عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Kurtzer: Biden, Filistin topraklarının korkunç ilhakına karşı harekete geçmeli

Bush döneminde görev yapan büyükelçi, "Netanyahu hükümetinde herkes Filistinlilerle barış istemiyor" dedi

Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)
Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)
TT
TT

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Kurtzer: Biden, Filistin topraklarının korkunç ilhakına karşı harekete geçmeli

Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)
Biden yönetimi, İsrail'in işgal altındaki bölgelerde yürüttüğü yerleşim faaliyetlerini defalarca eleştirmişti (AFP)

ABD'nin eski İsrail Büyükelçisi Daniel Kurtzer, Batı Şeria'daki hukuksuz yerleşim faaliyetlerinin önlenmesi için Başkan Joe Biden'a çağrı yaptı.
Kurtzer, ABD'deki Amerikan Yahudi Demokratlar Konseyi'nde (Jewish Democratic Council of America -JDCA) cuma günü yaptığı konuşmada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Filistin topraklarını "korkunç şekilde ilhak ettiğini" söyledi.
ABD'nin 43. Başkanı George W. Bush yönetiminde 2001-2005'te İsrail Büyükelçisi olarak görev yapan Kurtzer, 12 Şubat'ta Netanyahu'nun Batı Şeria'daki 9 yere daha yerleşim izni vermesini eleştirdi. 
Radikal sağcı İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotriç, söz konusu bölgelerde 10 bin yeni yerleşim yeri inşa edileceğini bildirmişti.
74 yaşındaki eski büyükelçi, bu hamleyle Netanyahu'nun Filistinlilerle yürütülen barış sürecine zarar verdiği gibi, 2004'te Bush'a gönderdiği mektuptaki taahhütlerini de ihlal ettiğini savunarak, şunları söyledi: 
"Bu, İsrail hükümetinin 2004'te Bush yönetimine yazılı olarak verdiği taahhütlerin ciddi bir ihlali. İsrail, yasadışı yerleşim yerlerinin ortadan kaldırılacağını söylemişti."
ABD'deki Demokrat Yahudilerin 2017'de kurduğu JDCA'daki konuşmasında Kurtzer, Biden'a bu yazılı taahhüdü Tel Aviv hükümetine hatırlatması çağrısında da bulundu.
Kurtzer, "Eğer İsrail orada istediği gibi inşaat yaparsa, Batı Şeria'yı ortadan ikiye bölecek" dedi.
Netanyahu'nun kabinesindeki bazı bakanların Filistinlilerle barış yapılmasını istemediğini de savunan Kurtzer, Washington'ı harekete geçmeye çağırdı: 
"İsrail herhangi bir barış süreciyle hâlâ ilgileniyorsa, attığı bazı adımları durdurmak zorunda kalacak; yapmadığı bazı şeyleri yapmaya başlamak zorunda olacak. ABD'nin de kendi kararlılığını göstermesi ve İsrail'e bu yönde tavsiyelerde bulunması gerekecek."

ABD baskısıyla geri adım
İsrail'in Batı Şeria'daki 9 bölgede yeni yerleşimlere izin vermesi ABD ve Filistin'den tepki toplamıştı.
Ancak Tel Aviv yönetimi, Washington'ın da baskısıyla Batı Şeria'daki yeni yerleşim yerlerinin inşaatını pazartesi günü geçici olarak durdurmuştu. Fakat söz konusu 9 bölgedeki inşaat faaliyetlerinin devam edeceği bildirilmişti.

Smotriç'in yetkileri artırıldı
Öte yandan Netanyahu dünkü açıklamasında, Savunmadan Sorumlu Devlet Bakanı olarak da görev yapan Smotriç'in, Batı Şeria'daki yerleşimlerin denetimiyle ilgili yetkilerinin artırıldığını duyurdu. 
Açıklamada, işgal altındaki Filistin topraklarında bürokratik işlemleri denetleyen Sivil İdare ve Filistin Topraklarındaki Hükümet Faaliyetlerini Koordinasyon Birimi'nin, Dini Siyonizm Partisi'nin lideri Smotriç ve Savunma Bakanı Yoav Gallant arasında paylaştırılacağı belirtildi.
Ülkenin önde gelen haber sitelerinden Times of Israel, Smotriç'in Sivil İdare'ye atayacağı bir yetkili aracılığıyla Filistinlilerin inşaatlarını engelleyebileceğini de aktardı. 

