Bir Husi liderin kız kardeşi aleyhinde verdiği karar nedeniyle Sana'da bir yargıç cezalandırıldı

Husi yargısı tarafından beş yıl hapis cezasına çarptırılan Sanatçı İntisar el-Hammadi (AFP)
Husi yargısı tarafından beş yıl hapis cezasına çarptırılan Sanatçı İntisar el-Hammadi (AFP)
TT

Bir Husi liderin kız kardeşi aleyhinde verdiği karar nedeniyle Sana'da bir yargıç cezalandırıldı

Husi yargısı tarafından beş yıl hapis cezasına çarptırılan Sanatçı İntisar el-Hammadi (AFP)
Husi yargısı tarafından beş yıl hapis cezasına çarptırılan Sanatçı İntisar el-Hammadi (AFP)

Husi darbeciler, Sana Ticaret Mahkemesi'nde bir kadın yargıcı grup tarafından kontrol edilen bölgelerde sözde yüksek yargı konseyi başkanı konumundaki Husi lider Ahmed el-Mutevekkil’in kız kardeşi tarafından açılan bir davayı reddetmesi nedeni ile tutuklayarak soruşturmaya sevk etti. Yargıcın, konseyin yargıçlara yönelik eleştirileri ve maaşlarının kesilmesi hususundaki tutumunu eleştirdiği bir yayını delil olarak gösterdiler.
Şarku’l Avsat’ın ulaştığı belgelere göre, Husi liderin kız kardeşi Umme es-Subur el-Mutevekkil, Ticaret Mahkemesi'nde yargıç Umme er-Rahman el-Maghafi'den yatırımcılardan birinin müştekiden kiraladığı araziden çıkarılmasını talep eden bir dava açtı. Ancak yargıç bu talebi reddeden bir karar çıkardı.
Husi liderliğin temyiz ve ardından Yüksek Mahkeme'ye sevk olmak üzere iki aşamalı dava sistemi mevcut. Dolayısıyla kanunen karara itiraz edilmesi olası iken neticede hâkimin ceza aldığı kaydedildi.  
Belgelere göre yaşananlar Ceza Kanunu'nda düzenlenen kurallara aykırıydı. Diğer bir Husi lider Ahmed eş-Şehari başkanlığındaki yargı teftiş kurumuna şikâyette bulunan Umme Mutevekkil, “Yargıcın yüksek yargı konseyi başkanı konumundaki Ahmed el-Mutevekkil’in kız kardeşine yönelik olumsuz tutumu, açılan davayı reddetme kararını doğrudan etkiledi” değerlendirmesinde bulundu.
Şehari ise davayı hızla kabul ederek, Ticaret Mahkemesi Başkanı'na hitaben, yargıcın şikâyete bir hafta içinde yanıt vermesini isteyerek, yargıç Umme Maghafi’nin Disiplin Kurulu'na sevk edilmesinin önü açıldı.  
Yargıçlardan ikisi, bu asılsız şikâyetin ön kararın verilmesi üzerinden dört ay geçtikten sonra kabul edilmesinin maaşlarını ödememekle suçladıkları Ahmed el-Mutevekkil’in yargıçlardan intikam alma niyetini yansıttığını söylüyor. Yargı üzerinde milis kontrolünü sağlamak için sözde adalet sistemini kuran ve bunu Yemenlilere dayatan Muhammed Ali el-Husi tarafından finanse ve himaye edilen medya aracılığıyla tahrik ve karalama kampanyalarına maruz kaldıklarını dile getiren yargıçlar, Şarku’l Avsat’a verdikleri demeçte, Umme Maghafi'nin Disiplin Kurulu’na kesinlikle sevk edileceğini, zira şikâyette bulunan kişinin Ahmed el-Mutevekkil’in kız kardeşi olduğunu vurguladı.
Söz konusu iki kaynak, nitekim Husi teftiş ekibinin Umme Maghafi aleyhindeki kararının hazır olduğunu, işten uzaklaştırılacağını kendisine önceden bildirdiğini belirtti. Umme Mutevekkil’in yasal yolu izlemek yerine kendi lehine karar vermesi için kararı çıkaracak ilgili hakime kardeşi yoluyla baskı yaptığına dikkat çeken kaynaklar, Husi grubunun kendilerine itaat eden yargı mensuplarını görevlendirmek, itaat etmeyenleri ise uzaklaştırmak istediğine dikkat çekti.
Adli kaynaklar, sözde adli teftiş komisyonunun yargıç Arafat Cafer aleyhinde ikinci bir disiplin davası açtığını, Cafer’in ise sahte yargılamanın başlatılması ve davanın bir an önce Sayıştay'a sevk edilmesini talep ettiğini hatırlattı. Ancak teftiş kurulunun milis üyeleri, yargıçlardan hesap sorma ve disiplin cezası verme yetkisini elinde tutan sözde yargı konseyinin direktiflerini beklediklerini söyledi.
Neden disiplin kuruluna sevk edildiğini bilmediğini dile getiren Yargıç Cafer, adaleti sağlamak için 2019'dan bu yana milis otoritesinden kendisine yetki verilmesini talep ettiğini söyledi. Ancak meşru taleplerini yerine getirmek yerine aleyhinde disiplin davası açtıklarına değinen Cafer, aynı gerekçelerle ikinci bir disiplin davası açtıklarına dikkat çekti.
Husilerin kendisine Muhammed Ali el-Husi’ye muhalefet ettiklerini hatırlattıklarını belirten Cafer, Muhammed Ali el-Husi’yi arayıp rica ettiği taktirde aleyhindeki davaların kapatılacağının söylendiğini ifade etti. Ancak böyle bir teklifi reddettiğini vurgulayan Cafer, Husi’nin ofisinde çalışan, sekreterlik için birbirleri ile yarışan 12 yargıç olduğunu belirtiyor. Yargının prestijine ters düşen bu durumu kendisinin asla kabul etmeyeceğinin altını çizen Cafer durumu, yargı bağımsızlığının alenen ihlali ve yargı işlerine açık bir müdahale olarak nitelendiriyor.



Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
TT

Hizbullah ateşkes sonrası döneme siyasi olarak hazırlanıyor

Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)
Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım, 20 Kasım 2024 (Reuters)

Her türden siyasi güç, Hizbullah Genel Sekreteri Şeyh Naim Kasım'ın kendisini bir kez daha Taif Anlaşması şemsiyesi altında konumlandırdığını yinelemesiyle uğraşıyor. Çünkü Kasım, 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının uygulanmasına hazırlık olarak İsrail'in girdiği bölgelerden çekilmesiyle birlikte Güney Lübnan'a sükunetin geri dönmesinden sonraki aşamaya yaklaşımında yol haritasının ana başlıklarını tanımlayarak ABD'nin ateşkese ulaşma vaatlerinin önüne geçmek istedi.

Siyasi kaynakların Şarku’l Avsat'a aktardığına göre Kasım'ın ateşkes sonrası sahneye yaklaşımında tanımladığı maddeler, Hizbullah'ın yönelimlerine Lübnanlılığı siyasi faaliyette bulunma noktasına kadar ekleme arzusuna işaret ediyor. Buna karşılık, Lübnanlılar arasında bölünmeye neden olan tek taraflı Gazze Şeridi'ni destekleme kararının yol açtığı tepkilere ilişkin değerlendirmeleri ışığında bölgede olup bitenlerle ilgilenme düzeyi azalıyor.

Kaynaklar, Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ni destekleme kararının dayattığı gerçekleri görmezden gelemeyeceğine inanıyor. Bunların başında direniş eksenindeki müttefiklerinin desteğinden yoksun olması geliyor. Bu çatışmada Hizbullah neredeyse tek başınaydı. Hizbullah'ın Meclis Başkanı Nebih Berri'ye Amerikalı arabulucu Amos Hochstein ile müzakere yetkisi vermesi ve güneyi sükûnete kavuşturacak bir taslak üzerinde anlaşmaya varmaları, kaçınılmaz olarak Gazze Şeridi ve Güney Lübnan cephelerini birbirine bağlayacak ve Hamas'ı destekleyecek bir taslağa yer olmadığı anlamına geliyor.

Hizbullah'ın geri çekilişi

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın taslağa itiraz etmemesinin, Litani'nin güneyindeki konuşlanma alanını boşaltmayı ve geri çekilmeyi zımnen kabul ettiği anlamına geldiğine işaret ediyor. Buna ek olarak, Ağustos 2006'da 1701 sayılı kararın kabul edilmesinden bu yana yürürlükte olan angajman kuralları ve bu kuralların uygulanmasını kontrol altında tutan terör dengesi de iptal edilmiş oldu.

Aynı kaynaklar Hizbullah'ın içe çekilmekten başka çaresi olmadığını ve şu ana kadar elde edilenlerin ABD'nin vaatlerine bağlı bir ateşkese varmakla sınırlı kaldığını söylüyor. Lübnan-Suriye sınırı, ordunun Refik Hariri Uluslararası Havaalanı'nda uyguladığı modele uygun olarak kontrol edilmesine ve Lübnan'a ve Lübnan'dan her türlü kaçakçılığın önlenmesine karar verilmesinin ardından artık Hizbullah'a silah sevkiyatına açık değil. Diğer yandan Suriye rejimi, uluslararası toplumla ilişkilerini düzeltmek ve ABD'nin Sezar Yasası kapsamında kendisine uyguladığı yaptırımların kaldırılmasını sağlamak amacıyla bu eksenden çekildiği için direniş ekseni aktif bir varlık gösteremedi.

