Tedavisi sonrası uyuşturucuya dönmeyi engelleyen ilaç geliştiriliyor

Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)
Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)
TT

Tedavisi sonrası uyuşturucuya dönmeyi engelleyen ilaç geliştiriliyor

Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)
Fareler için "histon deasetilaz 5" enzimi (Araştırma Ekibi)

ABD’li bir araştırma ekibi, bırakıldıktan sonra uyuşturucu tüketimine dönüşü önlemek için kullanılabilecek bir terapötik ilaç düzey izlemine ulaştı.
Çalışma, "Ulusal Sains Akademisi Prosidees" dergisinde yayınlandı. Araştırmacılar, "Histon Designia 5 veya HDAC5" olarak bilinen ve narkotik maddelerin tüketimi ile ilişkili olumlu anıların azaltılmasında önemli rol oynayan bir enzim buldular.
Güney Carolina Üniversitesi Nöroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Christopher Kwan şunları söylüyor: “Enzimin eroin ile ilişkili sinyalleri sınırladığını ve uyuşturucu aramaya iten güçlü uyarıcılara karşı olduğunu bulduk ve bu, enzimin işlevinin uyuşturucu kullanımına geri dönmemeyi arttırdığını gösteriyor.” dedi. Kwan, bu sonuca ulaşmak için ise uzun süre uyuşturucu verilip sonra bundan mahrum bırakılan farelerde, narkotik maddelere dönüş davranışlarını inceledi. Farelere bir kola basarak eroin alma imkânı verildi ve aynı zamanda kullanımı ile ilişkili görsel ve ses sinyalleri sağlandı.
Eroinin günlük kullanıldığı 2 ila 3 haftalık bir dönemden sonra fareler, eroin kullandıkları alana götürülmeden önce bir hafta yemek yemekten kaçındı. Uyuşturucu ile ilişkili bu alan, farenin eroin kullanımını tetikleyen davranışını arttırdı ancak fareye herhangi bir eroin verilmedi.
Buna ek olarak, farelerde uyuşturucu arama davranışı, daha önce eroin kullanımıyla bağlantılı görsel ve ses sinyalleri açığa çıkarılarak uyarılarak açığa çıkarılmıştı. Son olarak ise farelere uyuşturucu hissi hatırlatmak için küçük bir doz eroin verildi.



Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
TT

Kalp krizi ölümleri 50 yılda yüzde 90 azaldı: Uzmanlar üç hastalık riskine dikkat çekiyor

Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)
Uzmanlar, aritmi, kalp yetmezliği ve hipertansif kalp hastalığı kaynaklı ölümlerin arttığı uyarısı yapıyor (Unsplash)

Yeni bir çalışma ABD'de kalp krizi ölümlerinin 50 yılda yaklaşık yüzde 90 azaldığını ancak diğer kalp rahatsızlıklarının yükselişe geçtiğini gösteriyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden araştırmacılar Journal of the American Heart Association'da çarşamba günü yayımlanan çalışmada, 1970-2022 döneminde 25 yaş ve üstü yetişkinler arasında kalp hastalığına bağlı ölüm oranlarını yaşa göre analiz etti.

Araştırmacılar genel kalp hastalığı ölümlerinin 50 yılda yüzde 66 azaldığını, bunun başlıca nedeninin kalp krizi ölümlerindeki yüzde 89'luk düşüş olduğunu tespit etti.

Kalp krizi 1970'te kalp hastalığından kaynaklı ölümlerinin yarısından fazlasından sorumluyken, 2022'ye gelindiğinde üçte birinden daha azını oluşturuyordu.

Kaliforniya'daki Stanford Tıp Fakültesi'nde iç hastalıkları asistanlığında ikinci yılında olan Sara King, başyazarı olduğu çalışma hakkında, "Son 50 yılda yaşanan bu gelişme, kalp krizi ve diğer iskemik kalp hastalığı türlerinin tedavisinde elde edilen inanılmaz başarıları yansıtıyor" diyor.

İnsanların, bir zamanlar idam fermanı olarak görülen ilk akut kardiyak olaylardan kurtulmasını sağlama yolunda büyük adımlar atıldı.

Olay yerindeki daha fazla kişinin kalp masajı yapması, erken kalp krizi belirtilerine dair farkındalığın artması, tedavilerin iyileştirilmesi ve sigara yasağı gibi gelişmeler kalp krizi ölümlerinin azalmasına katkı sağladı.

Ancak uzmanlar, kalp krizinden kurtulan kişi sayısı artarken, diğer kalp hastalığı türlerinin yükselişe geçtiğine dair uyarıyor.

Kalbin çok hızlı, çok yavaş ya da düzensiz atması anlamına gelen aritmiden kaynaklanan ölümler yüzde 450, kalp yetmezliğinden kaynaklanan ölümlerse yüzde 146 oranında arttı.

Hipertansif kalp hastalığı ölümleri ise uzun süreli yüksek tansiyonun etkisiyle yüzde 106 oranında arttı. Araştırmacılar bu yükselen ölüm nedenlerini ABD'deki obezite, diyabet ve yüksek tansiyona bağlıyor.

ABD'deki obezite oranı 1970'ten 2022'ye kadar yüzde 15'ten yüzde 40'a yükseldi. Yetişkinlerin neredeyse yarısı artık tip 2 diyabet hastası ve yüksek tansiyon oranları 1978'den 2022'ye kadar yüzde 30'dan neredeyse yüzde 50'ye çıktı.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde araştırmadan sorumlu dekan yardımcısı ve öğretim üyesi olan, çalışmanın kıdemli yazarı Dr. Latha Palaniappan şöyle diyor: 

Artık vakaları önleyerek insanların güçlü, sağlıklı kalplerle yaşlanmasını sağlamaya odaklanmak gerekiyor ve önleme çalışmaları çocukluk kadar erken bir dönemde başlayabilir.

Amerikan Kalp Derneği'nin "Hayatın Temel 8'i" listesi, kalp hastalığı riskini azaltmak için atılması gereken temel adımları şöyle özetliyor: sağlıklı beslenmek, kilo kontrolü, sigarayı bırakmak, daha fazla egzersiz yapmak, uykuyu iyileştirmek ve sağlıklı kolesterol, kan basıncı ve kan şekeri seviyelerini korumak.

Independent Türkçe