Yasadışı Yahudi yerleşimleri
İsrailli sivil toplum kuruluşu Peace Now'ın (Şimdi Barış) verilerine göre, 1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan bu yana İsrail, işgal ettiği Doğu Kudüs ve Batı Şeria'da yaklaşık 600 bin İsraillinin yaşadığı 140 yerleşim yeri kurdu.
Uluslararası hukuka göre İsrail'in işgal altındaki topraklarda kurduğu tüm yerleşim birimleri yasadışı. Ancak Tel Aviv yönetimi bunu reddediyor.

Independent Türkçe, Guardian, Common Dreams, Times of Israel

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
TT
TT

Gazze'de İç Güvenlik yetkilisi Zemzem’e suikast: İçişleri Bakanlığı soruşturma başlattı

Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)
Yarbay Ahmed Zemzem, silahlı kişilerin arabasına açtığı ateş sonucu öldürüldü (Filistin Enformasyon Merkezi)

Filistin Enformasyon Merkezi, Gazze Şeridi'ndeki İç Güvenlik Teşkilatı yetkililerinden Yarbay Ahmed Zemzem’in bu sabah Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yer alan Megazi Mülteci Kampı’nda silahlı kişiler tarafından düzenlenen silahlı saldırıda öldürüldüğünü bildirdi.

Gazze İçişleri Bakanlığı tarafından yapılan kısa basın açıklamasında, ilgili makamların Yarbay Ahmed Zemzem suikastıyla ilgili ‘derhal soruşturma başlattığı’ ve suikasta karışan şüphelilerden birini tutukladığı, diğer şüphelilerin izini sürme çabalarının ise devam ettiği belirtildi. Açıklamada olayın arkasındaki koşulları ve nedenleri ortaya çıkarmak için çalışmaların sürdürüldüğü ifade edildi.

Olay, İsrail ordusunun dün akşam Gazze şehrinin batısındaki er-Raşid Caddesi’nde bir araca düzenlenen baskında Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları liderlerinden Raid Saad'ı öldürdüğünü açıklamasının üzerinden 24 saat geçmeden meydana geldi. İsrail, Saad'ın öldürüldüğü saldırıyla, Gazze'deki ateşkes anlaşmasını bir kez daha ihlal etti.

ARAP DÜNYASI

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
TT
TT

Cezayir’de Kabiliyeliler ‘MAK’ ayrılıkçı projesine karşı birleşti

Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)
Bejaia'da ayrılıkçı projeye karşı düzenlenen miting sırasında aktivistler (Özel hesaplar)

Cezayir’de Kabiliye bölgesi, ayrılıkçı “MAK” hareketinin Fransa’da ilan etmeyi planladığı “bağımsız Kabiliye devleti” girişimine karşı dikkat çekici bir toplumsal mobilizasyona sahne oldu. Cezayir yönetiminin, ülkenin toprak bütünlüğünü hedef almakla suçladığı bu girişime karşı bölgede çeşitli protesto ve farkındalık faaliyetleri gerçekleştirildi.

Başkent Cezayir’in yaklaşık 250 kilometre doğusunda bulunan ve Kabiliye’nin en büyük kentlerinden biri olan Becaia (Bejaia) vilayetinde, vatandaşlar ve yerel aktörler ulusal birliğe zarar verecek her türlü projeye karşı olduklarını ortaya koyan çok sayıda inisiyatif gerçekleştirdi. Kent genelinde çok sayıda ev ve iş yerinin cephelerine Cezayir bayraklarının asıldığı gözlemlendi.

