Tunus’ta muhaliflere yönelik gözaltı operasyonları sürüyor

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)
TT

Tunus’ta muhaliflere yönelik gözaltı operasyonları sürüyor

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said. (Reuters)

Tunuslu yetkililer, önceki akşam Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin siyasi organı üyesi Şeyma İsa ve İsam eş-Şabi’nin gözaltına alınmasıyla Cumhurbaşkanı Kays Said’in muhaliflere yönelik baskısını sürdürüyor. Yetkililer, muhaliflerini ‘hainler ve suçlular’ olarak tanımlayan Said’i eleştiren politikacıların dahil olduğu artan bir kampanyayla muhalif Cevher bin Mübarek’in evini aradı. Ayrıca Darbeye Karşı Vatandaşlar Girişimi Sözcüsü İzzeddin el-Hazki ise açığa alındı.
Tunus’ta bu ay siyasetçiler, yargıçlar ve nüfuzlu iş adamlarının yanı sıra Cumhurbaşkanı’nı eleştiren birçok isme yönelik gözaltı operasyonu düzenlendi. Gözaltına alınanlar arasında Tunus'un en önemli bağımsız medyası olarak kabul edilen Mosaïque FM Direktörü de var. Tunus Cumhurbaşkanı önceki gün, Şami, Mübarek ve Şabi gibi Ulusal Kurtuluş Cephesi’ne tepki gösterdi.
Cumhuriyetçi Parti Başkanı Ahmed Necib eş-Şabi ve Ulusal Kurtuluş Cephesi'nin siyasi organı üyesi Şeyma İsa, Nahda Hareketi'nin liderlerinden Abdülhamid el-Celassi ve iş insanı Hayyam el Turki’nin  de aralarında bulunduğu bir grubu devlet güvenliğine karşı komplo kurmak suçuyla itham ediliyor. Bu durum birçok Tunuslu siyasi partiyi ve insan hakları örgütünü tüm tutukluların derhal serbest bırakılmasını talep etmeye sevk etti. Cumhuriyetçi Parti, Şabi’nin ‘kaçırıldığını’ bildirerek onun güvenliğinden otoriteyi sorumlu tuttu ve serbest bırakılması çağrısında bulundu.  Bazı siyasi liderler, Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin önde gelen isimlerinden biri olan Şeyma İsa’nın iç güvenliğe karşı komplo kurmak ve devletin yerini almaya yönelik bir saldırı planlamak suçuyla itham edilmesine şaşırdıklarını bildirdi.
Ulusal Demokrasi ve Özgürlükleri Savunma Komisyonu (bağımsız bir insan hakları kuruluşu), Said’in siyasi yolunun muhaliflerini hedef alan gözaltı kampanyasını kınayarak, dosya belgelerinin yalnızca siyasi muhalifleri ve insan hakları aktivistlerini susturmayı, siyasi ve sivil özgürlüklerin özüne vuran bir korku iklimi yaymayı amaçladığını vurguladı.
Diğer yandan Nahda Hareketi’nin feshedilen parlamentodaki eski milletvekillerinde Muhammed el Kumani dün yaptığı açıklamada, Tunus eski Yatırım ve Uluslararası İşbirliği Bakan Riyad Bittayyib’in Kartaca Havalimanı’nda gözaltına alındığını ve nereye götürüldüğü hakkında bilgilerinin olmadığını söyledi.
Tunus Cumhurbaşkanı ise ülkesinin yolsuzluktan ‘perişan’ durumda olduğunu ve hiç kimsenin hesap verme sorumluluğunda üstün olmadığını belirterek, Tunus’un hali hazırda ulusal kurtuluş aşamasından geçtiğini ve suçluların uyuşturucu pazarı da dahil olmak üzere devletin kaynaklarını kontrol etmeye çalıştığını bildirdi.
Bu açıklamalar, Said'in bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle İstihdam ve Mesleki Eğitim Bakanı ve  Necla Buden hükümetinin sözcüsü olan Nasreddin en-Nesibi’yi görevden almaya karar vermesinden sonra geldi. Tunus Cumhurbaşkanı son dönemlerde Milli Eğitim, Ticaret ve Yarım bakanlarını da görevden aldı.
Avrupa Birliği (AB) öz konusu gelişmelere yanıt olarak, Tunus'ta olup bitenlerle ilgili ‘endişesini’ dile getirdi ve ülke için ortak ve entegre bir proje için çeşitli siyasi ve sivil güçlerin birlikte çalışması gerektiğini vurguladı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve Komisyon Başkan Yardımcısı Josep Borrell, AB’nin Tunus'taki son gelişmeleri yakından ve endişeyle takip Ettiğini belirterek, “Burası bizim derin ve stratejik ortaklığımız olan yakın bir komşu ülke” dedi. Borell, AB’nin Tunuslu yetkililerin, ülkenin hassas bir dönemde karşı karşıya olduğu mevcut ve gelecekteki sorunların çoğuna uygun çözümler bulabileceği yönündeki umudunu dile getirdi.
Bu bağlamda Tunus Genel İşçi Sendikası (TGİS), bu ay bir meslektaşlarına yönelik şiddetli saldırıyı kınamak için protesto gösterilerine katılan Tunuslu 43 öğretmen hakkında soruşturma başlatıldığını duyurdu. TGİS, soruşturmanın daha fazla siyasi ve toplumsal gerilime yol açacak tehlikeli bir emsal olduğunu bildirdi.
Kasserine kentindeki bir mahkeme ise Tunus topraklarına yasa dışı yollardan giren 69 yabancıya hapis cezası verdi. Mahkeme, güvenlik birimlerinin bahsi geçen yabancıları son iki gün içinde yasadışı bir şekilde sınırı geçme sürecinde yakaladıklarını doğruladı.
Buna karşılık Uluslararası Gazeteciler Federasyonu, Tunus hükümetini ‘gösteri yapma hakkını ihlal ettiği’ gerekçesiyle Cenevre'deki Uluslararası Çalışma Örgütü'ne şikayette bulunmayı düşündüğünü bildirdi.
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu, bu adımı Tunus Gazeteciler Sendikası başkanı Muhammed Yassin’e yönelik ‘bir kamu görevlisine saldırmak ve itaatsizliğe tahrik etmek’ olarak nitelendirilen, ‘tehlikeli ve uydurma’ suçlamayla gerekçelendirdi.



İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

TT

İsrail ordusu, Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınına ve Genelkurmay karargahına hava saldırısı düzenledi

İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)
İsrail bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı karargahına hava saldırısı düzenledi. (Reuters)

Bu sabah erken saatlerde Suriye'nin güneyindeki Suveyda kentinde Suriye hükümet güçleri ile yerel Dürzi militanlar arasındaki çatışmalar yeniden başlarken, İsrail dünden bu yana Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı tuttuğu saldırılarını bugün Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesini de kapsayacak şekilde genişletti. Duruma müdahalesini arttıran İsrail, başkent Şam’daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı yakınlarına art arda saldırılar düzenledi.

Saldırılar, Suriye hükümetinin, hükümet güçlerinin kentin kontrolünü ele geçirmesinden bir gün sonra Suveyda'da çatışmaların yeniden başladığını açıkladığı sırada gerçekleşti. Suriye resmi haber ajansı SANA, Savunma Bakanlığı'nın bugün yaptığı açıklamada, ‘yasadışı’ grupların Suveyda'daki ulusal hastaneyi ordu ve iç güvenlik güçlerine karşı operasyonları için bir merkez olarak kullandıklarını ifade ettiğini aktardı.

Savunma Bakanlığı Medya ve İletişim Dairesi, silahlı gruplara mensup çok sayıda keskin nişancının hastanenin çatılarında konuşlandığını ve hükümet güçlerini yoğun bir şekilde hedef aldığını bildirdi. Medya ve İletişim Dairesi tarafından yapılan açıklamada, “Hastane ve çevresinin temizlenmesi ve Sağlık ve Acil Durum bakanlıkları yetkililerinin hastaneye girmesine izin verilmesi için defalarca çağrı yaptık, ancak şu ana kadar herhangi bir yanıt alamadık” denildi.

cd
Suveyda'daki çatışmaların ardından ordu ve güvenlik güçleri kente konuşlandı. (EPA)

İsrail, önceki gün Suriye'nin güneyindeki Suveyda ve Dera ile sınırlı kalan saldırılarını bugün Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve Genelkurmay Başkanlığı karargâhı çevresini de kapsayacak şekilde genişletti.

