Libya'nın doğusundaki Temsilciler Meclisi (TM), cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin düzenlenmesinin yolunu açan Anayasa Beyannamesi'ndeki 13'üncü değişikliği Devlet Yüksek Konseyi'nin onayını almaksızın tek taraflı yürürlüğe koydu.
TM Sözcüsü Abdullah Buleyhık, gazetecilere yaptığı açıklamada, "Anayasa Beyannamesi'ndeki 13'üncü değişikliğin, Temsilciler Meclisi'nde onaylandıktan sonra resmi gazetede yayımlanması yürürlüğe girdiği anlamına gelir." dedi.
Libya Devlet Yüksek Konseyi ise seçimlerin düzenlenmesini kapsayan 13'üncü değişikliğin ele alınacağı oturuma bazı göstericilerin Konsey üyelerinin Meclis'e girişini engellemesi üzerine oturumu erteledi.
Libya Devlet Yüksek Konseyi Üyesi Saad bin Şerade, Trablus merkezli Libya el-Ahrar televizyon kanalına yaptığı açıklamada, 13'üncü değişikliğin ele alınacağı oturumun pazar gününe ertelendiğini söyledi.
Bazı göstericilerin Konsey üyelerinin Meclis'e girmesini engellediğini belirten bin Şerade, oturumu düzenlemek için yeterli üye sayısına ulaşılamadığını belirtti.
Bin Şerade, engellemenin nedenine dair bilgi vermezken, Konsey de konuya ilişkin bir açıklama yapmadı
- Anayasa Beyannamesi'ndeki 13. değişiklik
Anayasa Beyannamesi'nde yapılan 13'üncü değişiklik, cumhurbaşkanı ve başbakanın yetkileri, yasama organının bileşenleri ve işlevlerinin tanımlanmasını içeriyor.
Değişiklik, cumhurbaşkanının barış ve savaş hali ilan etme yetkisini ve Ulusal Meclis'in yerinin başkent Trablus, bir sonraki Temsilciler Meclisi'nin merkezinin ise Bingazi kentinde olmasını kapsıyor.
Ayrıca, senato üye sayısının doğuda Berka, batıda Trablus ve güneyde Fizan olmak üzere Libya'nın üç bölgesi arasında eşit olarak belirlenmek üzere 900 kişiden oluşmasını kapsayan değişiklik, Temsilciler Meclisi'nin nüfus yoğunluğuna göre seçilen 200 üyeden oluşmasını öngörüyor.
TM Başkanı Akile Salih, 6 Şubat’ta ülkenin geçici anayasası hükmündeki "Anayasa Beyannamesi" üzerinde değişiklik yapılarak seçime gidilmesi teklifinde bulunmuştu.
TM, 7 Şubat’ta oy birliğiyle tek taraflı onayladığı 13. değişikliğin bir nüshasını Devlet Yüksek Konseyi’nde bugün planlanan oturumda ele alınması için göndermişti.
Libya'da Muammer Kaddafi rejiminin (1969-2011) devrilmesinin ardından ilan edilen "Anayasa Beyannamesi" ülkede geçici anayasa hükmünde.
TM ile Libya Devlet Yüksek Konseyi'nin, ülkeyi seçimlere götürecek anayasal metinle ilgili yürüttüğü görüşmelerden ise "askerler ile çifte vatandaşlığı olanların adaylığı" meselesinde yaşanan anlaşmazlık nedeniyle şu ana kadar bir sonuç alınamadı.
- Libya'daki seçim çıkmazı
Birleşmiş Milletler öncülüğündeki Libya Siyasi Diyalog Forumu'nun Kasım 2020'deki toplantılarında, ülkede devlet başkanlığı ve parlamento seçimlerinin 24 Aralık 2021'de yapılmasına karar verilmiş ancak seçimler planlanan tarihte yapılamamıştı.
Tobruk'taki Temsilciler Meclisi, mevcut Ulusal Birlik Hükümeti'nin görev süresi 24 Aralık 2021'de dolduğu gerekçesiyle 10 Şubat 2022'de ülkenin batısındaki milletvekillerinin çoğunun katılmadığı oturumda Fethi Başağa'yı başbakan seçmiş, 1 Mart'ta da Başağa hükümetine güvenoyu vermişti.
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ise Temsilciler Meclisi'ni Cenevre Anlaşması'nda belirlenen yol haritasından ayrılmakla suçlayarak görevinin başında olduğunu, görevi ancak seçilmiş bir hükümete teslim edeceğini söylemişti.
Libya Devlet Yüksek Konseyi çifte vatandaşlığı olanlar ile askerlerin, Devlet Başkanlığı seçimlerine adaylığının engellenmesini isterken, TM buna izin verilmesinde ısrar ediyor.