Becaia Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü tarafından “Cezayir tek ve bölünmezdir” sloganıyla düzenlenen, ulusal bayraklarla süslenmiş araçlardan oluşan bir konvoy, kent merkezinden hareket ederek çeşitli cadde ve köyleri dolaştı. Öte yandan Becaia Üniversitesi öğrencileri yayımladıkları bildiride, ayrılıkçı MAK hareketinin projesini reddettiklerini belirterek, “Cezayir’in birliği ve egemenliğine” olan bağlılıklarını vurguladı.

ARAP DÜNYASI

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
TT
TT

HDK, Güney Kordofan'daki BM karargahına saldırdı: Altı Bangladeşli asker öldürüldü

Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)
Sudan'ın kuzeyindeki bir beldede devriye gezen HDK üyeleri (Arşiv - AP)

Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine insansız hava aracı (İHA) ile düzenlediği bir saldırıyla şehirdeki Birleşmiş Milletler (BM) karargahını hedef aldı. Saldırıda en az altı Bangladeşli asker öldürüldü. Öte yandan şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

BM Abyei Geçici Güvenlik Misyonu (UNISFA) tarafından yapılan açıklamada, Kadugli'deki BM merkezine düzenlenen İHA’lı saldırıda ‘altı askerin öldürüldüğü ve altı askerin yaralandığı’ duyuruldu. UNISFA tüm kurbanların Bangladeşli olduğunu ekledi.

Öte yandan Bangladeş Başbakanı Muhammed Yunus, yaptığı açıklamada olaydan dolayı ‘derin üzüntüsünü’ dile getirdi.

BM Genel Sekreteri António Guterres ise Sudan'daki UNISFA askerlerine yönelik saldırıların ‘haksız ve savaş suçu niteliğinde’ olduğunu vurguladı.

Guterres, sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda, UNISFA askerlerini hedef alanlardan hesap sorulması çağrısında bulundu.

Sudan Egemenlik Konseyi saldırıyı kınadı

Öte yandan Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi.

Konsey tarafından yapılan açıklamada, ‘korunan bir BM tesisini hedef almanın, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanış ve suç teşkil eden bir davranış olduğu, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe saydığı’ vurgulandı.

sd
Sudan ordusu komutanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan (AFP)

Saldırıdan HDK’yı sorumlu tutan konsey, BM ile uluslararası topluma BM tesislerinin korunması için ‘kararlı tutumlar ve caydırıcı önlemler almaları’ çağrısında bulundu.

HDK dün, kuşatma altındaki Güney Kordofan eyaletinin yönetim şehri Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenleyerek BM karargahını hedef aldı ve en az altı sivili öldürdü. Bunun üzerine şehirdeki bazı insani yardım kuruluşları ve BM ajansları, kötüleşen güvenlik durumu nedeniyle personelini tahliye etmeye başladı.

Sudan Geçiş Dönemi Egemenlik Konseyi, saldırıyı ‘uluslararası insani hukukun ciddi bir ihlali ve açık bir ihlali’ olarak nitelendirdi. Konsey tarafından yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Korunan bir BM tesisini hedef almak, organize terörizme eşdeğer tehlikeli bir tırmanma ve suç teşkil eden bir davranış olup, uluslararası hukuku kasıtlı olarak hiçe sayma ve insani yardım ve uluslararası misyonların çalışmalarını doğrudan tehdit etme anlamına gelir.”

dfrgt
BM Genel Sekreteri António Guterres (Reuters)

HDK, bu saldırıyı, BM Genel Sekreteri António Guterres’in HDK’yı ‘kötü güçler’ olarak nitelendirdiği, HDK’nın ise BM'yi ‘çifte standart’ uygulamakla suçladığı açıklamasından iki sonra gerçekleşti.

Birçok kaynak, HDK'nın Kadugli şehrine İHA’lı saldırı düzenlediğini bildirdi. Şehirde dumanlar yükseldiği görüldü. Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan bir sağlık kaynağı, BM karargahına düzenlenen İHA’lı saldırıda en az altı sivilin öldüğünü söyledi.