Laricani

Bu bağlamda kaynaklar, İran Dini Lideri’nin kıdemli danışmanı Ali Laricani'nin Beyrut ziyareti sırasında kendisiyle görüşen direniş ekseninden bir heyete söyledikleri üzerinde duruyor: “İran Lübnan'a yardım ulaştırmak istiyor, ancak kara, deniz ve havadan bize uygulanan abluka yardım göndermemizi engelliyor. Yeniden inşada ortak olduğumuzu vurgulamaktan başka çaremiz yok.”

Hizbullah'ın Lübnan'ı güvenli bir liman haline getiren Taif Anlaşması'na katılmasının, direniş ekseninin yanında yer alması nedeniyle bozulan Lübnan-Arap ilişkilerinin düzeltilmesi ve Lübnan'ın bölgede yaşanan çatışmalardan uzak tutulması yerine mesajların verildiği bir platform haline getirilmesi bağlamında eleştirel bir gözden geçirme olup olmadığı soruluyor. İsrail geniş alanları tahrip etmeye devam ederken ateşkesi kabul etmekteki isteksizliğine rağmen ateşkese varmaktan başka çaresi olmadığına mı ikna oldu? Bu da Amerikan vaatlerinin akıbeti sorusuna kapı açıyor. Peki savaşın sona erdiğini ilan etmek için doğru zamanı seçmek Tel Aviv'in mi elinde?

Taif Anlaşması çatısı altında konumlanma

Kaynaklar, Berri'nin Hizbullah’a, içe dönmesi ve kendisini Taif Anlaşması çatısı altında konumlandırması tavsiyesinde bulunma rolünü de göz ardı etmedi. Özellikle de uluslararası toplum tüm bileşenleriyle muhalefete Lübnan'ın birikmiş krizlerinden kurtulması için iş birliği yapması yönünde el uzatmasını tavsiye ederken…

Hizbullah'ın Gazze Şeridi'ne verdiği destekle aynı döneme denk gelen gelişmelere karşı temkinli olduğunu söyleyen kaynaklar, Hizbullah’ın İran'ın müdahalesine oynadığı bahsin yanlış olduğu gerçeği ışığında hesaplarını yeniden gözden geçirmeye karar verip vermediğini soruyor. İran, bölgedeki konumunun zayıflaması ihtimalini göz önünde bulundurarak rejimi korumak ve muhafaza etmekle ilgileniyor.

Dolayısıyla Hizbullah'ın Taif Anlaşması’nı restore etme kararı, kaynaklara göre sahip olduğu artı gücün siyasi denklemde harcanmayacağını anladıktan sonra Lübnan'ı kurtarmak için çözüm arayışında siyasi harekete katılmaya istekli olduğu anlamına geliyor. Ateşkes sağlanır sağlanmaz ülkenin yeni bir siyasi aşamaya girmeye hazır olmasıyla birlikte, 1701 sayılı kararın uygulanması için üzerinde anlaşmaya varılanları hayata geçirmeyi üstlenecek cumhurbaşkanının seçilmesine öncelik verecek şekilde, başta muhalefet olmak üzere ülkedeki ortaklarıyla iletişime geçecek kanalların aranmasına ihtiyaç var.

Bu nedenle, Kasım'ın Hizbullah'ı yeni bir siyasi aşamaya taşımaya hazırlanırken çizdiği yol haritasına muhalefetten ya da merkezcilerden gelebilecek tepkilere yer açmak için sabırlı olmak gerekiyor. Bunun için de muhaliflerine kabadayılık taslamaması, cumhurbaşkanının seçimini durgunluktan çıkarmak ve Taif Anlaşması’nın uygulanmasını tamamlamak için açık, esnek ve gerçekçi olması gerekiyor. Bunun karşılığında da kendisine aynı şekilde davranılmalı ve Gazze Şeridi'ni destekleme tekelinden önceki gücünün artık geçmişteki gibi olmadığı bahanesiyle ülkenin kurumlarını restore etme konusunda kendisini zayıflatmak istediklerini düşündürecek şekilde hareket edilmemelidir. Öyle ki İran'ın etkisinin azalması, direniş ekseninin vurucu gücünü oluşturan ve bölgedeki en güçlü kolu olduğu için Hizbullah'a destek sağlamada mütevazı sınırlarda bile olsa bir rol oynamayan arenaların birliğinin etkisizliği ile bağlantılı olarak ortaya çıktı. Dolayısıyla, devlet projesine yeniden kazandırmak için İran'ı kucaklamaya ihtiyaç var.