İsrail ordusu bugün yaptığı açıklamada, Şam'daki Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişini hedef aldığını ve Suriye ile sınır bölgesindeki güçlerini takviye edeceğini duyurdu. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee bugün yaptığı açıklamada, ordunun Suriye ordusunun başkent Şam'daki Genelkurmay Karargahı’nın girişine saldırı düzenlediğini bildirdi. Adraee yaptığı açıklamada, İsrail ordusunun ‘Suriye'deki Dürzi vatandaşlara yönelik gelişmeleri ve eylemleri izlemeye devam ettiğini’ belirterek, siyasi direktifler doğrultusunda bölgede saldırılar düzenlediklerini ve farklı senaryolara karşı tetikte olduklarını söyledi. Genelkurmay Başkanlığı yerleşkesinin girişine yapılan saldırıdan birkaç saat sonra İsrail savaş uçakları, Şam'ın kalbindeki bu askeri bölgeye yeni saldırılar düzenlemek üzere geri döndü. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, Suriye'ye yönelik acı verici saldırıların başladığını söyledi. Katz, “Şam'a verilen sinyaller sona erdi ve şimdi acı verici saldırılar gelecek” dedi.

Suriye resmi haber ajansı SANA bugün Şam'da bir patlama sesi duyulduğunu bildirirken, Suriye devlet televizyonu da İsrail insansız hava araçlarının (İHA) başkent üzerinde uçtuğunu duyurdu. Suriye devlet televizyonu, İsrail'in Şam'ın merkezinde düzenlediği saldırıda iki sivilin yaralandığını bildirirken, Reuters iki Suriyeli güvenlik kaynağına dayandırdığı haberinde İsrail hava saldırısının başkentteki Savunma Bakanlığı'nı hedef aldığını duyurdu. Suriye medyası daha sonra Genelkurmay Başkanlığı binasında ciddi hasar meydana geldiğini bildirdi.

Gelişmeler, Suveyda'da ilan edilen ateşkesin birkaç saat sonra çökmesinin ardından geldi. Ateşkes, insanların ölümüne neden olan ve günlerce süren kanlı mezhep çatışmalarına son vermeyi amaçlıyordu.

Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu vilayette patlak veren şiddet olayları, çeşitli mezhepler arasındaki ayrışmaları gün yüzüne çıkardı.

yjuı
Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda'ya giren Suriye güvenlik güçleri, 15 Temmuz 2025 (Reuters)

Suriye güvenlik güçleri pazartesi günü Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasındaki çatışmaları kontrol altına almak üzere bölgeye sevk edilmiş, ancak Dürzi militanlarla çatışmaya girmişti. İsrail pazartesi ve salı günleri hükümet güçlerine hava saldırılarıyla müdahale etti ve amacın Dürzileri korumak olduğunu söyledi.

Suriye Savunma Bakanlığı tarafından dün gece ilan edilen ateşkes kısa sürdü. Yerel bir haber sitesi olan Suveyda 24'ün haberine göre Suveyda şehri ve civar köyler günün erken saatlerinde ağır topçu ve havan topu saldırısına maruz kaldı. Şarku’l Avsat’ın Suriye resmi haber ajansı SANA’dan aktardığına göre Suriye Savunma Bakanlığı, Suveyda'daki yasadışı grupları ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Savunma Bakanlığı kent sakinlerine evlerinde kalmaları çağrısında bulundu.

Çatışmaların başladığı pazar gününden bu yana onlarca sivil, asker ve Dürzi militan öldü. Bir kişi, evinde başından vurulan kardeşinin cesedini bir Reuters muhabirine gösterdi.

fvgthy
Suriye güvenlik güçleri mensupları Suveyda'da bir mahallede, 15 Temmuz 2025 (AFP)

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz bugün yaptığı açıklamada, Suriye hükümetini ‘Dürzileri rahat bırakması’ konusunda uyardı ve İsrail ordusunun Suriye hükümet güçleri çekilene kadar onları bombalamaya devam edeceğini vurguladı. ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack dün yaptığı açıklamada, ABD'nin ‘sükûnet ve bütünleşmeye doğru ilerlemek için’ tüm taraflarla temas halinde olduğunu ifade etti.