.
AfB, 2021’de Mali, Gine ve Sudan’ın üyeliğini, bir yıl sonra da ordunun iktidarı ele geçirmesi nedeniyle Burkina Faso’nun üyeliğini askıya aldı.
36. Afrika Birliği Zirvesi, geçtiğimiz hafta sonu Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da yapıldı.
AfB Siyasi İşler, Barış ve Güvenlik Komiseri Bankole Adeoye dün düzenlediği basın toplantısında, “AfB üyeler meclisi, hükümetlerde anayasaya aykırı değişikliklere karşı sıfır toleransı yeniden teyit etti” dedi.
Adeoye açıklamasında, “AfB, bu üye devletleri anayasal düzene dönmeleri için desteklemeye hazır. Demokrasi kök salmalı, teşvik edilmeli ve korunmalı. AfB’nin siyasi iktidara yönelik demokratik olmayan herhangi bir iktidar erişimine karşı hoşgörüsüz olduğunu yeniden vurgulamak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Mali, Burkina Faso ve Gine’nin Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’ndaki (ECOWAS) üyelikleri de askıya alındı.
ECOWAS üye devletleri, Cumartesi günü üç ülkeye yönelik yaptırımları sürdürme ve bu ülkelerin hükümet üyeleri ve diğer temsilcilerine seyahat yasağı getirme kararı aldı.
Söz konusu üç ülke, 10 Şubat’ta yaptıkları açıklamada, kendilerine uygulanan yaptırımlardan duydukları üzüntüyü ifade ederek, AfB ve ECOWAS üyeliklerinin aktif hale getirilmesini talep etti.
Üç ülke, yaptırımların kaldırılmasını talep etmek için Addis Ababa’ya heyetler gönderdi.
Teorik olarak Mali ve Burkina Faso’da 2024’te, Gine’de ise 2025’te anayasal düzene dönüş bekleniyor.
AfB Komisyonu Başkanı Mousa Faki Mahamat, Cumartesi günü yaptığı açıklamada, “Bu yaptırımlar beklenen sonuçları vermiyor gibi görünüyor. Tam tersine ilgili ülkelerin güvensizliğini artırıyor. Bu, halkın acısını daha da artırıyor gibi görünüyor” dedi.



Trump, Alaska'nın ABD'nin parçası olduğunu unuttu mu?

Trump, Putin'le görüşmenin "epey karmaşık geçebileceğini" söylemişti (Reuters)
Trump, Putin'le görüşmenin "epey karmaşık geçebileceğini" söylemişti (Reuters)
TT

Trump, Alaska'nın ABD'nin parçası olduğunu unuttu mu?

Trump, Putin'le görüşmenin "epey karmaşık geçebileceğini" söylemişti (Reuters)
Trump, Putin'le görüşmenin "epey karmaşık geçebileceğini" söylemişti (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le Alaska'da yapacağı görüşme için "Rusya'ya gideceğim" demesi gündem oldu. 

Trump, dünkü basın toplantısında Alaska'daki görüşme için iki kez "Rusya'ya gideceğim" ifadesini kullandı. Oysa ABD, Alaska topraklarını Rus İmparatorluğu'ndan 30 Mart 1867'de 7,2 milyon dolara satın almıştı. 

79 yaşındaki liderin gafı, "Trump, Alaska'nın ABD toprağı olduğunu unutmuşa benziyor" yorumlarını getirdi. 

Alaska'da cuma günü düzenlenecek zirve, Şubat 2022'de başlayan Ukrayna savaşında önemli bir dönüm noktası olarak görülüyor. Putin, eski ABD Başkanı Joe Biden'la en son 2021'de İsviçre'de görüşmüştü. 

Ayrıca Rus lider, Alaska'daki zirveye katılarak 10 yılın ardından tekrar ABD toprağına adım atmış olacak. Putin en son 2015'te New York'ta düzenlenen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) toplantısına katılmıştı. 

Zirve öncesinde Avrupa Birliği'nden (AB) 26 lider, ortak açıklama yayımlayarak diplomatik çözümün Ukrayna'nın ve Avrupa'nın hayati güvenlik çıkarlarını koruması gerektiğini bildirdi.

Macaristan lideri Viktor Orban dışındaki AB liderlerinin imzasını taşıyan açıklamada, "Ukrayna halkı geleceğine karar verme özgürlüğüne sahip olmalıdır. Ukrayna'da barışa giden yol Ukrayna olmadan belirlenemez" ifadelerine yer verildi. 

Öte yandan yaklaşık 3,5 yıldır süren savaşı varoluşsal tehdit olarak gören ve şimdiye kadar Kiev'e destek için 160 milyar doların üzerinde kaynak ayıran AB, Alaska zirvesinde masa dışı bırakılmaktan rahatsızlık duyuyor. 

AB, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin de zirveye katılmasını istiyor. Trump, açıklamasında Putin'in ardından Zelenski'yi arayacağını, bir sonraki görüşmede iki lideri bir arada görmek istediğini söylemişti. New York Times'ın aktardığına göre Ukrayna lideri, Alaska'daki zirveye henüz davet edilmedi. 

Cumhuriyetçi liderin "toprak değişimi" meselesini gündeme getirmesi de AB ve Ukrayna'da endişeleri artırıyor. ABD Başkanı, "Bazı bölgelerin Ukrayna'ya geri verilmesini sağlamaya çalışacağız. İki ülke arasında anlaşma sağlanırsa toprak değişimi de olacak" demişti. 

CNN'in analizinde, bunun özellikle Ukrayna'nın doğu kesimindeki kentlerde "paniğe yol açtığı" yazılıyor. Moskova yönetimi Donetsk, Herson, Luhansk ve Zaporijya'da düzenlediği tartışmalı referandumların ardından bu bölgelerin Rus toprağına katıldığını Eylül 2022'de duyurmuştu. Analizde, Putin'in bu topraklar üzerindeki hak iddiasından vazgeçmeyebileceğine dikkat çekiliyor. 

Zelenski ise dünkü açıklamasında "Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerektiğini" vurgulamıştı. Ukrayna lideri, Putin'in barış değil yeni saldırı hazırlığı yaptığını savunarak, "Kesinlikle ateşkese ve savaşı durdurmaya hazırlanmıyor. Putin, Amerika'yla görüşmeyi kişisel zaferi olarak ilan etmeye ve eskisi gibi davranmaya, Ukrayna'ya baskıyı sürdürmeye kararlı" demişti. 

Independent Türkçe, New York Times, CNN, Reuters, The New Republic