Bölge sakinleri kaçıyor

Sudan merkezli bir haber sitesi, HDK'ya bağlı Sudan Kurucu İttifakı’nın (Te’sis) perşembe günü Kadugli sakinlerine askeri çatışma ve operasyon bölgelerini terk etmeleri çağrısında bulunduğunu aktardı. Haberde, bu çağrının bölge sakinleri tarafından geniş çapta dikkate alındığı, bu göç dalgasının savaşın patlak vermesinden bu yana en büyük dalga olduğu ve bölgeden kaçanların çoğunluğunun kadınlar, çocuklar ve yaşlılar olduğu belirtildi.

Al Sudania News sitesi, Sudan Kurucu İttifakı liderinin yaptığı açıklamada, ittifakın ‘sivilleri korumaya ve Kadugli'den gönüllü tahliyeleri kolaylaştırmaya tam olarak kararlı olduğunu’ söylediğini aktardı.

İttifak lideri, ‘tüm vatandaşlara hayatlarını korumak için çatışmalardan uzak durmaları çağrısını’ yineledi.

Bu gelişmeler yaşanırken Güney Kordofan eyaletinde askeri çatışmalar daha fazla bölgeye yayılıyor ve bunların sivillerin insani durumuna etkisi konusunda endişeler artıyor.

Sudan Ordusu, Güney Kordofan eyaletindeki Kadugli, Dilling ve Abu Jubayhah olmak üzere son üç şehri kontrol ediyor.

Sudan Kurucu İttifakı, geçtiğimiz temmuz ayında, Muhammed Hasan et-Taişi liderliğinde paralel bir hükümetin kurulduğunu açıklayan HDK'nın da dahil olduğu bir siyasi ittifak.

Hartum'da kitlesel gösteriler düzenlendi

Öte yandan dün binlerce Sudanlı, başkent Hartum ve ülkenin diğer şehirlerinde kitlesel gösteriler düzenleyerek, HDK'ya karşı savaşan orduyu destekledi. HDK ise, ülkedeki savaşı sona erdirmek için gösterdiği çabaları boşa çıkarmak amacıyla uluslararası toplumun önünde vatandaşları istismar etmemesi konusunda uyarıda bulundu.

Yürüyüşler, Sudan ordusu ile birlikte savaşan silahlı gruplar ve İslamcı hareketlerle koordineli olarak Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi’nin çağrısı üzerine düzenlendi.

efrgt
Cumartesi günü Port Sudan'da ordu yanlısı yürüyüş (AFP)

Seferberlik ve Halk Direnişi Yüksek Komitesi lideri Korgenereal Beşir Mekki el-Bahi, geçtğimiz ay, Kordofan’ın tüm cephelerinde orduyu desteklemek için genel seferberlik ilan edildiğini ve bazı eyaletlerde eğitim kamplarının açıldığını duyurdu.

Bahi, komite tarafından yayınlanan açıklamasında şunları söyledi:

“Bu yaygın halk ayaklanması, Sudan halkının gerçek iradesini yansıtıyor ve ulusal devlet kurumlarının üzerinde hiçbir meşruiyet olmadığını teyit ediyor.”

Şarku’l Avsat, aralarında Hartum, Port Sudan, Medeni, Dongola, Sennar ve Halfa’nın bulunduğu, Sudan ordusunun kontrolündeki eyaletlerin başkentlerinde düzenlenen yürüyüşleri yerinde takip etti.

HDK'nın yaygın ihlallerine tanık olan El Cezire eyaletinin merkezindeki onlarca belde ve küçük köyde de dayanışma gösterileri düzenlendi.

Protestocular, Sudan ordusuna destek çağrısı yapan pankartlar açarken ‘Tek ordu, tek halk’ sloganları attı. Bazı protestocular ise HDK'nın terör örgütü olarak sınıflandırılması çağrısında bulunan sloganlar attı.

Öte yandan başta Sivil Demokratik Devrimci Güçler İttifakı (Sumud) olmak üzere savaş karşıtı güçler, ‘Barışa ve demokrasiye evet. Savaşa, askeri yönetime hayır’ sloganıyla sosyal medyada yaygın olarak paylaşımların yapıldığı bir kampanya başlattı.